NHNN cảnh báo cho vay cầm cố sổ tiết kiệm, nhưng cho vay cầm cố bằng vàng SJC còn rủi ro hơn

HOÀI NGỌC
10:18 16/09/2019

Tương tự cho vay cầm cố sổ tiết kiệm, cho vay cầm cố vàng cũng có thể tạo ra nhiều vòng chu chuyển tiền, làm tăng ảo số dư huy động và cho vay. Nhưng vay cầm cố vàng đang đơn giản hơn so với cầm cố sổ tiết kiệm.

vang-1568527820216155029153-crop-15685278242641717936969

Qua công tác thanh tra, giám sát cho thấy có hiện tượng một số Tổ chức tín dụng, Chi nhánh ngân hàng nước ngoài cho khách hàng vay vốn có đảm bảo bằng cố sổ tiết kiệm nhưng không có phương án sử dụng vốn theo quy định tại Điều 7 Thông tư số 39/2016/TT-NHNN ngày 30/12/2016. Ngày 06/09/2019 NHNN đã ban hành công văn số 7031/NHNN-TTGSNH về việc cảnh báo cho vay cầm cố sổ tiết kiệm không có phương án sử dụng vốn vay. Bên cạnh việc cho vay cầm cố sổ tiết kiệm, thực tế các TCTD còn cho vay cầm cố vàng với rủi ro gấp nhiều lần.

Vì sao khách hàng vẫn muốn vay cầm cố vàng?

Thứ nhất, thói quen tích trữ vàng làm tài sản đã tồn tại ở nước ta từ rất lâu. Và trước khi các ngân hàng thương mại ra đời ở Việt Nam thì giao dịch cầm cố vàng đã hình thành nhiều thế kỷ trước. Hiện nay, các tiệm cầm đồ, tiệm vàng vẫn thực hiện cầm cố vàng với lãi suất dao động khoảng 3%/tháng. Vì vàng là một kim loại quý, tính thanh khoản cao nên các ngân hàng thương mại cũng xem đây là tài sản đảm bảo có tính an toàn để cho vay cầm cố vàng (thường các ngân hàng chỉ chấp nhận cho vay cầm cố đối với vàng miếng SJC).

Thứ hai, những khách hàng vay cầm cố vàng thường có nhu cầu vốn ngắn hạn, nhưng không muốn bán vàng mà vẫn muốn giữ vàng để chờ giá tốt hơn. Mục đích sử dụng vốn cũng rất đa dạng như: vay để tiêu dùng, để mua bán vàng, ngoại tệ (thường là các chủ tiệm vàng), hoặc để cho vay lại (đối với tiệm cầm đồ) hoặc để đáo hạn ngân hàng có thu phí cho khách hàng khác,...Nhưng đặc biệt cũng có trường hợp vay cầm cố vàng để...mua vàng miếng theo kiểu đầu cơ chờ giá lên để bán.

Thứ ba, hiện nay NHNN đã cấm huy động vàng, nhiều ngân hàng không còn dịch vụ giữ hộ vàng nên việc cất trữ vàng ở nhà rất rủi ro, nhất là trong điều kiện an ninh ngày càng phức tạp. Vì thế, có nhiều trường hợp ngoài việc có nhu cầu vay vốn để tiêu dùng hoặc sử dụng vào các mục đích khác như đã nêu ở trên, khách hàng vẫn muốn gửi vàng tại ngân hàng để đảm bảo an toàn. Và trên thực tế kể cả khi đã tất toán khoản vay, có khách hàng cũng không muốn lấy tài sản đảm bảo là vàng về vì vừa an toàn và không phải mất phí như hình thức gửi giữ hộ.

Thứ tư, vay cầm cố vàng thủ tục nhanh hơn và linh hoạt hơn so với vay cầm cố sổ tiết kiệm. Vì vay cầm cố sổ tiết kiệm phải chính chủ sổ tiết kiệm đứng tên vay hoặc bảo đảm nghĩa vụ cho người khác vay. Trường hợp sổ tiết kiệm do ngân hàng khác phát hành còn phải mất thời gian làm thủ tục xác minh, phong tỏa tại ngân hàng phát hành. Nhiều trường hợp các ngân hàng lớn (ngân hàng có vốn nhà nước chi phối) không chấp nhận cho vay cầm cố sổ tiết kiệm do các ngân hàng nhỏ phát hành. Trong khi với vay cầm cố vàng SJC, theo kinh nghiệm của tác giả và nhiều cán bộ ngân hàng cho biết, thường không bắt buộc chính chủ sở hữu đứng tên vay mà có thể giao vàng cho người khác thực hiện vay và không vướng thủ tục phong tỏa.

