Năm 'cân não' trên bàn đàm phán Trump - Tập
Nikkei đặt dấu hỏi liệu ông Tập Cận Bình thật sự có một năm 'lép vế' so với Donald Trump trên bàn thương mại.
Thứ sáu tuần trước, khi Mỹ - Trung đạt được thỏa thuận thương mại giai đoạn một, các thứ trưởng và những cơ quan liên quan của chính phủ Trung Quốc đã tổ chức cuộc họp báo. Giới truyền thông nước này sẵn sàng phác thảo tin nóng để loan đi.
Tuy nhiên, những quan chức quan trọng nhất không xuất hiện, từ Phó thủ tướng Lưu Hạc cho đến bộ trưởng các bộ như Thương mại hay Nông nghiệp. Sáng hôm sau, tin về thỏa thuận không xuất hiện trên hai kênh truyền thông chính thống lớn nhất nước này là CCTV và Nhân Dân nhật báo, bất chấp truyền thông trên toàn cầu đưa tin rầm rộ.
Hầu như không có bình luận chính thức nào về thỏa thuận thương mại được đưa ra trên các kênh truyền thông chính thống của Trung Quốc. Theo tờ Nikkei, bình luận chỉ xuất hiện một cách không công khai. Trong đó, nội dung được nhắc đến phổ biến là phía Trung Quốc đã "đầu hàng" Mỹ với thỏa thuận này.

Bản tin về Mỹ-Trung đạt được thỏa thuận thương mại được phát tại Mỹ tuần trước. Ảnh: AP
Từ đầu năm nay, trong cuộc chiến thương mại ngày càng gay gắt với Mỹ, chính quyền của ông Tập Cận Bình cho rằng, nếu Trung Quốc đi theo chiến lược "trường kỳ kháng chiến" với Mỹ thì sẽ dần nắm thế thượng phong.
Vào cuối tháng 4/2019, Mỹ và Trung Quốc soạn thảo xong một dự thảo thỏa thuận thương mại dài 150 trang. Nhưng đến đầu tháng 5, Trung Quốc đột ngột yêu cầu loại bỏ 30% nội dung của văn bản này.
Phía Trung Quốc nêu lý do không muốn một "hiệp ước bất bình đẳng". Ngay lập tức, ông Trump công bố vòng áp thuế thứ ba và thứ tư đối với hàng Trung Quốc.
Theo thông tin do Washington công bố, thỏa thuận giai đoạn một đạt được vào tuần trước bao gồm 7 lĩnh vực: bảo vệ sở hữu trí tuệ, chấm dứt ép buộc chuyển giao công nghệ, mở rộng nhập khẩu thực phẩm và nông sản Mỹ, bãi bỏ các dịch vụ tài chính, giải quyết các hành vi tiền tệ "không công bằng", mở rộng thương mại, và thiết lập một cơ chế giải quyết tranh chấp.
Thỏa thuận sẽ có tính ràng buộc về mặt pháp lý, đòi hỏi Quốc hội Trung Quốc phải phê chuẩn. Nó cũng kèm một kế hoạch giám sát, đo lường và đánh giá tiến bộ trong việc cam kết thực hiện của Trung Quốc.
Thỏa thuận này bao gồm các các mục tiêu bằng số như Trung Quốc được cho là sẽ tăng nhập khẩu từ Mỹ thêm 200 tỷ USD trong hai năm tới, nhằm thu hẹp mất cân bằng thương mại song phương. Thỏa thuận cũng kêu gọi Trung Quốc tăng nhập khẩu nông sản Mỹ lên mức 40-50 tỷ USD mỗi năm.
Nikkei cho rằng, cuối cùng thì thỏa thuận thương mại giai đoạn một chính xác là loại "hiệp ước bất bình đẳng" mà Bắc Kinh muốn tránh vào tháng 4/2019.
Trump tự hào về thành tích này. Phía Trung Quốc thì giải thích việc nhập khẩu được xác định bởi các lực lượng thị trường. Nhưng thật ra, họ đã thực sự chấp nhận các mục tiêu bằng số, được đưa ra cho từng lĩnh vực.
Theo Nikkei, Trung Quốc có lẽ đã có một thỏa thuận tốt hơn nếu họ thỏa hiệp hồi tháng 4. Bởi lẽ, dù đó là một "hiệp ước bất bình đẳng" nhưng nước này ít ra có thể tránh được đòn thuế quan bổ sung của ông Trump, tránh cho kinh tế giảm tốc xuống dưới 6% trong giai đoạn tháng 7 đến tháng 9, chậm nhất kể từ năm 1992.
Thay vào đó, ông Tập chọn chuyển chiến lược, theo đuổi chính sách "tự lực" và "chiến tranh kéo dài". Thời điểm đó, giới chức Trung Quốc dường như cho rằng, chu kỳ bầu cử tổng thống Mỹ vốn đã bắt đầu, sẽ giúp cân bằng lợi ích cho họ.
