Lác đác thương vụ M&A bất động sản nhà ở năm 2024

VŨ PHẠM
16:29 31/12/2024

Dù được xem là cứu cánh cho nhiều doanh nghiệp bất động sản, nhưng trong năm 2024, không có nhiều thương vụ được mua bán và sáp nhập (M&A) dự án nhà ở được được diễn ra.

Khép lại năm 2024, thị trường bất động sản (BĐS) đang trong quá trình phục hồi sau giai đoạn trầm lắng kéo dài. Hoạt động M&A được nhiều tổ chức, chuyên gia dự báo sẽ sôi động bởi doanh nghiệp BĐS gặp khó khăn về dòng tiền. Tuy nhiên, thực tế, M&A chỉ thực sự sôi động ở lĩnh vực bất động sản khác, không phải bất động sản nhà ở. Bởi vướng mắc pháp lý trong chuyển nhượng dự án vẫn hiện hữu.

Năm 2024 chỉ có vài thương vụ M&A bất động sản nhà ở nổi bật.

Đơn cử như, Becamex IDC chuyển nhượng dự án cho Capital Land, thương vụ này được ước tính hơn 14.000 tỷ đồng; Novaland chuyển nhượng NovaHills Mũi Né, với tổng giá trị chuyển nhượng gần 1,9 tỷ đồng; Nam Long Group chuyển nhượng 25% vốn dự án Paragon Đại Phước cho Nishi Nippon Railroad, thương vụ chuyển nhượng có giá trị 662 tỷ đồng; Tập đoàn Keppel (Singapore) thoái 70% cổ phần tại dự án Saigon Sports City; Kim Oanh Group bán dự án The One World cho Sumitomo ForestryKumagai GumiNTT Group với giá trị giao dịch là 1 tỷ USD…

Dự án Paragon Đại Phước của Nam Long Group. Ảnh: NLG

Đánh giá về hoạt động M&A BĐS nhà ở, TS. Sử Ngọc Khương, Giám đốc cấp cao Savills Việt Nam cho biết, các nhà đầu tư nước ngoài nhận thấy, các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM là những đại đô thị với tiềm năng đầu tư rất hấp dẫn. Tuy nhiên, họ khó khăn do vướng mắc về pháp lý và việc tiếp cận quỹ đất.

Thị trường dành cho các nhà đầu tư nước ngoài rất lớn nhưng cũng rất khó tiếp cận, đặc biệt ở Hà Nội và TP.HCM, ngoại trừ những dự án đã có từ lâu và đã hoàn thiện pháp lý 5-7 năm trước hoặc hợp tác với các doanh nghiệp trong nước.

Ông Khương cho rằng, "khẩu vị" của các nhà đầu tư nước ngoài khi thực hiện M&A tại Việt Nam vẫn hướng vào lĩnh vực BĐS nhà ở nhưng số lượng giao dịch rất hạn chế, chỉ có một số ít nhà đầu tư như từ Malaysia sở hữu một vài dự án. Nếu không tháo gỡ vướng mắc thì khó có thể kỳ vọng vào các thương vụ M&A mới.

Trong khi đó, tại TP.HCM, trong 11 tháng năm 2024, không có dự án nhà ở thương mại nào được M&A.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM (HoREA) nhận thấy, hoạt động M&A dự án tại TP.HCM đang bị "ách tắc". Các doanh nghiệp bên nhận chuyển nhượng thường có năng lực, nhất là năng lực tài chính, giúp tái khởi động lại dự án bất động sản, nhà ở thương mại bị "trùm mền", ngừng triển khai để không lãng phí nguồn lực của doanh nghiệp cũng là nguồn lực của nền kinh tế và của xã hội. Nhưng, nhiều chủ đầu tư cần chuyển nhượng dự án để tái cơ cấu đầu tư, vượt qua khó khăn, tạo dòng tiền mà không thực hiện được.

Ông Châu cho rằng, tình trạng "ách tắc" M&A dự án nhà ở là do khoản 3 Điều 40 Luật Kinh doanh BĐS 2023, quy định: "Chủ đầu tư chỉ được chuyển nhượng khi đã có quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện dự án của cơ quan nhà nước có thẩm quyền" và phải "hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất đai của dự án đối với Nhà nước, phần dự án chuyển nhượng không bắt buộc phải có giấy chứng nhận về quyền sử dụng đất".