Thứ năm, đối với các tiệm vàng thường ít khi cầm cố sổ tiết kiệm. Vì đặc thù hàng hóa kinh doanh của các tiệm vàng là vàng, nên khi cần tiền để đảm bảo thanh khoản mua bán vàng với khách hàng, các tiệm vàng vẫn chuộng phương án vay cầm cố vàng để có dòng tiền thanh toán cho khách hàng. Với các tiệm vàng, họ phải tính toán giá mua vào, giá bán ra sao cho tối đa hóa lợi nhuận nên việc chọn vay cầm cố vàng tại ngân hàng là hình thức lựa chọn phù hợp hơn là mua đứt bán đoạn (Cụ thể: khi có khách hàng bán cho tiệm vàng 100 lượng vàng SJC với giá 4.180.000 đồng/lượng. Nhưng tiệm vàng không có đủ tiền để thanh toán cho khách hàng. Lúc này, tiệm vàng có 2 hướng xử lý: một là đem 100 lượng vàng đó đến ngân hàng để bán với giá giả sử là 4.190.000 đồng/lượng và hưởng chênh lệch 10.000 đồng/lượng hoặc có thể cầm 100 lượng vàng đó để vay cầm cố tại ngân hàng để có tiền thanh toán cho khách hàng và kỳ vọng chờ giá vàng lên mới bán).

Thứ năm, một lý do nữa tưởng chừng vô lý nhưng lại đúng trong câu chuyện này. Đó là dường như NHNN chỉ quan tâm cảnh báo, rà soát việc cho vay cầm cố sổ tiết kiệm của các TCTD mà chưa quan tâm đến câu chuyện cho vay cầm cố vàng. Và sau cảnh báo từ văn bản số 7031/NHNN-TTGSNH của NHNN, các ngân hàng bắt đầu dè dặt hơn việc cho vay cầm cố sổ tiết kiệm. Và liệu việc cho vay cầm cố vàng có thể trở thành một trong những giải pháp để các TCTD "lách" nội dung cảnh báo của NHNN?

Cho vay cầm cố vàng: rủi ro hơn sổ tiết kiệm

Một là, tương tự cho vay cầm cố sổ tiết kiệm, cho vay cầm cố vàng cũng có thể tạo ra nhiều vòng chu chuyển tiền, làm tăng ảo số dư huy động và cho vay. Nhưng ở đây, nếu khách hàng cầm cố vàng để vay, sau đó gửi tiết kiệm và cứ tiếp tục vòng quay vay cầm cố sổ tiết kiệm nhiều lần thì nguồn tiền của quyển sổ tiết kiệm đầu tiên được hình thành lại không phải là "tiền tươi thóc thật" mà là nguồn tiền được hình thành từ việc vay cầm cố vàng!

Hai là, do tính linh hoạt của vàng và không vướng các thủ tục phong tỏa, giải tỏa như sổ tiết kiệm, việc quản lý tài sản cầm cố là vàng của các ngân hàng tiềm ẩn rủi ro nhiều hơn so với cho vay cầm cố sổ tiết kiệm (xét về mặt quản lý tài sản đảm bảo).

Ba là, rủi ro về biến động tỷ giá, như trong giai đoạn vừa qua từ ngưỡng dưới 38 triệu đồng/lượng đã vượt mốc 42 triệu đồng/lượng. Ở chiều ngược lại, nếu tỷ giá vàng đi xuống, đồng nghĩa với giá trị tài sản đảm bảo của các ngân hàng bị giảm. Đương nhiên, các ngân hàng cũng đã tính toán một tỷ lệ an toàn, đảm bảo biến động tỷ giá vàng khi cho vay cầm cố vàng. Nhưng nếu so với đảm bảo bằng sổ tiết kiệm, thì vàng vẫn rủi ro hơn về việc bảo toàn giá trị tài sản đảm bảo để thực hiện nghĩa vụ trả nợ.

Bốn là, việc cầm cố vàng có rủi ro vàng giả, vàng nhái nhiều hơn là sổ tiết kiệm. Vì vàng SJC hiện nay được bảo quản trong bao bì ép nhựa, nên việc xác định độ tuổi, vàng thật, vàng nhái…là không thể đảm bảo 100% được. Các yếu tố bảo an, dấu hiệu nhận biết vàng thật SJC không đảm bảo sự an toàn cho các ngân hàng tuyệt đối. Còn đối với sổ tiết kiệm, nếu các ngân hàng thực hiện đúng quy trình về phong tỏa, xác minh sổ tiết kiệm trước khi giải ngân thì rất khó có trường hợp sổ tiết kiệm giả.

Năm là, cũng giống như cho vay cầm cố sổ tiết kiệm, cho vay cầm cố vàng thường là khách hàng không đảm bảo mục đích sử dụng vốn theo quy định. Thậm chí có trường hợp vay cầm cố vàng để mua vàng miếng nhưng đâu đó vẫn được một số ngân hàng thực hiện (cho vay mua vàng miếng là hành vi bị cấm theo Thông tư số 39/2016). Bằng cách này hay cách khác, các TCTD cũng có cách để hợp thức hóa chứng từ sử dụng vốn cho các trường hợp cho vay cầm cố vàng SJC.