Họ có thể nghĩ rằng nhập nông sản chính là "át chủ bài" để thương lượng. Bắc Kinh thừa biết việc tái tranh cử thành công của ông Trump sẽ ảnh hưởng rất lớn bởi các cử tri nông dân, những người ủng hộ ông mạnh mẽ.
Nhưng trái với mong đợi của họ, thời gian càng trôi qua thì càng có lợi cho Trump. Kể từ tháng 4, nền kinh tế Trung Quốc đã chậm lại nhiều hơn những gì Bắc Kinh có thể chấp nhận. Cuối cùng, việc nghĩ rằng có thể sớm thuyết phục Trump bằng cách hứa mua thêm nông sản là một sai lầm.

Thu hoạch nông sản tại Mỹ. Ảnh: AP
Hóa ra, ông Tập không có lựa chọn nào khác ngoài việc đi đến thỏa thuận với Trump. "Thu thuế năm nay sẽ là một thách thức", một nguồn tin Trung Quốc liên quan đến các vấn đề kinh tế nói với Nikkei. "Tôi tự hỏi liệu có thể tránh được việc tăng trưởng âm không? Vì hiện tại, không còn tiền cho các gói kích thích kinh tế, chẳng hạn như cắt giảm thuế quy mô lớn", nguồn tin này bình luận.
Sự nhượng bộ duy nhất mà Trung Quốc đạt được trong thỏa thuận là trì hoãn vòng áp thuế thứ tư đáng lẽ ra sẽ có hiệu lực vào ngày 15/12. Mọi thứ còn lại, trong thỏa thuận được tiết lộ đến thời điểm này đều là Trung Quốc nhượng bộ Mỹ.
Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer nói rằng sự thành công của thỏa thuận sẽ phụ thuộc vào việc các nhà cải cách hay những người cứng rắn ở Bắc Kinh đưa ra quyết định sau cùng.
Hiện vẫn chưa rõ khi nào các cuộc đàm phán giai đoạn hai bắt đầu, mặc dù Trump nói là "ngay lập tức". Ở vòng này, Trump muốn ép Trung Quốc bãi bỏ các khoản trợ cấp công nghiệp "không công bằng". Tổng thống Mỹ kêu gọi Trung Quốc cải cách mạnh mẽ các công ty nhà nước và chuyển trọng tâm sang các công ty tư nhân.
Đây là vấn đề mà ông Tập sẽ phải xoay sở trong giai đoạn hai của cuộc đàm phán. Bởi lẽ, ông vẫn giữ quan điểm đề cao vai trò của các công ty nhà nước và sự lãnh đạo của chính quyền đối với các công ty nhà nước và cả nền kinh tế. Do đó, đàm phán giai đoạn hai được cho là sẽ khó khăn hơn nhiều. Thỏa thuận nhiều khả năng sẽ bị trì hoãn đến sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11/2020.
Ông Tập cũng không nên tin tưởng vào lập trường của Trump. Nếu thỏa thuận giai đoạn một này bị đảng Dân chủ "chê" và đảng Cộng hòa bất lợi trong các vòng thăm dò ý kiến thì ông Trump sẽ có khả năng chọn cách áp thêm thuế để gia tăng sức ép Trung Quốc bãi bỏ trợ cấp công nghiệp và cải cách các công ty nhà nước.
"Năm 2019 đã rất khó khăn với ông Tập. Chỉ còn chưa đầy hai năm cho đến đại hội toàn quốc tiếp theo của đảng, nhà lãnh đạo Trung Quốc đang đối diện một số tháng khó khăn phía trước", tờ Nikkei bình luận.
(Theo Vnexpress)
- Cùng chuyên mục
Quyết liệt cho mục tiêu tăng trưởng 8,3-8,5%
Nhiều giải pháp đã và sẽ tiếp tục được thực hiện để thúc đẩy các động lực tăng trưởng như đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu. Tất cả là để đưa nền kinh tế đạt mức tăng trưởng 8,3-8,5% trong năm nay.
Sự kiện - 29/07/2025 10:23
Hướng thị trường chứng khoán Việt Nam đến những mục tiêu dài hạn
Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định thị trường chứng khoán ngày càng hoàn thiện về khung khổ pháp lý, cấu trúc thị trường, hạ tầng công nghệ, sản phẩm, tổ chức trung gian… và đặc biệt là kênh đầu tư hấp dẫn với hơn 10 triệu tài khoản của nhà đầu tư trong, ngoài nước.
Sự kiện - 28/07/2025 17:41
Thủ tướng khảo sát dự án Nhà ga T2 sân bay Đồng Hới và thăm gia đình thương binh tại Quảng Trị
Chiều 27/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã thăm, tặng quà đồng chí Nguyễn Duy Đặng, sinh năm 1946, thương binh 2/4, tỉ lệ thương tật 65%, hiện ở phường Đồng Thuận, tỉnh Quảng Trị.
