Người Việt có hung dữ không?
Khi tôi trả lời một cách đầy kiêu hãnh rằng mình là người Việt Nam, chị im lặng, cúi đầu, rồi ngẩng lên nhìn thẳng vào mắt tôi, chậm rãi nói: "Xin lỗi bạn, nhưng tôi phải nói thật lòng với bạn rằng: người Việt của bạn là những người hung dữ.
Đấy là tình cảnh một dịp gần đây, trong buổi giao lưu giữa những người nước ngoài hiện sống và làm việc tại thành phố Jakarta (Indonesia), tôi gặp một người phụ nữ Mỹ gốc châu Phi. Trò chuyện vui vẻ với nhau một lúc, chị hỏi tôi từ đâu đến.
Câu nói của người phụ nữ làm tôi choáng váng. "Tại sao chị lại nghĩ vậy?" - tôi vội hỏi và chị giải thích rằng vừa qua Việt Nam du lịch.
Đến TP.HCM, khi đang say sưa với cảnh vật và con người, chị đứng bên đường chụp ảnh khu nhà thờ Đức Bà bằng chiếc điện thoại vừa mới mua thì bị kẻ cướp lao đến giật phắt điện thoại, rồi vút đi bằng xe máy.

Nhân dân quận 4 hỗ trợ bắt cướp. Ảnh TTO
Vụ cướp giật không chỉ để lại cho chị những vết sẹo trên cơ thể (do bị kéo té ngã) mà còn cú sang chấn về tinh thần: hiện nay, mỗi khi nhìn thấy hoặc nghe tiếng xe máy chị lại hoảng hốt.
Khi tôi xin lỗi chị và nói rằng chính quyền TP.HCM đang làm các bước để cải thiện sự an toàn cho khách du lịch, người phụ nữ ấy lắc đầu và nói cái cần sửa nhất là bản tính tham lam, bon chen và hung hăng của người Việt.
Chị cho biết trong khoảng ba tuần ở Việt Nam, chị đã quan sát thấy cái bản tính ấy trong nhiều hoàn cảnh: người ta không chịu xếp hàng mà sẵn sàng chen lấn, xô đẩy; người ta bóp kèn inh ỏi trên phố để cố nhanh hơn vài giây, vài phút.
Khi va quệt vào nhau trên phố, thay vì nhã nhặn giải quyết vụ việc, người ta sửng cồ, sẵn sàng lao vào nhau.
Người ta sẵn sàng bắt chẹt khách du lịch chỉ vì lợi nhuận trước mắt: khi trả giá để mua hàng, chị đã bị người bán nói những lời rất khó nghe, thậm chí còn xúc phạm đến nguồn gốc châu Phi của chị.
Người phụ nữ thở dài nói rằng chị đã ở Indonesia 5 năm nhưng chưa bao giờ sa vào hoàn cảnh tương tự và so với những gì chị đã trực tiếp trải nghiệm, người Indonesia vô cùng hiền lành, tốt bụng, vui vẻ và tử tế.
Người Việt có hung dữ không? Câu hỏi ấy đeo đẳng tôi suốt nhiều tháng trời để rồi khi về Việt Nam lần gần đây nhất, tôi đã có câu trả lời.

Người đuổi đánh người trên phố ở Bà Rịa - Vũng Tàu - Ảnh tư liệu Tuổi Trẻ
Tại con hẻm nhỏ ở quận Gò Vấp, tôi chạy xe kế bên người mẹ vừa đón con đi học về. Giây phút hội ngộ của hai mẹ con sau một ngày làm việc và học tập vất vả đáng lẽ là những giây phút hạnh phúc, đầy ắp tiếng cười, nhưng không phải. Người mẹ vừa chạy xe vừa ra rả rủa xả con mình trong khi cô con gái nhỏ co rúm vì sợ hãi.
Người mẹ chửi con vì điểm kiểm tra toán hôm đó không như bà mong đợi. Nhìn nét mặt đau khổ của cô con gái, tôi tự hỏi người phụ nữ đang dạy con những gì? Hay bà đang cố gắng gieo mầm mống của sự hung dữ vào tâm hồn trẻ nhỏ?
Tôi tự hỏi có phải vì điều kiện sống quá áp lực, vì hoàn cảnh kinh tế bức bối mà con người ta dễ dàng trút giận lên nhau?
Trong những năm gần đây, tôi sống và làm việc ở hai thành phố lớn với môi trường khá tương tự TP.HCM. Đó là Manila (Philippines) và Jakarta (Indonesia).
