rước đây một tháng, Macron đã đánh bại những chính trị gia lão luyện để trở thành người đứng đầu Đệ Ngũ Cộng hòa. Còn giờ đây, đảng Cộng hòa Tiến bước (LREM) của ông đã chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử Hạ viện hôm 18/6. Sở dĩ phải bầu cử vòng hai, vì ở vòng một (12/6), không có đảng nào chiếm quá bán.

Cánh cửa cải cách rộng mở

Kết quả cuộc bầu cử Tổng thống đưa ông Macron vào Điện Elysée ngày 16/5 được giới quan sát coi là “vụ big bang” thứ nhất. Giờ đây, “vụ nổ lớn” thứ hai chính là hiện tượng đảng LREM của Tổng thống đã giành được đa số tại Điện Bourbon, trụ sở Quốc Hội Pháp.

Macron quả là một “Napolon thứ hai của nước Pháp”, là một “siêu Tổng thống”… Báo chí xứ Tây rồi đây sẽ còn dùng nhiều biệt ngữ khác nữa để đánh bóng vị nguyên thủ trẻ nhất không chỉ của xứ Gaulois, mà cả của Nhóm G7 hiện nay.

Phong trào “Tiến bước”, nay đổi tên thành đảng Cộng hòa Tiến bước (LREM) của Macron mới chỉ ra đời từ tháng 4/2016, quá mới mẻ so với các chính đảng được thành lập từ lâu và kiểm soát nền chính trị nước Pháp suốt nhiều thập kỷ qua.

Hạ viện Pháp sắp tới sẽ chứng kiến một sự thay đổi đáng kể, với thế hệ các nhà lập pháp mới, trẻ tuổi, mạnh mẽ và họ tới từ nhiều cộng đồng sắc tộc khác nhau. Đây cũng là lần đầu tiên một tổng thống Pháp và đảng của mình có thể giành được thế đa số lớn đến như vậy tại Quốc hội. Trước Macron, chỉ có tướng Charles De Gaulle thành tựu được điều ấy.

Hệ quả trực tiếp của cuộc bầu cử Hạ viện hôm Chủ Nhật vừa qua, như chính báo chí Pháp thừa nhận, đã đẩy “cơn thủy triều” của xã hội công dân mấp mé thềm nghị viện. Đa số ứng cử viên, nhất là của đảng Cộng hoà Tiến bước (LREM), đều xuất thân từ xã hội dân sự, những nhà hoạt động hội đoàn hay trong lĩnh vực nghề nghiệp chuyên môn.

Cái mới đầu tiên về nhân sự là từ nay, chính trị gia Pháp không thể vừa là dân biểu, vừa là thị trưởng hay nghị viên trong chính quyền địa phương như truyền thống từ hơn 50 năm nay. Chỉ có 222 dân biểu mãn nhiệm vào được vòng hai. Đa số dân biểu khóa trước hoặc bị loại ở vòng một hoặc không tái tranh cử vì đạo luật cấm kiêm nhiệm lần đầu tiên được áp dụng.

Cái mới thứ hai là lần đầu tiên số nữ ứng cử viên vượt kỷ lục: 266 phụ nữ, chiếm hơn một nửa số người vào chung kết. Tại châu Âu, Pháp chỉ còn đứng sau Thụy Điển trong chính sách cân bằng nam nữ tại nghị trường.

Là một nhà chính trị chưa có tiếng tăm cách nay ba năm, tân tổng thống Emmanuel Macron đã vượt qua được thách thức cuối cùng: chiếm đa số rộng rãi tại Hạ Viện để tiến hành ba cuộc cải cách quan trọng. Đó là đạo đức hóa đời sống chính trị, sửa đổi luật lao động và tăng cường các biện pháp chống khủng bố đang đe dọa thường trực nước Pháp và châu Âu.

Đây là chiến thắng đáng ngạc nhiên, khi một "tân binh" lại có thể đánh bại cả một đảng chính trị được thành lập từ sau Thế Chiến II của Pháp và quy tụ gần như toàn bộ giới trí thức nước này. Bình luận viên James Traub cho rằng trước Macron, nước Pháp mới chỉ có một người làm được như vậy, đó chính là Napoleon Bonaparte.

