Khắc phục triệt để các hành vi trục lợi, gian lận trong đấu thầu

NHẬT AN
07:27 28/11/2022

Dự án Luật Đấu thầu (sửa đổi) đã được trình Quốc hội cho ý kiến lần đầu tại Kỳ họp thứ Tư, Quốc hội Khóa XV. Trước những tiêu cực, sai phạm trong thực tế đấu thầu vừa qua, các đại biểu Quốc hội đặc biệt nhấn mạnh yêu cầu sửa đổi Luật này phải khắc phục cho được những tồn tại, hạn chế

Bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch

Một trong những nội dung quan trọng, được rất nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm đối với dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi) là phải quy định thật chặt chẽ, rõ ràng, minh bạch hoạt động đấu thầu để vừa tạo thuận lợi trong công tác đấu thầu, vừa bảo đảm kiểm soát chặt chẽ tài sản, nguồn vốn của Nhà nước, khắc phục tình trạng gian lận, tham nhũng trong đấu thầu.

Thực tiễn vừa qua cho thấy, hành vi thông đồng, gian lận, nâng khống giá, cài cắm các tiêu chí đánh giá trong hồ sơ mời thầu, can thiệp bất hợp pháp vào quá trình đấu thầu, chia nhỏ các gói thầu để chỉ định thầu... diễn ra hết sức phức tạp, tinh vi. Bên cạnh một số nguyên nhân chủ quan trong tổ chức thực hiện, nguyên nhân khách quan của tình trạng này là các quy định pháp luật hiện hành về đấu thầu chưa đầy đủ, thiếu chặt chẽ.

Nhằm khắc phục tình trạng trên, Điều 41 dự thảo Luật đã bổ sung, hoàn thiện quy định về tiêu chí bảo đảm cạnh tranh trong nội dung hồ sơ mời thầu. Dự thảo Luật còn bổ sung quy định cho phép hồ sơ mời thầu được đưa ra yêu cầu hàng hóa phải có xuất xứ từ một nhóm quốc gia, vùng lãnh thổ cụ thể trong trường hợp cần mua hàng hóa có chất lượng, tiêu chuẩn kỹ thuật bảo đảm đáp ứng yêu cầu sử dụng, trong đó có vật tư, trang thiết bị y tế. Đồng tình với quy định này, ĐBQH Hoàng Văn Cường (TP. Hà Nội) cho rằng, quy định này giúp bảo đảm mua được hàng hóa có chất lượng cao thông qua đấu thầu, tránh tình trạng đưa tiêu chí kỹ thuật chung chung dẫn đến việc mua phải hàng hóa có cùng tiêu chí kỹ thuật, giá rẻ nhưng chất lượng không tốt.

1

ĐBQH Hoàng Văn Cường (TP. Hà Nội) phát biểu tại hội trường Ảnh: Hồ Long

Đại biểu Hoàng Văn Cường cũng cho rằng, hạn chế lớn nhất trong hoạt động đấu thầu thời gian qua là số lượng người tham gia dự thầu rất ít, kể cả đấu thầu trên mạng, chứng tỏ tính cạnh tranh trong đấu thầu không cao. Nguyên nhân của tình trạng này có thể là do thông tin đã được cài cắm trong hồ sơ mời thầu, làm hạn chế các nhà thầu tham gia. Tuy nhiên, dự thảo Luật mới chỉ có duy nhất một điều quy định việc cấm cài cắm thông tin để hạn chế nhà thầu và "cài cắm như thế nào thì dự thảo Luật cũng không nói". Chỉ ra bất cập này, đại biểu Hoàng Văn Cường đề nghị, dự thảo Luật cần quy định rất rõ những việc như thế nào là cài cắm thông tin trong hồ sơ mời thầu; nên dành một chương riêng quy định thật chi tiết các nội dung của hồ sơ mời thầu; đồng thời, trong hồ sơ mời thầu phải đề cập đến một điểm liên quan đến hợp đồng bởi thực tế, hồ sơ mời thầu là tài liệu rất dày, có thể dày hàng gang tay, nhưng dự thảo Luật chỉ có một điều quy định về hồ sơ mời thầu là chưa thỏa đáng.

Rõ trách nhiệm trong hoạt động đấu thầu

Nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về đấu thầu, dự thảo Luật đã bổ sung quy định cụ thể về nhiệm vụ của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Chủ tịch UBND cấp tỉnh nhằm nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu Bộ, cơ quan Trung ương, địa phương trong việc thực hiện công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động đấu thầu; đồng thời bổ sung, hoàn thiện quy định về nội dung, trình tự, thủ tục thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động đấu thầu.

