Hai thập kỷ trước, khi tôi vẫn còn làm việc trong lĩnh vực chính trị, tôi tình cờ gặp một người bạn ở New York, sau lần trở về thứ 11 từ Washington. Còn vài tuần nữa là tới ngày bầu cử, và tôi cảm thấy mệt mỏi như cái cách mà những người làm chính trị mệt mỏi vào mùa thu ở những năm kết thúc bằng con số chẵn.

Bạn tôi thì bày tỏ sự không hài lòng khi ít được tham gia vào chính trị. Là một diễn viên xuất sắc, anh ấy không làm nhiều hơn ngoài việc đi bỏ phiếu. Tôi nói, với niềm tin tuyệt đối rằng, chúng tôi may mắn từng được sống ở một đất nước nơi nghệ thuật được coi trọng hơn chính trị. Những nơi mà chính trị là tất cả, và tất cả những thứ quan trọng đều bất biến luôn luôn là những nơi có những vấn đề rất lớn.

Nước Mỹ bây giờ là một nơi như vậy.

Hiện trạng chính trị ở nước Mỹ hiện giờ đang trong tình trạng rối ren khá nguy hiểm. Một quốc gia mới đang tranh đấu để ra đời. Một quốc gia già cỗi thì đang làm tất cả những gì có thể để biến cái trào lưu mới kia trở thành một cái thai chết lưu. Và số tiền đổ vào cuộc chiến đó đang tăng lên từng ngày.

Nhà khoa học chính trị Frances E. Lee vào năm 2014 đã viết: "Thực tế, ba thập kỷ qua đã chứng kiến ​​khoảng thời gian dài nhất gần như ngang bằng trong việc cạnh tranh giữa các đảng để giành quyền kiểm soát các thể chế quốc gia kể từ sau thời kỳ Nội chiến".

Nội chiến không phải là một dấu ấn cao đẹp cho sự vĩ đại của quốc gia. Và chính trị Mỹ đã không được cải thiện kể từ năm 2014.

Theo nhiều cách, cuộc bầu cử này đã diễn ra tốt hơn nhiều so với những gì nó có thể có. Vào ngày Bầu cử, cựu Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Alfonse D’Amato của New York đã gửi email cho tôi, nói rằng "Tôi sợ rằng chúng ta có thể không biết ai là người chiến thắng trong nhiều tuần tới! Tôi cầu nguyện rằng đất nước của chúng ta sẽ không bị bao vây bởi hỗn loạn và bạo lực!'.

Bạo lực: không, hỗn loạn: có

Tất nhiên, Tổng thống Donald Trump muốn hỗn loạn và không quá lời khi nói rằng bất cứ điều gì phục vụ lợi ích hạn hẹp của ông Trump đều làm trái ý đất nước. Có thể đoán trước được, ông ấy đã tuyên bố một chiến thắng không phải của mình - nói trong một tweet (kể từ khi được Twitter gắn cờ) rằng: "Chúng tôi ngày càng LỚN, nhưng họ đang cố gắng KIÊN TRÌ tiếp tục cuộc bầu cử".

Tất nhiên, điều này không đúng. Và đó là một phần không nhỏ của vấn đề mà nước Mỹ hiện đang phải đối mặt. Chính trị dân chủ được tiến hành thông qua lời nói - hãy gọi nó là “cuộc tranh luận” nếu bạn là người cổ hủ. Không thể có một nền chính trị dân chủ lành mạnh nếu hành pháp là nguồn gốc của sự giả dối.

Ông Trump cũng có thể bị loại bỏ sau khi số phiếu được kiểm. Một đảng viên Đảng Dân chủ sẽ giành được số phiếu phổ thông, lần nữa. Và mặc dù đêm của Joe Biden không phải là điều mà các đảng viên Dân chủ mong đợi, nhưng nó có một số điểm tương đồng với đêm bầu cử năm 2018, khi Florida lại khiến các đảng viên Dân chủ bối rối một lần nữa nhưng cuộc bỏ phiếu muộn màng ở Trung Tây và miền Tây đã củng cố chiến thắng của đảng Dân chủ. Có vẻ như đa số đảng Dân chủ trong Hạ viện đã cạn kiệt nhưng vẫn đứng vững. Nếu Bức tường Xanh nằm ở Thượng Trung Tây, hoặc sự kết hợp đúng đắn của một phần bức tường với khán đài Nevada và Arizona, thì ông Biden sẽ là tổng thống.

Việc bỏ phiếu phổ thông không ảnh hưởng đến kết quả đó là một vấn đề cơ cấu chưa có lời giải ngay bây giờ. Việc Biden có thể có Thượng viện với đa số đảng viên Cộng hòa cản trở là một mối quan tâm cấp bách hơn. Như New York Times đã đưa tin về các cuộc đua vào Thượng viện: "Điều bị đe dọa là khả năng của tổng thống tiếp theo để lấp đầy nội các của mình, bổ nhiệm các thẩm phán và theo đuổi chương trình nghị sự của mình".

Giả thiết cơ bản là nếu đảng Dân chủ không giành được chiến thắng toàn diện trên tất cả các nhánh của chính phủ, đảng Cộng hòa sẽ khiến quốc gia không thể vượt qua trong khi cố gắng đánh phá nền kinh tế. Như đồng nghiệp của tôi John Authers đã viết: "Sẽ không có sự thay đổi cuộc chơi lớn nào đối với chính sách tài khóa và thoát khỏi sự thống trị của tiền tệ".

Nếu ông Trump thắng thế bằng cách nào đó, nước Mỹ sẽ không ổn định vì có một chính quyền kém năng lực và tiếp tục bị đa số người dân phản đối. Nếu dường như ngày càng có nhiều khả năng cho ông Biden thắng thế, và đảng Cộng hòa nắm giữ Thượng viện, thì đảng Cộng hòa sẽ tận tâm sử dụng Thượng viện để "phá hủy" nhiệm kỳ tổng thống của ông Biden.

Hiện tại, có rất nhiều cơ sở đang xáo trộn ở Hoa Kỳ, từ những vấn đề cho cuộc sống của người da đen cho đến việc những phụ nữ ở ngoại ô phải tự tổ chức các khu dân cư của họ. Một tương lai đang hiện ra. Đúng vậy, Thượng viện và Đại cử tri đoàn chống độc tài là những trở ngại nghiêm trọng. Nhưng hàng triệu người Mỹ đã bỏ phiếu cho ông Trump.

Đảng Cộng hòa có sự ủng hộ chính trị rộng rãi và chân chính. Nó dường như đã bị đánh bại phần lớn vào đêm qua. Nhưng nó đã không bị quở trách, vì vậy nó sẽ không thay đổi. Chi phí cho sự bất cần của Đảng Cộng hòa sẽ tiếp tục tăng lên.

* Francis Wilkinson là cây bút chuyên viết về chính trị và chính sách trong nước của Hoa Kỳ cho mục Ý kiến (Opinion) của Bloomberg. Trước đây, ông từng là thư ký toà soạn của tờ The Week, cây viết cho Rolling Stone, nhà tư vấn truyền thông và nhà chiến lược truyền thông chính trị.

Bài liên quan

[Ảnh] Nước Mỹ trong ngày bầu cử lịch sử

Kết quả kiểm phiếu bầu cử ở Mỹ khi nào được chính thức công bố?

Thị trường cá cược bùng nổ trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ

Xu hướng dịch chuyển ra khỏi Trung Quốc sẽ thay đổi ra sao sau cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ?