Chênh lệch cung cầu

Thực tế, số lượng ngành học về công nghệ thông tin ở các trường đại học vẫn đang mở rộng ngày càng nhiều cũng như số lượng cử nhân tốt nghiệp chuyên ngành công nghệ thông tin vẫn tăng cao qua mỗi năm. Theo các chuyên gia đầu ngành sự thiếu hụt này chủ yếu là do trình độ của lập trình viên và yêu cầu doanh nghiệp đặt ra vẫn chưa thực sự cân bằng với nhau.

"Trong số hơn 57.000 sinh viên công nghệ thông tin tốt nghiệp mỗi năm chỉ có khoảng 30% lực lượng nhân sự đáp ứng được những kỹ năng và chuyên môn yêu cầu thực tế mà doanh nghiệp đặt ra, 70% còn lại cần được bố trí đào tạo thêm tại doanh nghiệp trong 3 - 6 tháng để đạt hiệu quả công việc tương ứng", báo cáo của TopDev nêu.

Còn theo Vietnamwork, website tuyển dụng lớn nhất của Việt Nam, trong 3 năm vừa qua, số lượng công việc ngành công nghệ thông tin đã tăng trung bình 47%/ năm. Tuy nhiên, số lượng nhân sự ngành này chỉ tăng ở mức trung bình 8%. Khối ngành này đang thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao, cần thêm khoảng 400.000 nhân lực mỗi năm. Trong khi đó, số sinh viên tốt nghiệp ngành học này chỉ ở mức 30.000 người/năm.

Trao đổi với Nhadautu.vn, ông Nguyễn Vũ Linh, CEO TopErp.vn Solution nhận định, hiện nay đang có sự chênh lệch về đầu vào và đầu ra của nhân sự ngành IT. Vị này cho biết với nhu cầu ngày càng lớn về nhân sự có trình độ chuyên môn cao cũng là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến sự bất cập này.

Mặc dù mức lương và phúc lợi của ngành công nghệ thông tin vẫn giữ xu hướng tăng và có phần cao hơn so với mặt bằng chung nhưng hiện tại ngành vẫn đang thiếu hụt nguồn nhân lực. 

Chia sẻ với phóng viên Nhadautu.vn, bạn Trần Văn Được, sinh viên mới ra trường của Đại học Nam Cần Thơ đang trong quá trình ứng tuyển tìm việc cho biết, ngành công nghệ thông tin vẫn còn khá hấp dẫn tuy nhiên các nhà tuyển dụng hiện nay yêu cầu rất nhiều kỹ năng bên cạnh vấn đề chuyên môn.

"Hiện nay ngoài bằng cấp, kinh nghiệm chuyên môn thì Tiếng Anh là yêu cầu hàng đầu của các công ty khi tuyển nhân sự. Vì ngành này làm tài liệu toàn tiếng Anh, ít nhất là đọc hiểu còn giao tiếp thì cơ bản và phải trao dồi thông thạo trong giao tiếp mới lên được vị trí cao hơn", bạn Được chia sẻ. 

Trong quá trình nộp đơn xin việc tại nhiều đơn vị, bạn Được còn nhận thấy sự bất cập giữa chất lượng đào tạo ở trường với yêu cầu thực tế tại các doanh nghiệp. Bởi theo bạn này, hiện nay các doanh nghiệp ngành IT yêu cầu rất cao về Tiếng Anh, kỹ năng mềm,...trong khi trường học chỉ đào tạo ở mức cơ bản. Vì thế, cá nhân muốn có công việc ổn định và thu nhập cao thì chỉ có thể tự trau dồi, tìm tòi và học thêm các khóa học nâng cao về chuyên ngành như Website, Mobile...

Theo TopDev, dù bối cảnh kinh tế không mấy khả quan nhưng mức lương bình quân nhân sự IT năm 2023 vẫn tăng 0,7% so với năm 2022. Hơn 70% vị trí Junior (mới vào nghề) có lương 600-1.000 USD mỗi tháng. Gần 50% nhân sự Middle (trung cấp) lương dao động 1.100-1.500 USD. Trong khi lương nhân sự cấp cao chủ yếu khoảng 1.100-2.000 USD và chỉ khoảng 10% nhận từ 2.500 USD mỗi tháng.

Tuy nhiên theo bạn Hồ Hoài Sinh người có kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực IT gần 6 năm cho biết, nếu chỉ ở mức đào tạo cơ bản tại các trường hiện nay thì không hy vọng tìm được vị trí có mức lương cao như nhiều người nhìn bên ngoài về ngành công nghệ thông tin.