Đây là hai thành phố có tình trạng người thất nghiệp khá cao, an sinh xã hội thấp, nhiều người nghèo và đặc biệt với tình trạng ùn tắc giao thông dễ khiến người ta nổi nóng.
Nhưng thật lạ, trong bốn năm sống ở Manila và một năm rưỡi sống ở Jakarta, tôi thấy trên đường phố, dù kẹt xe đến mấy, ít ai bóp còi.
Văn hóa xếp hàng ở hai thành phố này cũng vượt trội hơn hẳn các thành phố của Việt Nam và đặc biệt là tại các cơ sở kinh doanh, tôi chưa từng gặp tình trạng bị chèo kéo, hăm dọa và bắt nạt như tôi từng gặp mỗi khi về nước.
"Người Việt là những người hung dữ", câu nói đó không hẳn là đúng, nhưng tôi thấy sự hung dữ ngày càng lộng hành và bột phát không chỉ ngoài đường phố mà còn trong các gia đình (bạo hành phụ nữ, trẻ em, người thân trong gia đình giết nhau vì mâu thuẫn hay tranh chấp tài sản), trong trường học (bạo hành học sinh), trên mạng xã hội (người ta có thể thoải mái mạt sát, thóa mạ lẫn nhau). Đặc biệt là các vụ giết người vì mâu thuẫn nhỏ ngày càng gia tăng.
Tôi đã nghe cha mẹ tôi kể những câu chuyện rất xúc động về sự tử tế của con người trong những năm tháng khi đất nước chúng ta còn chìm trong khói lửa chiến tranh.
Điều đáng buồn là khi chiến tranh lùi xa, sự tử tế cũng đang dần biến mất nhiều nơi. Bộ phim Chuyện tử tế của đạo diễn Trần Văn Thủy sản xuất năm 1985 đã cảnh báo về tình trạng ấy. Giờ đây, sau 34 năm, bộ phim vẫn còn nóng hổi tính thời sự.
Theo lời bình của bộ phim: "Tử tế có trong mỗi con người, mỗi nhà, mỗi dòng họ, mỗi dân tộc. Hãy bền bỉ đánh thức nó, đặt nó lên bàn thờ tổ tiên hay trên lễ đài của quốc gia. Bởi thiếu nó, một cộng đồng dù có những nỗ lực tột bực và chí hướng cao xa đến mấy thì cũng chỉ là những điều vớ vẩn...".
Vâng, sự tử tế chính là cái gốc cho sự phát triển bền vững của một xã hội. Nếu chúng ta không sớm hành động để đánh thức và khích lệ sự tử tế trong mỗi con người, nền tảng đạo đức xã hội sẽ tiếp tục lung lay, khiến cho những thành tựu phát triển kinh tế của chúng ta trở nên vô nghĩa.
(Theo Tuổi trẻ online)
- Cùng chuyên mục
10 bãi biển đẹp nhất Việt Nam
10 bãi biển đẹp nhất Việt Nam dưới đây được lựa chọn dựa trên cảnh quan, nước biển trong xanh, cát mịn, và sức hút du lịch trong nước và quốc tế.
Phong cách - 11/06/2025 14:12
Những tỷ phú tự thân đi lên từ bần hàn
Những tỷ phú này giờ có nhiều tiền hơn mức mà chúng ta có thể mơ ước, nhưng không phải tất cả họ đều sinh ra trong một cuộc sống xa hoa.
Phong cách - 10/06/2025 10:57
Chân dung Lucy Guo, nữ tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới
Lucy Guo, doanh nhân công nghệ 30 tuổi người Mỹ có cha mẹ là người nhập cư đã soán ngôi Taylor Swift để trở thành nữ tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới.
Phong cách - 09/06/2025 11:06
Mãn nhãn màn trình diễn pháo hoa của Việt Nam và Ba Lan ở Đà Nẵng
Đêm thi thứ hai của Lễ hội pháo hoa Quốc tế Đà Nẵng - DIFF 2025 chủ đề "Nghệ thuật sáng tạo" đã mang đến cho khán giả một hành trình bùng nổ cảm xúc, ngập tràn bất ngờ và ấn tượng.
Phong cách - 08/06/2025 08:59
Mối liên hệ giữa gia tộc Chearavanont giàu thứ nhì ở châu Á và C.P Việt Nam
Gia tộc Chearavanont của Thái Lan với giá trị tài sản ròng là 42,6 tỷ USD, là gia tộc giàu thứ hai châu Á. Từ năm 1921, họ điều hành tập đoàn Charoen Pokphand, trải dài trên nhiều ngành công nghiệp.
