[Café Cuối tuần] Đánh thuế tài sản: Giải pháp căn cơ chống đầu cơ bất động sản?
Đánh thuế tài sản là một giải pháp hiệu quả để kiểm soát đầu cơ bất động sản. Việc áp dụng chính sách này tại Việt Nam có thể giúp giảm bớt tình trạng lướt sóng và tăng giá bất động sản bất hợp lý.

Lại đề xuất đánh thuế tài sản
Chiều 27/9, thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi tái nhắc lại một đề xuất của Bộ này vào năm 2017 là thuế đánh vào tài sản (ngôi nhà thứ hai và nhà đất bỏ trống). Trước đó hôm 18/9 Bộ Xây dựng có báo cáo gửi Chính phủ đề xuất chín giải pháp, trong đó có giải pháp đánh thuế tài sản đối với chủ thể sở hữu ngôi nhà thứ hai trở lên nhằm kiềm chế đầu cơ bất động sản.
Cụ thể, mục tiêu của đề xuất này là ngăn chặn tình trạng nhiều người mua nhà đất không để sử dụng mà chỉ để đầu cơ, đẩy giá lên cao và gây rối loạn thị trường. Bộ Xây dựng hy vọng chính sách thuế này sẽ tạo ra cơ chế công bằng, hạn chế những bất động sản bị bỏ trống và thúc đẩy việc sử dụng đất đai một cách hiệu quả, từ đó giúp ổn định giá nhà và đáp ứng nhu cầu thực tế của người dân.
Trước đề xuất của Bộ Xây dựng, từ năm 2017 nhiều ý kiến từ các cơ quan và cử tri cũng đã đề xuất việc đánh thuế tài sản, đặc biệt là đối với ngôi nhà thứ hai, như từ Bộ Tài chính, Hiệp hội Bất động sản TP HCM... Năm 2023, cử tri TP.HCM đã kiến nghị đánh thuế cao đối với các tài sản bất động sản không sử dụng hoặc bị bỏ trống nhằm chống lại tình trạng đầu cơ và lãng phí tài nguyên.
Là cơ quản lý ngân sách, Bộ Tài chính cũng cho biết đã xem xét và nghiên cứu việc đánh thuế đối với nhà ở thứ hai và bất động sản không sử dụng thông qua luật thuế bất động sản.
Tuy nhiên, các đề xuất này luôn gặp các ý kiến phản biện nặng ký, như khi áp thuế sẽ khó khăn trong việc xác định giá trị thực của bất động sản, diện tích cụ thể hay nguồn gốc hình thành tài sản; Việc đánh thuế cần được thiết kế cẩn thận để tránh ảnh hưởng tiêu cực đến quyền lợi của người dân, đặc biệt là những người không có ý định đầu cơ nhưng sở hữu nhiều tài sản vì lý do gia đình hoặc thừa kế... Rồi thiết kế chính sách không cẩn thận lại làm tăng giá thuê nhà đối với sinh viên, công nhân, người lao động nghèo trong bối cảnh mục tiêu 1.000.000 căn nhà ở xã hội còn quá xa xôi...
Thêm vào đó, các thách thức về cơ chế giám sát, định giá, và thu thuế vẫn còn gây tranh cãi giữa các cơ quan và làm chậm tiến độ áp dụng chính sách. Mô hình thành công trong việc kiểm soát đầu cơ qua thuế tài sản.
Thật ra việc kiểm soát đầu cơ nhà đất qua thuế không mới, và vốn dĩ nó được nghĩ đến đầu tiên chính là sự "bất động" của nó, nghĩa là đối tượng chịu thuế không có "chân" mà trốn chạy sự kiểm soát của cơ quan chức năng.
Một mô hình rất hay đến từ tỉnh British Columbia (Canada) đã áp dụng thành công thuế Nhà Đầu Cơ và Đầu Tư (Speculation and Vacancy Tax - SVT) để kiểm soát tình trạng bất động sản bị bỏ trống và ngăn chặn đầu cơ. Mức thuế này, lên tới 2% giá trị bất động sản cho người mua từ nước ngoài và 0,5% cho người dân trong nước, đã giúp giảm đáng kể số lượng nhà không sử dụng và ổn định thị trường bất động sản tại các khu vực đô thị như Vancouver.
Hay như ở Singapore trước tình trạng "đất chật, người đông" đã phải áp dụng thuế bổ sung (Additional Buyer’s Stamp Duty - ABSD) cho những người mua căn nhà thứ hai trở lên, với mức thuế lên tới 17% cho người dân và 25% cho người nước ngoài. Chính sách này không chỉ kiềm chế tình trạng đầu cơ mà còn đảm bảo sự ổn định của thị trường nhà ở.
