Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi): Đề nghị làm rõ cơ chế tính phí, thẩm quyền cho vay đặc biệt

Trình bày Tờ trình của Chính phủ, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, sau 12 năm thực thi, Luật Bảo hiểm tiền gửi 2012 đã bộc lộ nhiều hạn chế liên quan đến quyền và nghĩa vụ của các tổ chức tham gia, hạn mức trả tiền bảo hiểm, phí bảo hiểm tiền gửi (BHTG), cũng như thời điểm phát sinh nghĩa vụ chi trả. Dự thảo Luật lần này gồm 8 chương, 44 điều, bổ sung 7 điều mới, bãi bỏ 2 điều, với nhiều quy định quan trọng như cho phép tổ chức BHTG vay đặc biệt từ NHNN, tham gia xử lý tổ chức tín dụng (TCTD) được kiểm soát đặc biệt.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi lưu ý cần quy định rõ vai trò của tổ chức BHTG và TCTD trong việc xác định phí, tránh trùng lặp giữa các cơ quan thanh tra, giám sát. Đồng thời, phải làm rõ phạm vi, đối tượng, nội dung kiểm tra của tổ chức BHTG, cũng như cơ chế vay đặc biệt. Ông Mãi đề nghị xây dựng bộ tiêu chí minh bạch cho việc phê duyệt các khoản vay đặc biệt, quy định rõ trường hợp nào vay từ NHNN, trường hợp nào vay từ BHTG, để bảo đảm an toàn tài chính và minh bạch.

Ở góc độ pháp lý, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho rằng, cần rà soát tính thống nhất giữa Luật BHTG và Luật Các TCTD. Ông chỉ rõ, dự thảo chưa quy định trách nhiệm của tổ chức BHTG trong công bố công khai việc tham gia BHTG tại trụ sở chính và chi nhánh – nội dung vốn đã có trong Luật Các TCTD. Ngoài ra, liên quan đến việc tạm thu hồi chứng nhận BHTG, cần xem xét lại thẩm quyền không chỉ của NHNN mà còn của Ban kiểm soát đặc biệt.

Một vấn đề được dư luận quan tâm là mức phí BHTG. Theo Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng, dự thảo cho phép áp dụng cơ chế phí linh hoạt và tạm hoãn nộp phí đối với TCTD bị đặt vào diện kiểm soát đặc biệt. Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị nghiên cứu kỹ lưỡng mức phí, lộ trình phân loại TCTD để tính phí phù hợp với sức chịu đựng tài chính, đồng thời xem xét cơ chế chia sẻ phí giữa BHTG và Quỹ bảo đảm an toàn hệ thống quỹ tín dụng nhân dân nhằm giảm gánh nặng.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh 9 nhóm vấn đề lớn cần tiếp tục hoàn thiện, trong đó có: bảo đảm tính thống nhất pháp luật; làm rõ cơ chế tính phí, thẩm quyền cho vay đặc biệt; phân định trách nhiệm của BHTG và Ngân hàng Hợp tác xã trong xử lý quỹ tín dụng nhân dân; kiểm soát hoạt động đầu tư, xây dựng phương án phòng ngừa rủi ro.

“Luật BHTG cần nhận diện đầy đủ rủi ro, bảo toàn vốn, thanh khoản và an toàn cho hoạt động đầu tư của tổ chức BHTG; làm rõ vai trò của Ngân hàng Nhà nước với tư cách cơ quan đại diện chủ sở hữu Nhà nước”, ông Thanh nhấn mạnh.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ và các cơ quan liên quan tiếp thu đầy đủ ý kiến, hoàn thiện hồ sơ để trình Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách lần thứ 8 và chính thức báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 tới đây.