Từ đầu năm 2017 đến nay, thị trường chứng khoán Việt Nam đã có sự tăng trưởng mạnh mẽ. VN-Index đã tăng 14,3% từ mốc 672,01 điểm đầu năm lên mức 767,99 ngày 20/6/2017. Đóng góp nhiều nhất vào sự tăng điểm này là các ngành ngân hàng, chứng khoán và một số cổ phiếu cơ bản vốn hóa lớn. Ngành ngân hàng có mức vốn hóa lớn nhất trên các chỉ số chung, lại tăng mạnh thời gian qua, đã đóng góp rất lớn vào tổng mức tăng trên HSX và HNX. Cụ thể, trên cả hai sàn chứng khoán niêm yết, các cổ phiếu ngân hàng tăng mạnh bao gồm: 

Như vậy, có thể thấy, nếu nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu ngân hàng từ đầu năm sẽ thu được tỷ suất lợi nhuận rất cao. Điều này cũng đúng với các ngân hàng sở hữu cổ phiếu của ngân hàng khác.

Tính đến ngày 21/6/2017, tình trạng các ngân hàng sở hữu cổ phiếu một ngân hàng niêm yết khác dưới hình thức góp vốn đầu tư dài hạn mà nhadautu.vn thống kê được như sau:

Như vậy, ước tính giá trị danh mục cổ phiếu EIB của Vietcombank sẽ tăng thêm 445 tỷ đồng. Đồng thời, lượng cổ phiếu Ngân hàng Quân đội (MBB) mà Vietcombank đang nắm giữ cũng tăng thêm 940 tỷ đồng. Tổng cộng giá trị thị trường của lượng vốn góp này tăng thêm 1.386 tỷ đồng so với đầu năm.

Trong khi đó, giá trị danh mục cổ phiếu 4,99% MBB của Ngân hàng Hàng hải cũng tăng thêm 675 tỷ đồng. Ngân hàng Eximbank (EIB) sẽ có danh mục 8,76% cổ phiếu Ngân hàng Sacombank (STB) tăng giá trị thêm 814 tỷ đồng.

Tuy nhiên, không dễ để các ngân hàng trên ghi nhận các khoản lãi nói trên. Theo các quy định kế toán hiện hành, các ngân hàng thương mại chỉ có thể ghi nhận lãi/lỗ nếu bán ra lượng vốn góp của mình tại doanh nghiệp khác, tuy nhiên vẫn phải trích lập dự phòng nếu giá thị trường của vốn góp giảm thấp hơn lượng vốn góp. Vậy liệu có khả năng ngân hàng nào ghi nhận được khoản lợi nhuận này trong năm nay hay không?

Trong ĐHCĐ 2017 của Ngân hàng Eximbank, ngân hàng này đã có chủ trương thoái vốn khỏi Sacombank và kế hoạch đã được Ngân hàng Nhà nước chấp thuận. Thời điểm và mức giá phụ thuộc vào thị trường.

Tương tự, trong ĐHCĐ 2017 của Vietcombank, ngân hàng cho biết có kế hoạch thoái vốn khỏi Eximbank, tuy nhiên hiện nay kế hoạch này vẫn chưa được trình lên NHNN phê duyệt. Theo Vietcombank hồi tháng 4/2017, dự kiến lợi nhuận từ thương vụ này vào khoảng 700 tỷ đồng. Còn với cổ phiếu MBB, chủ trương của Vietcombank là nắm giữ đầu tư dài hạn cổ phiếu này và cũng đã được NHNN phê duyệt.

Với Ngân hàng Hàng hải, hiện chưa có thông tin về việc ngân hàng này có thoái thêm vốn khỏi MBB trong năm nay hay không sau khi đã thoái vốn từ tỷ lệ sở hữu 8,96% về 4,99% trong năm 2016.

Như vậy, tính đến nay, ước tính có khả năng có hai ngân hàng là Eximbank sẽ thoái vốn khỏi STB và Vietcombank thoái vốn khỏi EIB. Tuy nhiên, trường hợp Vietcombank thoái vốn khỏi EIB sẽ cần thêm bước trình NHNN phê duyệt kế hoạch và có lẽ phải chờ giá cổ phiếu này tăng đạt mức kỳ vọng lợi nhuận của Vietcombank.

Việc Eximbank thoái vốn khỏi STB sẽ đơn giản hơn về thủ tục do đã được NHNN phê duyệt. Tuy nhiên, Sacombank lại đang bước vào giai đoạn chuyển mình, tái cơ cấu mạnh mẽ, tăng tốc xử lý nợ xấu, hứa hẹn tăng trưởng đột phá về doanh thu, lợi nhuận và giá trị doanh nghiệp trong tương lai gần. Do đó, dự báo Eximbank cũng sẽ chưa thực hiện thoái vốn khỏi STB trong năm nay.

Như vậy, mặc dù cổ phiếu ngân hàng tăng mạnh trong thời gian vừa qua, triển vọng ngân hàng thoái vốn lẫn nhau vẫn còn khá xa xôi. Và như vậy câu chuyện sở hữu chéo trong hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam sẽ vẫn còn tiếp diễn./.

Bài liên quan

Nghị quyết xử lý nợ xấu được thông qua, cổ phiếu Ngân hàng giảm mạnh trước áp lực chốt lời

Sacombank tuyên bố có khả năng thu hồi toàn bộ gốc của nợ xấu

Ngân hàng một thời của bầu Kiên trên đường tìm lại hào quang xưa