Thách thức với lợi nhuận ngân hàng nửa cuối năm

MỸ HÀ
13:15 05/07/2024

Cầu tín dụng yếu trong hai quý đầu năm đã kìm hãm đà cải thiện của NIM ngân hàng. Với sự thúc đẩy của cơ quan quản lý, môi trường vĩ mô sáng hơn và việc tích cực tung ra các gói vay hấp dẫn, tín dụng được kỳ vọng cải thiện từ quý II, giúp nhà băng tăng NIM, giảm tỷ lệ nợ xấu.

Lợi nhuận phân hóa

Tại cuộc họp thường kỳ tháng 5, Chính phủ cho biết tăng trưởng tín dụng tính đến cuối tháng 5 đạt 2,41%, giảm đáng kể so với mức tăng 3,17% của cùng kỳ năm trước. Tín dụng của nền kinh tế 2 tháng đầu năm giảm 0,72% so với cuối năm trước và mới tăng trưởng dương trở lại từ tháng 3.

loi-nhuan-ngan-hang

Môi trường lãi suất huy động thấp được kỳ vọng sẽ giúp các ngân hàng cải thiện đáng kể NIM (tỷ lệ thu nhập lãi thuần). Tuy nhiên, cầu tín dụng yếu khiến tốc độ phục hồi của NIM gặp thách thức. Quý I, NIM vẫn đang trên đà giảm xuống 3,4%, giảm 10 điểm phần trăm so với quý IV/2023 và giảm 40 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước.

Mặt khác, các ngân hàng còn phải đối mặt với chất lượng tài sản đi xuống, nợ xấu gia tăng. Thống kê của Tạp chí Nhà đầu tư trên 27 ngân hàng đưa cổ phiếu lên sàn chứng khoán cho thấy tổng chi phí trích lập dự phòng rủi ro tín dụng của nhóm ngân hàng tính đến cuối quý I đã tăng 5,8% so với cùng kỳ năm trước lên 31.423 tỷ đồng. Hàng loạt nhà băng tăng chi phí dự phòng tính bằng lần. Như TPBank báo cáo chi phí dự phòng quý đầu năm đạt 1.191 tỷ đồng, gấp 3,7 lần cùng kỳ năm trước; Eximbank gấp ba lên 281,5 tỷ đồng, Tecombank gấp đôi lên 1.211 tỷ đồng…

Dù vậy, tổng lợi nhuận ròng của ngành ngân hàng quý đầu năm vẫn ghi nhận tăng trưởng so với cùng kỳ năm trước, đạt 57.729 tỷ đồng, tăng 9,2%. Trong đó, chỉ có 1 ngân hàng lỗ và 10 ngân hàng tăng trưởng âm. Riêng 10 nhà băng thuộc top đầu lợi nhuận chiếm đến 80% toàn ngành. Song, sự phân hóa diễn ra rõ nét, trong khi các ngân hàng quốc doanh chững lại thì nhóm tư nhân vươn lên mạnh mẽ.

Quán quân lợi nhuận vẫn là Vietcombank với 8.580 tỷ đồng, giảm nhẹ 4,5% so với cùng kỳ năm trước. Hầu hết doanh thu các hoạt động kinh doanh của “anh cả” ngành đều đi ngang hoặc xuống so với cùng kỳ năm trước. Song, trong bối cảnh chi phí dự phòng rủi ro tín dụng giảm 25% xuống 1.508 tỷ đồng, lợi nhuận ròng không rớt quá mạnh.

Hai ngân hàng thuộc nhóm “big 4” là BIDV và VietinBank ghi nhận tăng trưởng lãi ròng dưới 1 chữ số với lần lượt 6,3% và 3,2%. Tương tự Vietcombank, BIDV cũng giảm hơn 20% chi phí dự phòng giúp lợi nhuận ròng tăng trưởng trong khi thu nhập lãi thuần đi ngang và chi phí hoạt động tăng cao.

Ngược lại, VietinBank tăng đến gần 20% thu nhập lãi thuần lên 15.174 tỷ đồng. Tuy nhiên, chi phí dự phòng cũng tăng 20% lên 8.049 tỷ đồng. Tổng nợ xấu tính đến cuối quý I tăng 23% so với đầu năm, nợ dưới tiêu chuẩn (nhóm 3) gấp 2,7 lần đầu năm.

