Những chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 4

Thí điểm dự án nhà ở thương mại

Ngày 30/11/2024, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 171/2024/QH15, cho phép thực hiện thí điểm dự án nhà ở thương mại dựa trên thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất hoặc với các khu đất đã có quyền sử dụng. Chính sách này chính thức có hiệu lực từ ngày 1/4/2025.

Theo khoản 3, Điều 3 của Nghị quyết, các doanh nghiệp bất động sản muốn tham gia thí điểm phải đáp ứng điều kiện về quyền sử dụng đất và nhận được sự phê duyệt từ Hội đồng nhân dân cấp tỉnh. Đồng thời, khu đất thực hiện dự án cần phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, quy hoạch xây dựng hoặc quy hoạch đô thị đã được phê duyệt.

Ngoài ra, các tổ chức kinh doanh bất động sản phải tuân thủ các quy định của pháp luật liên quan đến đất đai, nhà ở, đầu tư và kinh doanh bất động sản. Riêng đối với các khu đất thuộc phạm vi quốc phòng, an ninh đã được đưa ra khỏi quy hoạch sử dụng cho mục đích này, việc triển khai dự án cần có sự chấp thuận từ Bộ Quốc phòng hoặc Bộ Công an.

Nguyên tắc và tiêu chí phân bổ vốn đầu tư công giai đoạn 2026 - 2030

Nghị quyết 70/2025/UBTVQH15, do Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành, quy định nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư công từ ngân sách nhà nước cho giai đoạn 2026 – 2030. Nghị quyết này có hiệu lực từ ngày 1/4/2025.

Theo quy định, việc phân bổ vốn phải đảm bảo tập trung, hiệu quả, tránh tình trạng dàn trải và phải phù hợp với các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội quốc gia. Nguyên tắc phân bổ bao gồm:

Tuân thủ Luật Đầu tư công và Luật Ngân sách nhà nước. Ưu tiên các dự án quan trọng cấp quốc gia, hạ tầng giao thông kết nối vùng, chuyển đổi số, năng lượng và an ninh nguồn nước. Đảm bảo tính minh bạch, công khai trong quá trình phân bổ vốn.

Thứ tự ưu tiên phân bổ ngân sách được xác định như sau:

Dự án đầu tư công khẩn cấp.

Chương trình mục tiêu quốc gia và các dự án trọng điểm quốc gia.

Thanh toán nợ và hoàn trả vốn ứng trước.

Dự án đã hoàn thành nhưng chưa được cấp đủ vốn.

Các chương trình sử dụng vốn ODA và vay ưu đãi quốc tế.

Dự án đầu tư theo mô hình PPP (đối tác công tư).

Bên cạnh đó, các địa phương có điều kiện kinh tế khó khăn, đặc biệt là khu vực miền núi, biên giới và hải đảo sẽ được ưu tiên phân bổ vốn để thu hẹp khoảng cách phát triển.

Về định mức, ngân sách trung ương sẽ dành tối đa 30% để hỗ trợ có mục tiêu cho các địa phương. Phần còn lại sẽ được phân bổ cho các bộ, cơ quan trung ương theo ngành, lĩnh vực và tuân thủ nguyên tắc ưu tiên của nghị quyết.

Quản lý kinh phí hỗ trợ doanh nghiệp kinh doanh bền vững

Thông tư 09/2025/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn về cơ chế quản lý và sử dụng ngân sách nhà nước trong khuôn khổ "Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp khu vực tư nhân kinh doanh bền vững giai đoạn 2022 – 2025". Thông tư này có hiệu lực từ ngày 20/4/2025.

Các khoản chi hỗ trợ được tập trung vào các hoạt động sau: Xây dựng tài liệu hướng dẫn về kinh doanh bền vững. Kết nối doanh nghiệp với tổ chức tín dụng, nhà đầu tư. Chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn về kinh doanh bền vững. Đào tạo, nâng cao nhận thức cho doanh nghiệp. Phát triển mạng lưới chuyên gia tư vấn hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Ngân sách nhà nước sẽ hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa theo quy định tại Chương trình 167 và Nghị định 80/2021/NĐ-CP. Các cơ quan có liên quan sẽ xác định nội dung và đối tượng được hưởng hỗ trợ theo quy định pháp luật.

Việc phân bổ kinh phí hỗ trợ sẽ tuân thủ theo Thông tư 52/2023/TT-BTC, với mức hỗ trợ ngân sách cao nhất áp dụng theo Nghị định 80/2021/NĐ-CP.

