Việt Nam đạt được những gì trong quan hệ kinh tế với Trung Quốc?

Cho đến thời điểm hiện tại, Trung Quốc là bạn hàng thương mại lớn nhất của Việt Nam; còn Việt Nam cũng cũng đã trở thành bạn hàng lớn hàng đầu của Trung Quốc ở khu vực Ðông Nam Á.

Nhận lời mời của Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, từ ngày 11-15/5, Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Phu nhân thăm cấp Nhà nước tới Trung Quốc, tham dự Diễn đàn Cấp cao hợp tác quốc tế “Vành đai và Con đường”, tổ chức tại Bắc Kinh, Trung Quốc.

Đây là chuyến thăm cấp Nhà nước tới Trung Quốc đầu tiên của Chủ tịch nước Trần Đại Quang sau Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, Quốc hội khoá XIV bầu ra Ban Lãnh đạo mới và là chuyến thăm Trung Quốc đầu tiên của đồng chí Trần Đại Quang trên cương vị Chủ tịch nước.

Sau 3 năm đưa ra sáng kiến “Vành đai và Con đường”, Trung Quốc đã đạt được một số bước tiến quan trọng, vận động sự ủng hộ quốc tế, chuẩn bị tài chính, khuôn khổ pháp lý và triển khai các dự án cụ thể, đặt nền tảng để cụ thể hoá sáng kiến thành một khuôn khổ hợp tác chính thức với bước đầu là tổ chức Diễn đàn Cấp cao hợp tác quốc tế “Vành đại và Con đường”. Diễn đàn lần này có chủ đề “Vành đai và Con đường: Hợp tác vì thịnh vượng chung”.

Chủ tịch nước Trần Đại Quang thăm Trung Quốc và dự Diễn đàn Cấp cao hợp tác quốc tế “Vành đai và Con đường” nhằm duy trì đà phát triển quan hệ giữa hai Đảng, hai nước, tăng cường quan hệ tin cậy chính trị giữa lãnh đạo cấp cao hai nước; thúc đẩy việc nâng cao hiệu quả hợp tác trên các lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư...

Trong thời gian qua, quan hệ kinh tế Việt - Trung duy trì xu thế phát triển với nhiều hiệp định và văn kiện hợp tác, đặt cơ sở pháp lý cho quan hệ hợp tác lâu dài giữa hai bên.

Cụ thể, hai nước đang có nhiều dự án quan trọng tăng cường kết nối chiến lược phát triển, thúc đẩy kết nối giữa khuôn khổ “hai hành lang, một vành đai” với sáng kiến “một vành đai, một con đường”; có nhiều dự án hợp tác sản xuất trên các lĩnh vực như: vật liệu xây dựng, công nghiệp phụ trợ, máy móc thiết bị, điện lực, năng lượng tái tạo...

Kim ngạch xuất nhập khẩu tăng trưởng mạnh

Theo thống kê của Hải quan Việt Nam, năm 2016, Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc với kim ngạch hơn 21,97 tỷ USD, tăng 28,4% so với cùng kỳ năm trước, chiếm tỷ trọng 12,4% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Trong khi đó, thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam là Trung Quốc với kim ngạch gần 49,93 tỷ USD, tăng 0,9%, và chiếm tỷ trọng 28,7%.

Tính riêng 4 tháng đầu năm 2017, tổng kim ngạch thương mại Việt – Trung đạt 38,18 tỷ USD, tăng 1,2% so với cùng kỳ 2015. Trong đó, Việt Nam xuất khẩu đạt 10,85 tỷ USD, tăng 14,9%; nhập khẩu 27,32 tỷ USD, giảm 3,4%; nhập siêu 16,47 tỷ USD, giảm 12,1%.

Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc các mặt hàng chủ yếu như máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, xơ, sợi dệt các loại, rau quả, sắn và các sản phẩm từ sắn, dầu thô, than đá, cao su, gạo, rau hoa quả, thủy hải sản… và nhập khẩu từ Trung Quốc máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng, linh kiện điện tử, máy ảnh, máy quay phim và linh kiện, may mặc, sắt thép, phân bón…

Cho đến thời điểm hiện tại, nhìn chung Trung Quốc vẫn luôn là bạn hàng thương mại lớn nhất của Việt Nam. Còn Việt Nam cũng đã trở thành bạn hàng lớn hàng đầu của Trung Quốc ở Ðông Nam Á.

Hai bên khẳng định áp dụng các biện pháp hữu hiệu thúc đẩy thương mại song phương phát triển cân bằng, bền vững trong quá trình thực hiện mục tiêu nâng mức kim ngạch thương mại song phương đạt 100 tỷ USD vào năm 2017.