Sáu là, hiện nay chủ trương của NHNN là không khuyến khích người dân giữ vàng mà muốn đưa vàng thành nguồn vốn vào lưu thông phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, giúp bình ổn thị trường vàng. Trong những năm qua, NHNN đã thực hiện tốt vấn để kiểm soát, bình ổn thị trường vàng. Tuy nhiên, nếu việc cho vay cầm cố vàng được thực hiện một cách khá dễ dàng như hiện nay, tính thanh khoản của vàng càng cao, rất có thể nảy sinh tâm lý mua vàng để tích trữ và chờ giá lên thay vì gửi tiết kiệm. Vì như đã nói ở trên, khi mà cho vay cầm cố sổ tiết kiệm được cảnh báo và kiểm soát chặt chẽ hơn thì vàng miếng SJC chính là tài sản thuận tiện nhất để vay cầm cố.

(Theo Nhịp Sống Việt)

  • Cùng chuyên mục
Techcombank sang Hoa Kỳ và Châu Âu tìm kiếm nhân tài người Việt

Techcombank sang Hoa Kỳ và Châu Âu tìm kiếm nhân tài người Việt

Lần đầu tiên sau ba năm triển khai, chiến dịch Overseas Talent Roadshow 2025 mở rộng quy mô tổ chức khi cả 3 doanh nghiệp trong hệ sinh thái Techcombank – One Mount – Masterise cùng tới Los Angeles, Hoa Kỳ nhằm tìm kiếm nhân tài quốc tế người Việt.

Doanh nghiệp - 10/06/2025 15:58

VPBank lọt Top 5 Doanh nghiệp có kết quả đánh giá ACGS cao nhất Việt Nam

VPBank lọt Top 5 Doanh nghiệp có kết quả đánh giá ACGS cao nhất Việt Nam

VPBank vinh dự được lọt vào Top 5 doanh nghiệp có kết quả đánh giá ACGS cao nhất Việt Nam năm 2024, khẳng định vị thế tiên phong của ngân hàng trong việc nâng cao chất lượng quản trị doanh nghiệp.

Doanh nghiệp - 10/06/2025 12:01

TP. Thủ Đức được kỳ vọng là khu vực dẫn dắt thị trường bất động sản TP.HCM năm 2025

TP. Thủ Đức được kỳ vọng là khu vực dẫn dắt thị trường bất động sản TP.HCM năm 2025

Thủ Đức - nhờ vào vị trí đắc địa cùng hạ tầng giao thông thuận lợi, hiện đang trở thành cực tăng trưởng mới của thị trường bất động sản TP. HCM.

Doanh nghiệp - 10/06/2025 12:00

Flamingo Ibiza Hải Tiến Resort: Nghỉ dưỡng biển bốn mùa, điểm đến 365 ngày rực rỡ

Flamingo Ibiza Hải Tiến Resort: Nghỉ dưỡng biển bốn mùa, điểm đến 365 ngày rực rỡ

Không chỉ là nơi dừng chân cho kỳ nghỉ hè, Flamingo Ibiza Hải Tiến Resort đang khẳng định vị thế là điểm đến quanh năm với trải nghiệm phong phú suốt 365 ngày, mỗi mùa một dấu ấn riêng biệt.

Doanh nghiệp - 10/06/2025 11:30

Ông Trump lạc quan về đàm phán thương mại Mỹ - Trung

Ông Trump lạc quan về đàm phán thương mại Mỹ - Trung

Đàm phán thương mại Mỹ - Trung kéo dài sang ngày thứ hai hôm nay tại London khi các quan chức hai nước tìm cách xoa dịu một cuộc tranh chấp gay gắt lan rộng từ thuế quan sang hạn chế đất hiếm.

Thị trường - 10/06/2025 10:18

Xem Vietlott là thú vui, cụ ông 80 tuổi ở Tây Hồ trúng hơn 39 tỷ

Xem Vietlott là thú vui, cụ ông 80 tuổi ở Tây Hồ trúng hơn 39 tỷ

Ông N.X.H., 80 tuổi hiện đã về hưu và đang sinh sống quận Tây Hồ, TP. Hà Nội vừa trúng giải Vietlott hơn 39 tỷ đồng. Ông cho biết, hàng ngày thường mua từ 5-10 vé và coi các xổ số tự chọn của Vietlott là thú vui lành mạnh của tuổi già.

