Doanh nghiệp nhà nước được cắt giảm 50% thủ tục lên trình Thủ tướng

Ngày 13/5, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 9, Quốc hội thảo luận về dự thảo Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

Tình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, dự thảo luật chỉnh lý cắt giảm 7/24 (khoảng 30%) thủ tục hành chính.

Các quy định trong dự thảo luật đã tăng cường phân cấp cho doanh nghiệp, cắt giảm nhiều thủ tục phải trình cơ quan đại diện chủ sở hữu, Thủ tướng Chính phủ, Quốc hội. Trong đó, khoảng 50% số thủ tục trình lên Thủ tướng được cắt giảm hoặc phân cấp cho cơ quan đại diện chủ sở hữu.

Nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội đề nghị rà soát, hoàn thiện nguyên tắc quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp, bám sát chủ trương của Đảng, quy định cụ thể cơ chế phân quyền và cơ chế kiểm soát theo hướng doanh nghiệp tự quyết định, tự chịu trách nhiệm và đánh giá hiệu quả đầu tư vốn gắn với sử dụng vốn. Có ý kiến đề nghị giữ như quy định hiện hành về nguyên tắc quản lý, đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

UBTVQH đã chỉnh lý dự thảo luật, quy định rõ các nguyên tắc quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

Theo đó, cơ quan quản lý nhà nước và cơ quan đại diện chủ sở hữu quản lý doanh nghiệp thông qua người đại diện; không can thiệp trực tiếp vào hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, hoạt động quản lý, điều hành của người quản lý doanh nghiệp; bảo đảm doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh theo cơ chế thị trường, bình đẳng, hợp tác và cạnh tranh theo pháp luật; bảo đảm cơ chế phân quyền, cơ chế kiểm soát theo hướng doanh nghiệp tự quyết định, tự chịu trách nhiệm và đánh giá hiệu quả quản lý, đầu tư vốn và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp theo mục tiêu tổng thể.

Bên cạnh đó, về đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp, nhiều ý kiến đề nghị tiếp tục rà soát, chỉ tập trung đầu tư vốn vào một số doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực then chốt, thiết yếu hoặc lĩnh vực mà các doanh nghiệp khác không đầu tư.

UBTVQH nêu rõ, về nguồn vốn, phạm vi đầu tư vốn của nhà nước vào doanh nghiệp là những lĩnh vực mà nhà nước cần đầu tư vốn để thành lập doanh nghiệp và đầu tư bổ sung vốn nhà nước, gồm: Doanh nghiệp cung ứng sản phẩm, dịch vụ công ích thiết yếu cho xã hội; doanh nghiệp trực tiếp phục vụ quốc phòng, an ninh; doanh nghiệp hoạt động tại những địa bàn trọng yếu về quốc phòng, an ninh; doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực độc quyền tự nhiên; doanh nghiệp phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia; ứng dụng công nghệ cao, đầu tư lớn, xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng trọng điểm, quan trọng quốc gia, tạo động lực phát triển nhanh cho các ngành, lĩnh vực khác và nền kinh tế; doanh nghiệp thuộc lĩnh vực then chốt, thiết yếu của nền kinh tế.

HĐTV, Chủ tịch công ty tự quyết kế hoạch kinh doanh hằng năm

Về chiến lược kinh doanh, kế hoạch kinh doanh hằng năm của doanh nghiệp, một số ý kiến đề nghị làm rõ thẩm quyền phê duyệt chiến lược kinh doanh của cơ quan, tổ chức và quy định theo hướng tạo sự chủ động cho doanh nghiệp.

Do đó, dự thảo luật đã chỉnh lý với nội dung HĐTV, Chủ tịch công ty quyết định việc ban hành, điều chỉnh chiến lược kinh doanh, kế hoạch kinh doanh hằng năm của doanh nghiệp căn cứ vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và hằng năm, các nhiệm vụ, chỉ tiêu cơ bản được đại diện chủ sở hữu nhà nước giao, đồng thời giao Chính phủ quy định chi tiết.

Quy định tại dự thảo đã thay đổi căn bản so với Luật số 69, phân quyền cho doanh nghiệp ban hành chiến lược kinh doanh và kế hoạch kinh doanh hằng năm, tạo sự chủ động trong điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, khắc phục tình trạng chậm trễ do chậm phê duyệt chiến lược và kế hoạch trong thời gian vừa qua.

Nhiều ý kiến đề nghị rà soát, bổ sung, hoàn thiện quy định về quyết định chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư dự án tại dự thảo cho phù hợp với quy định của Luật Đầu tư và Luật Đầu tư công và quy định rõ về quy trình, thủ tục quản lý vốn và quản lý đầu tư, bảo đảm phù hợp với quan điểm phân cấp, phân quyền cho doanh nghiệp, thống nhất với các quy định pháp luật liên quan.

Để khắc phục hạn chế của Luật số 69 và tăng cường phân cấp quyết định đầu tư, bảo đảm bao quát hết các lĩnh vực và hoạt động đầu tư của doanh nghiệp, UBTVQH đã chỉ đạo chỉnh lý như sau: Đối với dự án đầu tư sử dụng toàn bộ hoặc một phần vốn đầu tư công, thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư, trình tự, thủ tục đầu tư thực hiện theo quy định của pháp luật về đầu tư công.

Đối với dự án đầu tư thuộc diện chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư, HĐTV hoặc Chủ tịch công ty quyết định đầu tư dự án sau khi hoàn thành thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư và lựa chọn nhà đầu tư; trình tự, thủ tục đầu tư thực hiện theo quy định của pháp luật về đầu tư và pháp luật khác có liên quan...

Ngoài ra, về chính sách tiền lương, thù lao, tiền thưởng, một số ý kiến đề nghị tăng cường phân cấp cho doanh nghiệp trong việc quyết định. Tiếp thu ý kiến của đại biểu, dự thảo luật quy định: HĐTV, Chủ tịch công ty được quyết định tiền lương, thưởng tại doanh nghiệp theo nguyên tắc tuân thủ quy định của pháp luật về lao động, thỏa thuận trong hợp đồng lao động, năng suất, hiệu quả công việc của người lao động; sử dụng quỹ đầu tư phát triển; phê duyệt báo cáo tài chính hàng năm của doanh nghiệp.