Cứu vãn châu Âu

Nhìn rộng ra toàn châu Âu, chiến thắng của đảng LREM một lần nữa đã tiếp thêm sức mạnh cho các nỗ lực cứu vãn Liên minh châu Âu do Đức lãnh đạo và Pháp cùng hợp lực. Thủ tướng Đức Angela Merkel, một “đồng minh” mới của Tổng thống Macron, đã gửi điện chúc mừng sau chiến thắng của LREM.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Klod Yunker thừa nhận, sự lựa chọn của người Pháp có lợi cho "tương lai của châu Âu". Chia sẻ trên Twitter cá nhân, Thủ tướng Anh Theresa May chúc mừng Emmanuel Macron chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống. Thủ tướng Anh bày tỏ mong muốn hợp tác với tân Tổng thống Pháp trong hàng loạt vấn đề mà hai bên cùng quan tâm.

"Đây là chiến thắng cho Macron, cho nước Pháp, cho EU và là thất bại dành cho những kẻ can thiệp vào nền dân chủ…”, bà Hillary Clinton, cựu Ngoại trưởng và là ứng cử viên của đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016, đã viết trên Twitter. Ngoại trưởng Đức Sigmar Gabriel cũng hoan nghênh chiến thắng của ông Macron và khẳng định điều này đã giữ cho Pháp nằm ở “trái tim của châu Âu.”

Kết quả bầu cử ngày 18/6 cho thấy nền chính trị Pháp đang được định hình lại với tương quan mới giữa các lực lượng chính trị trong đó LREM, chính đảng mới có một năm tuổi, đang nắm giữ vị trí trung tâm.

Với chiến thắng có thể thấy trước này, Macron đã giúp nước Pháp thoát khỏi cơn ác mộng của chủ nghĩa cực hữu bằng cuộc hành trình thần kỳ biến ông trở thành một "Napoleon thứ hai", theo như cách nhìn của tờ Foreign Policy (Mỹ).

Giới phân tích cho rằng, "chất Napoleon" trong Macron chính là khả năng làm việc không ngơi nghỉ, niềm đam mê với lý tưởng chính trị, cảm nhận về định mệnh và cách mà ông đã cuốn cả nước Pháp vào tham vọng của riêng mình.

"Từ rất lâu, tôi luôn có niềm tin rằng không gì quý giá hơn quyền tự do được làm những gì bạn muốn, được theo đuổi mục tiêu bạn đã đề ra, được thừa nhận tài năng của bạn, dù trong bất cứ lĩnh vực gì", Macron đã viết trong cuốn sách vận động tranh cử mang tên "Cách mạng".

Macron cho rằng chính tiếng gọi này đã thôi thúc ông bước vào chính trị, giúp ông "nhậy cảm với những bất công trong xã hội", biến ngọn lửa tham vọng cá nhân rực cháy thành cương lĩnh chính trị để “giải phóng người dân khỏi xiềng xích của một xã hội bị ràng buộc bởi đẳng cấp”.

Với đa số tuyệt đối tại Điện Bourbon (Lập pháp) và tại Điện Elysée (Hành pháp), Tổng thống sẽ rộng tay tiến hành các biện pháp cải tổ để vực dậy kinh tế Pháp, để khôi phục lại vị thế của Paris trên sân khấu quốc tế.

“Hiện tượng sóng thần" mà tổng thống Macron và đảng của ông đang đem lại qua bốn cuộc bầu cử gần đây đang thổi một luồng gió mới vào đời sống chính trị nước Pháp. Tuy nhiên, nhìn vào con số cử tri không đi bỏ phiếu ta thấy nhiệm vụ vực dậy nước Pháp của ông trước mắt vẫn còn đầy chông gai. Tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu thấp là nguyên nhân chính khiến các nhà lãnh đạo đối lập cho rằng, Tổng thống Macron thực tế không nhận được nhiều sự ủng hộ của người dân.

Khoảng 58% cử tri Pháp vắng mặt trong cuộc bầu cử Quốc Hội vòng 2, cao hơn tỷ lệ 51% vắng mặt tại vong 1 (12/6), như vậy, nếu tính trên tổng số cử tri, chỉ có 15% bỏ phiếu cho LREM. Trong nền Đệ Ngũ Cộng hòa, chưa một đa số tuyệt đối nào tại Quốc hội lại thu về ít lá phiếu như vậy. Không ai phủ nhận thắng lợi vượt trội của LREM, nhưng rõ ràng, đó vẫn là một thành tựu còn mong manh. 

Tuy nhiên, thực tế nói trên không làm thay đổi quyết tâm của Tổng thống Emmanuel Macron sẽ thiết kế lại nền chính trị nước Pháp theo hướng năng động và quyết liệt hơn./.

Bài liên quan

Chân dung Emmanuel Macron - Tổng thống Pháp trẻ nhất lịch sử vừa đắc cử

Ba nhiệm vụ trọng tâm của tân Tổng thống Pháp

Thị trường tài chính thế giới phản ứng tích cực với kết quả bầu cử tổng thống Pháp