Bắt đầu chuỗi giảm giá từ đầu tháng 7/2017, cổ phiếu HSG gây hoang mang cho nhà đầu tư và tạo nên cú sốc trên thị trường trong suốt thời gian dài.

Tính đến phiên 23/5, thị giá HSG đã mất 61% giá trị, từ mức đỉnh 33.150 đồng/cổ phiếu xuống chỉ còn 12.200 đồng/cổ phiếu, thấp nhất trong vòng 3 năm trở lại đây. Thanh khoản của cổ phiếu dao động trong khoảng 2-3 triệu cổ phiếu mỗi phiên.

 Nguyên nhân cú trượt dài của HSG không chỉ đến từ tác động khách quan của thị trường chứng khoán Việt Nam mà còn bởi chính nội tại doanh nghiệp.

Nửa đầu niên độ tài chính 2017-2018, HSG ghi nhận những kết quả kém tích cực, đặc biệt là trong quý II.

Cụ thể, HSG ghi nhận doanh thu 7.663 tỷ đồng, tăng 23% so với quý II của niên độ trước. Tuy nhiên, lãi ròng lại giảm 79%, còn gần 87,2 tỷ đồng. Lũy kế nửa đầu niên độ, HSG ghi nhận doanh thu tăng 30% nhưng lợi nhuận ròng giảm tới hơn một nửa so với cùng kỳ.

 “Hiện tượng” này cũng đã diễn ra từ niên độ tài chính trước của HSG, khi doanh thu liên tục tăng nhưng lợi nhuận lại sụt giảm bởi giá vốn và chi phí lãi vay, chi phí SG&A (bán hàng, hành chính và quản lý) đều đồng loạt tăng cao.

Trong nửa đầu niên độ 2017-2018, biên lợi nhuận gộp của HSG giảm từ 18,2% xuống 14,2% do giá vốn hàng bán tăng 36%. Theo các CTCK, giá thép cán nóng HRC (nguyên liệu sản xuất đầu vào của công ty) trong quý II đã tăng mạnh lên đến 660 USD/tấn (trong năm 2017 giá HRC trung bình là 570 USD/tấn). Chi phí đầu vào bình quân tăng 20-25% so với cùng kỳ, nhưng giá bán bình quân chỉ tăng 18%.

Trong khi đó, dư nợ tăng cao đẩy chi phí lãi vay của HSG tăng gần 60%, trong khi doanh thu tài chính từ lãi tiền gửi và chênh lệch tỷ giá giảm 13%. Nợ vay của HSG tăng từ 11.850 tỷ đồng lên 15.795 tỷ đồng, trong đó nợ vay ngắn hạn chiếm 80% với 12.646 tỷ đồng và nợ dài hạn gần 3.154 tỷ đồng.

Mặt khác, chi phí bán hàng và chi phí quản lý trong kỳ cũng tăng 59% và 33%, do HSG thực hiện chiến lược đẩy mạnh bán hàng và mở rộng hệ thống bán lẻ, đẩy chi phí dịch vụ mua ngoài và chi phí nhân viên quản lý lên cao.

Một số chỉ số tài chính của HSG đến quý II cũng có nhiều điểm chú ý. Khoản phải thu ngắn hạn và dài hạn của công ty đồng loạt tăng 24% và 12% so với hồi đầu năm, lần lượt dừng ở mức 2.266 tỷ đồng và 9.889 tỷ đồng, chiếm gần 51% tài sản của công ty. Bên cạnh đó, hàng tồn kho của HSG cũng tăng 11% so với đầu kỳ lên mức 9.862 tỷ đồng.

Theo nhận định của Công ty chứng khoán VPBS, nguyên nhân dẫn đến thay đổi này là do HSG thúc đẩy doanh số, đồng nghĩa công ty phải tăng cường nới lỏng chính sách bán hàng, dẫn đến hệ lụy là khoản thu ngày càng cao.

Động thái của cổ đông liên quan và giao dịch của công ty liên kết

Sự sụt giảm trong kết quả kinh doanh cùng với những thay đổi không mấy tích cực trong số liệu tài chính khiến nhà đầu tư không khỏi lo ngại về hoạt động của HSG.

Trong khi đó, một điều đáng chú ý là giữa lúc cổ phiếu HSG đang “rớt thảm” và đang cần tạo dựng lại niềm tin trên thị trường thì một trong 3 cổ đông lớn của công ty có liên quan đến Chủ tịch HĐQT Lê Phước Vũ lại đăng ký bán toàn bộ vốn.

Cụ thể, Công ty TNHH MTV Tâm Thiện Tâm do bà Hoàng Thị Xuân Hương (vợ ông Vũ) làm Chủ tịch kiểm Tổng giám đốc vừa đăng ký bán toàn bộ 19,2 triệu cổ phiếu HSG, tương đương 5,46% vốn, trong nửa cuối tháng 4 và đầu tháng 5. Trước đó, chính đơn vị này cũng đã bán ra thị trường 5 triệu cổ phiếu HSG.

Cần phải nói thêm rằng, bên cạnh Công ty Tâm Thiện Tâm, Chủ tịch Lê Phước Vũ của HSG cũng có các công ty riêng khác, một trong số đơn vị đang có những giao dịch giá trị lớn với HSG là Công ty TNHH Tập đoàn Đầu tư Hoa Sen.

Chỉ tính riêng trong quý II/2017, HSG đã có giao dịch hàng hóa với Công ty TNHH Tập đoàn Đầu tư Hoa Sen hơn 1.355 tỷ đồng, tăng 57% so với cùng kỳ năm trước. Tính từ đầu niên độ giá trị giao dịch ở mức 2.826 tỷ đồng, tăng 56% so với cùng kỳ.

Công ty TNHH Tập đoàn Đầu tư Hoa Sen là đơn vị được thành lập từ 2010, chuyên phân phối các sản phẩm tôn, thép của HSG với hệ thống hơn 170 chi nhánh bán lẻ trên toàn quốc.

Những động thái của cổ đông liên quan và sự sụt giảm trong kết quả kinh doanh cùng với thay đổi trong số liệu tài chính đang khiến nhà đầu tư và các cổ đông khác đặt nhiều dấu hỏi với Tập đoàn Hoa Sen. 

(Theo NDH)