Diễn biến mới phương án mở rộng cao tốc Bắc - Nam phía Đông theo phương thức PPP

Theo đó, việc nghiên cứu đầu tư mở rộng các đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông theo phương thức PPP, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính giao Bộ Xây dựng nghiên cứu kỹ phương án phân chia đoạn tuyến, bảo đảm khoa học, trên cơ sở xuất phát từ thực tiễn (có thể từ 5 đến 6 đoạn để các nhà đầu tư có đủ năng lực); đề xuất 1 nhà đầu tư có thể thực hiện.

Trường hợp cần thiết đề xuất cơ chế, chính sách, trình Quốc hội tại kỳ họp tháng 10 năm 2025.

Trước đó, Bộ Xây dựng đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ và Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà phương án mở rộng 18 dự án thành phần tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông thuộc Dự án đầu tư xây dựng một số đoạn cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 và Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025.

Đây là các dự án nằm trong mục tiêu 3.000 km cao tốc hoàn thành đến năm 2025.

Theo đề xuất của Bộ Xây dựng, với 15 dự án đầu tư công sẽ triển khai thu phí các đoạn tuyến theo Nghị quyết của Quốc hội và Luật Đường bộ. Việc thu phí sẽ căn cứ vào tình hình thực tế, triển khai đầu tư mở rộng các đoạn tuyến theo hình thức PPP.

Với 3 dự án PPP hiện đang khai thác, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục làm việc với nhà đầu tư để nghiên cứu phương án đầu tư mở rộng.

Mở rộng cao tốc Bắc - Nam: Cuộc đua của những "ông lớn" hạ tầng

Dự án cao tốc Bắc - Nam phía đông dài khoảng 1.375km với quy mô từ 2 đến 4 làn xe, bao gồm 654km (giai đoạn 2017 - 2020) đã hoàn thành và đưa vào sử dụng, 721km (giai đoạn 2021 - 2025) đang được khẩn trương hoàn thành đưa vào sử dụng trong năm 2025-2026.

Tuy nhiên, quá trình khai thác phát sinh một số bất cập do quy mô cao tốc 2 làn hoặc 4 làn, tiềm ẩn nhiều hạn chế, nguy cơ mất an toàn. Điều này đòi hỏi việc mở rộng cao tốc Bắc - Nam phía đông trở nên cần thiết, cấp bách.

Trong đó, việc đầu tư theo phương thức PPP được đánh giá là khả thi khi giúp giảm gánh nặng ngân sách nhà nước, tăng nguồn lực cho nhóm doanh nghiệp tư nhân.

Trước khi Chính phủ đồng ý mở rộng cao tốc Bắc - Nam phía Đông theo phương thức PPP nhiều “ông lớn” trong ngành xây dựng đã có văn bản gửi Thủ tướng về việc được làm nhà đầu tư mở rộng các đoạn tuyến của cao tốc này.

Tháng 5 vừa qua, Tập đoàn Đèo Cả đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ đề xuất đầu tư mở rộng các đoạn tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông theo phương thức PPP với chiều dài hơn 1.100km, với tổng vốn đầu tư gần 152.000 tỷ đồng.

Tập đoàn Sơn Hải cũng đã có văn bản gửi Thủ tướng, Phó Thủ tướng và các Bộ, ngành xin đầu tư mở rộng theo quy mô hoàn chỉnh 263km cao tốc Bắc - Nam phía Đông từ thị xã Hoài Nhơn (Bình Định) - TP. Nha Trang (Khánh Hòa), gồm các dự án như: Hoài Nhơn - Quy Nhơn, Quy Nhơn - Chí Thạnh, Chí Thạnh - Vân Phong, Vân Phong - Nha Trang theo phương thức PPP, 100% vốn nhà đầu tư.

Mới đây nhất, Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) cũng có văn bản kiến nghị Bộ Tài chính và Bộ Xây dựng xem xét cho đơn vị này chủ trì hợp tác với Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) và một số nhà đầu tư khác nghiên cứu mở rộng các đoạn tuyến Mai Sơn - Diễn Châu và Bãi Vọt - Cam Lộ theo từng giai đoạn, với tổng mức đầu tư hơn 61.700 tỷ đồng.

Theo tính toán, Bộ Xây dựng ước tính để hoàn thiện, mở rộng hoàn chỉnh hơn 1.200 km cao tốc Bắc Nam phía Đông cần khoảng 152.000 tỷ đồng.

Vì vậy việc các doanh nghiệp liên tục đề xuất tham gia mở rộng cao tốc theo phương thức PPP sẽ giúp giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước, dành nguồn lực cho các dự án trọng điểm quốc gia như đường sắt cao tốc bắc nam, đường sắt đô thị sắp được triển khai.