Sức tiêu thụ giảm sốc, dầu thế giới dư thừa không còn chỗ chứa

Mỗi ngày, có hơn 20 triệu thùng dầu dư thừa

Lượng dầu dư thừa trên toàn cầu đã vượt tầm kiểm soát khi nhu cầu giảm mạnh do các lệnh phong tỏa đi lại nhằm khống chế dịch bệnh Covid-19 liên tiếp được áp đặt ở các nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Các bồn dầu trên đất liền ở nhiều thị trường đã đầy ắp, buộc các nhà sản xuất và công ty buôn bán dầu mỏ phải tạm thời trữ dầu dư thừa trên các siêu tàu dầu, biến chúng thành các kho nổi trên biển.

“Thị trường dầu vật chất (giao ngay) đã tê liệt. Hệ thống kho vận (logistics) đang chật vật ứng phó lượng dầu dư thừa vì chúng ta đang đối mặt với mức tổn thất do nhu cầu tụt giảm thê thảm”, Gary Ross, Giám đốc đầu tư Công ty Black Gold Investors, nói.

Nguyên nhân sâu xa của tình hình thị trường hiện nay là sức tiêu thụ dầu đang lao dốc với tốc độ nhanh chưa có tiền lệ kể từ khi dòng chảy dầu trở thành huyết mạch quan trọng của nền kinh tế toàn cầu cách đây hơn một thế kỷ.

Thế giới thường tiêu thụ khoảng 100 triệu thùng dầu/ngày nhưng các công ty kinh doanh dầu và giới phân tích ước tính gần 25% mức tiêu thụ này đã biến mất chỉ trong vài tuần qua.

Ben Luckockm, đồng Giám đốc bộ phận giao dịch dầu của Công ty Trafigura Group, ước tính mức tiêu thụ dầu toàn cầu sẽ mất mát 22 triệu thùng mỗi ngày trong tháng 4.

Cú sụp đổ của thị trường chứng khoán Mỹ vào năm 1929, cuộc khủng hoảng dầu mỏ vào thập niên 1970 và cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008-2009 đều không tác động đến thị trường dầu ở mức khủng khiếp như hiện nay.

Ngành vận tải hàng không toàn cầu đã dừng hoạt động gần như hoàn toàn, vô số doanh nghiệp và nhà máy đã đóng cửa và hàng tỉ người trên thế giới bị yêu cầu ở nhà. Chỉ riêng cú sụp đổ của ngành vận tải hàng không thương mại đã làm giảm mức tiêu thụ nhiên liệu máy bay đến 75%, tương đương 5 triệu thùng dầu/ngày.

Giá dầu tương lai trên thị trường thế giới đang hướng đến mức suy giảm theo quí lớn nhất trong lịch sử.

Vào lúc 4 giờ chiều 30-3, giá dầu Brent ở thị trường London đang giao dịch ở mức 26,41 đô la/thùng, giảm 5,51% so với giá đóng cửa cuối tuần trước. Trong khi đó, giá dầu Tây Texas (WTI) giao dịch ở mức 20,45 đô la/thùng, giảm 5%.

Các kho chứa dầu sắp hết công suất chứa

Khi nhu cầu dầu giảm hơn 20 triệu thùng so với tổng nguồn cung mỗi ngày, thế giới sẽ không còn đủ bồn dầu để trữ lượng dầu dư thừa trong 2 đến 3 tháng tới.

Phần lớn công suất bồn chứa dầu toàn cầu tập trung ở một số kho cảng lớn ở Rotterdam (Hà Lan), Singapore và các nước vùng Caribê nhưng không phải nhà sản xuất nào cũng tiếp cận được chúng.

Đối với những nhà sản xuất không tiếp cận được các đường ống dẫn dầu và các kho cảng trên thế giới, công suất bồn chứa tại chỗ của họ sẽ nhanh chóng cạn kiệt trong những ngày tới. Đối với những nhà sản xuất nằm gần bờ biển, giải pháp lúc này là sử dụng các siêu tàu dầu như những kho dầu nổi.

Hãng tin Reuters cho biết hồi đầu tháng này, tập đoàn dầu khí Shell (Anh-Hà Lan) đang đàm phán thuê 3 siêu tàu dầu để trữ dầu trên biển.

Robert Hvide Macleod, Giám đốc điều hành Công ty Frontline Management AS, đơn vị thành viên của Frontline Ltd, công ty quản lý đội tàu dầu lớn nhất thế giới, cho biết sản lượng dầu gia tăng ở các nhà sản xuất dầu lớn trên thế giới và nhu cầu suy giảm mạnh do dịch bệnh Covid-19 sẽ áp đảo công suất chứa dầu trên đất liền.

“Dầu đang được chuyển lên trữ trên các tàu dầu với tốc độ nhanh chưa từng thấy trước đây”, ông nói.

Công ty tàu chở dầu International Seaways Inc. dự báo tổng lượng dầu trữ trên các tàu dầu có thể vượt 100 triệu thùng trong cơn khủng hoảng dư thừa dầu này.

