Thông báo từ HAGL Agrico (HNG) ngày 23/7/2021 cho biết phía Thaco, đại diện là Thagrico (công ty nông nghiệp của Thaco), sẽ dừng việc đầu tư sở hữu 741,5 triệu cổ phiếu HNG như đã thông qua tại ĐHĐCĐ bất thường trước đó.

Đây là số cổ phiếu HAGL Agrico dự kiến phát hành cho Thagrico nhằm hoán đổi khoản nợ 5.500 tỷ đồng và huy động vốn sử dụng cho việc thanh toán các khoản phải trả ngắn hạn và dài hạn.

Tuy nhiên sau khi cân nhắc, Thagrico cho biết có 3 lý do khiến công ty này dừng việc đầu tư sở hữu cổ phiếu HNG.

Theo đó, nhằm mục đích hỗ trợ HAGL Agrico trả nợ ngân hàng, doanh nghiệp này đã chi ra 7.623 tỷ đồng để nhận chuyển nhượng 3 công ty con từ HAGL Agrico (bao gồm: Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Cao su Đông Dương, Công ty TNHH Đông Pênh và Công ty TNHH MTV Cao Su Trung Nguyên) với tổng diện tích 22.462ha tại Campuchia và Gia Lai. Dù đã hoàn tất việc thanh toán, nhưng đến nay đã quá 2 năm mà Thagrico vẫn chưa nhận được giấy tờ đất của các công ty này, do các giấy tờ đất đang bị giữ lại ở BIDV.

Đến cuối năm 2020 và đầu năm 2021, HAGL Agrico tiếp tục chuyển nhượng cho Thagrico thêm 4 công ty con, với tổng diện tích 20.744ha tại Koun mon (Campuchia) và tại Đắk Lắk, Giai Lai. Tuy nhiên, giấy tờ đất của các công ty này đang thế chấp để bảo đảm cho các khoản nợ của HAGL tại BIDV.

“Trong khi đó, Thagrico đã đầu tư xây dựng hạ tầng, trồng mới cây ăn trái trên diện tích đất của các công ty đã chuyển nhượng, nhưng đến nay do không có giấy tờ đất, Thagrico không huy động được nguồn vốn để tiếp tục đầu tư cho các dự án này”, Thagrico cho hay.

Thứ hai, trong điều kiện khó khăn của HNG và phương án phát hành cổ phiếu chưa được thực hiện, thì từ đầu năm 2021 đến nay HAG liên tục bán ra lượng lớn cổ phiếu HNG. Qua đó, đã giảm tỷ lệ sở hữu của nhóm cổ đông HAG tại HNG xuống còn 16,34% và sẽ còn giảm xuống 11,43% như thông tin HAG đã công bố. Trong khi đó, theo phương án phát hành đã được ĐHĐCĐ thông qua, sau khi thực hiện, nhóm cổ đông HAG phải duy trì tỷ lệ sở hữu tại HNG là 25,24%. Việc này đã làm giảm giá trị cổ phiếu HNG xuống dưới mệnh giá.

Thứ ba, những diễn biến ngày càng phức tạp của dịch bệnh COVID-19 đang gây rất nhiều khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh của Thagrico, ảnh hưởng trực tiếp đến chuỗi cung ứng vật tư nông nghiệp cho các nông trường tại Lào, Campuchia và xuất khẩu trái cây đến thị trường nước khác. Khó khăn này buộc Thagrico phải điều chỉnh lại kế hoạch đầu tư và phát triển kinh doanh trong điều kiện mới.

Chặng đường 3 năm của Thaco tại HAGL Agrico

Thương vụ đầu tư của tỷ phú Trần Bá Dương vào HAGL Agrico bắt đầu từ một cuộc điện thoại và bức thư của ông Đoàn Nguyên Đức (Bầu Đức) vào đầu năm 2018. Thời điểm đó, HAGL Agrico bị mất thanh khoản nghiêm trọng, không còn khả năng trả nợ gốc và lãi vay đến hạn.

Trong tình hình khó khăn về tài chính, để có nguồn vốn duy trì chăm sóc vườn cây, đầu tư trồng mới và thanh toán các khoản vay đến hạn, HAGL Agrico đã mời gọi Thaco tham gia đầu tư với định hướng là HAGL và Thaco tập trung cho HAGL Agrico phát triển trồng cây ăn trái mà tập trung là cây chuối.

