3 động lực giúp thị trường bất động sản bước vào chu kỳ tăng trưởng mới

Đánh giá về thị trường BĐS Việt Nam năm 2024, trong một nghiên cứu vừa công bố, Công ty cổ phần Báo cáo Đánh giá Việt Nam (Vietnam Report) cho rằng, thị trường BĐS Việt Nam trong năm 2024 đã chứng kiến những dấu hiệu phục hồi rõ nét sau giai đoạn khó khăn kéo dài từ cuối năm 2022 đến 2023.

“Đây là một năm bản lề, đánh dấu sự chuyển mình từ trạng thái trì trệ sang một chu kỳ phát triển mới, nhờ vào các chính sách hỗ trợ tích cực từ Chính phủ và sự điều chỉnh của các yếu tố kinh tế vĩ mô. Nguồn cung BĐS đã được cải thiện đáng kể, với hàng loạt dự án được tháo gỡ vướng mắc pháp lý và khởi động trở lại…”- chuyên gia Vietnam Report nhận định.

Theo đó, nút thắt trong nguồn cung BĐS được nhìn nhận trong giai đoạn khó khăn nhất và đã có chính sách tháo gỡ kịp thời qua Nghị quyết 33/NQ-CP của Chính phủ về triển khai một số giải pháp tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy thị trường BĐS phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững.

Sau tín hiệu phục hồi được ghi nhận vào cuối năm 2023, trong năm 2024 tiếp tục cho thấy những chính sách đã và đang được thẩm thấu, phát huy hiệu quả rõ rệt. Có thể thấy sự thay đổi trong quy mô cấp phép, hoàn thành, cũng như số lượng dự án đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai. Trong bối cảnh chính sách thuận lợi hơn, các dự án được cấp phép tập trung trong các quý đầu năm, số lượng dự án đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai cũng như dự án hoàn thành cùng có chiều hướng gia tăng trong cả năm 2024.

Đến cuối năm, quy mô nhà ở được cấp phép lên tới 38.345 căn, tăng 53,4% so với năm 2023; tổng quy mô đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai và đã hoàn thành đạt 76.272 căn, giảm nhẹ ở mức 7,3% so với 2023.

Bước sang năm 2025, thị trường BĐS Việt Nam đang ở giai đoạn chuyển giao quan trọng, tiếp nối đà phục hồi từ năm 2024 và dần thiết lập một chu kỳ tăng trưởng mới.

Sau khoảng thời gian điều chỉnh kéo dài từ năm 2022 đến 2023, những tín hiệu tích cực từ chính sách hỗ trợ và điều kiện kinh tế vĩ mô ổn định đang tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của thị trường.

Các yếu tố quan trọng như: Kinh tế phục hồi; Môi trường pháp lý được cải thiện; Ứng dụng chuyển đổi số trong quản lý và vận hành; Phát triển sản phẩm/đa dạng hóa hoạt động kinh doanh; Đầu tư công được đẩy mạnh sẽ là năm động lực thúc đẩy thị trường năm 2025

Kinh tế phục hồi thúc đẩy nhu cầu ở thực

Động lực định hình cho sự phát triển của ngành BĐS năm 2025 là 'Tốc độ phục hồi của nền kinh tế." Sau giai đoạn 2022-2023 khó khăn về lạm phát, lãi suất cao và tín dụng thắt chặt, nền kinh tế đã bước đầu phục hồi với tốc độ tăng trưởng 7,09% trong năm 2024. Kể từ 2025, Chính phủ đang đặt mục tiêu tăng trưởng 8% và hướng tới tăng trưởng hai chữ số trong những năm tiếp theo.

Đi cùng với mức tăng trưởng cao, nền kinh tế sẽ phải chấp nhận mức lạm phát cao hơn, Chính phủ cũng đã điều chỉnh lạm phát mục tiêu lên 4,5% trong năm 2025. Theo đó, các yếu tố vĩ mô như lãi suất và tỷ giá cũng sẽ chịu phần nào ảnh hưởng, tăng thêm áp lực cho dòng vốn chảy vào BĐS. Tuy nhiên, ở góc nhìn tích cực, tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ thường đi đôi với sự gia tăng thu nhập bình quân đầu người, từ đó thúc đẩy nhu cầu ở thực, đặc biệt ở phân khúc trung cấp và giá rẻ tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.

 Ngoài ra, dòng vốn FDI dự kiến tiếp tục đổ vào các khu công nghiệp sẽ kéo theo nhu cầu về nhà ở cho người lao động, làm nóng phân khúc BĐS công nghiệp và nhà ở xã hội.

Môi trường pháp lý được cải thiện

Động lực thứ hai cho các doanh nghiệp BĐS là "Môi trường pháp lý được cải thiện". Việc tháo gỡ vướng mắc pháp lý đã được nhìn nhận ở mức độ cấp thiết khi cả 3 bộ Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh BĐS, Luật Đất đai được sửa đổi và áp dụng sớm từ tháng 8/2024, đã đánh dấu một bước ngoặt lớn đối với thị trường BĐS.

Theo nhìn nhận của các chuyên gia, trong ngắn hạn, hiệu quả của các luật sửa đổi thể hiện rõ nhất qua việc giải quyết các dự án bị ách tắc pháp lý – một trong những nguyên nhân chính khiến nguồn cung BĐS sụt giảm nghiêm trọng trong giai đoạn 2022-2023.

