Xuất khẩu gỗ tăng trưởng ấn tượng, nhưng liệu có bền vững?

PHƯƠNG LINH
06:45 11/06/2021

Những năm gần đây, doanh nghiệp gỗ làm ăn khấm khá, phát triển tốt ở thị trường ngoài nước, kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng ấn tượng. Thế nhưng, đi đôi với đó là rủi ro trong gian lận thương mại xuất hiện, xu hướng các vụ kiện ngày càng phức tạp và càng tăng.

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ (G&SPG) của Việt Nam trong 4 tháng đầu năm 2021 đạt 5,197 tỷ USD, tăng tới 56,8% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu sản phẩm gỗ đạt tỷ 4,02 tỷ USD, tăng 75,5% so với cùng kỳ năm 2020.

Như vậy, mặc dù giảm nhẹ so với tháng trước đó, nhưng kim ngạch xuất khẩu G&SPG của Việt Nam trong tháng 4/2021 tăng rất mạnh so với cùng kỳ năm ngoái, nâng kim ngạch xuất khẩu G&SPG đứng thứ 6 trong số các mặt hàng/nhóm hàng xuất lớn nhất của Việt Nam trong 4 tháng năm 2021.

image(1171)

Kim ngạch xuất khẩu G&SPG của Việt Nam theo tháng trong năm 2018 - 2021 (Đơn vị: triệu USD). Nguồn: Gỗ Việt phân tích từ số liệu Hải Quan

Một số thị trường chủ lực như Hàn Quốc, Anh, Australia, Đức vẫn duy trì mở mức cao so với tháng trước đó. 4 tháng năm 2021, Hoa Kỳ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, đạt 3,12 tỷ USD và cũng là thị trường đạt tốc độ tăng trưởng tốt nhất trong số các thị trường chủ lực, tăng tới 95,38% so với cùng kỳ năm ngoái.

Bên cạnh đó, kim ngạch xuất khẩu G&SPG sang hầu hết các thị trường chủ lực đều tăng khá tốt: Trung Quốc tăng 17.06%; Anh tăng 26,49%; Canada tăng 58,27%; Australia tăng 48,11%...

Tăng trưởng ấn tượng nhưng chưa bền vững

Trong bối cảnh của đại dịch COVID-19, năm 2020 đánh dấu một năm thành công của ngành, với kim ngạch xuất khẩu tăng 16,3% so với năm 2019. Sự phát triển của ngành là kết quả của cá nỗ lực không ngừng của cộng đồng doanh nghiệp, dư địa của thị trường xuất khẩu và hiệu quả trong việc kiểm soát dịch của Chính phủ.

Giá trị xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ (G&SPG) năm 2020 đạt 12,01 tỷ USD, tăng 16,3 % so với năm 2019. Vào các tháng nửa cuối 2020, giá trị xuất khẩu tăng mạnh, trung bình đạt trên 1,1 tỷ USD/tháng.

2

Ông Đỗ Xuân Lập - Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và lâm sản Việt Nam. Ảnh: Đỗ Hương/VGP

Mỹ, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, và EU là năm thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam. Kim ngạch từ 5 thị trường này đạt 10,78 tỷ USD, chiếm 89,7% về trị giá xuất khẩu G&SPG của Việt Nam trong năm.

Trong năm 2020 trong nhóm 5 thị trường chính nêu trên, Mỹ là thị trường duy nhất có sự tăng trưởng. Nói cách khác, tăng trưởng của ngành trong năm là do sự mở rộng tại thị trường Mỹ.

Trả lời phỏng vấn Nhadautu.vn, ông Đỗ Xuân Lập - Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam nhận định, động lực thúc đẩy xuất khẩu gỗ tăng trưởng trong những năm gần đây phụ thuộc cả yếu tố khách quan và chủ quan. Yếu tố khách quan do chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, Mỹ áp thuế một số mặt hàng gỗ của Trung Quốc, khiến các đơn hàng dịch chuyển qua Việt Nam.

"Tất nhiên, yếu tố chủ quan là doanh nghiệp (DN) Việt Nam cũng hội tụ đầy đủ tiêu chuẩn để đáp ứng nhu cầu của sự chuyển dịch, đặc biệt ngành sản xuất gỗ của Việt Nam đã có truyền thống và điều kiện hạ tầng, con người đáp ứng nhu cầu chất lượng và số lượng theo đơn đặt hàng", ông Lập nói.