Thị trường - 10/06/2025 08:53

Hàng Việt vẫn đi đường vòng khi xuất khẩu sang Canada

Hàng Việt vẫn đi đường vòng khi xuất khẩu sang Canada

Hàng Việt vẫn phải đi đường vòng thông qua các kênh phân phối trung gian đặt tại Hoa Kỳ, thay vì xuất khẩu trực tiếp sang Canada, một quan chức Cục Xúc tiến thương mại cho biết.

Thị trường - 10/06/2025 07:25

Mở bán thành công La Pura, Phát Đạt khẳng định vai trò dẫn dắt thị trường BĐS phía Nam

Mở bán thành công La Pura, Phát Đạt khẳng định vai trò dẫn dắt thị trường BĐS phía Nam

Ngày 8/6/2025, sự kiện mở bán chính thức dự án La Pura tạo tiếng vang lớn khi hơn 95% tổng quỹ hàng của phân khu Zenia giao dịch thành công. Kết quả này khẳng định uy tín và năng lực của Phát Đạt trong việc phát triển dự án, đồng thời cho thấy vai trò dẫn dắt thị trường bất động sản phía Nam của doanh nghiệp này.

Doanh nghiệp - 09/06/2025 11:21

Cao điểm hàng giả, không nhận ra Saigon Square, chợ Bến Thành

Cao điểm hàng giả, không nhận ra Saigon Square, chợ Bến Thành

Sau đợt truy quét hàng giả thời gian gần đây, nhiều ki-ốt tại Saigon Square và chợ Bến Thành, Tân Định (quận 1), An Đông (quận 5) vẫn trong tình trạng đóng cửa, then cài.

Thị trường - 09/06/2025 10:02

Giá vàng tuần này sẽ thế nào?

Giá vàng tuần này sẽ thế nào?

Một số chuyên gia dự báo, vàng có xu hướng tăng trong tuần này do vẫn giữ được các vùng hỗ trợ quan trọng và vẫn là kênh trú ẩn an toàn trong bối cảnh địa chính trị bất ổn.

Thị trường - 09/06/2025 10:01

Cố vấn kinh tế của ông Trump tự tin về thỏa thuận thương mại với Trung Quốc

Cố vấn kinh tế của ông Trump tự tin về thỏa thuận thương mại với Trung Quốc

Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Kevin Hassett cho biết ông "rất hài lòng" với thỏa thuận thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, khi hai bên gặp nhau vào thứ Hai tại London.

Thị trường - 09/06/2025 09:09

Năm 2025 đầy khó khăn của Apple, bài kiểm tra lớn nhất của Tim Cook

Năm 2025 đầy khó khăn của Apple, bài kiểm tra lớn nhất của Tim Cook

Năm 2025 là năm không thể tệ hơn với Apple. Giá cổ phiếu của công ty đã giảm 19% trong năm, công ty phải đối mặt với cuộc điều tra chống độc quyền của Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ) và vụ kiện với Epic Games...

Thị trường - 09/06/2025 07:10

Bệnh viện Trung ương Huế ghép gan thành công cho bệnh nhi 15 tháng tuổi

Bệnh viện Trung ương Huế ghép gan thành công cho bệnh nhi 15 tháng tuổi

Bệnh viện Trung ương Huế đã tổ chức ra viện cho cháu V.Q.H, 15 tháng tuổi – bệnh nhi nhỏ tuổi nhất được ghép gan tại Bệnh viện sau hơn hai tháng điều trị.

Doanh nghiệp - 09/06/2025 07:08

Trung Quốc tiếp tục mua vàng tháng thứ bảy liên tiếp

Trung Quốc tiếp tục mua vàng tháng thứ bảy liên tiếp

Trong tháng 5, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đã tiếp tục tăng thêm dự trữ vàng, đánh dấu chuỗi trong tháng thứ bảy liên tiếp, thúc đẩy nỗ lực đa dạng hóa các khoản nắm giữ bất chấp những biến động liên tục của giá vàng.

Thị trường - 08/06/2025 14:00

Tập đoàn Bamboo Capital tiếp tục kiện toàn Ban Điều hành

Tập đoàn Bamboo Capital tiếp tục kiện toàn Ban Điều hành

Ngày 06/06/2025, Hội đồng quản trị (HĐQT) Công ty cổ phần Tập đoàn Bamboo Capital (HoSE: BCG) đã ban hành nghị quyết thông qua các quyết định liên quan đến công tác nhân sự của Tập đoàn.

Doanh nghiệp - 08/06/2025 13:46

Doanh nghiệp Việt sẽ nhập thêm 3 tỷ USD hàng nông sản Mỹ

Doanh nghiệp Việt sẽ nhập thêm 3 tỷ USD hàng nông sản Mỹ

Các doanh nghiệp Việt đã ký kết 20 biên bản ghi nhớ (MOU) nhập khẩu hàng nông sản từ Mỹ với tổng giá trị lên đến 3 tỷ USD, gấp 1,5 lần mục tiêu ban đầu.

Thị trường - 08/06/2025 11:29