Dự án cảng ICD Long Bình 'trễ hẹn' đến bao giờ?
Dự án cảng ICD Long Bình được gấp rút chỉ định cho liên danh Đức Khải của đại gia Phạm Ngọc Lâm cuối năm 2015, song sau gần 5 năm vẫn chỉ là bãi đất trống còn chưa giải phóng mặt bằng; trong khi theo phương án đầu tư, dự án phải hoàn thành và đưa vào hoạt động vào đầu năm 2021.

Dự án có vị trí phía Đông giáp sông Đồng Nai, phía Tây giáp đường Nguyễn Xiển, phía Bắc giáp Bình Dương và phía Nam giáp Công viên lịch sử Văn hoá Dân tộc. Ảnh: Google Maps
Gấp rút phê duyệt dự án
Ngày 26/11/2015, Liên danh CTCP Đức Khải - CTCP Địa ốc Tân Hoàng - CTCP Địa ốc Tam Bình có công văn đề xuất dự án Xây dựng cụm cảng trung chuyển - ICD mới tại phường Long Bình, Quận 9, TP.HCM để di dời Khu cảng Trường Thọ, quận Thủ Đức theo hình thức BT.
Dồn dập trong 2 ngày 8-9/12/2015, các cơ quan ở TP.HCM gồm Sở Giao thông Vận tải, Sở Tài chính, Sở Quy hoạch - Kiến trúc và Sở Kế hoạch Đầu tư có công văn nêu ý kiến về đề xuất này.
Ngay hôm sau, UBND TP.HCM ngày 10/12/2015 có công văn số 7632 đóng dấu "Khẩn", đồng ý nội dung đề xuất của liên danh Đức Khải. Dù còn phải chờ Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, song chính quyền TP.HCM tỏ ra rất tự tin về dự án. Công văn do cựu Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Tín ký nêu rõ: "Trong thời gian chờ Thủ tướng Chính phủ có ý kiến về chủ trương chỉ định nhà đầu tư thực hiện dự án, giao Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Sở Giao thông vận tải và các cơ quan, đơn vị liên quan hướng dẫn Liên danh nhà đầu tư lập Báo cáo nghiên cứu khả thi và thực hiện các bước tiếp theo đúng quy định.
Trong cùng ngày 10/12/2015, với công văn được viết ngay đó (đánh số 7633), UBND TP.HCM đề xuất Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận Chủ trương đầu tư dự án Xây dựng cảng trung chuyển - ICD mới tại phường Long Bình, quận 9 để phục vụ di dời cụm cảng Trường Thọ hiện hữu theo hình thức BT.
Theo văn bản cũng do cựu Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Tín ký, UBND TP.HCM báo cáo Thủ tướng rằng trong điều kiện ngân sách Thành phố còn nhiều hạn chế, chỉ định nhà đầu tư sẽ tạo điều kiện thuận lợi trong việc tiếp cận với công nghệ hiện đại, thu hút vốn đầu tư từ các doanh nghiệp trong và ngoài nước, tạo sự cạnh tranh lành mạnh và góp phần phát triển nền kinh tế cả nước cũng như TP.HCM. Ngoài ra, liên danh 3 công ty Đức Khải - Tân Hoàng - Tam Bình đủ điều kiện để đảm bảo thực hiện dự án trên cơ sở vốn chủ sở hữu và cam kết của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) chi nhánh Bắc Hà Nội.
Ngày 3/2/2016, Thủ tướng Chính phủ có văn bản số 211 do Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải ký, chấp thuận dự án nêu trên. Văn bản nêu rõ: "Giao UBND TP.HCM chịu trách nhiệm về việc chỉ định nhà đầu tư đàm phán Hợp đồng BT thực hiện dự án theo quy định".

Dự án đến nay vẫn chỉ là bãi đất trống...Ảnh:LT
Nghi ngại năng lực nhà đầu tư
Theo phương án của liên danh nhà đầu tư, tổng vốn đầu tư là 6.154 tỷ đồng, trong đó tổng mức đầu tư sau thuế là 5.387 tỷ đồng, chi phí lãi vay 767 tỷ đồng. Thời gian thực hiện từ 2015-2021, trong đó đầu 2015 - cuối 2018 chuẩn bị dự án, đầu 2019 - cuối 2020 xây dựng, đầu 2021 bắt đầu khai thác.
Tuy nhiên theo ghi nhận của Nhadautu.vn, dự án ở thời điểm giữa tháng 7/2020 vẫn chỉ là bãi đất trống, chưa có dấu hiệu khởi công, thậm chí còn chưa có mặt bằng. Trong khi đó, thực trạng tài chính của nhà đầu tư có những chuyển biến đáng chú ý.
