Minh bạch thông tin là điều kiện then chốt để giữ vững niềm tin trên thị trường chứng khoán

Nhà đầu tư nước ngoài bán ròng

Thông tin tại Hội nghị doanh nghiệp thường niên năm 2024” do Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) tổ chức chiều 08/11, Phó Chủ tịch Ủy ban chứng khoán nhà nước (UBCKNN) Bùi Hoàng Hải nhận định, năm 2024, thị trường chứng khoán Việt Nam trải qua nhiều biến động với tác động từ nhiều yếu tố trong và ngoài nước.

Theo thống kê, kết quả hoạt động kinh doanh 9 tháng đầu năm 2024 của doanh nghiệp niêm yết trên HNX tăng 28% so với cùng kỳ năm. Trong khi đó, chỉ số HNX-index giảm 1,6% so với cuối năm 2023, giá trị giao dịch bình quân thị trường niêm yết HNX giảm 6,39% so với bình quân năm 2023.

Đặc biệt lãnh đạo UBCKNN lưu ý “Nhà đầu tư nước ngoài (NĐTNN) tiếp tục bán ròng trên thị trường”.

Báo cáo mới nhất của HNX cho biết, triên thị trường cổ phiếu niêm yết tại HNX sau khi mua ròng trong tháng 9, sang tháng 10/2024, NĐTNN bắt đầu bán ròng. Trong đó giá trị mua vào 742,14 tỷ đồng và bán ra hơn 1.663 tỷ đồng, tính chung trong tháng 10/2024, nhà đầu tư nước ngoài bán ròng hơn 921,7 tỷ đồng.

Cổ phiếu được NĐTNN giao dịch nhiều nhất tiếp tục là SHS của CTCP Chứng khoán Sài Gòn- Hà Nội với khối lượng mua vào hơn 3,91 triệu cổ phiếu (chiếm tỷ trọng 13,4%) và bán ra hơn 34,4 triệu cổ phiếu (chiếm tỷ trọng 48%). Tiếp theo là cổ phiếu CEO của CTCP Tập đoàn C.E.O với khối lượng mua vào gần 3,3 triệu cổ phiếu chiếm tỷ trọng 11,3% và cổ phiếu PVS với khối lượng bán ra vào hơn 8,3 triệu cổ phiếu chiếm tỷ trọng 11,5%.

Trên thị trường UPCoM, giá trị giao dịch của NĐTNN tăng hơn 113,78% so với tháng trước, với giá trị bán ròng hơn 254 tỷ đồng, trong đó, NĐTNN mua vào hơn 568 tỷ đồng và bán ra 822 tỷ đồng.

Cổ phiếu được NĐTNN mua nhiều nhất là QNS của CTCP Đường Quảng Ngãi với khối lượng giao dịch hơn 2,9 triệu cổ phiếu (chiếm tỷ trọng 25,14%), tiếp sau đó là ACV của Tổng Công ty Cảng Hàng không Việt Nam - CTCP với khối lượng giao dịch hơn 2,1 triệu cổ phiếu (đạt tỷ trọng 18,93%). Ở chiều bán, cổ phiếu được NĐTNN bán ra nhiều nhất là mã chứng khoán SGB của Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công Thương với khối lượng giao dịch hơn 12 triệu cổ phiếu, chiếm tỷ trọng 35,52% và tiếp theo đó là mã chứng khoán BSR với khối lượng bán ra hơn 4,1 triệu cổ phiếu tương ứng tỷ trọng đạt 12,66%.

“Trong bối cảnh này, việc CBTT và minh bạch hoạt động của doanh nghiệp là điều kiện then chốt để duy trì niềm tin thị trường, góp phần vào sự vận hành thị trường hiệu quả, công bằng và phát triển bền vững…”- Phó Chủ tịch UBCKNN Bùi Hoàng Hải nhấn mạnh.

Dẫn kết quả đánh giá từ Hiệp hội quản trị doanh nghiệp Châu Á (Asian Corporate Governance Association - ACGA), lãnh đạo UBCKNN cho biết, điểm quản trị công ty trong đó có công bố thông tin (CBTT) và minh bạch của Việt Nam mặc dù có tăng qua từng năm nhưng chưa đáng kể, vẫn xếp hạng khiêm tốn so với các quốc gia ASEAN tham gia vào hệ thống đánh giá này.

Mục tiêu cải thiện chất lượng CBTT, tiến tới đạt chuẩn khu vực và vươn tầm quốc tế, là điều cần thiết để nâng cao giá trị, sức hút và tính cạnh tranh của thị trường chứng khoán Việt Nam trong tương lai… Đối với các doanh nghiệp, việc này thể hiện trách nhiệm với cổ đông và cộng đồng đầu tư và là tiêu chí quyết định tạo dựng niềm tin và sự tín nhiệm từ thị trường. Việc nâng cao tiêu chuẩn CBTT và minh bạch hoạt động của doanh nghiệp cũng giúp doanh nghiệp khẳng định vị thế của mình và góp phần nâng cao chất lượng chung của trường chứng khoán Việt Nam.

Nhiều doanh nghiệp vi phạm về công bố thông tin

Tại Hội nghị, ông Đỗ Văn Tâm, Phó Tổng Giám đốc HNX cho biết, trong bối cảnh kinh tế chính trị thế giới và kinh tế trong nước còn nhiều thách thức, về lĩnh vực chứng khoán, Chính phủ, Bộ Tài chính và UBCKNN đã có nhiều chủ trương và chính sách cụ thể để hỗ trợ thị trường.

