Chốt ngày giao dịch 21/12, cổ phiếu PTI của Tổng CTCP Bảo hiểm Bưu điện đạt 41.000 đồng/CP, tăng 2,5% so với mốc tham chiếu. Đây là phiên tăng điểm thứ 7 liên tiếp của PTI. Nếu tính từ giá tham chiếu phiên 13/12, PTI đã tăng gần 71%.

Đây là con số tỷ suất sinh lời rất ấn tượng trong bối cảnh thị trường chứng khoán đang trong nhịp điều chỉnh. Nếu xét trong 1 tuần giao dịch trở lại đây, PTI tăng 52,09% và là mã có mức tăng tốt nhất trên sàn HNX.

PTI tăng điểm mạnh sau gần nửa năm liên tục lao dốc. Theo đó, cổ phiếu này trong quý I/2022 gây ấn tượng khi đạt đỉnh 72.000 đồng/CP trong phiên 31/3/2022; PTI sau đó  hồi phục dần vào cuối quý II và tiệm cận mức giá đỉnh khi đạt 71.800 đồng/CP ở các phiên 30/6, 1/7 và 4/7.

Kịch bản trên không lặp lại trong quý III, PTI liên tục “lao dốc” trong gần nửa năm và tạo đáy ở vùng giá 24.000 đồng/CP tại phiên 12/12 (tức ngay trước giai đoạn tăng điểm mạnh).

Dù tăng giá mạnh, song PTI lại là doanh nghiệp có KQKD kém nhất trong nhóm bảo hiểm. Theo đó, BCTC 9 tháng năm 2022 của PTI cho thấy công ty bảo hiểm này lỗ quý III 170 tỷ đồng và lỗ lũy kế 348 tỷ đồng. Với con số lỗ này, PTI đang là doanh nghiệp lỗ lớn nhất trong các doanh nghiệp bảo hiểm niêm yết.

Trong bối cảnh đó, đà tăng mạnh của PTI thu hút sự chú ý lớn của giới đầu tư. Hay, phải nhấn mạnh hơn, một trong những bên hưởng lợi lớn nhất từ nhịp tăng vừa qua chính là VNDirect - cổ đông lớn PTI.

Ảnh hưởng của PTI với KQKD VNDirect

Tính đến thời điểm hiện tại, VNDirect nắm tổng cộng 15.805.396 cổ phiếu PTI (sở hữu trực tiếp 13.216.055 cổ phiếu và gián tiếp qua Công ty TNHH MTV Quản lý quỹ đầu tư Chứng khoán IPA là 2.589.341 cổ phiếu).  

Theo tìm hiểu, lô cổ phiếu kể trên có giá gốc hơn 458,3 tỷ đồng (tương đương 29.000 đồng/CP), giá trị hợp lý gần 1.135 tỷ đồng (tức 71.800 đồng/CP, tại ngày 30/6/2022). Đây là khoản đầu tư lớn nhất (chiếm gần một nửa) và hiện có tỷ suất sinh lợi cao nhất (đạt 148%) trong danh mục cổ phiếu, chứng chỉ quỹ niêm yết của VNDirect.  

Biến động giá cổ phiếu PTI theo đó ít nhiều ảnh hưởng tới kết quả hoạt động tự doanh của VNDirect thông qua “Chênh lệch tăng về đánh giá lại các tài sản tài chính FVTPL”.  

Có thể thấy, quý I/2022 ghi nhận khoản mục này đạt gần 380 tỷ đồng (+69% so với cùng kỳ năm ngoái) – đây cũng là giai đoạn PTI tăng mạnh và đạt “đỉnh” 72.000 đồng/CP trong phiên 31/3/2022 như đã biết.

Dù vậy, với sự suy giảm của PTI, khoản mục này ở các quý sau đó đều ghi nhận giảm theo. Cụ thể, quý II/2022 đạt 44 tỷ đồng (-62%); quý III/2022 là 46,2 tỷ đồng (-73,6%).

Việc PTI liên tục phá “đáy” trong quý IV/2022 sẽ ảnh hưởng đến mảng tự doanh của VnDirect. Tính toán nhanh cho thấy giá trị hợp lý của PTI tại ngày 20/12 là 632,2 tỷ đồng, giảm gần 500 tỷ đồng so với giá trị ngày 30/6/2022  là 1.135 tỷ đồng.