Bên cạnh đó, Singapore còn hạn chế việc "lướt sóng" bất động sản bằng cách yêu cầu chủ sở hữu phải giữ nhà trong thời gian ít nhất 3-5 năm trước khi được phép bán lại. Còn ở New Zealand đã cho thực thi chính sách "Bright-Line Test", một hình thức thuế lãi vốn áp dụng cho các bất động sản mua đi bán lại trong vòng 5 năm. Chính sách này nhằm ngăn ngừa các nhà đầu cơ mua bán nhanh chóng để kiếm lời. Nhờ đó, thị trường bất động sản New Zealand đã giảm bớt áp lực đầu cơ và giữ giá nhà ở mức ổn định hơn.
Gợi ý cho Việt Nam
Từ những ví dụ quốc tế, có thể thấy đánh thuế tài sản là một giải pháp hiệu quả để kiểm soát đầu cơ bất động sản. Việc áp dụng chính sách này tại Việt Nam có thể giúp giảm bớt tình trạng lướt sóng và tăng giá bất động sản bất hợp lý.
Tuy nhiên, cần cân nhắc các yếu tố đặc thù của thị trường Việt Nam như sự phức tạp trong việc định danh, định giá và giám sát tài sản, không cẩn thận chính sách chưa ra người nghèo, người lao động, sinh viên đã "lãnh đủ" do giá thuê nhà ở tăng vù vù... trong khi quỹ nhà ở xã hội còn rất hạn chế và nhu cầu vẫn tăng.
Một hệ thống thuế đánh vào ngôi nhà thứ hai, kết hợp với các biện pháp kiểm soát khác như hạn chế thời gian sở hữu trước khi được bán lại, có thể là bước đi quan trọng giúp bình ổn thị trường bất động sản và đảm bảo sự công bằng trong tiếp cận nhà ở. Chính sách này không chỉ làm giảm tình trạng đầu cơ mà còn tạo động lực cho việc sử dụng hiệu quả tài nguyên đất đai, góp phần cải thiện sự phát triển bền vững của đất nước.
Chủ trương đánh thuế tài sản ngôi nhà thứ hai, trong tương lai, khi công cuộc chuyển đổi số, định danh cá nhân và tài sản thành công, sẽ là một trong những giải pháp quan trọng và căn cơ nhằm kiểm soát đầu cơ, ổn định thị trường và đảm bảo nhu cầu nhà ở cho người dân, như kinh nghiệm thành công của Canada, Singapore và New Zealand.
- Cùng chuyên mục
CEO Hòa Phát: Ngành công nghiệp thép sẽ có những thay đổi bước ngoặt
Ông Nguyễn Việt Thắng, Tổng giám đốc Tập đoàn Hòa Phát đánh giá việc áp thuế quan không ảnh hưởng trực tiếp đến ngành thép và ngành công nghiệp thép được dự báo sẽ có những thay đổi bước ngoặt, góp phần giúp thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam trong kỷ nguyên mới.
Tài chính - 29/04/2025 15:19
Chủ tịch Eximbank: ’Trong nguy có cơ, 2025 sẽ đem lại cơ hội cho ngành ngân hàng’
Dù đối diện với nhiều thách thức, song Chủ tịch HĐQT Eximbank Nguyễn Cảnh Anh đánh giá trong nguy có cơ. Năm 2025 sẽ mở ra nhiều cơ hội cho ngân hàng, đặc biệt là những đơn vị quản trị rủi ro hiệu quả, chuyển đổi số đúng bản chất.
Tài chính - 29/04/2025 13:33
CEO Cảng Hải Phòng: Cảng Lạch Huyện trong kịch bản xấu nhất sẽ đạt 70% kế hoạch năm
Theo Tổng Giám đốc Cảng Hải Phòng, công ty sẽ gặp nhiều bất lợi nếu mức thuế quan cũ vẫn được áp dụng và căng thẳng thương chiến Mỹ - Trung leo thang. Ở kịch bản xấu nhất, hàng hóa qua khu vực Cảng Lạch Huyện sẽ giảm từ 30-50%.
Tài chính - 29/04/2025 13:31
Nhờ đâu cổ phiếu Thép SMC ngược dòng tăng vọt trong gần 1 tháng qua?
Thép SMC vừa đính chính kết quả kinh doanh năm 2024 từ lỗ chuyển sang lãi, chủ yếu nhờ giảm trích lập dự phòng nợ xấu.
Tài chính - 29/04/2025 11:04
FIR ghi nhận lợi nhuận 'tăng đột biến'
Sau thời gian dài đối mặt với khó khăn chung của thị trường bất động sản, CTCP Địa ốc First Real (HOSE: FIR) đã chứng minh khả năng phục hồi mạnh mẽ với lợi nhuận tăng đột biến và tình hình tài chính được cải thiện đáng kể.