Trong 3 thành viên liên danh, nổi tiếng nhất chắc hẳn là Đức Khải Corp - một tập đoàn nổi danh trong lĩnh vực BT ở TP.HCM thuộc sở hữu của doanh nhân Bình Thuận Phạm Ngọc Lâm. Ở chiều hướng ngược lại, những Địa ốc Tân Hoàng hay Địa ốc Tam Bình gần như không có tên tuổi trên thị trường. Vậy thì tại sao tập đoàn của đại gia Lâm "Đức Khải" lại phải bắt tay với những đối tác kém tiếng này?
Câu trả lời có thể nằm ở dòng tiền triển khai dự án.
Tại văn bản số 9127 ngày 20/11/2017, Sở Tài chính TP.HCM cho biết Công ty Đức Khải có khả năng thanh toán nợ ngắn hạn rất thấp do khoản chi phí phải trả ngắn hạn quá cao, đồng thời các khoản vay nợ thuê tài chính ngắn hạn rất lớn, đặc biệt khoản vay dài hạn đến hạn trả là 993 tỷ đồng. Công ty đã vay dài hạn BIDV chi nhánh Gia Định 1.289,8 tỷ đồng để đầu tư dự án khu tái định cư Phú Mỹ - Era Town.
Do vậy số vốn của Đức Khải sẵn sàng đưa vào dự án chỉ là 34,7 tỷ đồng, là rất khiêm tốn đặt cạnh hàng nghìn tỷ đồng vốn đầu tư của dự án, đồng thời cũng thấp hơn nhiều mức vốn cam kết tại thoả thuận Liên danh ngày 5/10/2017 (73,7 tỷ đồng).
Tại thoả thuận này, Địa ốc Tân Hoàng cam kết góp 215 tỷ đồng, Địa ốc Tam Bình cam kết góp 325,5 tỷ đồng. Tổng vốn chủ sở hữu 3 nhà đầu tư góp vào dự án là 613,2 tỷ đồng. Trong khi đó, vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư tính theo tổng vốn của dự án không được thấp hơn 719 tỷ đồng (15% đối với phần vốn đầu tư 1.500 tỷ đồng và 10% đối với phần vốn trên 1.500 tỷ đồng).

...thậm chí còn chưa giải phóng mặt bằng, dù theo phương án đầu tư, dự án sẽ hoàn thành đưa vào khai thác từ đầu năm 2021. Ảnh: LT
Dù vậy, văn bản do Giám đốc Sở Tài chính Phan Thị Thắng ký vẫn đánh giá vốn chủ sở hữu của liên danh Đức Khải - Tân Hoàng - Tam Bình đảm bảo tham gia dự án.
Việc chỉ định liên danh Đức Khải, trong khi năng lực nhà đầu tư còn nhiều vấn đề có chăng là một trong những nguyên nhân khiến dự án chậm tiến độ kéo dài.
Và ở một chi tiết quan trọng, không rõ khi phê duyệt dự án và đề xuất Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, chính quyền TP.HCM có biết được rằng, những Địa ốc Tân Hoàng hay Tam Bình thực chất cũng là các thành viên trong hệ sinh thái Đức Khải.
Cụ thể, theo tìm hiểu của Nhadautu.vn, CTCP Địa ốc Tam Bình được thành lập từ năm 2011, với cổ đông lớn nhất, nắm 50% vốn là Tổng công ty Đền bù Giải toả - một công ty thành viên của Đức Khải Corp. Về phần mình. Địa ốc Tân Hoàng được thành lập năm 2010, do 3 cổ đông cá nhân góp vốn, đều là người Bình Thuận, gồm ông Phạm Văn Lai, bà Lê Thị Thuỳ Vân và ông Võ Nhật Hùng.
Trong đó ông Hùng là một trong những "cánh tay phải" của ông Phạm Ngọc Lâm, đang đứng tên một loạt thành viên trong tập đoàn Đức Khải như CTCP Du lịch Đức Khải, CTCP Dịch vụ và Du lịch Cù lao Bà Sang, CTCP Đầu tư và Phát triển dự án BT, CTCP Five B, CTCP Phát triển Bất động sản C30 Quận 10, CTCP Đầu tư Hạ tầng và Nhà ở Sài Gòn...