Tuy nhiên, nếu so với mức “đáy” phiên 12/12 (24.000 đồng/CP – tương đương 379,3 tỷ đồng), giá trị hợp lý khoản đầu tư tại PTI đã tăng gần 253 tỷ đồng.

VNDirect bắt đầu trở thành cổ đông lớn PTI từ tháng 10/2012 khi mua vào 5,2 triệu cổ phiếu công ty. Trong các năm qua, VNDirect nhiều lần thực hiện mua thêm cổ phiếu doanh nghiệp bảo hiểm này.

Với tham vọng bổ sung một doanh nghiệp bảo hiểm vào hệ sinh thái IPA của vợ chồng Chủ tịch Phạm Minh Hương – Vũ Hiền, nhóm VNDirect thông qua 2 cá nhân đã trúng đấu giá thành công 18 triệu cổ phần PTI (tổ chức vào tháng 12/2021) đó là bà Hoàng Thị Minh Phương (nắm 9,9% vốn PTI) và bà Vũ Thị Thư (nắm 9,9% vốn PTI).

Với mức giá đấu thành công trung bình 77.341 đồng/CP, bà Phương và bà Thư đã chi khoảng hơn 1.200 tỷ đồng để mua cổ phiếu PTI từ VNPost. 

Theo công bố từ PTI, nhóm VNDirect hiện nắm đến 42,33% vốn PTI với các pháp nhân/thể nhân gồm VNDirect (16,44%), Hoàng Thị Vân (2,89%), QLQ Đầu tư CK I.P.A (3,22%) và 2 cá nhân Hoàng Thị Minh Phương, Vũ Thị Thư với tỷ lệ cùng là gần 9,9%. 

Trong khi đó, nhóm DB Insurance (Hàn Quốc) nắm tỷ lệ thấp hơn là 37,32% nhưng có quyền phủ quyết lớn tại PTI. Một ví dụ điển hình là cổ đông ngoại này tại AGM năm 2022 (tổ chức ngày 28/4/2022) đã dễ dàng phủ quyết 3 tờ trình tăng vốn do HĐQT PTI mà đứng đầu là Chủ tịch Phạm Minh Hương đề xuất.

Nhìn chung, với cơ cấu cổ đông cô đặc như trên, chỉ một phần rất nhỏ cổ phiếu được giao dịch khớp lệnh cũng tác động mạnh đến giá PTI. Điều này phần nào lý giải thanh khoản PTI luôn chỉ từ mức vài trăm đến vài ngàn đơn vị trong giai đoạn tăng điểm vừa qua (12/12-20/12) và khoảng thời gian lập đỉnh trước đó.

Liên quan tới PTI, Nghị quyết ĐHĐCĐ thường niên năm 2022 của CTCP Tập đoàn Đầu tư IPA (UPCOM: IPA) đã thông qua nội dung chào bán hơn 213,8 triệu cổ phiếu phổ thông (tỷ lệ 1:1) với giá chào bán là 10.000 đồng/cổ phiếu. IPA cho biết sẽ dùng 1.600 tỷ đồng từ số tiền huy động để mua cổ phần PTI.

Với thanh khoản PTI chỉ từ vài ngàn đơn vị mỗi phiên, nhiều khả năng IPA sẽ thực hiện giao dịch này với các pháp nhân/thể nhân trong cùng nhóm.

Trong tháng 6/2022 và tháng 7/2022, IPA đã thông báo đăng ký mua cùng số lượng 4,3 triệu cổ phiếu PTI để trở thành cổ đông lớn nhưng sau đó đã không thực hiện với lý do thay đổi kế hoạch đầu tư và điều kiện giao dịch chưa phù hợp.

Bài liên quan

Cokyvina 'ế' 1,05 triệu cổ phiếu PTI

'Mong manh' phiên đấu giá PTI của Cokyvina

VNPost thoái vốn PTI, thu về 1.400 tỷ đồng

VNPost đấu giá hơn 18 triệu cổ phiếu PTI, dự thu 862 tỷ đồng