Theo phản ánh của Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam, giai đoạn 2013-2018, ngành thuốc lá chịu nhiều thách thức từ thuốc lá nhập lậu và bình quân tiêu thụ thuốc lá nhập lậu lên đến trên 700 triệu bao mỗi năm, có năm chiếm tới 25% thị trường.

Về việc này, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính (Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia) chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương và các Bộ, ngành liên quan kiểm tra thông tin nêu trên; đồng thời, chỉ đạo Ban Chỉ đạo 389 các Bộ, ngành, địa phương tăng cường, đẩy mạnh công tác kiểm tra, xử lý nghiêm các vụ việc, vụ án buôn lậu, gian lận thương mại, nhất là tình trạng buôn lậu thuốc lá thời gian qua; báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 8/2019.

Tồn 6 triệu bao thuốc lá lậu

Trước đó, như Nhadautu.vn thông tin, Bộ Tài chính vừa lấy ý kiến về tờ trình dự thảo hai phương án xử lý thuốc lá nhập lậu. Theo đơn vị này, ngày 26/4/2018, Thủ tướng ban hành quyết định số 20/2018/QĐ-TTg quy định việc thực hiện tiêu hủy thuốc lá ngoại nhập lậu bị tịch thu là thuốc lá giả, thuốc lá không đảm bảo chất lượng và thí điểm bán đấu giá thuốc lá ngoại nhập lậu bị tịch thu còn chất lượng để xuất khẩu ra nước ngoài.

Qua triển khai thực hiện, Ban chỉ đạo 389 và Hiệp hội thuốc lá Việt Nam báo cáo kể từ khi quyết định số 20 có hiệu lực (từ ngày 15/6/2018), các địa phương chưa tổ chức bán đấu giá để tái xuất và tiêu hủy được lô thuốc lá tịch thu nào.

Lượng thuốc lá nhập lậu bị bắt giữ cho đến hiện nay tồn trên 6 triệu bao chưa được xử lý bởi các nguyên nhân như: Khó khăn về định giá thuốc lá nhập lậu, xác định chất lượng thuốc lá nhập lậu, khó khăn về kinh phí tiêu hủy, khó khăn về kinh phí hỗ trợ các lực lượng chức năng và công tác chỉ đạo điều hành.

Bộ Tài chính cũng nhận nhận được phản ánh vướng mắc của UBND TP.Cần Thơ và Hiệp hội thuốc lá, UBND thành phố Cần Thơ và Hiệp hội thuốc lá Việt Nam khi quyết định trên có hiệu lực tới nay tại địa phương chưa xuất khẩu được trường hợp nào.

Bài liên quan

Bộ Công Thương ban hành quy định mới về việc nhập khẩu thuốc lá nguyên liệu theo hạn ngạch thuế quan năm 2019

Việc tái xuất (nếu có) cũng thực hiện rất khó khăn, do thực tế, thuốc lá lậu bắt được ở miền Nam có thể bán được tuy nhiên nhiều khả năng quay vòng lại về Việt Nam.

Quyết định 20 tạm ngưng hiệu lực của quyết định 2371 của Thủ tướng ngày 26/4/2014 về việc tiêu hủy toàn bộ thuốc lá ngoại nhập lậu bị tịch thu dẫn tới việc hỗ trợ kinh phí tiêu hủy theo Thông tư 19/2015/TT-BTC (có căn cứ ban hành theo Quyết định 2371/QĐ-TTg) không thực hiện được nữa.

Các lực lượng chức năng khi bắt giữ được thuốc lá nhập lậu không biết liên hệ với cơ quan, đơn vị nào có thẩm quyền ban hành quyết định tịch thu hay đơn vị nào là đơn vị chịu trách nhiệm về chuyên môn để xác định thuốc lá còn đảm bảo chất lượng để xuất khẩu hay không đảm bảo chất lượng phải được tiêu hủy và hưởng kinh phí hỗ trợ.

Trường hợp chỉ định được đơn vị giám định thuốc lá thì cũng rất khó khăn trong việc xác định tiêu chuẩn nào thì đáp ứng điều kiện chất lượng xuất khẩu vì tiêu chuẩn, quy chuẩn mặt hàng tại các nước khác không giống như điều kiện tiêu chuẩn kỹ thuật của thuốc lá tiêu thụ nội địa tại Việt Nam.

Các đơn vị đề xuất tiếp tục thực hiện theo quyết định 2371 là tiêu hủy toàn bộ thuốc lá nhập lậu bị tịch thu để xử lý triệt để vấn đề thuốc lá lậu.

Trên cơ sở vướng mắc thực tế phát sinh do các đơn vị báo cáo, Bộ Tài chính nhận thấy các khó khăn, vướng mắc khi thực hiện quyết định 20.

Bộ Tài chính cho rằng cần thiết phải sửa đổi, bổ sung quyết định số 20. Theo đó, bộ này đề xuất hai phương án. Phương án 1 là trình Thủ tướng ban hành quyết định bãi bỏ quyết định số 20, tiếp tục thực hiện việc tiêu hủy toàn bộ thuốc lá nhập lậu bị tịch thu theo quyết định 2371.

Phương án này được cho là sẽ giải quyết triệt để vấn đề thuốc lá lậu qua biên giới cũng như tuân thủ yêu cầu về tiêu hủy toàn bộ thuốc lá nhập lậu bị tịch thu tại Công ước khung về kiểm soát thuốc lá mà Việt Nam là thành viên.

Ngoài ra, việc hỗ trợ kinh phí tiêu hủy thuốc lá nhập lậu bị tịch thu sẽ tiếp tục thực hiện theo quyết định 2371, Thông tư 19/2015/TT-BTC, giải quyết được số lượng thuốc lá còn tồn đọng tại các địa phương.

Nhược điểm của phương án này được Bộ Tài chịnh đưa ra là có thể lãng phí trong trường hợp các lô hàng bắt giữ còn chất lượng có trị giá lớn, có khả năng xuất khẩu ra nước ngoài.

Phương án 2 là thay thế quyết định số 20 bằng quyết định mới; hướng sửa đổi là giao quyền chủ động trong việc lựa chọn phương án tiêu hủy hoặc bán đấu giá để xuất khẩu cho cơ quan có thẩm quyền ra quyết định tịch thu.

Phương án này sẽ tạo điều kiện cho một số địa phương có số lượng thuốc lá bị xử lý tịch thu lớn xem xét tình hình thực tế, giá trị lô hàng bắt giữ để đề xuất việc tái xuất ra nước ngoài nếu có đối tác thu mua. Ngoài ra, việc tái xuất thuốc lá còn chất lượng bị tịch thu sẽ thu được một số tiền, tránh lãng phí của cải xã hội.

Bài liên quan

Thuế thuốc lá: Nên tăng hay giảm thuế suất?

Quảng Nam: Phát hiện xe khách vận chuyển thuốc lá lậu trái phép

Vì sao 6 triệu bao thuốc lá lậu tồn kho chưa được xử lý?

Chính phủ cho phép đấu giá thuốc lá ngoại nhập lậu bị tịch thu để xuất khẩu