Hãng nghiên cứu thị trường IHS Markit cũng nhận định với mức chênh lệch cung cầu như hiện nay, các kho dầu trên thế giới sẽ sử dụng hết công suất chứa vào cuối quí 2 này.

Vitol Group và Gunvor Group, hai trong số những công ty kinh doanh dầu lớn nhất thế giới, dự báo nhu cầu trữ dầu trên biển tiếp tục tăng mạnh.

Dữ liệu từ Công ty môi giới thuê tàu dầu E.A. Gibson Shipbrokers cho thấy giá thuê một tàu dầu trong thời gian sáu tháng là 5,4 đô la/thùng dầu. Nhiều công ty kinh doanh dầu sẵn sàng mua dầu với mức giá thấp hiện nay và cất trữ với hy vọng có thể lãi lớn nhờ bán lại với mức giá cao hơn nhiều sau vài tháng nữa.

Nhờ nhu cầu trữ dầu tăng vọt, giá thuê tàu dầu đang tăng chóng mặt trong những tuần gần đây, lên mức 120.000 đô la/ngày so với mức 40.000 đô la vào đầu tháng này.

Thông thường, các công ty kinh doanh dầu sẽ thuê những siêu tàu dầu để tiết kiệm chi phí. Dù vậy, trong những ngày gần đây, nhiều công ty tàu dầu cho biết họ được khách hàng hỏi thuê các tàu dầu nhỏ có thể trữ 1 triệu thùng dầu hoặc ít hơn trong thời gian hơn 12 tháng.

Các nhà phân tích ở Công ty dịch vụ hàng hải Clarksons Platou cho biết công suất sử dụng của các tàu dầu trên thế giới đã gần đạt 100%.

Các nhà máy hóa dầu giảm công suất

Trên thế giới, có khoảng 700 công ty hóa dầu đang chế biến dầu thô thành xăng, dầu diesel và các nhiên liệu khác. Họ bắt đầu giảm công suất, thậm chí tạm dừng hoạt động vì nhu cầu các loại nhiên liệu mà họ sản xuất đã mất hút.

Chẳng hạn, tại Ấn Độ, nơi 1,3 tỉ dân đang bị phong tỏa đi lại đến giữa tháng 4, Tổng công ty dầu mỏ Ấn Độ (IOC), đã giảm 30% công suất lọc dầu ở hầu hết nhà máy lọc dầu của công ty này.

Hôm 27-3, API, một công ty lọc dầu nhỏ ở Ý, tâm điểm của cơn bùng phát dịch Covid-19, thông báo đóng cửa nhà máy lọc dầu Ancona có công suất 85.000 thùng/ngày do nhu cầu nhiên liệu ở Ý giảm đến 85%.

Khi các nhà máy lọc dầu giảm công suất, thị trường dầu càng tổn thương. Nhiều loại dầu thô, đặc biệt là những loại có hàm lượng lưu huỳnh cao, khó chế biến, đang được bán với giảm rẻ so với giá chuẩn quốc tế.

Chẳng hạn, giá dầu Western Canadian Select, một loại dầu thô chiết xuất từ cát dầu ở tỉnh Alberta (Canada), rơi xuống mức thấp kỷ lục 4,51 đô la/thùng vào hôm 27-3.

Tại Mỹ, trong tuần trước, giá dầu Wyoming Sweet có lúc giảm về mức 1,75 đô la/thùng, khiến các nhà sản xuất phải dừng khai thác.

Thậm chí, hồi giữa tháng 3, Công ty Trading Mercuria Energy Group chào mua dầu Wyoming Asphalt Sour,  một loại dầu nặng ở Mỹ dùng để sản xuất nhựa rải đường, với giá âm 0,19 đô la/thùng, có nghĩa là công ty này đang đề nghị được trả tiền để vận chuyển lượng dầu đang thừa mứa của người bán.

Plains All American Pipeline, một trong những công ty vận hành đường ống dẫn dầu lớn nhất ở Bắc Mỹ, đã yêu cầu các nhà sản xuất dầu tự nguyện giảm sản lượng để tránh gây quá tải cho mạng lưới đường ống kết nối các giếng dầu với các nhà máy hóa dầu trong khu vực.

Petrobras, Tập đoàn dầu khí nhà nước Brazil, cho biết sẽ giảm sản lượng khai thác 100.000 thùng/ngày trong năm nay vì nhu cầu sụt giảm. Tại Canada, một số nhà sản xuất dầu đã dừng hoạt động. Công ty giao dịch hàng hóa lớn nhất thế giới Glencore Plc (Thụy Sĩ), đã tạm dừng khai thác mỏ dầu ở Cộng hòa Chad (Trung Phi).

Theo Thesaigontimes

Bài liên quan

Giá dầu xuống thấp, nên đầu tư nhóm cổ phiếu nào?

Giá dầu còn 30 USD/thùng, ngân sách có thể thiệt hại gần 1 tỷ USD

Có thể mất 2,3 tỉ USD khi giá dầu giảm sâu, PVN muốn tăng mua dầu thô

Giá dầu thô tiếp tục giảm xuống dưới mức 30 USD