Từ giữa năm ngoái, BIDV liên tục rao bán nhiều tài sản có giá trị lớn của Đức Khải, chẳng hạn tính đến tháng 5/2020 đã 4 lần rao bán hàng chục căn chung cư Era Town với giá trị khoảng 200 tỷ đồng.
Tháng 8/2019, BIDV có thông báo phát mại tài sản của Đức Khải là 2 quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất tại địa chỉ số 271/5A và 271/5B An Dương Vương, Quận 5, Tp.HCM. Hai khu đất này nằm trong số nhiều khu đất (số 271/7B, 271/12, 271/14, 271/16, 253/209, 271/5B, 271/5A, 253/11 An Dương Vương và 207 Nguyễn Văn Cừ, Phường 3, Quận 5) là nơi xây dựng dự án Chung cư cao tầng kết hợp Văn phòng, Thương mại và Dịch vụ. Trong đó, khu đất số 271/7B An Dương Vương cũng là nơi đăng ký địa chỉ trụ sở chính của Đức Khải.
Với thực trạng bết bát như vậy, giới đầu tư nhận định liên danh Đức Khải gần như không thể triển khai dự án. BIDV - nhà băng cam kết tài trợ hàng nghìn tỷ đồng chắc hẳn cũng khó có thể chấp thuận rót vốn cho một con nợ có lịch sử tín dụng xấu như vậy.
Âm thầm đổi chủ
Trong bối cảnh đó, Văn phòng UBND TP.HCM ngày 5/6/2020 có thông báo số 452/TB-VP truyền đạt kết luận của Phó Chủ tịch Võ Văn Hoan tại buổi họp về dự án xây dựng cụm cảng ICD Long Bình. Trong đó có nội dung yêu cầu các sở ban ngành nghiên cứu hai phương án đầu tư: Hoặc giữ nguyên hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT) hoặc chuyển sang hình thức hợp đồng xây dựng - sở hữu - kinh doanh (BOO).
Điều gây bất ngờ là dù dự án chậm tiến độ nhiều năm, song chính quyền TP.HCM không đặt ra vấn đề thu hồi dự án để đấu giá lựa chọn nhà đầu tư mới có năng lực và đưa về lợi ích lớn nhất cho ngân sách.
Theo nguồn tin của Nhadautu.vn, dự án trên thực tế đã không còn thuộc sở hữu của nhóm Đức Khải. Liên danh này ngay sau khi xin được dự án gần như ngay lập tức "sang tay" cho một tập đoàn có quan hệ thân thiết ở TP.HCM; cụ thể, chuyển nhượng quyền góp vốn của Đức Khải trong dự án và bán lại toàn bộ cổ phần trong Địa ốc Tân Hoàng và Địa ốc Tam Bình.
Việc thay đổi nhà đầu tư dự án không rõ đã được UBND TP.HCM báo cáo xin chủ trương của Thủ tướng Chính phủ hay chưa. Biết rằng việc mua bán cổ phần ở Địa ốc Tân Hoàng và Tam Bình đã được thực hiện từ năm 2017, song tới nay vẫn chưa được Sở Kế hoạch Đầu tư cập nhật theo Giấy đăng ký doanh nghiệp mới nhất.
- Cùng chuyên mục
Tăng liền 7 phiên, VN-Index tiếp tục lên đỉnh mới
Giao dịch giằng co trong gần như cả phiên 12/8, song nỗ lực của các cổ phiếu trụ VN30 đã giúp VN-Index tiếp tục duy trì mạch tăng 7 phiên liên tiếp.
Tài chính - 12/08/2025 16:39
F88 kịch trần 3 phiên liên tiếp: Thị trường thêm 2 đại gia nghìn tỷ
Cổ phiếu F88 tăng trần 3 phiên liên tiếp để lên vùng 1.150.000 đồng/cp. Vốn hóa Đầu tư F88 cũng tăng 88% lên gần 9.500 tỷ đồng.
Tài chính - 12/08/2025 16:36
Cổ phiếu bảo hiểm ở đâu trong ‘bữa tiệc’ thị trường chứng khoán?
Cổ phiếu bảo hiểm gần như đi ngang hoặc tăng rất ít so với đà tăng của thị trường, bất chấp hiệu quả kinh doanh chính dần cải thiện và mảng đầu tư khởi sắc.
Tài chính - 12/08/2025 14:44
Thấy gì từ sự dịch chuyển dòng tiền của khối ngoại?
Các dữ liệu cho thấy nhà đầu tư toàn cầu đang có xu hướng tái cơ cấu danh mục, đặc biệt xu hướng mua ròng ở các thị trường Châu Á (trong đó có Việt Nam) đang bắt đầu quay trở lại.