Nhận định khó khăn ngành gỗ hiện nay, ông Lập cho hay, ngành gỗ vẫn đang đối mặt với các vụ kiện và gian lận thương mại. Xu hướng các vụ kiện ngày càng phức tạp và càng tăng.

Cụ thể, mặt hàng gỗ dán của Việt Nam đang bị phía Hoa Kỳ điều tra. Kết quả của điều tra này có thể sẽ có rất sớm. Chính phủ Hoa Kỳ cũng đang điều tra theo điều khoản 301 về cả ngành gỗ Việt Nam. Do vậy, nếu giải quyết được vấn đề này thì sẽ giúp cho các DN cạnh tranh công bằng và giảm thiểu tranh chấp thương mại.

Ông Đỗ Xuân Lập cũng kiến nghị Chính phủ cần thiết lập một Nhóm hành động để kiểm soát và ngăn chặn tình trạng trốn xuất xứ, gian lận thương mại, đầu tư núp bóng. Nhóm hành động cần có đại diện của cơ quan Hải quan, Tổng cục Lâm nghiệp, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và Hiệp hội Gỗ và lâm sản Việt Nam. Nhóm hành động chịu trách nhiệm xác định các công ty, mặt hàng có dấu hiệu rủi ro gian lận, từ đó kiến nghị các biện pháp xử lý.

Hiện tại, thị trường Hoa Kỳ đang chiếm trên 60% xuất khẩu của Việt Nam. Thị trường này tiềm ẩn nhiều rủi ro khi đang phát sinh nhiều tranh chấp thương mại. Ông Đỗ Xuân Lập khuyến nghị, trong sự tác động cũng như sự chuyển dịch của thế giới, hiện tại việc đa dạng thị trường và đa dạng phương thức bán hàng là rất cần thiết, đặc biệt chú trọng thương mại điện tử.

Ngành gỗ giữa tâm bão dịch COVID-19

Dự báo tăng trưởng xuất khẩu ngành gỗ trong năm 2021 và những năm tới, Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và lâm sản Việt Nam đánh giá nhu cầu gỗ của thế giới vẫn sẽ tăng nhưng có sự đột biến.

"Hiện tại kim ngạch xuất khẩu gỗ năm nay và 5 năm tới chưa có thị trường nào thay thế đc các thị trường mới nổi như châu Âu, Balan. Năm 2021 chắc chắn ngành gỗ phải tăng trường 2 con số, kim ngạch xuất khẩu khoảng trên 15 tỷ USD", ông Lập cho hay.

Trong khi đó, trao đổi với Nhadautu.vn, ông Nguyễn Liêm, Giám đốc CTCP Lâm Việt (tỉnh Bình Dương) lại cho rằng, năm nay ngành gỗ sẽ khó khăn hơn. Một là, do dịch COVID-19 quay lại phức tạp hơn, kéo dài hơn, do đó tất cả nhà máy gỗ vừa sản xuất vừa lo dịch bệnh, tổ chức quản lý công nhân, giãn cách trong nhà máy… để đảm bảo được việc chống dịch.

Các DN gỗ Việt Nam đã đề nghị rất nhiều lần về việc mua vaccine để tiêm cho công nhân, thế nhưng nguồn cung vaccine đến nay vẫn chưa đủ, do đó chưa thể tiếp cận được với nguồn vaccine.

Hai là, do lạm phát toàn cầu gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành gỗ, bởi gỗ nhập khẩu tăng cao, bản thân thị trường nội địa gỗ nguyên liệu đã tăng giá 10-20%.

Ba là, các nhà sản xuất rất khó ký hợp đồng (book) container hoặc “book” với chi phí rất cao, tăng gấp 3-4 lần (1 container tăng lên khoảng 8.000-9.000 USD). Nhưng giá bán lại không thể tăng, hiện nay các nhà mua hàng rất điêu đứng do chi phí container từ Việt Nam sang hoa Kỳ và châu Âu tăng gấp mấy lần.

Bốn là, từ chi phí container cao dẫn đến hàng tồn kho nhiều, với mỗi nhà máy có khi lỗ đến 60-70 tỷ. Những đơn hàng gỗ phải chấp nhận hòa vốn, thậm chí lỗ.