Từ đó, Thaco đã sở hữu 35% cổ phần của HAGL Agrico, tương đương 3.890 tỷ đồng và tiến hành thực hiện tái cơ cấu tài chính với các giải pháp là Thaco thông qua công ty Đại Quang Minh mua lại và trả 1 số nợ thay cho HAGL Myamar 6.000 tỷ đồng, qua đó HAGL đã có tiền để cho HNG vay 2.187 tỷ đồng và Thaco cũng cho HAGL Agrico vay 1.703 tỷ đồng.

Đồng thời, Thaco mua 3 công ty của HAGL Agrico là Công ty Cao su Đông Dương và Công ty Đông Pênh tại Campuchia, công ty Cao su Trung Nguyên tại Gia Lai.

Năm 2020, Thaco tiếp tục hỗ trợ cho HAGL Agrico vay tổng số tiền 6.274 tỷ đồng để tiếp tục đầu tư trồng mới, mà tập trung là chuối, các loại cây ăn trái khác (xoài, dứa).

Sau hơn hai năm, tình cảnh của HAGL Agrico vẫn chưa có nhiều khởi sắc, đến cuối năm 2020, công ty ghi nhận nợ phải trả xấp xỉ 16.000 tỷ và lỗ luỹ kế 2.300 tỷ đồng. Tình trạng mất cân đối tài chính, cộng thêm tiềm lực của Hoàng Anh Gia Lai không vững vàng khi đang trong quá trình tái cơ cấu buộc Bầu Đức phải ra một quyết định mới: Phát hành riêng lẻ cổ phiếu và bán tiếp công ty con.

Điều này đã giúp HAGL Agrico năm 2020 ghi nhận lợi nhuận 931 tỷ đồng và bù với khoản lỗ trong sản xuất kinh doanh ước khoảng 910 tỷ đồng để công ty có lãi, tránh bị hủy niêm yết và cũng giảm nợ.

Có thể nói, nguồn tiền từ Thaco cũng chính là ‘nguồn sống’ của HAGL Agrico thời gian qua.

Tại Đại hội đồng cổ đông bất thường ngày 8/1/2021, ngoài việc ông Dương tiếp quản vị trí Chủ tịch HAGL Agrico từ Bầu Đức, HAGL Agrico cũng đã thông qua việc phát hành hơn 740 triệu cổ phiếu để tăng vốn thêm hơn 7.400 tỷ đồng nhằm hoán đổi các khoản nợ 5.500 tỷ đồng với Thagrico, và thanh toán các khoản nợ đến hạn 1.914 tỷ đồng (trong đó nợ với các công ty liên quan của HAGL là 703 tỷ đồng).

Kết thúc quý 1/2021, HAGL Agrico báo lỗ sau thuế 161,3 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm trước báo lãi 64,4 tỷ đồng. Doanh thu trong 3 tháng đầu năm 2021 của công ty này chỉ đạt 320 tỷ đồng, giảm gần 35% so với cùng kỳ năm 2020.

Trên thị trường, cổ phiếu HNG giảm phân nửa thị giá từ mức 18.000 đồng/CP xuống còn 8.250 đồng/CP sau nửa năm. Từ đầu năm đến nay, phía HAGL Group và nhóm cổ đông liên quan đã liên tục bán ra cổ phiếu HNG. Mới đây nhất, HAG tiếp tục đăng ký bán ra 51,5 triệu cổ phiếu HNG, tương đương giảm tỷ lệ sở hữu từ mức 16,07% xuống còn 11,43% vốn nhằm mục đích cơ cấu tài chính. Giao dịch dự kiến thực hiện thông qua phương thức bán thoả thuận, thời gian thực hiện từ ngày 7/7-5/8/2021. 

Cho đến thời điểm hiện tại, cổ đông lớn của HAGL Agrico gồm: Thaco và gia đình ông Trần Bá Dương là 38,16%; HAGL Group là 16,07%.

Bài liên quan

Xây dựng Đà Nẵng trở thành trung tâm tài chính khu vực: Động lực cho kinh tế bứt phá

Gói 26.000 tỷ: Cắt bỏ thủ tục rườm rà để doanh nghiệp nhận 'phao' hỗ trợ

Lợi nhuận công ty chứng khoán tăng 160% trong nửa đầu năm

Đầu tư vào những nhóm ngành cổ phiếu nào vào phần còn lại của năm 2021?