Ai bảo vệ nhà đầu tư khi mua trái phiếu doanh nghiệp?
Công ty cổ phần Tập đoàn Masan vừa thông báo phát hành 1.500 tỉ đồng trái phiếu doanh nghiệp kỳ hạn ba năm, lãi suất 10%/năm cho năm đầu và lãi suất những năm sau được tính bằng cách lấy lãi suất tiết kiệm bình quân 12 tháng của bốn ngân hàng quốc doanh và nửa quốc doanh cộng thêm 3,2%/năm.

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp có bước phát triển nhanh và khá "nóng" trong thời gian gần đây, đặt ra nỗi băn khoăn về luật hóa cơ chế quan tâm, bảo vệ nhà đầu tư. Ảnh minh họa: TTXVN
Người mua được trả lãi 6 tháng/lần. Đây là trái phiếu không chuyển đổi, không có tài sản đảm bảo và mục đích phát hành được Masan nêu rõ là để tái cơ cấu các khoản nợ.
Chiếu theo yêu cầu mới đây của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thì các tổ chức tín dụng không được mua trái phiếu doanh nghiệp phát hành để cơ cấu nợ. Như vậy trái phiếu của Masan chỉ có thể bán cho các đối tượng không phải ngân hàng.
Trái phiếu doanh nghiệp đang là vấn đề thời sự trên thị trường tài chính và cả trong dư luận. Trong buổi trả lời chất vấn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội mới đây về việc sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Chứng khoán, trong đó có phát hành trái phiếu doanh nghiệp, kể cả phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra nước ngoài, Ủy ban Kinh tế Quốc hội đã băn khoăn việc công ty đại chúng phát hành trái phiếu ra quốc tế liệu có ảnh hưởng đến nợ của Chính phủ, quốc gia và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ quản lý việc phát hành thế nào.
Các ngân hàng muốn phát hành trái phiếu để bổ sung vốn cấp hai (chủ yếu nhằm đảm bảo tỷ lệ an toàn vốn) phải xin phép cơ quan chủ quản và NHNN xem xét rất kỹ khối lượng phát hành. Ngân hàng là kênh huy động vốn phổ biến và hiện Nhà nước chưa cho ngân hàng nào phá sản, nhưng việc phát hành trái phiếu của tổ chức tín dụng được quản lý rất chặt chẽ. Nên nhớ hầu hết các ngân hàng hiện nay đều được xếp hạng tín nhiệm của một số định chế tài chính uy tín quốc tế như S&P hoặc Moody’s và có ngoại tệ gửi ở nước ngoài để đảm bảo các hoạt động thanh toán quốc tế của khách hàng doanh nghiệp.
Việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp của công ty đại chúng được quản lý bởi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và thông thường ủy ban cấp phép rồi các công ty mới đăng thông báo và tiến hành phát hành. Thời gian phát hành tối đa là 90 ngày, nếu quá 90 ngày không phát hành được thì phải xin phép lại, nếu muốn phát hành lại.
Hiện tại số lượng công ty đại chúng lên tới vài ngàn, liệu ủy ban có quản lý được hết và nắm rõ thực trạng tài chính của từng doanh nghiệp? Chẳng nói đâu xa, chỉ nhìn vào khoảng 1.500 công ty niêm yết trên cả ba sàn là đủ thấy khối lượng doanh nghiệp đông đảo tới mức nào. Không bộ phận nghiên cứu, phân tích của công ty chứng khoán nào nắm rõ thông tin hết thảy mọi công ty niêm yết, nhất là các công ty trên UpCom. Việc xếp hạng tín nhiệm của những công ty này càng ít được thực hiện. Trừ các công ty rất quy mô, bản thân các doanh nghiệp niêm yết không tốn chi phí để trả cho việc định giá, xếp hạng.
Phát triển kênh trái phiếu doanh nghiệp là việc cần thiết nhưng phát triển nó khi chưa có hệ thống xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp, trong đó có việc xây dựng các công ty xếp hạng, là gần như cầm đèn chạy trước ô tô.