"Về giá cả chi phí container tăng cao, nó là yếu tố tầm quốc tế rồi, bởi nguồn cung đứt gãy và thiếu vỏ container, một số công ty vận tải hàng hóa đường biển lợi dụng tình hình này kiếm lời. Rõ ràng, vấn đề này Chính phủ Việt Nam cũng không thể can thiệp được", ông Liêm nói.

Bên cạnh đó, ông Liêm cho rằng nguồn nguyên liệu đều tăng giá, từ nguyên liệu gỗ cho đến sơn, hóa dầu, sắt thép. Yếu tố này là do luật cung cầu của thị trường và cũng khó đề xuất thay đổi.

"Tuy nhiên, các ngân hàng cần nghiên cứu giảm lãi cho các DN gỗ, hoặc đối với những nhà máy gặp khó khăn thì ngân hàng gia hạn nợ cho DN đó", ông Liêm kiến nghị.

  • Cùng chuyên mục
Trung Quốc đáp trả thuế quan của ông Trump

Trung Quốc đáp trả thuế quan của ông Trump

Trung Quốc áp đặt thuế quan đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Hoa Kỳ để phản ứng trước mức thuế mới của Hoa Kỳ đối với hàng hóa Trung Quốc, làm gia tăng rủi ro đối đầu giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới.

Thị trường - 04/02/2025 16:00

Nhiều doanh nghiệp Đồng Nai, Bình Dương khai xuân, 'vít ga' từ đầu năm

Nhiều doanh nghiệp Đồng Nai, Bình Dương khai xuân, 'vít ga' từ đầu năm

Đơn hàng dồi dào sau kỳ nghỉ Tết, nhiều doanh nghiệp sản xuất trên địa bàn 2 tỉnh Bình Dương và Đồng Nai khai trương, tăng tốc từ đầu năm để hướng đến một năm tăng trưởng mạnh mẽ.

Thị trường - 04/02/2025 15:32

Huế làm gì để nâng tầm du lịch xứng với tiềm năng?

Huế làm gì để nâng tầm du lịch xứng với tiềm năng?

Huế sở hữu tiềm năng du lịch thuộc diện ‘tuyệt đối’, nhưng nhìn chung sự phát triển chưa tương xứng với những thế mạnh đang có. Thời gian qua, với cách làm mới, du lịch TP. Huế đã có những bước phát triển, tăng trưởng trên tất cả các chỉ tiêu.

Thị trường - 04/02/2025 15:20

Ông Trump tạm dừng áp thuế đối với Mexico và Canada, vẫn áp thuế với Trung Quốc

Ông Trump tạm dừng áp thuế đối với Mexico và Canada, vẫn áp thuế với Trung Quốc

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã hoãn lời đe dọa áp thuế cao đối với Mexico và Canada vào thứ Hai, đồng ý tạm dừng trong 30 ngày để đổi lấy các nhượng bộ về thực thi biên giới và tội phạm với hai quốc gia láng giềng.

Thị trường - 04/02/2025 11:28

Pont De Long Bien: Điểm đến văn hóa, đánh thức giá trị truyền thống tết Việt

Pont De Long Bien: Điểm đến văn hóa, đánh thức giá trị truyền thống tết Việt

Những chương trình đón Tết vui xuân đặc sắc được tổ chức miễn phí tại phố đi bộ Pont De Long Bien không chỉ mang tới không khí ấm áp cho người dân mà còn kiến tạo Mailand Hanoi City trở thành khu đô thị đáng sống bậc nhất phía Tây thủ đô.

Doanh nghiệp - 04/02/2025 09:07

Vinamilk trao hơn 71.000 sản phẩm dinh dưỡng đến trẻ em, cộng đồng trước thềm năm mới Ất Tỵ

Vinamilk trao hơn 71.000 sản phẩm dinh dưỡng đến trẻ em, cộng đồng trước thềm năm mới Ất Tỵ

Những ngày cận Tết Ất Tỵ 2025, Vinamilk dành tặng hơn 71.000 sản phẩm dinh dưỡng cùng nhiều quà tặng cho hàng nghìn trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, các công nhân khó khăn, những nhân viên ngành đường sắt làm việc xuyên Tết và cả những hành khách về nhà trên chuyến tàu đêm giao thừa.

