Những tháng cuối năm 2017, các nông trường của Hoàng Anh Gia Lai tại Attapeu, Lào, nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Hàng nghìn công nhân chia nhau thu hoạch, đóng gói chuối, thanh long, ớt, chanh dây... vào container dưới sự giám sát của các chuyên gia nông nghiệp. Đích đến của những thùng hàng khổng lồ này là các siêu thị tại Việt Nam và thị trường tiêu thụ trái cây số 1 thế giới - Trung Quốc.

Khi những thông tin về các khoản nợ đến ngày đáo hạn tung tít trên mặt báo cách đây chừng 2 năm, thì ông Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức), vẫn đang lặng lẽ đi trên các trang trại trái cây của mình, trải dài dọc các đồn điền mênh mông ở 3 nước Đông Dương Campuchia, Lào, Việt Nam.

Bài liên quan

Nguyên Tổng giám đốc ACB Lý Xuân Hải làm trưởng ban chiến lược tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai

Trong đại hội cổ đông 2016, giai đoạn tình trạng tài chính gay cấn nhất với tập đoàn thì Bầu Đức bất ngờ nhưng quyết liệt khẳng định với cổ đông rằng Tập đoàn sẽ chuyển hướng làm nông nghiệp, mà cụ thể là sản xuất, kinh doanh trái cây.

Vào thời điểm đó, không nhiều người tin vào tham vọng của ông Đoàn Nguyên Đức. Có người còn cho rằng chắc ông bầu đam mê bóng đá vì nợ nần mà hoá 'lẫn', bởi Hoàng Anh Gia Lai trước nay được biết đến với các dự án địa ốc, thuỷ điện hay mía đường, chưa từng có kinh nghiệm trong lĩnh vực nông nghiệp.

Không tranh luận, không phân minh, ông Đức nhanh chóng xắn tay vào khai hoang các nông trường tại Việt Nam và 2 nước bạn. Hình ảnh người đứng đầu Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai giản dị với quần jean, áo sơ mi cộc tay cùng chiếc mũ lưỡi trai lặng lẽ đi thực địa từng vườn trái cây trở nên thân thuộc đối với hàng vạn nhân viên của Hoàng Anh Gia Lai. Sáng ở Việt Nam, trưa Lào, tối ở Camphuchia là chuyện thường ngày của bầu Đức.

Và rồi, thành quả đã bắt đầu tìm đến với con người nói thật, làm thật. 9 tháng đầu năm 2017, Hoàng Anh Gia Lai lãi sau thuế gần 1.200 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lỗ cả nghìn tỷ đồng. Từ con số 0 tròn trĩnh, các loại trái cây tưởng chừng có giá trị thấp như chuối, thanh long, chanh dây đã mang về cho Hoàng Anh Gia Lai 50 triệu USD (gần 1.300 tỷ đồng) doanh thu thuần trong 3 quý đầu năm vừa qua. Đây là thành công mà không nhiều người có thể mường tượng khi Hoàng Anh Gia Lai lâm cảnh khó khăn.

Với quỹ đất trên 100.000 ha, trong đó hơn 20.000 ha quy hoạch trồng trái cây, Hoàng Anh Gia Lai là ông lớn trong ngành nông nghiệp sở hữu quỹ đất lớn nhất Việt Nam, vượt xa các doanh nghiệp khác như PAN, NAFood, Fohla hay Thanh Long Hoàng Hậu với quỹ đất chỉ giới hạn chừng 500 ha đổ lại, thậm chí vươn tầm thế giới. Đây là nền tảng quan trọng giúp giấc mơ vươn tầm châu lục, thế giới của ông bầu Đoàn Nguyên Đức sẽ sớm trở thành hiện thực.

Nhìn lại những gì doanh nhân họ Đoàn đã làm được kể từ ngày khởi nghiệp với xưởng gỗ nhỏ đóng bàn cho học sinh, thì kết quả có được hôm nay có phần 'mang tính dự báo'. Khi ông bầu đam mê bóng đá mua tuyển thủ đầy danh tiếng Kiatisak của Thái Lan, đưa Câu lạc bộ Hoàng Anh Gia Lai từ giải hạng nhất vô địch V-League 2 lần liên tiếp, rồi mời gọi đội bóng danh tiếng thế giới Arsenal xây dựng thành công học viện Hoàng Anh Gia Lai Arsenal JMG, sau đó cho ra lò loạt tuyển thủ đầy hứa hẹn, người ta thấy ở bầu Đức sự đam mê và quyết tâm cháy bỏng. Và bởi vậy, khi ông muốn toàn tâm toàn ý đầu tư vào nông nghiệp, thì nói rằng thành công của ông là 'mang tính dự báo', là như vậy.

“Từ người nằm viện, Hoàng Anh Gia Lai sẽ trở lại cuộc đua nhanh nhất. Còn tài sản nào trong nhà, còn một viên đạn cuối cùng, chúng tôi cũng tập trung trồng cây ăn trái”, ông Đức nói quyết tâm. "Vấn đề lớn nhất của Hoàng Anh Gia Lai là thanh khoản, khi thanh khoản tốt, Hoàng Anh Gia Lai không còn gặp vấn đề gì đáng ngại. Chúng tôi có quy trình giống, kỹ thuật cho tới thị trường xuất khẩu chứ không phải làm nhỏ lẻ như nông dân. Chúng tôi là tập đoàn lớn, khách hàng là các tập đoàn lớn trong lĩnh vực nông nghiệp", Bầu Đức nói.