MBBank có quý kinh doanh tệ nhất từ quý IV/2022 khi báo cáo lợi nhuận giảm 11% xuống 4.532 tỷ đồng. Tổng thu nhập từ hoạt động của MBBank lẫn chi phí hoạt động đềuương đương với cùng kỳ năm trước, riêng chi phí dự phòng rủi ro gấp rưỡi lên 2.707 tỷ đồng. Nợ xấu nhảy vọt lên 15.200 tỷ đồng, tăng 55% so với đầu năm; nợ có khả năng mất vốn là 6.048 tỷ đồng, gấp đôi.

Trong khi nhóm ngân hàng quốc doanh chững lại thì nhóm tư nhân nổi lên mạnh mẽ. Tecombank vượt qua BIDV, MBBank và VietinBank để giữ vị trí á quân lợi nhuận quý I với 6.221 tỷ đồng, tăng 38% so với quý I/2023.

Hoạt động kinh doanh của Tecombank ghi nhận khởi sắc ở nhiều mảng kinh doanh chính, thu nhập lãi thuần tăng 30% lên 8.500 tỷ đồng, lãi thuần hoạt động dịch vụ tăng 11,7% lên 2.171 tỷ đồng, hoạt động kinh doanh ngoại hối chuyển lỗ 229 tỷ thành lãi 544 tỷ đồng, mua bán chứng khoán đầu tư từ lỗ 31 tỷ sang lãi 1.073 tỷ đồng.

VPBank và LPBank cũng có mức tăng trưởng lợi nhuận tốt với lần lượt 41% lên 3.567 tỷ đồng và 85% lên 2.299 tỷ đồng. Thu nhập lãi thuần tăng và chi phí dự phòng rủi ro giảm là động lực cho tăng trưởng lợi nhuận của hai nhà băng này.

Dần tốt hơn về nửa cuối năm

Nhìn chung vấn đề trong năm 2024 của các ngân hàng vẫn là cải thiện NIM và chất lượng tài sản. Bất chấp nền lãi suất huy động thấp kỷ lục được duy trì từ nửa cuối năm 2023 đến nay, NIM của các ngân hàng vẫn thu hẹp. BSC cho rằng nguyên nhân đến từ nhu cầu tín dụng còn yếu, tình trạng các ngân hàng giảm lãi suất đầu ra để cạnh tranh khách hàng ngày càng căng thẳng, tỷ lệ nợ xấu và tác động CIC (điểm tín dụng) vẫn có xu hướng gia tăng và tập trung ở phân khúc bán lẻ khiến cho tập khách hàng chất lượng cũng bị thu hẹp.

Tăng trưởng tín dụng tính đến cuối tháng 5 đạt 2,41% - vẫn ở mức thấp nhưng có sự cải thiện theo tháng. Vào cuối tháng 5, NHNN đã có văn bản yêu cầu các ngân hàng thực hiện một số giải pháp về tín dụng, lãi suất như phấn đấu giảm lãi suất cho vay từ 1 - 2%/năm, đơn giản hóa thủ tục vay… Các ngân hàng cần phấn đấu tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống đến hết quý II ở mức 5 - 6% theo chủ trương của Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cho rằng Luật Các tổ chức tín dụng có hiệu lực thi hành từ 1/7 sẽ tháo gỡ, tạo sự chủ động hơn cho các tổ chức tín dụng, bao gồm cả tổ chức tín dụng có vốn nhà nước cũng như tư nhân trong vấn đề tự quyết quyền cho vay đối với nền kinh tế. Ngoài ra, NHNN đang hoàn thiện văn bản mới để kéo dài thời hạn áp dụng Thông tư 02 đến hết năm nay thay vì hết hạn vào 30/6.

Thông tư 02 cho phép ngân hàng giữ nguyên nhóm nợ cho các khách hàng có nợ đến hạn trong vòng 12 tháng và được đánh giá có khả năng trả nợ đầy đủ sau thời gian tái cơ cấu. Dự nợ này không được trích lãi dự thu và phải thực hiện trích lập dự phòng cụ thể tối thiểu 50% trong 2023 và 100% trong 2024. Bộ phận phân tích của Chứng khoán BIDV (BSC) cho rằng chất lượng tài sản của toàn ngành ngân hàng được duy trì ổn định trong năm nay so với 2023, nhất là sau khi quy định về tái cơ cấu nợ trong Thông tư 02 được gia hạn đến hết năm.