Quy định tại khoản 3 Điều 40 chưa thật đồng bộ với quy định tại khoản 3 Điều 39. Cụ thể, khoản 3 Điều 39 quy định: "Sau khi hoàn thành việc chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án, bên nhận chuyển nhượng kế thừa các quyền, nghĩa vụ của chủ đầu tư chuyển nhượng", bao gồm nghĩa vụ tài chính về đất đai của dự án và của chủ đầu tư chuyển nhượng, bảo đảm không làm thất thu ngân sách nhà nước, không làm thất thoát tài sản công là nguồn lực đất đai.

Lý giải, ông Châu nêu rõ, chủ đầu tư dự án BĐS, nhà ở thương mại chỉ thực hiện nghĩa vụ tài chính, nộp tiền sử dụng đất cho Nhà nước 1 lần (trừ trường hợp điều chỉnh dự án dẫn đến phát sinh nghĩa vụ tài chính bổ sung).

Do đó, nếu chủ đầu tư chuyển nhượng dự án, một phần dự án BĐS chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính thì tại khoản 3 Điều 40 chỉ cần quy định "chủ đầu tư nhận chuyển nhượng dự án, một phần dự án BĐS phải thực hiện nghĩa vụ của chủ đầu tư chuyển nhượng".

Từ vướng mắc này, Chủ tịch HoREA đề nghị tháo gỡ "điểm nghẽn" về hoạt động M&A dự án, để vừa tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, vừa hỗ trợ thị trường BĐS phục hồi, phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững và vừa tăng nguồn thu ngân sách nhà nước.

Doanh nghiệp tích cực "góp gạo thổi cơm chung"

Gần đây nhất là câu chuyện Vinhomes "bắt tay" với Tập đoàn Nomura Real Estate (Nhật Bản) đã ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác chiến lược toàn diện. Trong đó, có lĩnh vực BĐS nhà ở.

Tương tự, hồi đầu tháng 8, Cosmos Initia - thành viên Daiwa House Group đã liên doanh với Công ty CP Đầu tư TT Capital và Koterasu Group khởi công xây dự án căn hộ TT AVIO ở TP. Dĩ An, Bình Dương.

Đây là dự án nhà ở vừa túi tiền, được xây dựng trên diện tích hơn 17.450 m2, quy mô gần 2.000 căn hộ có diện tích trung bình dưới 60 m2. 80% trong số này có giá dưới 2 tỷ đồng/căn.

Hồi tháng 4, Kim Oanh Group ký kết với 3 đối tác Nhật Bản cùng triển khai dự án khu đô thị gần 50 ha ở Bình Dương, vốn đầu tư hơn 1 tỷ USD.

Không chỉ "bắt tay" với các doanh nghiệp nước ngoài, các doanh nghiệp BĐS trong nước cũng tích cực hợp tác với nhau.

Đơn cư như hồi cuối tháng 11, Tập đoàn Bcons và Tập đoàn Tân Đông Hiệp hợp tác, khởi công và ra mắt dự án Khu chung cư Tân Đông Hiệp tại phường Tân Đông Hiệp, TP. Dĩ An, tỉnh Bình Dương.

Dự án có quy mô gần 20.000 m2, cung cấp cho thị trường 2.650 căn hộ (1.800 căn hộ ở, 850 căn hộ cho thuê). Dự án dự kiến sẽ mở bán trong năm 2025 và bàn giao nhà vào năm 2027.

Trước đó, Công ty CP Xây dựng Đầu tư và Phát triển Lĩnh Phong Conic (Conic) hợp tác với Công ty CP BĐS Eximrs để phát triển dự án căn hộ Conic Boulevard tại huyện Bình Chánh, TP.HCM.

Giới chuyên gia bình luận, thực tế, xu hướng các doanh nghiệp bất động sản "góp gạo thổi cơm chung" đã không còn xa lạ. Trong đó, việc tìm kiếm sự liên kết nhằm củng cố năng lực tài chính, bổ sung khả năng tiếp thị, phân phối sản phẩm là cần thiết trong giai đoạn thị trường có nhiều biến động, đáp ứng các quy định mới.