Quy định về chữ ký điện tử và dịch vụ tin cậy

Chính phủ ban hành Nghị định số 23/2025/NĐ-CP quy định về chữ ký điện tử và dịch vụ tin cậy. Nghị định quy định về chữ ký điện tử và dịch vụ tin cậy, trừ chữ ký số chuyên dùng công vụ và dịch vụ chứng thực chữ ký số chuyên dùng công vụ.

Nghị định áp dụng đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia trực tiếp hoặc có liên quan đến chữ ký điện tử và dịch vụ tin cậy.

Theo Nghị định 23/2025/NĐ-CP, từ ngày 10/4, chứng thư chữ ký điện tử được phân loại như sau: chứng thư chữ ký số gốc của tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực điện tử quốc gia là chứng thư chữ ký số do tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực điện tử quốc gia tự cấp tương ứng với từng loại dịch vụ tin cậy.

Chứng thư chữ ký số của tổ chức cung cấp dịch vụ tin cậy là chứng thư chữ ký số do tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực điện tử quốc gia cấp cho tổ chức cung cấp dịch vụ tin cậy tương ứng với từng loại dịch vụ tin cậy. Chứng thư chữ ký số công cộng là chứng thư chữ ký số do tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng cấp cho thuê bao.

Chứng thư chữ ký điện tử chuyên dùng là chứng thư chữ ký điện tử do cơ quan, tổ chức tạo lập chữ ký điện tử chuyên dùng cấp. Cũng theo nghị định, chữ ký số công cộng là chữ ký số được sử dụng trong hoạt động công cộng, được bảo đảm bởi chứng thư chữ ký số công cộng và đáp ứng đủ các yêu cầu quy định tại khoản 3 điều 22 luật Giao dịch điện tử.

Nghị định nêu rõ, tất cả các cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền của cơ quan, tổ chức theo quy định của pháp luật được thành lập và hoạt động hợp pháp đều có quyền được cấp, phát hành chứng thư chữ ký số.

Chứng thư chữ ký số cấp cho người có thẩm quyền của cơ quan, tổ chức phải nêu rõ chức danh và tên cơ quan, tổ chức của người đó. Sử dụng chữ ký số và chứng thư chữ ký số của cơ quan, tổ chức và người có thẩm quyền của cơ quan, tổ chức.

Theo nghị định, chữ ký số của cơ quan, tổ chức và người có thẩm quyền của cơ quan, tổ chức được cấp, phát hành chứng thư chữ ký số theo quy định trên chỉ được sử dụng để thực hiện các giao dịch và các hoạt động theo đúng thẩm quyền của cơ quan, tổ chức và chức danh được cấp, phát hành chứng thư chữ ký số.

Việc ký thay, ký thừa lệnh theo quy định của pháp luật thực hiện bởi người được giao, ủy quyền sử dụng chữ ký số của mình, được hiểu căn cứ vào chức danh của người ký số ghi trên chứng thư chữ ký số.

Nghị định có hiệu lực thi hành từ ngày 10/4/2025.

Tiêu chuẩn phân loại lao động theo điều kiện lao động

Thông tư 03/2025/TT-BLĐTBXH quy định tiêu chuẩn phân loại lao động theo điều kiện lao động do Bộ trưởng Bộ LĐ-TB-XH ban hành, có hiệu lực từ ngày 1/4/2025.

Theo đó, Thông tư này quy định tiêu chuẩn phân loại lao động theo điều kiện lao động.

Điều kiện lao động gồm 6 loại: I, II, III, IV, V, VI.

Nghề, công việc có điều kiện lao động được xếp loại I, II, III là nghề, công việc không nặng nhọc, không độc hại, không nguy hiểm; nghề, công việc có điều kiện lao động được xếp loại IV là nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; nghề, công việc có điều kiện lao động được xếp loại V, VI là nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.

Quy định mới về quản lý lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng

Chính phủ ban hành Nghị định số 44/2025/NĐ-CP ngày 28/2/2025 quy định về quản lý lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng trong doanh nghiệp nhà nước. Nghị định quy định rõ các nguyên tắc quản lý lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng.

Cụ thể, lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng trong doanh nghiệp được xác định gắn với nhiệm vụ, năng suất lao động và hiệu quả sản xuất, kinh doanh, phù hợp với ngành nghề, tính chất hoạt động của doanh nghiệp, hướng đến bảo đảm mặt bằng tiền lương trên thị trường; thực hiện cơ chế tiền lương phù hợp để doanh nghiệp thu hút, khuyến khích đội ngũ nhân lực công nghệ cao thuộc các lĩnh vực công nghệ cao được Nhà nước ưu tiên phát triển.