Dự thảo Luật cũng bổ sung quy định về các trường hợp người có thẩm quyền được phép đình chỉ, không công nhận kết quả lựa chọn nhà thầu, quyết định vô hiệu đối với các quyết định của chủ đầu tư, bên mời thầu trong trường hợp phát hiện có sai phạm trong hoạt động tổ chức lựa chọn nhà thầu nhằm nâng cao giá trị, hiệu lực pháp lý của việc xử lý vi phạm trong đấu thầu; hoàn thiện quy định về các hành vi bị cấm để xác định đầy đủ các hành vi vi phạm trong đấu thầu đã xảy ra trong thực tế, đồng thời quy định cụ thể phạm vi cấm tham gia hoạt động đấu thầu đối với nhà thầu, nhà đầu tư có hành vi vi phạm cho phù hợp với thẩm quyền quản lý của từng người có thẩm quyền…

Liên quan đến trách nhiệm của tổ chức thẩm định, ĐBQH Đoàn Thị Lê An (Cao Bằng) nêu vấn đề, tại khoản 2 Điều 79 dự thảo Luật đưa ra 5 nội dung quy định về trách nhiệm của tổ chức thẩm định, nhưng lại không có nội dung nào quy định tổ chức thẩm định phải chịu trách nhiệm về tính đúng đắn của dự án như: kiến trúc, kết cấu, khối lượng công việc, đơn giá... Trong khi đó, khi cơ quan thanh tra, kiểm toán kết luận sai phạm thì không có nội dung nào về chịu trách nhiệm trước pháp luật và bồi thường thiệt hại.

Thực tế, cơ quan thẩm định là cơ quan cuối cùng trước khi trình thủ trưởng các cấp phê duyệt dự án hoặc phê duyệt thiết kế kỹ thuật, bản vẽ thi công. Nhấn mạnh điều này, đại biểu Đoàn Thị Lê An đề nghị, cần bổ sung thêm trách nhiệm của tổ chức thẩm định trong dự thảo Luật theo hướng: "Tổ chức thẩm định phải chịu trách nhiệm chính về tính đúng đắn của dự án, đồ án, kiến trúc, kết cấu, khối lượng, đơn giá và phải chịu trách nhiệm chính trước cơ quan thanh tra, kiểm toán khi có kết luận sai phạm, chịu trách nhiệm trước pháp luật và phải chịu bồi thường thiệt hại". Cùng với đó, đại biểu đề nghị, bổ sung khoản 3 quy định về trách nhiệm của cơ quan thẩm định tại Điều 89 dự thảo Luật quy định các hình thức xử lý vi phạm trong đấu thầu. Về trách nhiệm của đơn vị tư vấn giám sát khi thực hiện tư vấn giúp chủ đầu tư và cho các dự án, đại biểu đề nghị khi bị thanh tra, kiểm toán phát hiện chất lượng công trình không bảo đảm, sai sót về khối lượng, đơn giá thì đơn vị tư vấn giám sát phải chịu trách nhiệm chính trước pháp luật và đền bù thiệt hại.

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, dự thảo Luật đang quy định theo hướng trong quy trình lựa chọn nhà thầu có một đơn vị lập hồ sơ, một đơn vị khác thẩm định và một đơn vị chấm hồ sơ xong lại có một đơn vị thẩm định. "Việc quy định này có vẻ khách quan nhưng trên thực tế sẽ dẫn đến tình trạng không biết trách nhiệm thuộc về ai nếu hồ sơ không chuẩn hoặc đấu thầu không đạt kết quả". Do đó, đại biểu đề nghị, cần quy định rất rõ cơ quan thẩm định, đồng thời nhấn mạnh, nếu đã có cơ quan thẩm định thì cơ quan thẩm định phải là cơ quan chịu trách nhiệm trước pháp luật trong trường hợp đấu thầu sai. "Còn nếu không quy định được như thế thì nên bỏ cơ quan thẩm định. Cơ quan đứng ra lập hồ sơ tổ chức đấu thầu phải chịu trách nhiệm đến cùng. Không nên quy định nhiều cơ quan cùng tham gia mà không rõ trách nhiệm", đại biểu Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.