Tài chính - 29/04/2025 09:38
VIB: Lãi trước thuế quý I đạt 2.400 tỷ đồng
Ngân hàng Quốc Tế (VIB) công bố kết quả kinh doanh quý I/2025 với lợi nhuận trước thuế đạt hơn 2.400 tỷ đồng, tăng 7% so với trung bình quý năm 2024.
Tài chính - 29/04/2025 07:27
Thiếu khung pháp lý để tài sản số, tín chỉ carbon làm tài sản bảo đảm tại ngân hàng
Tài sản số và tín chỉ carbon được đánh giá là 2 loại tài sản mới, tiềm năng để làm bảo đảm cho các khoản vay tại ngân hàng. Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại, khung pháp lý cho 2 loại tài sản này vẫn chưa cụ thể, rõ ràng.
Tài chính - 28/04/2025 19:28
Chủ tịch VPBank kỳ vọng tăng trưởng 35%/ năm trong 5 năm tới
Chủ tịch VPBank Ngô Chí Dũng cho biết, HĐQT tin tưởng năm 2025 GPBank sẽ đạt lợi nhuận ít nhất 500 tỷ đồng; cùng với đó, việc tham gia tái cơ cấu GPBank giúp VPBank có thể tăng trưởng tín dụng 35%/năm trong 5 năm tới, nới room ngoại lên 49%.
Tài chính - 28/04/2025 19:06
Novaland thắng kiện đối tác ngoại dự án 10.000 tỷ ở Thủ Đức
Novaland liên tiếp thắng kiện tranh chấp 2 dự án bất động sản tại TP. Thủ Đức, TP.HCM. Đây là các dự án lớn quy mô lên đến chục nghìn tỷ đồng.
Tài chính - 28/04/2025 16:27
Quý I/2025, Đạt Phương báo lãi sau thuế tăng 28,8%
Quý I/2025, Tập đoàn Đạt Phương ghi nhận lãi sau thuế hơn 100 tỷ đồng, tăng 28,8% so với cùng kỳ năm 2024.
Tài chính - 28/04/2025 15:12
Nợ chồng chất, Cấp thoát nước Quảng Nam xin tăng giá nước
CTCP Cấp thoát nước Quảng Nam đang nợ vốn ODA quá hạn hơn 98 tỷ đồng, lãi chưa trả hơn 93 tỷ đồng và nợ ngân sách hơn 54,7 tỷ đồng.
Tài chính - 28/04/2025 15:02
Bài toán tìm kiếm thị trường xuất khẩu mới của AAA
Thời điểm hiện tại, tác động từ thuế đối ứng với AAA chưa quá nhiều do các đối tác từ Mỹ tăng cường đặt đơn trong thời hạn hoãn áp thuế 90 ngày. Tuy nhiên, trong kịch bản bị áp mức thuế cao, việc tìm kiếm thị trường thay thế sẽ là bài toán đặt ra với ban lãnh đạo công ty.
Tài chính - 28/04/2025 12:42
CII được gỡ ‘nút thắt’ dự án Thủ Thiêm
CII được giao, cho thuê đối ứng 9 lô đất khi thực hiện dự án BT tại Thủ Thiêm. Doanh nghiệp đã đầu tư xong 3 lô và 1 lô khoảng 90%.
Tài chính - 28/04/2025 09:30
Hệ sinh thái Wealthtech và hành trình vươn mình của Techcom Securities
Hoàn thiện hệ sinh thái Wealthtech (quản lý, tích lũy gia sản kết hợp với công nghệ) đã trở thành định hướng chiến lược của Techcom Securities. Đây cũng là tiền đề quan trọng giúp công ty bứt phá mạnh mẽ trong hành trình chuyển đổi số, ứng dụng AI và cả Blockchain.
Tài chính - 28/04/2025 07:00
Bidiphar dè dặt xuất khẩu vì chưa đủ nguồn lực cạnh tranh
Hiện, tình hình xuất khẩu của Bidiphar vẫn còn rất khiêm tốn so với tổng doanh thu. Nguyên nhân do gặp yếu kém về phát triển về thị trường quốc tế, đối tác yêu cầu tiêu chuẩn khá cao và tình hình thế giới đang rất biến động...
Tài chính - 27/04/2025 16:00
Chứng khoán quý II: Điểm tựa từ nội tại
Trong bối cảnh thị trường được dự báo còn chịu nhiều ảnh hưởng từ các yếu tố bất định bên ngoài, những yếu tố nội tại sẽ là điểm tựa quan trọng cho chứng khoán Việt Nam trong trung và dài hạn.
Tài chính - 27/04/2025 11:55
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 3 week ago
'Bối cảnh mới mở ra những cơ hội đầu tư chưa từng có'
Tài chính - Update 1 month ago
Phát triển kinh tế tư nhân - đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng
Sự kiện - Update 1 month ago
Tổng Giám đốc ACB hiến kế giải bài toán khó ‘an cư lạc nghiệp’ cho người trẻ
Tài chính - Update 1 month ago