Đồng thời, khách hàng ngày càng hiểu biết hơn, đòi hỏi các doanh nghiệp BĐS phải có nguồn vốn hỗ trợ từ bên ngoài.

  • Cùng chuyên mục
Doanh nghiệp FDI vẫn quan ngại thủ tục hành chính thuế

Doanh nghiệp FDI vẫn quan ngại thủ tục hành chính thuế

Mặc dù niềm tin kinh doanh của các doanh nghiệp FDI trong năm 2024 đã tăng lên đáng kể, song thủ tục hành chính vẫn là sự phiền hà lớn, trong đó quan ngại nhất vẫn là thủ tục hành chính thuế.

Đầu tư - 09/05/2025 17:37

Hàng trăm 'ông lớn' về chuyển đổi số, AI sẽ ký hợp tác với Tập đoàn FPT

Hàng trăm 'ông lớn' về chuyển đổi số, AI sẽ ký hợp tác với Tập đoàn FPT

Theo ông Vũ Anh Tú, Giám đốc Công nghệ Tập đoàn FPT, sắp tới, sẽ có hơn 300 lãnh đạo các doanh nghiệp hàng đầu về chuyển đổi số, AI trên thế giới đến Đà Nẵng để ký kết hợp tác với FPT.

Công nghệ - 09/05/2025 16:57

'Siêu' đô thị mới của vùng Đông Nam Bộ sau sáp nhập

'Siêu' đô thị mới của vùng Đông Nam Bộ sau sáp nhập

Đề án sáp nhập TP.HCM với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu đã chính thức trình Chính phủ, hứa hẹn kiến tạo một siêu đô thị mới tại vùng Đông Nam Bộ.

Đầu tư - 09/05/2025 15:42

Dự án xây biệt thự lấn sông Hàn đủ điều kiện bán

Dự án xây biệt thự lấn sông Hàn đủ điều kiện bán

Dự án bất động sản và bến du thuyền Đà Nẵng được thông báo về điều kiện đưa vào kinh doanh đối với nhà ở hình thành trong tương lai.

Đầu tư - 09/05/2025 10:32

Huế thu hồi đất dự án sân golf 1.800 tỷ đồng

Huế thu hồi đất dự án sân golf 1.800 tỷ đồng

UBND TP. Huế vừa có thông báo thu hồi đất Dự án Khu quần thể sân golf Huế của CTCP Thiên An, tại phường Thủy Dương, thị xã Hương Thủy.

Đầu tư - 09/05/2025 08:54

Bình Định nghiên cứu lấy cát nhiễm mặn để san nền cao tốc Quy Nhơn - Pleiku

Bình Định nghiên cứu lấy cát nhiễm mặn để san nền cao tốc Quy Nhơn - Pleiku

Thời gian qua, Bình Định xuất hiện tình trạng thiếu cát xây dựng, vì vậy, địa phương đánh giá việc nghiên cứu vật liệu mới và vật liệu thay thế để san nền phục vụ thi công các công trình là rất cấp thiết.

Đầu tư - 09/05/2025 08:53

RMIT: Thuế quan Mỹ là cú hích cho ngành công nghệ Việt Nam

RMIT: Thuế quan Mỹ là cú hích cho ngành công nghệ Việt Nam

Theo chuyên gia tại Đại học RMIT Việt Nam, các mức thuế mới của Mỹ có thể trở thành cú hích giúp đẩy nhanh quá trình chuyển đổi công nghệ quốc gia của Việt Nam.

Đầu tư - 09/05/2025 07:56

Nhà ở xã hội tại Huế: Nhu cầu vượt khả năng cung ứng của thị trường

Nhà ở xã hội tại Huế: Nhu cầu vượt khả năng cung ứng của thị trường

Nhu cầu NOXH hiện nay ở Huế đang rất cao, bởi những ưu đãi về giá, đáp ứng được cho đối tượng có thu nhập thấp, công nhân trong các khu công nghiệp chưa có nhà ở.