Nhấn mạnh một trong những yêu cầu quan trọng nhất của việc sửa đổi Luật lần này là phải khắc phục cho được những vướng mắc, hạn chế trong thực thi pháp luật về đấu thầu, các đại biểu Quốc hội cũng lưu ý, việc hoàn thiện dự thảo Luật cần bảo đảm hài hòa giữa quyền lợi của các bên liên quan trong hoạt động đấu thầu, vừa tạo thông thoáng, thuận lợi cho các chủ đầu tư và các đơn vị, doanh nghiệp tham gia đấu thầu vừa phải cố gắng khắc phục triệt để tình trạng gian lận, trục lợi, vi phạm pháp luật trong hoạt động đấu thầu.

(Theo Đại biểu Nhân dân)

  • Cùng chuyên mục
Công an dẫn giải vợ ‘siêu lừa’ Mr Hunter về Việt Nam phục vụ điều tra

Công an dẫn giải vợ ‘siêu lừa’ Mr Hunter về Việt Nam phục vụ điều tra

Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an cùng Công an TP. Hà Nội vừa dẫn giải đối tượng Ngô Thị Thêu (vợ TikToker Mr Hunter) từ Thái Lan về nước để điều tra vụ án "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Pháp luật - 16/08/2025 15:33

Khởi tố vụ 3 doanh nghiệp trốn thuế

Khởi tố vụ 3 doanh nghiệp trốn thuế

3 doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đã bị Công an tỉnh này khởi tố vì hành vi trốn thuế, với tổng số tiền gần 80 tỷ đồng.

Pháp luật - 16/08/2025 12:53

Hà Nội liên tiếp phát hiện thực phẩm không rõ nguồn gốc, hết hạn sử dụng

Hà Nội liên tiếp phát hiện thực phẩm không rõ nguồn gốc, hết hạn sử dụng

Thời gian qua, TP. Hà Nội liên tiếp kiểm tra, phát hiện nhiều vụ kinh doanh, vận chuyển thực phẩm không rõ nguồn gốc, hết hạn sử dụng.

Pháp luật - 15/08/2025 14:58

Nguyễn Văn Hạ: Từ sáng lập Hahalolo đến phi vụ 'siêu lừa đảo' PaynetCoin tỷ đô

Nguyễn Văn Hạ: Từ sáng lập Hahalolo đến phi vụ 'siêu lừa đảo' PaynetCoin tỷ đô

Nguyễn Văn Hạ bị Công an tỉnh Phú Thọ khởi tố liên quan đến đường dây lừa đảo tiền ảo quy mô đặc biệt lớn. Hạ là ông chủ MXH Hahalolo từng có màn ra mắt rầm rộ một thời.

Pháp luật - 15/08/2025 10:25

Cái kết buồn của doanh nghiệp nhựa 65 tuổi

Cái kết buồn của doanh nghiệp nhựa 65 tuổi

Rạng Đông Holding vừa nhận quyết định mở thủ tục phá sản, là đoạn kết buồn cho doanh nghiệp từng có thời gian làm mưa làm gió trên thị trường nhựa.

Pháp luật - 15/08/2025 07:46

Đề xuất miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân một số đối tượng

Đề xuất miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân một số đối tượng

Bộ Tài chính đề xuất quy định miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân (hướng dẫn khoản 2, 3 Điều 10 Nghị quyết số 198/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân).

Pháp luật - 14/08/2025 10:19

Vai trò đắc lực của 'Nghĩa trời' trong đường dây buôn lậu vàng khủng

Vai trò đắc lực của 'Nghĩa trời' trong đường dây buôn lậu vàng khủng

Cơ quan CSĐT Bộ Công an vừa kết thúc điều tra, làm rõ thủ đoạn, mánh khóe hai đường dây vận chuyển 113kg vàng trị giá hơn 250 tỷ đồng tiêu thụ ở nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước như, TP Hồ Chí Minh, TP Hà Nội, An Giang, Cà Mau. Đáng lưu ý, Nguyễn Hữu Nghĩa (SN 1981, ngụ phường Châu Đốc, An Giang) đã tiếp tay đắc lực cho ông trùm Nguyễn Hoàng Sa (tức "Tỷ" hoặc "Mon"; SN 1980, ngụ phường Châu Đốc, tỉnh An Giang; hiện đang bỏ trốn) gây án.

Pháp luật - 13/08/2025 06:47

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Bá Hoan bị mất việc vì nhận hối lộ

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Bá Hoan bị mất việc vì nhận hối lộ

Thủ tướng Phạm Minh Chính kỷ luật bằng hình thức buộc thôi việc đối với ông Nguyễn Bá Hoan, Thứ trưởng Bộ Nội vụ do đã có những vi phạm, khuyết điểm trong công tác.

