Thấy gì từ diễn biến bán ròng của khối ngoại?

Dù ghi nhận nhiều biến động trong thời gian gần đây, nhưng tính đến kết thúc phiên 18/11, VN-Index vẫn có sự tăng trưởng tích cực so với cuối năm 2023 (tăng gần 8%). Tuy nhiên, hiện nay khối ngoại vẫn đang duy trì đà bán ròng với tổng giá trị lên đến hàng tỷ USD trên thị trường khiến nhà đầu tư lo lắng. Cụ thể, tính từ đầu năm 2024 đến nay, khối ngoại đã bán ròng hơn 84.600 tỷ đồng trên HOSE, có những phiên bán ròng mạnh như phiên 29/10 với hơn 5.200 tỷ đồng.

Trao đổi trong Talk show Phố Tài chính, ông Chen Chia Ken, Tổng Giám đốc CTCP Chứng khoán Phú Hưng cho biết, mặc dù trong năm qua đối diện với bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều phức tạp nhưng Việt Nam vẫn đang cho thấy được sức mạnh nội tại của mình cùng các định hướng chính sách tập trung vào thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Chính vì vậy bức tranh kinh tế của Việt Nam trong năm 2025 sẽ tiếp tục khởi sắc, cùng triển vọng nâng hạng đang đến gần sẽ giúp thu hút dòng vốn ngoại sớm quay trở lại thị trường chứng khoán Việt Nam.

Theo ông Chen Chia Ken, mức tăng trưởng hiện nay của VN-Index có phần khiêm tốn so với những chỉ số chứng khoán lớn trên thế giới như S&P 500 tăng 24%, Nikkei 225 tăng 17,7%, hay Hang Seng tăng được 20,5%. Xu hướng chuyển dịch dòng tiền về các thị trường phát triển và đầu tư vào cổ phiếu công nghệ đã thể hiện rõ trong năm nay.

“Thị trường chứng khoán Việt Nam trong giai đoạn vừa qua đang chưa thực sự hấp dẫn được các nhà đầu tư trong và ngoài nước, qua đó khối ngoại liên tục rút vốn và thanh khoản thị trường giảm dần qua từng tháng”, ông Chen Chia Ken nói.

Tổng Giám đốc CTCP Chứng khoán Phú Hưng cho rằng TTCK Việt Nam hiện nay đang có một số vướng mắc. Thứ nhất là vấn đề thanh khoản và sự luân chuyển của dòng vốn trong nền kinh tế. Tính từ tháng 4/2023 đến nay, khối ngoại đã bán ròng 19 tháng trong tổng số 20 tháng trên thị trường Việt Nam với tổng giá trị lên đến khoảng 4,4 tỷ USD. Động thái này diễn ra trong bối cảnh tỷ giá leo thang và chênh lệch lãi suất giữa USD và VND có sự gia tăng.

Ngoài ra, thị trường Việt Nam hiện đang không có nhiều lựa chọn mới để đáp ứng với khẩu vị của nhà đầu tư nước ngoài. Một phần là do những giới hạn về vấn đề room ngoại. Cùng với đó là câu chuyện thoái vốn Nhà nước tại các doanh nghiệp lớn vẫn còn dang dở. Mặt khác, dòng tiền từ nhà đầu tư cá nhân trong nước đổ vào thị trường chứng khoán hiện đang không dồi dào như trước. Mặc dù số lượng tài khoản cá nhân mở mới khá tích cực nhưng số liệu cho thấy lượng tiền gửi của nhà đầu tư tại các công ty chứng khoán đã giảm trong hai quý liên tiếp.

“Khi lãi suất tiền gửi ngân hàng đang nhích lên và các kênh đầu tư truyền thống như vàng hay bất động sản sôi động trở lại thì việc một phần tiền từ kênh chứng khoán bị hao hụt cũng là điều tất yếu”, ông Chen Chia Ken nêu quan điểm.

Thứ hai là vấn đề cơ cấu nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán. Hiện nay, đa số lượng giao dịch hàng ngày trên thị trường chứng khoán đến từ đối tượng là nhà đầu tư cá nhân. Dòng vốn này có tính chất nhạy cảm với thông tin và dễ bị cảm xúc chi phối. Việc chỉ số VN-Index liên tục chưa vượt qua ngưỡng tâm lý 1.300 điểm cũng là một bằng chứng cho thấy nhà đầu tư sẽ có xu hướng tìm cách chốt lời nếu VN-Index tiến đến vùng này và gây ra trở ngại khiến thị trường khó bứt phá. Trong khi đó, số lượng tài khoản của nhà đầu tư tổ chức vẫn còn khiêm tốn. Các loại hình quỹ đầu tư như quỹ tương hỗ hay ETF chưa thực sự phổ biến đến đông đảo người dân trong nước, mặc dù quy mô cũng như số lượng các quỹ ETF hiện nay đã tăng đáng kể so với giai đoạn trước kia.

Triển vọng dòng vốn ngoại

Ông Chen Chia Ken cho rằng 2025 sẽ là một năm bước ngoặt của TTCK Việt Nam. Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thời gian qua đã có những quyết tâm trong vấn đề giải quyết bài toán nâng hạng thông qua việc sửa đổi luật chứng khoán. Nút thắt giao dịch phải ký quỹ trước (pre - funding) dành cho nhà đầu tư nước ngoài cũng đã được tháo gỡ và cánh cửa nâng hạng đã rộng mở hơn.

Khi lãi suất chính sách của các quốc gia phát triển giảm nhanh hơn trong năm 2025 sẽ thúc đẩy dòng tiền của các nhà đầu tư nước ngoài tìm kiếm đến các thị trường mới nổi có mức tăng trưởng tốt như Việt Nam. Mặt khác, kế hoạch thoái vốn, cổ phần hóa doanh nghiệp của SCIC dự kiến cũng sẽ được đẩy mạnh trong năm 2025 bởi đây là năm cuối trong lộ trình 5 năm giai đoạn 2021 - 2025. Điều đó sẽ là những động lực lớn để thu hút dòng vốn ngoại sớm trở lại thị trường chứng khoán Việt Nam.

Khi Việt Nam được nâng hạng lên thị trường mới nổi, một loạt ngành sẽ trở thành điểm đến hấp dẫn cho nhà đầu tư. Theo ông Chen Chia Ken, dòng vốn thường chú ý đến các nhóm cổ phiếu có vốn hóa lớn và tiềm năng tăng trưởng bền vững. Đầu tiên là ngành ngân hàng, vốn đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế với quy mô lớn và tính thanh khoản cao, hứa hẹn thu hút sự quan tâm mạnh mẽ từ nhà đầu tư. Kế đến là bất động sản và tiêu dùng, khi tầng lớp trung lưu phát triển và thu nhập bình quân đầu người tăng, hai ngành này sẽ được hỗ trợ để đạt tăng trưởng mạnh mẽ.

Nhóm ngành chứng khoán cũng đáng chú ý, vì các công ty chứng khoán sẽ là những đơn vị hưởng lợi trực tiếp từ sự gia tăng thanh khoản và sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài, giúp họ mở rộng dịch vụ và tăng trưởng nguồn thu từ môi giới và tư vấn đầu tư.

Cuối cùng, không thể bỏ qua ngành công nghệ khi xu hướng AI đang bùng nổ, tạo nên nhiều cơ hội phát triển mới. Thực tế tại các thị trường đã được nâng hạng như Qatar, Pakistan và gần đây nhất là Kuwait cho thấy rằng các nhóm ngành này thường thu hút dòng vốn nước ngoài lớn, trở thành các lĩnh vực nổi bật trên thị trường.