Một số công ty phát hành trái phiếu lập luận cứ phát hành như một việc thử nghiệm, nếu không bán được cũng không mất gì. Họ xem việc phát hành trái phiếu như mang món hàng ra chợ bán mà quên mất rằng chất lượng món hàng chưa qua kiểm tra chất lượng có thể làm xói mòn lòng tin của người mua. Nếu nhiều người mua cùng nhận ra cái chợ ấy bán hàng không chất lượng hoặc hàng chưa qua kiểm tra, liệu họ có còn đến chợ nữa không? Đây là vấn đề chưa được Bộ Tài chính giải trình với Quốc hội. Ngay cả con số mà dư luận đang muốn biết là tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp đã phát hành, thí dụ, ba năm qua là bao nhiêu? Số dư còn lại bao nhiêu? Con số đáo hạn thế nào? Cơ cấu người mua gồm những đối tượng nào với tỷ lệ bao nhiêu?... cũng chưa có thống kê chính xác.
Phát hành trái phiếu doanh nghiệp khi chưa đủ cơ sở hạ tầng cho xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp vô hình trung đã đẩy rủi ro về phía nhà đầu tư. Có nên luật hóa một cơ chế, một kênh huy động vốn mà theo đó nhà đầu tư không được bảo vệ và không được đặt lên hàng đầu như một chủ thể cần được quan tâm?
Nếu quả thật những sửa đổi, bổ sung của Luật Chứng khoán liên quan đến phát hành trái phiếu doanh nghiệp mới chỉ được đặt nền móng trên cơ sở lợi ích của doanh nghiệp, của thị trường và thiếu lợi ích nhà đầu tư, thì cho dù được thông qua, ban hành, có hiệu lực, nó cũng có thể mau chóng trở nên không còn ý nghĩa bởi nhà đầu tư mới là nhân tố quyết định thành bại của thị trường.
(Theo Thời báo Kinh tế Sài Gòn)
- Cùng chuyên mục
Mỹ áp thuế 20% với Việt Nam, nhà đầu tư nên có chiến lược giao dịch thế nào?
Giới chuyên gia khuyến nghị các nhịp điều chỉnh có thể được xem là cơ hội mua vào, song cần hạn chế giải ngân ở những cổ phiếu chịu tác động trực tiếp từ thuế quan như xuất khẩu gồm dệt may, thủy sản, đồ gỗ... hay bất động sản khu công nghiệp.
Tài chính - 03/07/2025 07:47
UBCKNN tin tưởng chứng khoán Việt Nam được nâng hạng vào tháng 9/2025
Ông Hoàng Văn Thu, Phó Chủ tịch UBCKNN tin tưởng các tổ chức, nhà đầu tư nước ngoài sẽ đồng thuận với việc nâng hạng TTCK Việt Nam vào kỳ tháng 9/2025.
Tài chính - 02/07/2025 22:36
Ngân hàng nào đang cho vay mua nhà ở xã hội lãi suất ưu đãi nhất?
Trong bối cảnh nhu cầu sở hữu nhà ở ngày càng gia tăng, nhiều ngân hàng đang chạy đua triển khai các gói vay ưu đãi với mức lãi suất rất thấp.
Tài chính - 02/07/2025 17:04
Những lời hứa của lãnh đạo doanh nghiệp về cổ phiếu
Nhiều lãnh đạo doanh nghiệp đã đưa ra lời hứa nỗ lực hết mình để đưa công ty đi lên, cổ phiếu về giá trị thực, mang lại niềm tin cho cổ đông trong mùa đại hội 2025.
Tài chính - 02/07/2025 06:59
Bán dự án Lam Hạ, DIC Corp dự thu hơn 1.100 tỷ đồng
DIC Corp bán toàn bộ dự án Lam Hạ dự thu 1.114 tỷ đồng và ước lãi khoảng 300 tỷ đồng. Đối tác mua chưa được tiết lộ.
Tài chính - 01/07/2025 17:12
Thị trường chứng khoán nửa cuối năm 2025: Gió đã thuận chiều?