Có thể chia thành hai nhóm: Thứ nhất là các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sự phát triển và nâng hạng thị trường chứng khoán từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi (Có chủ trương về sửa Luật chứng khoán, Nghị định 155/2020/NĐ-CP; Ban hành Thông tư 68/2024/TT-BTC); Triển khai việc CBTT một đầu mối); Thứ hai là tăng cường công tác quản lý, giám sát thị trường nhằm kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm của doanh nghiệp, đơn vị kiểm toán và nhà đầu tư (Ngoài hình thức xử phạt bằng tiền, các tổ chức, cá nhân vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung như: Đình chỉ hoạt động giao dịch chứng khoán; hủy bỏ kết quả giao dịch…)

Tuy nhiên, theo lãnh đạo HNX, vẫn có tình trạng DN không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ báo cáo định kỳ và CBTT, đặc biệt là về báo cáo tài chính, một số DN không CBTT sự kiện trong vòng 24 giờ theo quy định.

Đối với giao dịch cổ phiếu quỹ, một số lỗi thường gặp là vi phạm quy định về đặt lệnh mua trong ngày (Trong mỗi ngày giao dịch, tổng khối lượng đặt mua tối thiểu là 3% và tối đa là 10% khối lượng giao dịch đã đăng ký với UBCKNN…);

Đối với chào mua công khai, lỗi thường gặp là không thực hiện thủ tục chào mua công khai khi tổ chức, cá nhân và người có liên quan mua cổ phiếu dẫn tới sở hữu vượt qua các mốc 25%, 35%, 45%, 55%, 65%, 75% số cổ phiếu có quyền biểu quyết của doanh nghiệp.

Đối với người nội bộ và người có liên quan, lỗi thường gặp là cổ đông không đăng ký giao dịch hoặc có đăng ký nhưng thực hiện giao dịch trước khi có CBTT của HNX trên website; Chậm báo cáo kết quả giao dịch (đặc biệt là các trường hợp giao dịch xong trước thời gian đăng ký thì phải báo cáo kết quả trong vòng 05 ngày làm việc kể từ ngày hoàn tất giao dịch chứ không phải chờ đến khi hết thời hạn đã đăng ký giao dịch thì mới báo cáo kết quả).

Hệ quả cho những vi phạm về CBTT và minh bạch hoạt động là doanh nghiệp bị cảnh báo, kiểm soát, hạn chế thậm chí đình chỉ giao dịch…

Bắt đầu từ năm 2025, công bố thông tin bằng tiếng Anh

Chia sẻ tại Hội nghị, lãnh đạo UBCKNN cho biết, cơ quan quản lý đã và đang tích cực đưa ra nhiều đề xuất chính sách để hoàn thiện hành lang pháp lý theo hướng nâng cao tính công khai, minh bạch trong hoạt động CBTT, quản trị công ty của các doanh nghiệp đại chúng.

Trong tiến trình thực hiện các giải pháp nhằm nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam, ngày 18/9/2024, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 68/2024/TT-BTC, theo đó đưa ra lộ trình để các doanh nghiệp niêm yết và đăng ký giao dịch thực hiện CBTT bằng tiếng Anh.

“Đây là một bước quan trọng trong việc nâng cao chất lượng CBTT và nâng tầm thị trường chứng khoán Việt Nam, phù hợp với định hướng phát triển thị trường chứng khoán và mong muốn của các nhà đầu tư quốc tế…”, Phó Chủ tịch UBCKNN Bùi Hoàng Hải lưu ý.

Được biết, theo Thông tư 68/2024/TT-BTC, năm 2025 là năm bắt đầu triển khai CBTT định kỳ bằng tiếng Anh, trong đó: Tổ chức niêm yết, công ty đại chúng quy mô lớn phải CBTT định kỳ đồng thời bằng tiếng Anh kể từ ngày 01/01/2025 và CBTT bất thường, CBTT theo yêu cầu và CBTT về các hoạt động khác đồng thời bằng tiếng Anh kể từ ngày 01/01/2026; Các DN còn lại CBTT định kỳ đồng thời bằng tiếng Anh kể từ ngày 01/01/2027 và CBTT bất thường, CBTT theo yêu cầu và CBTT về các hoạt động khác đồng thời bằng tiếng Anh kể từ 01/01/2028.

“Với vai trò là tổ chức vận hành thị trường, tuyến giám sát thực hiện nghĩa vụ CBTT của doanh nghiệp niêm yết, đăng ký giao dịch, HNX sẽ phối hợp chặt chẽ với UBCKNN, Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam và các tổ chức đối tác tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, tổ chức các khóa đào tạo cho các doanh nghiệp niêm yết, đăng ký giao dịch nhằm nâng cao hơn nữa nhận thức về tầm quan trọng của việc CBTT minh bạch và tuân thủ nghĩa vụ quản trị công ty…”, Phó Tổng giám đốc HNX Đỗ Văn Tâm chia sẻ.

Ngay tại Hội nghị, đại diện UBCKNN và HNX đã giải đáp nhiều vướng mắc của doanh nghiệp liên quan đến công bố thông tin và minh bạch hoạt động