Mặt khác, SSI Research đánh giá bối cảnh vĩ mô đang dần cải thiện và thị trường bất động sản thứ cấp xuất hiện một số tín hiệu tốt hơn so với kỳ vọng. Giao dịch trên thị trường bất động sản thứ cấp sôi động hơn trong bối cảnh các ngân hàng có các gói lãi suất cho vay mua nhà hấp dẫn (4,8% đến 8%) trong 1 - 2 năm đầu tiên của hợp đồng vay (thời hạn trung bình 20 năm). Giá chung cư tại Hà Nội tăng khoảng 10 - 20% so với cùng kỳ năm trước trong quý I. Dù chưa thấy động lực này lan tỏa đến thị trường sơ cấp nhưng đây vẫn là dấu hiệu tích cực giúp giá trị tài sản đảm bảo cho khoản vay không giảm, thanh khoản thị trường cải thiện hỗ trợ ngân hàng thanh lý tài sản thế chấp.

Chỉ số sản xuất Việt Nam (PMI) có sự cải thiện đáng kể trong 5 tháng đầu năm. Ngoại trừ tháng 3, các tháng còn lại đều đạt trên ngưỡng 50, cho thấy các điều kiện kinh doanh ghi nhận cải thiện nhẹ, đơn hàng mới tăng mạnh. Điều này sẽ giúp chỉ số tiêu dùng cải thiện vào cuối năm.

“Nếu tốc độ phục hồi của thị trường bất động sản và nền kinh tế duy trì được nhịp độ tốt, tỷ lệ hình thành nợ xấu có thể chững lại, NIM sẽ cải thiện, thu nợ từ nợ xấu đã xóa tốt hơn trong nửa cuối năm”, báo cáo SSI Research nêu.

  • Cùng chuyên mục
Mua sắm thông minh và cư dân thông minh là tương lai rất gần

Mua sắm thông minh và cư dân thông minh là tương lai rất gần

Đó là khẳng định của PGS-TS Nguyễn Đình Quân, Đại học Bách Khoa TP.HCM. Ông hiện là cố vấn R&D cho DeepPro, một startup công nghệ tại TP.HCM.

Tài chính - 27/01/2025 15:17

Thận trọng trước sức nóng “đồng bạc xanh”

Thận trọng trước sức nóng “đồng bạc xanh”

Sức mạnh USD dự báo tiếp tục được củng cố trong năm 2025 và gây áp lực lên tỷ giá VND, khiến mặt bằng lãi suất khó duy trì ở mức thấp hơn.

Tài chính - 27/01/2025 06:30

Năm 2024 của Novaland: Lỗ đậm nhưng đạt nhiều bước tiến về pháp lý

Năm 2024 của Novaland: Lỗ đậm nhưng đạt nhiều bước tiến về pháp lý

Novaland ghi nhận doanh thu tăng cao nhờ bàn giao sản phẩm. Tuy nhiên, tập đoàn bị lỗ lớn do trích lập dự phòng theo ý kiến kiểm toán tại BCTC bán niên.

Tài chính - 26/01/2025 16:52

Nhiều công ty chứng khoán, quản lý quỹ bị xử phạt hàng tỷ đồng

Nhiều công ty chứng khoán, quản lý quỹ bị xử phạt hàng tỷ đồng

Nhiều công ty chứng khoán bị UBCKNN xử phạt hàng tỷ đồng do có hành vi vi phạm như APG, SHS, Chứng khoán Sen Vàng…

Tài chính - 26/01/2025 12:15

Hòa Phát lãi lớn 2024, rót hơn 35.000 tỷ đầu tư

Hòa Phát lãi lớn 2024, rót hơn 35.000 tỷ đầu tư

Hầu hết các mảng kinh doanh của Hòa Phát đều khởi sắc trong năm 2024. Tập đoàn đã chi hơn 35.000 tỷ đồng cho hoạt động đầu tư, chủ yếu là giải ngân dự án Dung Quất 2.

Tài chính - 26/01/2025 10:50

Nhiều nhóm cổ phiếu 'sáng cửa' tăng trưởng

Nhiều nhóm cổ phiếu 'sáng cửa' tăng trưởng

Năm 2025, thị trường chứng khoán Việt Nam có triển vọng tích cực đến từ sự tăng trưởng mạnh mẽ của nền kinh tế và lợi nhuận các doanh nghiệp niêm yết. Bên cạnh đó, kỳ vọng nâng hạng cũng sẽ giúp thị trường thu hút được dòng vốn từ nhà đầu tư nước ngoài lẫn sự quan tâm của dòng tiền trong nước.

