Đó là một đất nước có tới 93 triệu dân và hồi đầu của cuộc khủng hoảng virus corona, người ta ít có nhắc tới đất nước này. Tuy nhiên, vào ngày 23 tháng 1, ca nhiễm virus corona chủng mới đầu tiên được phát hiện, đưa Việt Nam vào danh sách những nước đầu tiên trên thế giới phát hiện ca dương tính với Covid-19.

Đó là một ca dương tính xuất phát từ Trung Quốc, nước có một biên giới chung với Việt Nam. Và điều này dường như một việc hiển nhiên, không có gì quá ngạc nhiên.

Nhưng điều ngạc nhiên nhất đã diễn ra sau đó 3 tháng. Tính đến ngày 22/4, Việt Nam công bố chỉ có 268 ca dương tính được chính thức phát hiện, và không có ca tử vong nào vì bệnh dịch chết người này. Cứ như thể bệnh dịch này 'bỏ qua' Việt Nam, trong khi chỉ riêng ở Pháp đã có tới hơn 160.000 người nhiễm bệnh và hơn 20.000 người bỏ mạng vì căn bệnh chết người này.

"Đó thực sự là một bí ẩn", Arnaud Fontanet, nhà dịch tễ học thuộc Viện Pasteur nói với Ouest-France, trong khi ông loại trừ việc nước này thao túng các số liệu.

Vậy thì có thể lý giải thế nào trước thành công này của Việt Nam? Dưới đây là 3 bí mật giúp Việt Nam đương đầu với dịch bệnh Covid-19, tờ Ouest-France viết:

1. Việt Nam đã hành động quyết liệt, và nhanh chóng

Tại Việt Nam, ngay từ ngày 20/1, các trường học đã đóng cửa, không phải vì virus corona mà là vì Tết, kỳ nghỉ lễ lớn nhất trong năm của người Việt Nam. Chỉ có điều sau kỳ nghỉ Tết này, hầu hết các trường học đã không mở cửa trở lại, khác với việc ở Pháp, người ta phải đợi tới ngày 18/3 mới áp dụng một biện pháp tương tự.

Biên giới với Trung Quốc được Việt Nam đóng lại từ ngày 1/2, một quyết định dường như ngược với khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới vào thời điểm đó. Nước Pháp không được nhanh chóng như vậy, chỉ tới ngày 17/3, châu Âu mới quyết định đóng cửa toàn bộ lãnh thổ của khối Schengen.

Cuối cùng, ngay từ ngày 30/1, Ủy ban Quốc gia phòng, chống dịch bệnh Covid-19 đã được thành lập ở Việt Nam, trong khi ở Pháp tới ngày 11/3, Hội đồng Khoa học mới được ra đời.

Sau đó, Việt Nam đưa ra lệnh cấm tụ tập đông người, lúc đầu quá 20 người, rồi quá 10 người, rồi lệnh đóng cửa các cửa hàng dịch vụ không thiết yếu cũng nhanh chóng được đưa ra.

"Về mặt chính trị mà nói, điều này khó có thể thực hiện được ở Pháp. Khi mà người ta chưa được bằng chứng về sự lây lan của virus thì dân chúng [Pháp] khó có thể chấp nhận [được các lệnh cấm] như vậy", một thành viên của Hội đồng Khoa học Pháp nói.

Tại sao dân chúng ở Việt Nam, những người cũng khá nhạy cảm với các lệnh cấm lại chấp nhận điều mà đa số người dân Pháp phản đối? Về mặt văn hóa mà nói, trong một đất nước chịu ảnh hưởng của văn hóa Khổng Tử, quyền lợi tập thể sẽ được đặt lên trên quyền lợi của cá nhân. 

2. Việt Nam mạnh tay để đạt được mục tiêu

Điều mà dân chúng Việt Nam chấp nhận, đó cũng là mục tiêu rất rõ ràng của chiến lược cách ly mà nước này đưa ra. Những ca dương tính khi bị phát hiện (F0) được nhanh chóng đưa đi cách ly và điều trị tại các bệnh viên. Và những người có tiếp xúc trực tiếp với ca bệnh (F1) cũng được đưa đi cách ly và xét nghiệm, mà không phải bàn cãi gì nhiều. Những người tiếp xúc với các đối tượng F1 (gọi là F2) cũng được đi cách ly, hoặc khuyến cáo tự cách ly tại nhà chứ không còn sự lựa chọn nào khác. 

"Kiểm soát xã hội được thực hiện khá chặt chẽ ở Việt Nam", một nguồn tin trong nước nói với Ouest-France. Nếu F1 sau khi xét nghiệm phát hiện ra dương tính với virus, người đó sẽ thành F0 và tương tư, những người F2 sẽ trở thành các đối tượng F1.