Đầu tư - 09/05/2025 07:20

Quảng Nam muốn đưa nhà máy bia Heineken hoạt động trở lại

Quảng Nam muốn đưa nhà máy bia Heineken hoạt động trở lại

Tỉnh Quảng Nam muốn tiếp tục đưa Nhà máy bia Heineken Quảng Nam đi vào vận hành, hoạt động sản xuất kinh doanh, sử dụng hiệu quả máy móc, thiết bị, dây chuyền sản xuất hiện có.

Đầu tư - 09/05/2025 07:19

Sẽ có ưu đãi thuế cho Trung tâm Tài chính quốc tế, nhân lực phải đạt chuẩn quốc tế

Sẽ có ưu đãi thuế cho Trung tâm Tài chính quốc tế, nhân lực phải đạt chuẩn quốc tế

Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh, Trung tâm Tài chính quốc tế với ưu đãi thuế kỳ vọng trở thành điểm đến hấp dẫn cho nhà đầu tư toàn cầu. Đồng thời, nhân lực cũng phải đạt chuẩn quốc tế

Đầu tư - 09/05/2025 06:45

Vốn tín dụng giữ vai trò quan trọng tại các dự án PPP

Vốn tín dụng giữ vai trò quan trọng tại các dự án PPP

Bên cạnh các giải pháp đa dạng hoá nguồn huy động vốn trong các dự án PPP, vốn tín dụng từ các ngân hàng thương mại vẫn là kênh vốn quan trọng để triển khai khả thi các dự án.

Đầu tư - 08/05/2025 21:26

Mặt bằng TP.HCM giá neo cao, nhiều nhà bán lẻ, chủ nhà hàng 'tháo chạy'

Mặt bằng TP.HCM giá neo cao, nhiều nhà bán lẻ, chủ nhà hàng 'tháo chạy'

Làn sóng nhà hàng, chuỗi cửa hàng bán lẻ bỏ mặt bằng tháo chạy dù đang làm ăn tốt cho thấy thực trạng giá mặt bằng bán lẻ ở TP.HCM tăng phi mã không có điểm dừng.

Đầu tư - 08/05/2025 15:07

Sáp nhập với Kon Tum, Quảng Ngãi muốn sớm mở đường cao tốc

Sáp nhập với Kon Tum, Quảng Ngãi muốn sớm mở đường cao tốc

Tỉnh Quảng Ngãi mong muốn được Trung ương phê duyệt và đầu tư tuyến cao tốc Quảng Ngãi - Kon Tum trong giai đoạn 2025 - 2028 để tạo trục liên kết kinh tế, giao thương và phát triển vùng mạnh mẽ hơn.

Đầu tư - 08/05/2025 15:07

Bình Định đề xuất đưa dự án điện địa nhiệt vào điều chỉnh Quy hoạch điện VIII

Bình Định đề xuất đưa dự án điện địa nhiệt vào điều chỉnh Quy hoạch điện VIII

Bình Định kiến nghị Bộ Công Thương đưa dự án Nhà máy điện địa nhiệt Hội Vân (công suất 15MW) vào danh mục các dự án triển khai trong Kế hoạch thực hiện Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII.

Đầu tư - 08/05/2025 10:28

35 dự án ở Quảng Nam nợ hơn 2.000 tỷ tiền sử dụng đất, thuê đất

35 dự án ở Quảng Nam nợ hơn 2.000 tỷ tiền sử dụng đất, thuê đất

Tỉnh Quảng Nam quyết liệt thu hồi nợ hơn 2.000 tỷ đồng tiền sử dụng đất, tiền thuê đất của 35 dự án khu dân cư, khu đô thị trên địa bàn.

Đầu tư - 08/05/2025 08:41

Bidiphar lý giải việc chậm tiến độ dự án thuốc vô trùng 840 tỷ

Bidiphar lý giải việc chậm tiến độ dự án thuốc vô trùng 840 tỷ

Dự án Nhà máy sản xuất thuốc vô trùng thể tích nhỏ với tổng vốn đầu tư 840 tỷ đồng đang trong quá trình xây dựng, mua sắm trang thiết bị. Lãnh đạo Bidiphar cho rằng, việc dự án đang chậm là cần thiết để đảm bảo chất lượng, tránh thất thoát…

Đầu tư - 08/05/2025 06:10