Tài chính - 25/01/2025 12:27

Bán một phần dự án 23 Lê Duẩn, Techcombank lãi 473 tỷ đồng

Bán một phần dự án 23 Lê Duẩn, Techcombank lãi 473 tỷ đồng

BCTC quý IV/2024 của Techcombank cho thấy ngân hàng này lãi gần 473 tỷ đồng từ giao dịch bán một phần dự án số 23 Lê Duẩn (tổng diện tích sàn chuyển nhượng 5.776m2) cho The Sherpa, công ty con của Masan.

Tài chính - 25/01/2025 10:13

Doanh thu của Vingroup vượt 7,6 tỷ USD

Doanh thu của Vingroup vượt 7,6 tỷ USD

Tính cả năm 2024, tổng doanh thu thuần hợp nhất của Vingroup đạt 192.159 tỷ đồng (khoảng 7,6 tỷ USD), tăng 19% so với năm trước và cũng là mốc doanh thu cao nhất lịch sử.

Tài chính - 25/01/2025 10:10

Vì sao công ty quản lý quỹ của nhà chủ VNDirect bị phạt 260 triệu đồng?

Vì sao công ty quản lý quỹ của nhà chủ VNDirect bị phạt 260 triệu đồng?

IPAAM – công ty liên quan đến nhà chủ VNDirect, đã bị UBCKNN xử phạt 260 triệu đồng do một số sai phạm.

Tài chính - 25/01/2025 07:00

Cổ đông không đồng ý, thương vụ KIDO bán KIDO Foods sẽ ra sao?

Cổ đông không đồng ý, thương vụ KIDO bán KIDO Foods sẽ ra sao?

Cổ đông Tập đoàn KIDO đã thông qua việc không đồng ý giao dịch bán hơn 24% vốn KIDO Foods, không đồng ý chuyển nhượng nhãn hiệu Celano, Merino và KIDO.

Tài chính - 24/01/2025 15:30

FPT Retail báo lãi 527 tỷ đồng, cổ phiếu liên tục phá đỉnh

FPT Retail báo lãi 527 tỷ đồng, cổ phiếu liên tục phá đỉnh

FPT Retail công bố lợi nhuận trước thuế năm 2024 đạt 527 tỷ đồng, gần sát mức kỷ lục thiết lập 2021. Cổ phiếu FRT phá đỉnh lên vùng 200.000 đồng/cp.

Tài chính - 24/01/2025 11:41

Đạt Phương báo lãi hơn 303 tỷ đồng, tăng 7,3%

Đạt Phương báo lãi hơn 303 tỷ đồng, tăng 7,3%

Kết thúc năm 2024, Tập đoàn Đạt Phương ghi nhận lợi nhuận sau thuế hơn 303 tỷ đồng, tăng 7,3% so với cùng kỳ năm trước.

Tài chính - 24/01/2025 11:14

YeaH1 báo lãi đột biến quý IV

YeaH1 báo lãi đột biến quý IV

YeaH1 cán mốc doanh thu 1.000 tỷ đồng trong năm 2024 nhờ các chương trình, sự kiện giải trí ăn khách. Lợi nhuận tăng cao nhờ hoạt động thoái vốn công ty con.

Tài chính - 24/01/2025 08:38

VNDirect bị xử phạt 651 triệu đồng tiền thuế

VNDirect bị xử phạt 651 triệu đồng tiền thuế

VNDirect cho biết đã nộp đủ số tiền nêu trên vào ngân sách nhà nước, hoàn thành nghĩa vụ vào cùng ngày.

Tài chính - 23/01/2025 18:39

VN-Index tăng mạnh trước kỳ nghỉ Tết

VN-Index tăng mạnh trước kỳ nghỉ Tết

Lực mua dâng cao trong phiên 23/1 giúp VN-Index bứt phá mạnh, kết phiên chỉ số này tăng 17,1 điểm (+1,38%), lên 1.259,63 điểm.

Tài chính - 23/01/2025 15:54

Lãnh đạo bị bắt vì đánh bạc, Phú Tài trấn an cổ đông

Lãnh đạo bị bắt vì đánh bạc, Phú Tài trấn an cổ đông

Phú Tài cho biết ông Đỗ Xuân Lập không tham gia điều hành doanh nghiệp nên không làm ảnh hưởng đến công tác điều hành sản xuất kinh doanh tại công ty.

Tài chính - 23/01/2025 09:19