Sản lượng khai thác sâm sẽ đạt 300 tấn/năm vào năm 2030

Chiều 6/8, tại tỉnh Quảng Nam đã diễn ra hội thảo nâng tầm Sâm Ngọc Linh thành thương hiệu quốc gia. Hội thảo nhằm phân tích, đánh giá toàn diện về cơ chế, chính sách và thực trạng quy hoạch vùng trồng Sâm Ngọc Linh và tìm giải pháp thúc đẩy mở rộng, phát triển vùng nguyên liệu Sâm Ngọc Linh.

Ông Vũ Thành Nam, Phó vụ trưởng Vụ Quản lý rừng đặc dụng - phòng hộ (Tổng cục Lâm nghiệp, Bộ NN&PTNT) cho biết, hiện nay việc phát triển sâm còn chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh, như: thiếu quy hoạch phát triển vùng nguyên liệu; thiếu nguồn giống (số lượng và chất lượng); thiếu cơ sở sơ chế biến sâu; công tác quảng bá, xúc tiến, xây dựng thương hiệu còn hạn chế.

Tháng 3/2022, Thủ tướng có văn bản về việc giao Bộ NN&PTNT chủ trì, xây dựng chương trình phát triển Sâm Việt Nam đến năm 2030 và định hướng 2045. Mục tiêu chung của chương trình là xây dựng và phát triển Sâm Việt Nam thành ngành hàng có giá trị kinh tế cao, mang thương hiệu sản phẩm quốc gia gắn với sử dụng bền vững tài nguyên rừng, tăng thu nhập cho người dân.

Mục tiêu cụ thể đến năm 2030 bảo tồn nguồn gen sâm Việt Nam có phân bố trong rừng tự nhiên với diện tích khoảng 100.000 ha tại các tỉnh Quảng Nam, Kon Tum, Gia Lai, Lâm Đồng, Nghệ An, Lai Châu gắn với bảo vệ, phát triển rừng, bảo tồn đa dạng sinh học; tuyển chọn được giống Sâm Việt Nam có năng suất, chất lượng cao; cung cấp được tối thiểu 80% cây giống có chất lượng đạt chuẩn...

Bên cạnh đó, hình thành vùng nguyên liệu tập trung, bao gồm: tỉnh Quảng Nam, Kon Tum, Gia Lai và tỉnh Lai Châu, đưa diện tích trồng sâm năm 2030 đạt khoảng 22.000 ha. Về sản lượng, sản lượng khai thác sâm từ năm 2030 đạt khoảng 300 tấn/năm (tương đương diện tích khai thác 1.000 ha/năm), có chất lượng, đảm bảo nguồn gốc xuất xứ, đạt tiêu chuẩn GMP - WHO hoặc tương đương.

Về chế biến, tiêu thụ và quảng bá sản phẩm: hình thành các cơ sở/nhà máy sơ chế và chế biến sâu gắn với vùng nguyên liệu, sản xuất theo chuỗi; phát triển khoảng 80-100 sản phẩm có tính cạnh tranh cao, mang thương hiệu quốc gia; tăng cường công tác quảng bá, xúc tiến thương mại trong và ngoài nước. 

Đến năm 2030, đảm bảo 100% diện tích trồng sâm được cấp mã số vùng trồng và chỉ dẫn địa lý nhằm kiểm soát tốt nguồn gốc, chất lượng sâm.

Ông Huỳnh Văn Liêm, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Kon Tum cho hay, từ lợi thế đặc thù về điều kiện tự nhiên, Tỉnh ủy Kon Tum đã ban hành Nghị quyết về đầu tư phát triển và chế biến dược liệu đến năm 2025 định hướng đến 2030. Với mục tiêu diện tích trồng Sâm Ngọc Linh đến năm 2025 đạt khoảng 4.500 ha (45 triệu cây) và khoảng 10.000 ha vào năm 2030 (100 triệu cây).

Để thực hiện được điều đó, tỉnh Kon Tum đề ra các giải pháp như tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cán bộ, công chức và Nhân dân về Sâm Ngọc Linh. Thực hiện có hiệu quả cơ chế, chính sách về dược liệu; đầu tư phát triển Sâm Ngọc Linh gắn với chế biến và khoa học công nghệ; tập trung nguồn lực, huy động, bố trí các nguồn lực đầu tư phát triển dược liệu.