Tài chính - 12/08/2025 10:31
Hiểu đúng về nhóm cổ phiếu VNMITECH và VN50 GROWTH
Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE) vừa công bố bộ Quy tắc xây dựng và quản lý chỉ số các cổ phiếu công nghiệp hiện đại và công nghệ (VNMITECH) và Quy tắc xây dựng và quản lý chỉ số các cổ phiếu VN50 tăng trưởng Vietnam Growth 50 Index (VN50 Growth).
Tài chính - 12/08/2025 08:54
Nhà đầu tư không nên FOMO khi VN-Index tiếp cận vùng 1.600 điểm
VN-Index không thể duy trì mức 1.600 điểm nhưng vẫn tăng gần 12 điểm để lên mức cao mới. Chuyên gia cảnh báo rủi ro điều chỉnh ngắn hạn khi định giá tiệm cận mức hợp lý.
Tài chính - 12/08/2025 06:45
VN-Index vượt 1.600 điểm
Tiền đổ vào thị trường chứng khoán nhiều chưa từng có đã hỗ trợ cho VN-Index chạm ngưỡng 1.600 điểm. Dòng tiền có xu hướng luân chuyển mạnh vào các cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng.
Tài chính - 11/08/2025 12:39
Tuần tăng trưởng ấn tượng của thị trường tiền điện tử
Thị trường tiền điện tử đã có một tuần tích cực (4/8 - 8/8) với hầu hết các đồng đều tăng trưởng, đẩy giá trị vốn hoá toàn thị trường lên gần 4.000 tỷ USD.
Tài chính - 11/08/2025 06:32
Sự phát triển thần tốc của Vietravel Airlines
Sau khi về tay nhóm T&T Group, Vietravel Airlines từ chỗ chỉ thuê tàu bay đã sở hữu 3 chiếc. Hãng đặt mục tiêu có tối thiểu 10 chiếc trong năm nay và 30 – 50 chiếc đến 2030.
Tài chính - 10/08/2025 13:20
Cổ phiếu CII tiệm cận đỉnh 2 năm
CII đã đạt được nhiều bước tiến pháp lý các dự án bất động sản tại Thủ Thiêm và khu tây TP.HCM. Nhờ đó, cổ phiếu CII cũng tăng giá mạnh trong hơn 3 tháng qua.
Tài chính - 10/08/2025 08:51
Chứng khoán 'rực rỡ' trong tuần 4/8 - 8/8
Điểm sáng tích cực nhất trong tuần vượt đỉnh của VN-Index là dòng tiền có sự lan tỏa sang các cổ phiếu và nhóm ngành ngoài VN30.
Tài chính - 09/08/2025 17:54
Bitcoin quay lại đà tăng sau sắc lệnh của ông Trump
Các chuyên gia cho rằng sắc lệnh mới nhất cho phép tài khoản hưu trí 401 (k) của người dân Hoa Kỳ được sử dụng tiền ảo, là lý do chính khiến Bitcoin quay lại đà tăng, sau thời gian dài chững lại do làn sóng chốt lời.
Tài chính - 09/08/2025 08:46
Quý kinh doanh tích cực của doanh nghiệp cảng biển
Nhiều doanh nghiệp cảng biển báo lãi ròng quý II/2025 tăng mạnh so với cùng kỳ năm trước.
Tài chính - 09/08/2025 07:59
Nhóm VN30 'nghỉ ngơi', cổ phiếu vừa và nhỏ tăng mạnh
Trong bối cảnh nhóm VN30 giảm điểm, các nhóm vốn hóa vừa và nhỏ diễn biến khá tích cực. Dòng tiền đã luân chuyển sang những cổ phiếu chưa tăng mạnh thời gian qua.
Tài chính - 08/08/2025 15:53
BSR khởi động kế hoạch chia thưởng 'khủng'
BSR lấy ý kiến cổ đông phương án tăng vốn điều lệ trong tháng 9. Doanh nghiệp có kế hoạch chia thưởng tỷ lệ 61,5% để tăng vốn lên hơn 50.000 tỷ đồng.
Tài chính - 08/08/2025 15:40
Ngay sau khi niêm yết HoSE, Taseco Land muốn phát hành cổ phiếu riêng lẻ
Taseco Land dự kiến trình cổ đông thông qua phương án phát hành cổ phiếu riêng lẻ cho nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp.
Tài chính - 08/08/2025 14:53
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 2 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 2 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 4 month ago