Doanh nghiệp - 04/02/2025 09:05

'Vượt sóng' hai quý cuối năm, OCH báo lãi gấp 3 lần kế hoạch

'Vượt sóng' hai quý cuối năm, OCH báo lãi gấp 3 lần kế hoạch

Ông chủ thương hiệu kem Tràng Tiền bất ngờ báo lãi năm 2024, cao gấp hơn 3 lần so với mục tiêu đề ra cho cả năm.

Doanh nghiệp - 04/02/2025 08:24

Mối đe dọa lớn nhất đối với nền kinh tế thế giới trong năm 2025 là gì?

Mối đe dọa lớn nhất đối với nền kinh tế thế giới trong năm 2025 là gì?

Tổng hợp tất cả nỗi sợ hãi về địa chính trị đối với các giám đốc điều hành doanh nghiệp trên thế giới vào năm 2025 là một cuộc chiến tranh thương mại toàn cầu mà họ tin chắc sẽ xảy ra, xét đến việc Tổng thống Donald Trump thích áp dụng thuế quan.

Thị trường - 04/02/2025 07:23

Nghệ An thu gần 479 tỷ từ du lịch trong 9 ngày nghỉ Tết

Nghệ An thu gần 479 tỷ từ du lịch trong 9 ngày nghỉ Tết

Trong 9 ngày nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, Nghệ An đón hơn 430 nghìn lượt khách về tham quan, du lịch với tổng thu ước đạt 479 tỷ đồng.

Thị trường - 03/02/2025 15:51

Bình Định đón trên 411 nghìn khách, thu hơn 345 tỷ dịp Tết

Bình Định đón trên 411 nghìn khách, thu hơn 345 tỷ dịp Tết

Dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, tổng lượng khách lưu trú và tham quan đến Bình Định đạt trên 411 nghìn lượt, doanh thu đạt 345,8 tỷ đồng. Đáng chú ý, du khách lựa chọn hình thức du lịch tự túc theo nhóm nhỏ hay du lịch gia đình.

Thị trường - 03/02/2025 13:52

Ngành sản xuất Việt Nam đón tin kém vui tháng đầu năm

Ngành sản xuất Việt Nam đón tin kém vui tháng đầu năm

Các điều kiện kinh doanh trong ngành sản xuất của Việt Nam xấu đi trong tháng đầu năm 2025 trong bối cảnh cả sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới đều giảm trở lại.

Thị trường - 03/02/2025 09:12

Dự báo diễn biến giá vàng trong năm 2025

Dự báo diễn biến giá vàng trong năm 2025

Vàng là một loại hàng hóa đặc biệt, luôn có sức hút mãnh liệt đối với các tầng lớp xã hội. Năm 2024 đã chứng kiến nhiều biến động giá vàng thế giới và Việt Nam.

Thị trường - 03/02/2025 07:20

Giá Bitcoin tụt xuống dưới 100.000 USD

Giá Bitcoin tụt xuống dưới 100.000 USD

Giá Bitcoin và tiền điện tử trượt dốc khi bóng ma của một cuộc chiến tranh thương mại toàn cầu khiến các nhà đầu tư lo lắng và buộc họ rời khỏi các tài sản rủi ro.

Thị trường - 03/02/2025 07:15

'Canh bạc' thuế quan 1,4 nghìn tỷ USD của ông Trump

'Canh bạc' thuế quan 1,4 nghìn tỷ USD của ông Trump

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump chuẩn bị áp thuế quan toàn diện với ba đối tác thương mại lớn nhất, một cách mạnh mẽ hơn nhiều so với những gì ông đã làm trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình.

Thị trường - 03/02/2025 07:07

Dự báo 'nóng' giá vàng ngay trong tháng 2 sau màn leo một mạch lên đỉnh, không 'nghỉ' Tết

Dự báo 'nóng' giá vàng ngay trong tháng 2 sau màn leo một mạch lên đỉnh, không 'nghỉ' Tết

Giá vàng có thể tăng vọt trong tháng 2, theo dự báo giá vàng của các chuyên gia.

Thị trường - 02/02/2025 17:36

Du lịch Quảng Nam, Quảng Ngãi tấp nập dịp Tết

Du lịch Quảng Nam, Quảng Ngãi tấp nập dịp Tết

Tổ chức nhiều sự kiện, lễ hội hấp dẫn phục vụ người dân và du khách trải nghiệm, Quảng Nam, Quảng Ngãi thu hút đông đảo du khách chỉ trong vài ngày Tết Nguyên đán.

Thị trường - 02/02/2025 17:35