Sự kiện - 28/07/2025 06:39
Tạp chí Nhà đầu tư dâng hương tri ân các anh hùng liệt sĩ
Kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025), trong các ngày 26, 27/7, đoàn công tác của Tạp chí Nhà đầu tư đã về dâng hương tri ân các anh hùng liệt sĩ tại nhiều “địa chỉ đỏ” ở các tỉnh miền Trung,
Sự kiện - 27/07/2025 17:13
Chủ tịch Hội đồng Trường, Trường Đại học GTVT làm Chủ tịch VALOMA
PGS. TS. Nguyễn Thanh Chương – Chủ tịch Hội đồng Trường, Trường Đại học GTVT vừa được bầu giữ chức Chủ tịch Hiệp hội phát triển Nhân lực Logistics Việt Nam (VALOMA) nhiệm kỳ 2025 – 2029.
Sự kiện - 27/07/2025 17:01
Bộ Tài chính: Không để vướng mắc về tài chính, ngân sách làm giảm hiệu quả mô hình chính quyền 2 cấp
Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh: Không để vướng mắc về tài chính, ngân sách, kế toán, tài sản công ảnh hưởng đến quá trình cũng như làm giảm hiệu quả của việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp...
Sự kiện - 27/07/2025 07:45
[Cafe Cuối tuần] Truyền thông chính sách trong thời đại hậu sự thật
Truyền thông chính sách – vốn là kênh để kết nối Nhà nước với người dân – đang đứng trước thách thức chưa từng có. Một mặt là trách nhiệm truyền tải các quyết sách đúng đắn; mặt khác là nhu cầu đấu tranh với thông tin sai lệch và tái thiết niềm tin công chúng.
Sự kiện - 26/07/2025 10:34
Tăng cường phối hợp giữa các đơn vị trong xử lý vi phạm trên thị trường chứng khoán
Lãnh đạo UBCKNN đề nghị các đơn vị của Bộ Công an; cơ quan Công an các tỉnh, thành phố trực thuộc TW tiếp tục phối hợp chặt chẽ với UBCKNN, các SGDCK, VSDC để nắm bắt các phương thức, thủ đoạn, vi phạm, tội phạm trong lĩnh vực chứng khoán.
Sự kiện - 26/07/2025 07:41
Vingroup, FPT 'hiến kế' phát triển Khánh Hòa thời kỳ mới
Theo Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, các doanh nghiệp lớn, các nhà đầu tư đã có dự án cần phát huy vai trò dẫn dắt trong những việc lớn, việc khó, việc mới; chủ động giải quyết những bài toán phát triển kinh tế - xã hội của Khánh Hòa, của vùng và của cả nước.
Sự kiện - 25/07/2025 19:05
Pin thải của hàng trăm nghìn xe điện sẽ 'đi về đâu'?
Trong lộ trình chuyển đổi 400.000 xe điện tại TP.HCM, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM đề xuất xây dựng trung tâm, nhà máy tái chế pin đạt tiêu chuẩn, có khả năng thu hồi đến 95% kim loại quý trong pin.
Sự kiện - 25/07/2025 10:44
Trung ương thống nhất số lượng Uỷ viên Trung ương Đảng chính thức khóa 14
Trung ương thống nhất với phương hướng công tác nhân sự Đại hội 14 của Đảng; trong đó có định hướng phân bổ cơ cấu, số lượng Ủy viên Trung ương Đảng chính thức khóa 14.
Sự kiện - 25/07/2025 07:08
Nghệ An thiệt hại nặng nề từ trận lũ lịch sử
Nghệ An đã ghi nhận 4 người chết và mất tích, 4 người bị thương, hơn 450 căn nhà bị hư hỏng tốc mái, gần 3.800 căn nhà bị ngập, hàng ngàn héc ta hoa màu bị thiệt hại nặng nề do mưa bão số 3 gây ra.
Sự kiện - 24/07/2025 10:44
Hà Nội triển khai tính năng lấy số thứ tự trực tuyến trên Ứng dụng iHanoi
Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố Hà Nội ra mắt tính năng lấy số thứ tự trực tuyến và đặt lịch hẹn qua Ứng dụng iHanoi, bắt đầu từ ngày 21/7/2025.
Sự kiện - 24/07/2025 07:25
ADB hạ dự báo tăng trưởng của Việt Nam xuống 6,3% trong năm 2025
ADB đã điều chỉnh giảm dự báo tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong năm 2025 xuống còn 6,3% và 6,0% trong năm 2026.
Sự kiện - 23/07/2025 19:11
Áp thuế 20% trên thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản: Sẽ có lộ trình phù hợp
Bộ Tài chính cho biết, việc thu thuế thu nhập cá nhân theo phương pháp 20% trên thu nhập trong chuyển nhượng bất động sản cần có lộ trình phù hợp, đảm bảo đồng bộ với quá trình hoàn thiện các chính sách khác.
Sự kiện - 23/07/2025 08:27
Thủ tướng đề nghị Tập đoàn Sumitomo triển khai nghiêm túc dự án Thành phố thông minh Bắc Hà Nội
Lãnh đạo Sumitomo cho biết Tập đoàn muốn đưa dự án Thành phố thông minh Bắc Hà Nội trở thành một biểu tượng trong quan hệ Việt Nam - Nhật Bản.
Sự kiện - 23/07/2025 07:52
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 2 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 2 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 3 month ago