Jean-Marie Poirier, cựu Đại sứ Pháp tại Việt Nam, một người không may nhiễm virus corona, đã viết trên tờ Causeur khen ngợi sự hiệu quả trong công tác phòng và dập dịch ở Việt Nam: "Khi trở lại Việt Nam sau hai tuần ở Paris và được xét nghiệm dương tính, tôi lập tức được đưa vào bệnh viện lúc 2h sáng ngày 25/3. Tôi đã không hề có triệu chứng gì, không cảm thấy có bệnh nhưng vẫn buộc phải ở bệnh viện vì xét nghiệm tiếp tục cho thấy dương tính với virus corona chủng mới. Nếu tôi bị 'chết dí' ở bệnh viên, không phải chỉ vì tôi mà còn vì cộng đồng ở ngoài kia, nơi người ta rất dễ bị lây nhiễm căn bệnh nguy hiểm này. Ở đây, ai đó một khi đã có kết quả xét nghiệm dương tính thì không có chuyện được gửi trả về nhà mà không đeo khẩu trang, dù rằng người đó có thể chả có dấu hiệu bệnh nguy kịch gì. Ở Việt Nam, bảo vệ cộng đồng là ưu tiên trên hết, vượt lên mọi quyết định khác. Tự do cá nhân là thứ yếu so với quyền lợi của tập thể".

Cho đến nay, đã có hơn 70.000 người được cách ly tại Việt Nam, dù họ có là F1 hay F2. Hàng trăm người nước ngoài cũng đã được cách ly tại một địa điểm dành cho người nước ngoài tại TP. HCM, sau khi họ đến quán bar Buddha, nơi một phi công người Anh đổ bệnh vì virus corona từng đến.

"Hàng chục người bị buộc phải cách ly. Người ta tìm đến những người này và đưa đến khu cách ly. Ở đó, họ được cung cấp thức ăn ở mức độ tối thiểu nhưng ở chung 4 người/phòng với tiện nghi nghèo nàn", một người Pháp trong số hai trăm người có quốc tịch Pháp bị cách ly bắt buộc phàn nàn.

Không có bất kỳ ngoại lệ nào. Một công dân người Anh được coi là bệnh nhân F1 sau khi ông này cùng ở trong nhóm các đồng hương ở sân bay, trong số họ có một số người phát bệnh.

Mục tiêu này cũng được hỗ trợ bởi các công nghệ mới: kể từ 10/3, tất cả công dân Việt Nam có thể khai báo tình trạng sức khỏe trên các công cụ có sẵn trên mạng internet.

Nước Pháp cũng đã bắt tay vào việc giành lại sự kiểm soát các dây chuyền nhiễm bệnh bằng việc xét nghiệm và cách ly các đối tượng nhiễm bệnh, nhưng việc này chỉ được bắt đầu từ ngày 11 tháng 5 tới. Một chiến lược tương tự đã được thử nghiệm ngay trong những tuần đầu tiên ở khu cách ly Contamine-Montjoie và đặc biệ ở Oise nhưng nhanh chóng bị bỏ rơi trong khi dịch bệnh lên tục lan tràn.

3. Việt Nam mở rộng các biện pháp mục tiêu khi thấy cần thiết

Nhiều địa phương ở Việt Nam cũng đã bị cách ly hoàn toàn, đặc biệt ở miền Bắc khi tình hình trở nên cấp thiết. Xã Sơn Lôi (tỉnh Vĩnh Phúc) bị cách ly hoàn toàn với bên ngoài kể từ ngày 13/2 và kéo dài trong suốt 20 ngày. Một phần của phố Trúc Bạch (Hà Nội) cũng đã bị cách ly hoàn toàn từ ngày 6/3 trong 14 ngày liên tục. Thôn Hạ Lôi, xã Mê Linh (huyện Mê Linh, Hà Nội) bị cách ly hoàn toàn từ ngày 7/4 và thôn 3 Ngô Khê, xã Bình Nghĩa, huyện Bình Lục (Hà Nam) bị cách ly hoàn toàn từ ngày 8/4...

Những biện pháp mục tiêu nói trên được tăng cường với quyết định cả nước thực hiện cách ly xã hội kể từ ngày 1/4. Việc đeo khẩu trang là bắt buộc đối với những người đi ra đường, chỉ những người có việc thực sự cần thiết mới đi ra đường và mọi tụ tập đông người bị cấm.

(Theo Ouest-France)

CHÍ THÀNH chuyển ngữ

Bài liên quan

EuroCham: Đây là cơ hội để cộng đồng quốc tế thấy rõ Việt Nam là điểm đến an toàn

Cách ly 14 ngày 300 lao động của Samsung trở lại Việt Nam làm việc

AsiaTimes: Việt Nam sẽ là người chiến thắng sau đại dịch

Reuters: Việt Nam thách thức vị trí độc tôn của Trung Quốc trên mặt trận 'ngoại giao dịch bệnh'