Các chuyên gia đánh giá, dù còn những khó khăn từ bên ngoài nhưng các chính sách thúc đẩy nền kinh tế trong nước sẽ là động lực lớn giúp thị trường chứng khoán tích cực hơn trong 6 tháng còn lại của năm 2025.
Tài chính - 01/07/2025 13:45
DNSE bổ nhiệm Tổng Giám đốc mới
Bà Nguyễn Ngọc Linh vừa được bổ nhiệm làm Tổng Giám đốc của Công ty CP Chứng khoán DNSE từ ngày 1/7/2025, theo Nghị quyết vừa công bố của HĐQT DNSE.
Tài chính - 01/07/2025 11:16
Doanh nghiệp niêm yết ngày càng nhận thức cao về công bố thông tin
Năm 2025, số lượng doanh nghiệp niêm yết đạt chuẩn công bố thông tin là 460 đơn vị, đạt tỷ lệ 67% - cao nhất trong toàn bộ lịch sử 15 năm IR Awards.
Tài chính - 01/07/2025 10:53
Bộ Tài chính đề xuất thu thuế ngay khi nhận cổ tức bằng chứng khoán
Tại dự thảo sửa Nghị định 126 quy định một số điều của Luật Quản lý thuế, Bộ Tài chính cho rằng cần quy định rõ thời điểm khấu trừ, kê khai thuế với thu nhập từ cổ tức, thưởng bằng chứng khoán để hạn chế lợi dụng chính sách, kéo dài thời gian thực hiện nghĩa vụ thuế.
Tài chính - 01/07/2025 08:00
CII chuẩn bị phát hành cổ phiếu thưởng tỷ lệ 14%
CII thông báo được UBCKNN chấp thuận việc phát hành 77 triệu cổ phiếu thưởng, tỷ lệ 14% cho cổ đông. Doanh nghiệp sẽ không tạm ứng cổ tức tiền mặt quý III.
Tài chính - 30/06/2025 16:02
Khẩn trương triển khai các biện pháp để chứng khoán Việt Nam được nâng hạng
Phó Thủ tướng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan khẩn trương triển khai ngay các biện pháp cần thiết nhằm đáp ứng các tiêu chí nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam của các tổ chức quốc tế.
Tài chính - 30/06/2025 09:04
Tăng trưởng tín dụng cao có thể trở thành 'con dao 2 lưỡi'
Chuyên gia cảnh báo, nếu tăng trưởng tín dụng không đi kèm với cải thiện năng suất và tiêu dùng, nền kinh tế có thể rơi vào vòng xoáy bất ổn: lạm phát gia tăng – tỷ giá mất ổn định – niềm tin suy giảm – đầu tư chững lại.
Tài chính - 29/06/2025 07:40
Về với T&T Group, Vietravel Airlines bắt đầu có máy bay riêng
Vietravel Airlines vừa đón chiếc máy bay thuộc quyền sở hữu đầu tiên và trong tháng 7 sẽ nhận thêm 2 tàu bay nữa. Hãng sẽ được tăng vốn lên 2.600 tỷ đồng để thực hiện hóa tham vọng mở rộng.
Tài chính - 29/06/2025 07:00
Loạt dự án tỷ USD của Novaland được tháo gỡ pháp lý
Từ giữa tháng 6 đến nay, Novaland liên tục đón tin vui hoàn thiện pháp lý then chốt từ 2 dự án tỷ USD gồm Aqua City và NovaWorld Phan Thiet.
Tài chính - 29/06/2025 07:00
Cú hích từ những thương vụ 'bom tấn'
Những thương vụ chào bán cổ phiếu ra công chúng lần đầu (IPO), niêm yết mới hay chuyển sàn... được kỳ vọng trở thành lực đẩy quan trọng với thị trường chứng khoán.
Tài chính - 28/06/2025 11:58
Cổ phiếu Taseco Land được chấp thuận niêm yết trên HoSE
Việc niêm yết cổ phiếu TAL lên sàn HoSE đã được thông qua tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2025.
Tài chính - 28/06/2025 08:53
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 1 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 1 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 2 month ago