"Tôi đã mất thêm 2 năm sau khi ra trường để học thêm ngoại ngữ cũng như các kỹ năng cần thiết. Bởi chương trình đào tạo ở trường chỉ cơ bản và chưa đáp ứng được phần lớn các yêu cầu trình độ kỹ năng cao như các công ty tuyển dụng hiện nay. Vì thế muốn có cơ hội cạnh tranh cũng như thăng tiến trong công việc buộc nhân sự IT luôn học hỏi liên tục", bạn Hoài Sinh tâm sự.

Trong số các lĩnh vực kinh doanh, công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) là một trong những lĩnh vực phát triển nhanh nhất ở Việt Nam. Doanh thu lĩnh vực công nghiệp công nghệ thông tin trong 5 năm qua liên tục tăng trưởng, từ gần 103 tỷ USD năm 2018 lên 136,15 tỷ USD năm 2021. Trong Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu GII 2021, Việt Nam hiện xếp thứ 44 trên 132 nền kinh tế.

Theo các số liệu thống kê từ năm 2018 - 2023 được đưa ra, nhu cầu nhân lực cho ngành công nghệ thông tin tại Việt Nam vẫn đang tăng cao liên tục dù trong bối cảnh kinh tế nhiều biến động. Dựa trên Báo cáo về thị trường IT Việt Nam 2023 của TopDev, đến năm 2025 Việt Nam sẽ còn cần đến 700.000 nhân lực trong ngành công nghệ thông tin. Trong khi đó, số lượng lập trình viên hiện tại của Việt Nam mới chỉ đạt khoảng 530.000 người.

Thay đổi nhu cầu tuyển dụng

Theo DxReports “Chiến lược phát triển nguồn nhân lực số” mới đây của FPT Digital, Việt Nam có gần 400.000 kỹ sư công nghệ thông tin và hơn 50.000 sinh viên chuyên ngành công nghệ thông tin tốt nghiệp mỗi năm. Tuy vậy, chỉ có khoảng 30% lực lượng nhân sự công nghệ thông tin này đáp ứng được yêu cầu thực tế của công việc.

Nhu cầu tuyển dụng trong lĩnh vực IT vẫn luôn trên đà tăng trưởng nhanh và mạnh. Do sự thay đổi và ảnh hưởng của tình hình kinh tế - xã hội chung cũng như dựa trên các kỹ năng cứng và kỹ năng mềm mà lập trình viên sở hữu, mức lương cũng như trình độ sẽ được phân loại một cách rõ ràng hơn trong thời gian tới.

Bên cạnh kỹ năng chuyên môn vững vàng, những kỹ năng mềm như khả năng tư duy phát triển, giao tiếp, quản lý thời gian, trình độ ngoại ngữ,... cũng là yếu tố quan trọng trong quá trình tuyển chọn và đánh giá ứng viên của nhà tuyển dụng.

Đa số các nhà tuyển dụng cho biết họ hầu như luôn cần các lập trình viên Back-end, lập trình viên Full-stack và Front-end. Top 5 kỹ năng về công nghệ thông tin hàng đầu mà các công ty đang tìm kiếm là Javascript, Java, PHP, C#/.Net & Python.

Đồng thời với sự biến động và thay đổi nhanh của Công nghệ thông tin và khoa học kỹ thuật cũng như sự đổi mới liên tục của công nghệ thì đòi hỏi nguồn nhân lực cho lĩnh vực này phải thích ứng nhanh và nhạy bén với mọi sự biến đổi.

TopDev cũng nêu ra định hướng cho nhân sự ngành công nghệ thông tin cần nâng cao kỹ năng công nghệ của bản thân với sự hiểu biết về các công nghệ mới và đột phá như Cybersecurity, DevOps, AI và Machine Learning, Cloud Computing,...

Bên cạnh kỹ năng chuyên môn vững vàng, những kỹ năng mềm như khả năng tư duy phát triển, giao tiếp, quản lý thời gian, trình độ ngoại ngữ,... cũng là yếu tố quan trọng trong quá trình tuyển chọn và đánh giá ứng viên của nhà tuyển dụng.

Bài liên quan

Nhân sự ngành bất động sản yếu là do 'tay ngang'

EVNFinance bổ nhiệm nhân sự Quyền Tổng Giám đốc

Dư địa cổ phiếu công nghệ thông tin

Đà Nẵng thu hút nhiều 'ông lớn' đầu tư vào ngành công nghệ thông tin