Phong cách - 07/06/2025 16:51
Các tỷ phú nói gì sau vụ bất hòa giữa ông Trump và Elon Musk
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và tỷ phú Elon Musk dường như không thể tách rời cách đây không lâu: họ cùng nhau tham dự các sự kiện, cùng nhau phỏng vấn và dành cho nhau những lời khen ngợi. Nhưng tất cả đã thay đổi chỉ sau một đêm.
Phong cách - 06/06/2025 17:23
Dự án THE INCREDIBLES PROJECT trao quà cho học sinh người Mông tại Sơn La
Dự án The Incredibles Project đã trao hơn 100 phần quà dành tặng những em học sinh người Mông tại điểm trường Co Tòng, tỉnh Sơn La.
Phong cách - 05/06/2025 16:00
12 quốc gia có GDP đầu người cao, nhưng 'chưa giàu'
12 quốc gia dưới đây thoạt nhìn có vẻ giàu có, nhưng nếu đi sâu vào bên trong, thực lực kinh tế của chúng lại không phải như vậy.
Phong cách - 05/06/2025 07:40
Chân dung doanh nhân Eric Trump, con trai ông Donald Trump và những dự án lớn ở Việt Nam
Eric Trump, tên đầy đủ là Eric Frederick Trump là con trai thứ hai của Tổng thống Mỹ Donald Trump và bà Ivana Trump, một nhân vật có tiếng trong giới thượng lưu New York.
Phong cách - 04/06/2025 06:45
Elon Musk rời DOGE, để lại những gì?
Elon Musk rời Washington tuần này, khép lại một trong những câu chuyện kỳ lạ nhất trong lịch sử nhiệm kỳ của một Tổng thống Mỹ.
Phong cách - 02/06/2025 15:29
Thắp sáng sông Hàn với đêm khai mạc pháo hoa quốc tế Đà Nẵng
Mang chủ đề "Tinh hoa văn hóa", đêm khai mạc Lễ hội Pháo hoa Quốc tế Đà Nẵng - DIFF 2025 đã chính thức mở màn cho chuỗi 6 đêm trình diễn pháo hoa.
Phong cách - 01/06/2025 11:40
Giới nhà giàu Mỹ săn lùng Rolex để tích sản
Đồng hồ xa xỉ Thụy Sĩ đang được giới tiêu dùng Mỹ xem như 'vàng', khi cơn sốt sưu tầm và đầu tư vào các mẫu cao cấp bùng nổ, đẩy xuất khẩu tăng mạnh.
Phong cách - 31/05/2025 06:45
6 gợi ý du lịch 'ngon - bổ - rẻ' cho hè 2025
Bạn muốn đi du lịch với giá rẻ? Dưới đây là 6 gợi ý du lịch giá rẻ cho mùa hè 2025, bao gồm các tour trong nước và quốc tế với mức giá hấp dẫn, phù hợp với ngân sách tiết kiệm.
Phong cách - 30/05/2025 13:43
Đường sắt có thêm tuyến tàu du lịch 'Về miền đất võ'
Từ ngày 01/6/2025, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) và UBND tỉnh Bình Định triển khai chạy thử nghiệm tuyến tàu du lịch từ Ga Quy Nhơn đến Ga Diêu Trì mang tên gọi 'Về Miền đất võ'.
Phong cách - 29/05/2025 15:01
Những quốc gia khiến du khách hối tiếc nhất khi đến thăm trong 2025
Những quốc gia từng được coi là điểm đến mơ ước của nhiều du khách, nhưng khi họ đến được những nơi này thì thực tế lại không được như kỳ vọng.
Phong cách - 29/05/2025 08:43
Giới siêu giàu đổ xô đến Singapore để cất giữ vàng
Những người siêu giàu chuyển vàng của họ ra nước ngoài ngày càng nhiều khi sự bất ổn về kinh tế và địa chính trị làm chao đảo thị trường, và Singapore đang nổi lên như một điểm đến ưa chuộng, theo CNBC.
Phong cách - 28/05/2025 09:06
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 3 week ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 3 week ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 2 month ago
- Ý kiến
-
[Gặp gỡ thứ Tư] Đại sứ Hoa Kỳ Daniel Kritenbrink: 'Chúng tôi muốn một Việt Nam mạnh mẽ và thịnh vượng'
-
Từ Brexit nghĩ về Cộng đồng kinh tế ASEAN
-
Mã Pí Lèng: Hãy bình tĩnh - tỉnh táo trong xử lý
-
[CAFÉ cuối tuần] Phải xây sân bóng đá mới, Mỹ Đình chật quá rồi!
-
Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết tiết lộ ‘văn hoá 5 không’ trong đầu tư
-
'Doanh nghiệp càng lớn, thanh, kiểm tra càng nhiều'