Theo đó, Luật Đất đai sửa đổi đã đơn giản hóa quy trình giao đất, cho thuê đất và chuyển mục đích sử dụng đất, giúp các doanh nghiệp BĐS nhanh chóng hoàn thiện thủ tục để đưa dự án ra thị trường. Theo thống kê sơ bộ, trong năm 2024, có 210 dự án trên cả nước đã được tháo gỡ vướng mắc, trong đó hầu hết là các dự án nhà ở tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.

Luật Nhà ở sửa đổi bổ sung các quy định linh hoạt hơn về nhà ở xã hội, khuyến khích doanh nghiệp tham gia phát triển phân khúc này thông qua ưu đãi thuế và tín dụng.

Trong khi đó, Luật Kinh doanh BĐS yêu cầu chủ đầu tư phải hoàn thiện hạ tầng trước khi bán sản phẩm và minh bạch thông tin dự án, giúp giảm thiểu rủi ro cho người mua và khôi phục niềm tin vào thị trường. Theo Hội môi giới BĐS Việt Nam (VARS), các dự án mới có tỷ lệ hấp thụ rất tốt, đạt trên 70%. Đặc biệt, nhiều dự án ghi nhận tỷ lệ hấp thụ lên tới trên 90% ngay thời điểm chính thức mở bán. Nhiều sản phẩm căn hộ cao cấp được chuyển nhượng ngay cả khi chưa hoặc mới ký kết hợp đồng mua bán…

Tuy nhiên, các doanh nghiệp nhỏ và vừa, chiếm phần lớn thị trường, gặp khó khăn trong việc đáp ứng các yêu cầu tài chính khắt khe hơn theo Luật Kinh doanh BĐS, chẳng hạn như vốn tự có tối thiểu 15-20% tổng mức đầu tư. Điều này khiến thị trường trong ngắn hạn vẫn phụ thuộc nhiều vào các “ông lớn” đã có mặt trên thị trường từ lâu. Hơn nữa, tâm lý người mua vẫn còn thận trọng do ảnh hưởng từ các đợt suy giảm trước đó, khiến sức cầu chưa tăng đột biến như kỳ vọng.

Về dài hạn, các luật sửa đổi hứa hẹn mang lại những thay đổi mang tính cấu trúc cho thị trường BĐS Việt Nam. Luật Đất đai mới mở rộng quyền tiếp cận đất đai cho các nhà đầu tư nước ngoài và Việt kiều, đồng thời quy định rõ ràng hơn về đấu giá quyền sử dụng đất, giúp hạn chế tình trạng đầu cơ và thao túng giá. Điều này không chỉ tăng nguồn lực tài chính cho thị trường mà còn tạo ra sự cạnh tranh lành mạnh, đưa giá BĐS về mức hợp lý hơn trong tương lai.

“Dự kiến, từ năm 2026 trở đi, khi các quy định này thực sự được thẩm thấu, thị trường sẽ chứng kiến sự gia tăng nguồn cung từ các dự án lớn liên doanh với nước ngoài, đặc biệt ở phân khúc BĐS công nghiệp và nghỉ dưỡng…”- Chuyên gia Vietnam Report kỳ vọng.

Ngoài ra, Luật Nhà ở sửa đổi, với trọng tâm phát triển nhà ở xã hội, được kỳ vọng giải quyết bài toán nhà ở cho người thu nhập thấp, một phân khúc chiếm tới 60-70% nhu cầu tại các đô thị lớn. Nếu được thực thi hiệu quả, đến năm 2030, cả nước phải hoàn thành 995.445 căn hộ để có thể đạt được mục tiêu xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân tại các khu công nghiệp.

Đầu tư công đẩy mạnh

Một động lực thúc đẩy thị trường BĐS có tỷ lệ được lựa chọn tăng cao trong 12 tháng tới là "Đầu tư công được đẩy mạnh, cơ sở hạ tầng được cải thiện trong năm 2025".

Đi cùng với mục tiêu tăng trưởng kinh tế, tổng vốn đầu tư công kế hoạch là 878.316 tỷ đồng, con số kỷ lục được ghi nhận cho tới hiện tại. Các dự án đầu tư công trọng điểm hiện nay như Cao tốc Bắc-Nam, Sân bay Long Thành, Hệ thống đường vành đai và các tuyến metro tại Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh. Ngoài ra còn có các dự án đang được lên kế hoạch như xây dựng nhà máy điện hạt nhân, đường sắt cao tốc Bắc-Nam.

Các dự án BĐS sẽ được hưởng lợi khi các dự án hạ tầng được hoàn thiện và đi vào hoạt động. Theo đó, đô thị hóa và công nghiệp hóa sẽ là xu hướng tất yếu, hình thành quanh các tuyến cao tốc, đường vành đai kéo theo nhu cầu cầu cả về BĐS nhà ở và công nghiệp. Ngoài ra, khi các dự án đầu tư công được quy hoạch bài bản sẽ là giải pháp cho thị trường BĐS phát triển bền vững, hạn chế đợt sóng sốt ảo, đầu cơ, mất cân đối cung-cầu tại các thành phố lớn.