Thời gian tới, tỉnh Kon Tum tiếp tục nghiên cứu các giải pháp tổng thể, mang tầm chiến lược để phát triển cây Sâm Ngọc Linh với mục tiêu "Phát triển sản phẩm đặc hữu Sâm Ngọc Linh Kon Tum gắn với đẩy mạnh quảng bá và khẳng định thương hiệu sản phẩm Sâm Ngọc Linh Kon Tum tại thị trường trong nước và quốc tế. Sớm đưa Sâm Ngọc Linh Kon Tum trở thành sản phẩm hàng hóa chủ lực Quốc gia, có vị thế hàng đầu trong nước và hướng tới khẳng định vị thế trên thị trường thế giới. Phấn đấu đến năm 2030 có khoảng 10.000 ha (tương đương 100 triệu cây) Sâm Ngọc Linh". 

Phát triển Sâm Ngọc Linh thành ngành công nghiệp tỷ USD

Ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho biết, địa phương đã có tờ trình gửi Thủ tướng về việc đề nghị xây dựng và phê duyệt chương trình quốc gia phát triển sâm Ngọc Linh giai đoạn 2021 - 2030 và định hướng đến 2045.

"Việc xây dựng chương trình là rất cần thiết để tỉnh có cơ chế và dành nguồn lực phát triển cây sâm Ngọc Linh trở thành nhóm ngành kinh tế mang lại giá trị cao của đất nước, đưa sâm Việt ra thế giới", ông Bửu thông tin.

Tại Quảng Nam, 20 doanh nghiệp và người dân địa phương có thu nhập và đời sống được nâng lên đáng kể, có nhiều gia đình tài sản lên đến hàng chục tỷ, điều kiện sinh hoạt, đi lại, nhà cửa khang trang.. đời sống văn hóa cũng được nâng cao, từ khi phát triển trồng sâm đến nay các hoạt động như lễ hội Sâm Ngọc Linh hàng năm, phiên chợ Sâm Ngọc Linh hàng tháng đã đem lại thu nhập cao cho nhân dân, góp phần vào giải quyết việc làm cho hàng nghìn lao động.

Phát biểu chỉ đạo tại hội thảo, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cho biết, vài năm trước, khi đang là Thủ tướng tham gia một hội thảo Sâm Ngọc Linh, ông đã nói sâm Ngọc Linh là quốc bảo và là quốc kế dân sinh.

Do đó, ông Phúc đề nghị các địa phương cần có biện pháp tốt nhất, phù hợp nhất để phát triển cây sâm Ngọc Linh, đưa ngành dược liệu, thực phẩm chức năng Việt Nam cạnh tranh với các quốc gia như Hàn Quốc, Hoa Kỳ…

"Muốn làm ngành công nghiệp sâm Ngọc Linh phải có sản lượng lớn, không được nhỏ giọt. Những vấn đề lớn đặt ra hiện nay của sâm Ngọc Linh là thay đổi thời tiết, khí hậu làm sâm chết, sâm giả Ngọc Linh, khoa học công nghệ vẫn còn hạn chế, nhất là bảo tồn nguồn giống.

Việc bảo tồn, phát triển sâm của chính quyền, người dân, doanh nghiệp thời gian qua mới chỉ là bước đầu, chưa phải một thương hiệu quốc gia hùng mạnh, mang ích nước lợi dân. Sâm Ngọc Linh ngoài những giá trị về sức khỏe còn ẩn giấu những tiềm năng kinh tế to lớn, đồng thời là cơ hội khẳng định niềm tự hào dân tộc", Chủ tịch nước khẳng định.

Chủ tịch nước cũng lưu ý việc bảo tồn và phát triển Sâm Ngọc Linh, cần ưu tiên chất lượng, các nhà sản xuất và cơ quan nghiên cứu cần học hỏi cách làm của Hàn Quốc. Trong đó, bảo vệ nguồn gene thuần chủng không lai tạp, nhầm lẫn với các loại sâm khác... 

Bài liên quan

Vì sao hơn 30.000 cây sâm Ngọc Linh 'đột tử', gây thiệt hại lớn tại Kon Tum?

Kon Tum muốn trồng mới 500 ha sâm Ngọc Linh

Kon Tum có dự án Sâm Ngọc Linh 1.400 tỷ

Quảng Nam trình Chính phủ chương trình quốc gia phát triển sâm Ngọc Linh