Nhà nước thực hiện quản lý lao động, tiền lương, tiền thưởng đối với doanh nghiệp do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ thông qua giao nhiệm vụ, trách nhiệm cho cơ quan đại diện chủ sở hữu và người đại diện chủ sở hữu trực tiếp tại doanh nghiệp; đối với doanh nghiệp do nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết thì thông qua cơ quan đại diện chủ sở hữu giao nhiệm vụ, trách nhiệm cho người đại diện phần vốn nhà nước để tham gia, biểu quyết, quyết định tại cuộc họp của Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị hoặc Đại hội đồng cổ đông.

Thực hiện tách bạch tiền lương, thù lao của thành viên hội đồng, kiểm soát viên với tiền lương của ban điều hành.

Nghị định quy định Quỹ tiền lương của người lao động và ban điều hành được xác định theo các phương pháp sau: xác định quỹ tiền lương thông qua mức tiền lương bình quân; xác định quỹ tiền lương thông qua đơn giá tiền lương ổn định.

Phương pháp này chỉ áp dụng đối với doanh nghiệp đã có thời gian hoạt động ít nhất bằng thời gian dự kiến áp dụng đơn giá tiền lương ổn định.

Nghị định số 44/2025/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực từ ngày 15/4/2025.

Mỗi giáo viên không được kiêm nhiệm quá 2 nhiệm vụ

Thông tư 05/2025/TT-BGDĐT về chế độ làm việc của giáo viên có đề cập đến quy định mỗi giáo viên sẽ không được kiêm nhiệm quá 2 nhiệm vụ trong một năm học.

Theo đó, tại điều 3 của Thông tư 05/2025/TT-BGDĐT, thời gian làm việc của giáo viên được quy định dựa trên số tiết dạy trong một năm học và số tiết dạy trung bình trong mỗi tuần.

Thời gian làm việc của hiệu trưởng và phó hiệu trưởng là 40 giờ/tuần, bao gồm cả số tiết giảng dạy. Các hiệu trưởng cần phân công nhiệm vụ cho giáo viên sao cho hợp lý, bảo đảm công khai và công bằng giữa các giáo viên trong trường.

Nếu có trường hợp phải phân công giáo viên kiêm nhiệm, hiệu trưởng phải ưu tiên những giáo viên chưa đủ định mức tiết dạy trung bình trong một tuần.

Tuy nhiên, có một quy định quan trọng từ 22/4/2025 mỗi giáo viên chỉ được kiêm nhiệm tối đa 2 nhiệm vụ theo quy định tại điều 9, điều 10 và điều 11 của Thông tư 05/2025/TT-BGDĐT. Việc này nhằm tránh tình trạng quá tải cho giáo viên, đồng thời giúp họ có đủ thời gian để thực hiện tốt các nhiệm vụ chính của mình.

Sửa chính sách hỗ trợ tiền đóng học phí, chi phí sinh hoạt đối với sinh viên sư phạm

Nghị định 60/2025/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 116/2020/NĐ-CP quy định về chính sách hỗ trợ tiền đóng học phí, chi phí sinh hoạt đối với sinh viên sư phạm. Trong đó, Nghị định 60/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Điều 9 Nghị định số 116/2020/NĐ-CP về thu hồi kinh phí hỗ trợ.

Theo đó, hằng năm, căn cứ vào kết quả rèn luyện, học tập của sinh viên sư phạm, cơ sở đào tạo giáo viên thông báo danh sách sinh viên sư phạm được hưởng chính sách đang trong thời gian đào tạo nhưng chuyển sang ngành đào tạo khác, tự thôi học, không hoàn thành chương trình đào tạo hoặc bị kỷ luật buộc thôi học cho UBND cấp tỉnh nơi sinh viên thường trú hoặc cơ quan giao nhiệm vụ, đặt hàng để thông báo thu hồi kinh phí đã hỗ trợ cho sinh viên sư phạm.

Đối với sinh viên sư phạm được hỗ trợ kinh phí theo hình thức giao dự toán thuộc đối tượng phải bồi hoàn kinh phí, trước 30/12 hằng năm căn cứ vào Giấy xác nhận thời gian công tác trong ngành giáo dục của sinh viên sư phạm, UBND cấp tỉnh nơi sinh viên thường trú rà soát, theo dõi, hướng dẫn, ra thông báo thu hồi kinh phí hỗ trợ để sinh viên sư phạm thực hiện nộp trả đầy đủ khoản tiền phải bồi hoàn theo quy định.

Nghị định cũng quy định đối tượng phải bồi hoàn kinh phí hỗ trợ tiền đóng học phí và chi phí sinh hoạt… Sinh viên sư phạm bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên hoặc từ trần sẽ được xóa kinh phí bồi hoàn…

Nghị định 60/2025/NĐ-CP có hiệu lực thi hành từ ngày 20/4/2025 và áp dụng bắt đầu từ năm học 2025 - 2026.