Ngân hàng Nhà nước ‘phanh’ quy định cho vay tại Thông tư 06 trước ngày có hiệu lực

Tối muộn ngày 23/8, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) phát đi thông báo về việc ngưng hiệu lực thi hành đối với một số quy định về cho vay của Thông tư 06/2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 39/2016/TT-NHNN ngày 30/12/2016 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với khách hàng.

Cụ thể, ngày 28/6/2023, NHNN ban hành Thông tư số 06/2023/TT-NHNN, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/9/2023. Thông tư đã bổ sung quy định về cho vay phù hợp với quá trình chuyển đổi số trong hoạt động ngân hàng và các quy định khác để tháo gỡ, tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho khách hàng tiếp cận vốn vay ngân hàng. Đồng thời, Thông tư bổ sung một số quy định nhằm kiểm soát rủi ro phát sinh trong hoạt động cho vay, góp phần đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống các tổ chức tín dụng.

Tuy nhiên, trong bối cảnh nền kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn, để ưu tiên hơn nữa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, NHNN đã ban hành Thông tư số 10/2023/TT-NHNN ngày 23/08/2023 ngưng hiệu lực thi hành khoản 8, khoản 9 và khoản 10 Điều 8 của Thông tư 39/2016/TT-NHNN (đã được bổ sung theo khoản 2 Điều 1 Thông tư số 06/2023/TT-NHNN) từ ngày 1/9/2023cho đến ngày có hiệu lực thi hành của văn bản quy phạm pháp luật mới quy định về các vấn đề này.

Ba quy định về nhu cầu vốn không được cho vay bị ngưng vô thời hạn, gồm:

Khoản 2, Điều 1, Thông tư 06/2023/TT-NHNN bổ sung khoản 8, khoản 9, khoản 10, Điều 8, Thông tư số 39/2016/TT-NHNN như sau:

"8. Để thanh toán tiền góp vốn, mua, nhận chuyển nhượng phần vốn góp của công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh; góp vốn, mua, nhận chuyển nhượng cổ phần của công ty cổ phần chưa niêm yết trên thị trường chứng khoán hoặc chưa đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch Upcom.

9. Để thanh toán tiền góp vốn theo hợp đồng góp vốn, hợp đồng hợp tác đầu tư hoặc hợp đồng hợp tác kinh doanh để thực hiện dự án đầu tư không đủ điều kiện đưa vào kinh doanh theo quy định của pháp luật tại thời điểm tổ chức tín dụng quyết định cho vay.

10. Để bù đắp tài chính, trừ trường hợp khoản vay đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:

a) Khách hàng đã ứng vốn của chính khách hàng để thanh toán, chi trả chi phí thực hiện dự án hoạt động kinh doanh, mà các chi phí thực hiện dự án hoạt động kinh doanh này phát sinh dưới 12 tháng tính đến thời điểm tổ chức tín dụng quyết định cho vay;

b) Các chi phí đã thanh toán, chi trả bằng vốn của chính khách hàng nhằm thực hiện dự án hoạt động kinh doanh là các chi phí có sử dụng nguồn vốn vay của tổ chức tín dụng theo phương án sử dụng vốn đã gửi tổ chức tín dụng để được xem xét cho vay trung, dài hạn nhằm thực hiện dự án hoạt động kinh doanh đó.".

NHNN cho biết trong thời gian tới, cơ quan này sẽ phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan để nghiên cứu, xem xét các giải pháp phù hợp nhằm kiểm soát rủi ro, đảm bảo an toàn hoạt động của các tổ chức tín dụng, hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho người dân và doanh nghiệp.

Như Nhadautu.vn đã phản ánh, Thông tư số 06/2023/TT-NHNN sau khi ban hành, dù chưa có hiệu lực đã vấp phải nhiều phản ứng từ nhiều doanh nghiệp, Hiệp hội và các chuyên gia tài chính, ngân hàng.

Trong đó, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) đã gửi kiến nghị đến Thủ tướng, NHNN xem xét về Thông tư 06. Trong đó, HoREA cho rằng thông tư có những nội dung "đáng quan ngại" khi bổ sung từ 6 lên 10 trường hợp khách hàng "có nhu cầu vốn không được cho vay tín dụng".

Theo HoREA, thông tư đã dựng thêm "rào cản", làm cho việc tiếp cận tín dụng khó khăn hơn so với trước đây. Dẫn đến tình trạng một số doanh nghiệp thuộc các lĩnh vực của nền kinh tế có nhu cầu vay vốn, bao gồm các doanh nghiệp bất động sản, người mua nhà, nhà đầu tư bất động sản sẽ rất khó tiếp cận được tín dụng.

Trong khi đó, TS. Lê Xuân Nghĩa, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia cũng cho rằng, một số quy định về cho vay tại Thông tư 06/2023 là“không phù hợp với thông lệ quốc tế”.

Theo chỉ đạo của Thủ tướng, ngày 17/8, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái chủ trìcuộc họp rà soát lại các quy định tại Thông tư 06/2023. Đại diện các Hiệp hội và doanh nghiệp một mặt cho rằng Thông tư 06/2023/TT-NHNN "không siết điều kiện vay vốn" nhưng kiến nghị một số điều khoản cần quy định cụ thể, rõ ràng hơn, để tránh gây ảnh hưởng tới các hoạt động bình thường của doanh nghiệp bất động sản trong đầu tư, mua bán, sáp nhập, góp vốn, tái cơ cấu...Các ý kiến cũng trao đổi về các cụm từ: "dự án đầu tư không đủ điều kiện đưa vào kinh doanh" (khoản 9); "bù đắp tài chính" (khoản 10); đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét kéo dài thời gian "dưới 12 tháng" (quy định tại khoản 10) lên thành 24 hoặc 36 tháng cho phù hợp với hoạt động đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp bất động sản, hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn trong giai đoạn hiện tại…

Tiếp đó, ngày 23/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ký văn bản số 756/TTg-KTTH yêu cầu Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu kỹ lưỡng kiến nghị của các Hiệp hội, doanh nghiệp, ngân hàng, các nội dung liên quan được báo chí, dư luận và người dân, doanh nghiệp quan tâm, phản ánh như nêu trên; căn cứ Luật Ngân hàng Nhà nước, Luật các tổ chức tín dụng và quy định pháp luật có liên quan, thẩm quyền quy định và tình hình thực tế để tiếp thu, khẩn trương, nhanh chóng rà soát sửa đổi, bổ sung ngay các quy định tại Thông tư số 06, theo hướng ngưng hiệu lực thi hành các nội dung quy định gây khó khăn, cản trở cho doanh nghiệp, các tổ chức tín dụng, người dân, cương quyết cắt giảm thủ tục hành chính, không để có quy định không rõ ràng, cách hiểu khác nhau cho đến khi có văn bản quy phạm pháp luật khác quy định về nội dung này, nhằm nhanh chóng, kịp thời tháo gỡ vướng mắc, khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi trong việc tiếp cận vốn tín dụng của doanh nghiệp, người dân.

Bài liên quan

[Café cuối tuần] Hạn chế rủi ro hay rào cản khách hàng tiếp cận vốn?

Thủ tướng: Thủ tục hành chính vẫn là rào cản đối với doanh nghiệp

Thủ tướng yêu cầu NHNN khẩn trương sửa Thông tư 06

Cần cơ chế 'mở' để doanh nghiệp tiếp cận vốn vay