Các chuyên gia kinh tế cho rằng, để quan hệ xuất nhập khẩu giữa hai nước bền vững cần hướng tới việc cân bằng cán cân thương mại.

Trung Quốc tăng vốn FDI vào Việt Nam

Về đầu tư, tính đến hết tháng 12/2016, vốn đầu tư từ Trung Quốc đại lục vào Việt Nam đạt 1,87 tỷ USD, đứng thứ 4 trong số các nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, đứng trên các nhà đầu tư đến từ vùng lãnh thổ Hồng Kông, Đài Loan.

Luỹ kế tính đến hết năm 2016, Trung Quốc đã lọt vào 1 trong 10 nước đầu tư FDI lớn nhất vào Việt Nam, đứng thứ 8 với số vốn 10,5 tỷ USD, xếp sau Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, Anh, Malaysia...

Các vùng lãnh thổ như Đài Loan, Hồng Kông (Trung Quốc) được thống kê riêng, chỉ xếp trên các nhà đầu tư đến từ Trung Quốc đại lục với vị trí lần lượt là 31 tỷ USD và 16,9 tỷ USD.

Trước đó, hết tháng 12/2015, các nhà đầu tư Trung Quốc đại lục xếp ở vị trí thứ 10 trong nhóm các nhà đầu tư lớn nhất vào Việt Nam theo quốc gia. Tính đến hết năm 2015, Trung Quốc đứng ở vị trí thứ 10 trong nhóm các nước đầu tư lớn nhất vào Việt Nam.

Đáng chú ý, tốc độ tăng vốn đầu tư FDI của Trung Quốc vào Việt Nam trong vòng 5 năm trở lại đây có sự cải thiện khá mạnh, từ vị trí thứ 13 trong số gần 100 đối tác đầu tư vào Việt Nam năm 2012, với số vốn chỉ hơn 2 tỷ USD. Nhưng, sau 5 năm, vị trí của Trung Quốc đã có sự cải thiện rõ rệt, tăng 2 bậc và số vốn tăng gấp 5 lần.

Riêng 4 tháng đầu năm 2017, lượng vốn FDI của nhà đầu tư Trung Quốc đạt hơn 900 triệu USD, tăng hơn 530 triệu USD so với cùng kỳ năm trước, tỷ lệ tăng vốn đạt trên 140%.

Số lượt góp vốn mua cổ phần, thâu tóm (M&A) doanh nghiệp Việt Nam của Trung Quốc cũng tăng mạnh, nhiều hơn bất cứ đối tác nào và cũng chỉ đứng sau Hàn Quốc. Cụ thể, trong 4 tháng đầu năm 2016, có 21 dự án nhà đầu tư Trung Quốc bỏ ra mua cổ phần doanh nghiệp; đến thời điểm 20/4/2017, con số này đã lên hơn 256 dự án.

Về số vốn mua cổ phần, trong 3 tháng đầu năm 2017, các nhà đầu tư Trung Quốc xếp vị trí thứ 2 với khoảng 123 triệu USD, chỉ kém 5 triệu USD so với các nhà đầu tư Hàn Quốc (đối tác đứng đầu). So với các đối tác đầu tư khác, Trung Quốc vượt khá xa như Nhật Bản (chỉ 80 triệu USD), Mỹ (hơn 30 triệu USD). Tính đến hết tháng 4/2017, Trung Quốc chỉ xếp sau một số nước như: Hàn Quốc, Thái Lan, Singapore.

Về đầu tư của Việt Nam vào Trung Quốc, tính đến tháng 9/2016, Tham tán Kinh tế thương mại Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam cho hay, Việt Nam có 518 dự án đầu tư vào Trung Quốc với số vốn là 120 triệu USD.

Thực tế những năm gần đây, tuy số lượng các dự án đầu tư của Việt Nam vào Trung Quốc tăng nhanh, nhưng chưa tương xứng với tiềm năng và hiện trạng phát triển hợp tác kinh tế thương mại hai nước.

Trả lời báo chí Trung Quốc nhân chuyến thăm cấp nhà nước tới Trung Quốc, Chủ tịch nước Trần Đại Quang khẳng định Trung Quốc liên tục là bạn hàng lớn nhất của Việt Nam và Việt Nam đã trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc trong các nước ASEAN.

Bài liên quan

Chủ tịch nước Trần Đại Quang thăm cấp Nhà nước Trung Quốc

Cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh cần vay Trung Quốc 300 triệu USD để xây dựng

Vốn đầu tư từ Trung Quốc: Nếu có năng lực lựa chọn thì không đáng lo

Hãng lốp xe Trung Quốc muốn mở nhà máy 242 triệu USD tại Việt Nam