Pháp luật - 13/08/2025 06:45

Ông Lê Thanh Hải bị xóa tư cách Chủ tịch UBND TP.HCM

Ông Lê Thanh Hải bị xóa tư cách Chủ tịch UBND TP.HCM

Ông Lê Thanh Hải bị xóa tư cách chức vụ Chủ tịch UBND TP.HCM và các chức vụ khác do đã có những vi phạm, khuyết điểm trong công tác.

Pháp luật - 12/08/2025 16:56

4 sổ tay hướng dẫn người nộp thuế thương mại điện tử

4 sổ tay hướng dẫn người nộp thuế thương mại điện tử

Nhằm hỗ trợ người nộp thuế là hộ, cá nhân và tổ chức kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế theo đúng quy định, Cục Thuế đã phát hành 4 sổ tay hướng dẫn nghiệp vụ triển khai Nghị định 117/2025/NĐ-CP ngày 9/6/2025 của Chính phủ về quản lý thuế trong kinh doanh TMĐT.

Pháp luật - 12/08/2025 13:43

Đường sản xuất, buôn bán sách giáo khoa giả được phá trước năm học mới như thế nào?

Đường sản xuất, buôn bán sách giáo khoa giả được phá trước năm học mới như thế nào?

Lực lượng chức năng đã thu giữ hơn 185.000 cuốn sách giả trị giá hơn 8 tỷ đồng cùng nhiều phương tiện, vật tư in ấn, vận chuyển, với tổng giá trị tang vật ước tính khoảng 15 tỷ đồng.

Pháp luật - 12/08/2025 13:38

Bắt giám đốc Công ty dược phẩm Fusi sản xuất 'thực phẩm bảo vệ sức khỏe' giả

Bắt giám đốc Công ty dược phẩm Fusi sản xuất 'thực phẩm bảo vệ sức khỏe' giả

Công an tỉnh Phú Thọ xác định Công ty TNHH dược phẩm Fusi ký hợp đồng và sản xuất 14 loại sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả cho Công ty TNHH Thảo Nguyên Xanh Group.

Pháp luật - 12/08/2025 07:33

Hàng ngàn tấn thịt trâu đông lạnh Ấn Độ biến thành thịt trâu gác bếp Hà Giang

Hàng ngàn tấn thịt trâu đông lạnh Ấn Độ biến thành thịt trâu gác bếp Hà Giang

Cơ quan chức năng đã phát hiện một làng chuyên "phù phép" hàng ngàn tấn thịt trâu đông lạnh Ấn Độ thành thịt trâu gác bếp Hà Giang.

Pháp luật - 11/08/2025 17:57

Triệt phá tổ chức tội phạm lừa đảo tiền ảo quy mô lên đến hàng tỷ USD

Triệt phá tổ chức tội phạm lừa đảo tiền ảo quy mô lên đến hàng tỷ USD

Nhóm đối tượng đã tạo ra đồng tiền ảo Paynetcoin (PAYN) và kéo hàng nghìn người tham gia mua bán theo hình thức đa cấp lên tới hàng tỷ USD.

Pháp luật - 11/08/2025 14:08

Bắt nguyên Tổng giám đốc Công ty Trung Thủy

Bắt nguyên Tổng giám đốc Công ty Trung Thủy

Ngày 10/8, Cơ quan CSĐT Công an TP. Hải Phòng cho biết, cơ quan này đã quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam Lê Văn Thủy (SN 1968, nguyên Tổng Giám đốc Công ty Trung Thủy) để điều tra, làm rõ về hành vi vi phạm quy định về quản lý, sử dụng hóa đơn, chứng từ.

Pháp luật - 11/08/2025 07:42

Lật tẩy nhà đầu tư nước ngoài và các chiêu trò vi phạm pháp luật Việt Nam

Lật tẩy nhà đầu tư nước ngoài và các chiêu trò vi phạm pháp luật Việt Nam

Với số vốn vỏn vẹn hơn 1,1 tỷ đồng, Stephen Ward Kim (người Mỹ gốc Hàn Quốc) đã vào Việt Nam đầu tư trong lĩnh vực may mặc. Lợi dụng chính sách ưu đãi của Nhà nước với đầu tư nước ngoài, người đàn ông này đã có hàng loạt vi phạm, ảnh hưởng đến người lao động và tình hình an ninh, trật tự nhiều địa phương.

Pháp luật - 10/08/2025 09:56