Xong cơn mưa trời lại sáng

Năm 2017 chứng kiến bước ngoặt quan trọng của Hoàng Anh Gia Lai, khi tập đoàn này cơ bản tái cấu trúc thành công, kiên quyết thoái vốn khỏi các dự án thuỷ điện, mía đường, bất động sản để dồn lực vào lĩnh vực nông nghiệp, mà bầu Đức từng chia sẻ, không giấu diếm tham vọng rằng thương hiệu trái cây của Hoàng Anh Gia Lai sẽ vươn ra tầm thế giới.

Không quanh co với cổ đông, bầu Đức thẳng thắng thừa nhận đã mắc sai lầm khi vay nợ lớn để xây dựng tài sản dài hạn, mà cụ thể là dồn lực trồng cao su. Người tính không bằng trời tính, hàng chục nghìn tỷ đồng đổ vào cao su khi giá sản phẩm công nghiệp này đang ở đỉnh cao 6.000 USD, đến khi cho thu hoạch thì giá cao su 'bốc hơi' 80% về còn 1.000 USD.

Nhận thấy cây công nghiệp gặp rủi ro cao, khi không có nhiều khác biệt về sản phẩm và nhu cầu không tăng trưởng đột biến, bầu Đức đã bắt đầu chuyển hướng sang lĩnh vực nông nghiệp. Với lợi thế quỹ đất có 1-0-2 ở Đông Nam Á, cùng nhân lực có chất lượng, kinh nghiệm, Hoàng Anh Gia Lai nhanh chóng chuyển hàng chục nghìn ha đất trống vốn trước đó đã được làm mặt bằng để trồng cao su, cọ, thì nay trồng chuối, chanh dây, thanh long... với chiến lược lấy ngắn nuôi dài.

Trong một chuyến công tác tại tỉnh Attapeu của nước bạn Lào vào cuối năm 2016, tác giả bài viết có cơ hội 'mục sở thị' những cánh đồng thẳng cánh cò bay của Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai. Hàng chục xe 'cam nhông' nối đuôi nhau vận chuyển phân bón, cọc gỗ, bê tông để trồng thanh long. Trợ tá đắc lực của bầu Đức - ông Phan Thanh Thủ lúc đó khẳng định, sẽ không còn lâu nữa, những cánh đồng toàn cỏ dại sẽ chuyển thành khu chuyên canh cây nông nghiệp lớn nhất châu Á. Thị trường cần quả gì, Hoàng Anh Gia Lai sẽ trồng quả đó, với quy mô công nghiệp và áp dụng trình độ khoa học công nghệ tiên tiến.

Như bầu Đức từng chia sẻ, dù chưa thành công và chịu áp lực lớn về tài chính khi đầu tư vào cây công nghiệp, nhưng năng lực triển khai của tập đoàn qua đó đã được củng cố và khẳng định.

Với nền tảng như vậy, Hoàng Anh Gia Lai không gặp nhiều khó khăn khi chuyển đổi sang lĩnh vực nông nghiệp. 9 tháng đầu năm 2017, tập đoàn của bầu Đức đã trồng thành công 18.000 ha với 19 loại hoa quả nhiệt đới và gia vị. 2.000 ha đang thu hoạch và tiêu thụ thành công 50.000 tấn hoa quả với 25 đối tác lớn.

Sang năm 2018, Hoàng Anh Gia Lai dự kiến thu hoạch 8.829 ha với tổng sản lượng đạt 334 nghìn tấn, doanh thu 7.534 tỷ đồng và lãi trước thuế, trước lãi suất là gần 4.100 tỷ đồng.

Khi mà các dự báo của Hoàng Anh Gia Lai được xây dựng với tinh thần thận trọng, thì kết quả thực tế trong năm 2018 có thể cao hơn nữa. Trong một buổi gặp gỡ nhà đầu tư vào cuối năm ngoái, bầu Đức cho biết Hoàng Anh Gia Lai hiện có khoảng 2.000 ha trồng ớt. Tuy nhiên người đứng đầu Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai chỉ đưa ra dự báo năng suất trung bình sẽ ở mức trung bình 25 tấn/ ha, giá vốn khoảng 13.000 đồng, giá bán 40.000 đồng/ kg. Trên thực tế, lãnh đạo các nông trường của Hoàng Anh Gia Lai cho biết năng suất trung bình của loại sản phẩm này lên tới 40-45 tấn/ ha. Giá ớt trên thị trường hiện cũng ở mức rất cao - 80.000 đồng/ kg.

Bài liên quan

Cổ phiếu Hoàng Anh Gia Lai tăng trần, 'bầu' Đức nhẹ nhàng bỏ túi trăm tỷ

Chuối, thanh long giúp Hoàng Anh Gia Lai lãi gấp đôi kế hoạch năm chỉ sau 9 tháng

Cổ phiếu Hoàng Anh Gia Lai tăng phi mã, bầu Đức nhẹ nhàng thu về trăm tỷ

Hoàng Anh Gia Lai tìm đối tác bán 50% dự án tại Myanmar