Đầu tư thế nào trong bối cảnh toàn cầu có nhiều yếu tố bất định?

Sự kiện áp thuế quan của Chính quyền Tổng thống Donald Trump không khác gì cơn lốc mạnh quét qua thị trường chứng khoán (TTCK) toàn cầu, cũng như TTCK Việt Nam.

Dù chỉ số chính đã có sự hồi phục nhất định khi tăng gần 12% từ mức đáy chốt phiên 9/4, song quan sát của Nhadautu.vn cho thấy nhiều cổ phiếu vẫn chưa thể quay trở lại vùng giá cũ. Hay, ở phiên 15/4, áp lực bán mạnh đã đẩy chỉ số VN-Index chốt phiên giảm 13,65 điểm (tương đương 1,1%) sau 3 ngày tăng điểm liên tiếp.

Trao đổi trong Talkshow Phố Tài chính, TS. Hồ Quốc Tuấn, Giảng viên Cao cấp, Đại học Bristol (Anh) nhìn nhận các chính sách bất ổn định sẽ là chủ đề của thị trường toàn cầu trong năm 2025.

“Phía Mỹ tạm hoãn áp thuế trong 90 ngày để đàm phán với các nước. Tuy nhiên, tôi nghĩ có thể trong khoảng vài tuần lại có một động thái thuế quan khác được đưa ra, do đó khó có thể nhận định thị trường TTCK sẽ ổn định được”, ông nói.

Ngoài ra, việc Trung Quốc đã bắt đầu hạ tỷ giá, để đồng nhân dân tệ xuống giá… đã cho thấy những căng thẳng về thuế quan có thể biến thành những căng thẳng về tiền tệ, gây ra áp lực về tỷ giá và chính sách tiền tệ nói chung trên toàn cầu. Thị trường chứng khoán sẽ phải đối mặt với những vấn đề này. Đây sẽ là chủ đề xuyên suốt từ bây giờ.

Bên cạnh đó, việc tăng trưởng toàn cầu có xu hướng chậm lại sẽ khiến các quỹ đầu tư phải điều chỉnh lại quy mô và vị thế nắm giữ. Các quỹ sẽ giảm bớt những tài sản có tính rủi ro cao như cổ phiếu và chuyển sang một số loại tài sản khác như vàng. Và động thái của các quỹ lớn sẽ làm ảnh hưởng đến số đông còn lại.

Đối với Việt Nam, ông Tuấn cho rằng nền kinh tế trong nước sẽ đối diện với 3 yếu tố bất định. Thứ nhất, đó là giải quyết các vấn đề liên quan đến xuất xứ hàng hóa. Thứ hai là chuỗi cung ứng toàn cầu sẽ bị gián đoạn. Thứ ba là dòng vốn FDI, các công ty đa quốc gia sẽ phải nhìn nhận lại chiến lược đầu tư.

Ông Tuấn phân tích:“Tôi có góc nhìn lạc quan rằng rất nhiều nước bao gồm những nước có nền kinh tế mở như Việt Nam, khi có các cú sốc bên ngoài, thì bên trong sẽ có sự phản ứng. Ví dụ như Trung Quốc tăng chi tiêu công và đưa ra những kế hoạch kích cầu. Việt Nam cũng như vậy, chúng ta sẽ phải điều chỉnh chiến lược chi tiêu công. Đây cũng là cơ hội để cải cách nền kinh tế và chúng ta không thể dựa vào thu hút FDI một cách dễ dãi”.

Giảng viên Cao cấp Đại học Bristol nhìn nhận việc Việt Nam sẽ phản ứng và hiệu quả phản ứng đến đâu sẽ quyết định mức độ duy trì được tăng trưởng với mục tiêu 8% hay không.

Tiềm năng từ dòng vốn trong nước

Tính đến phiên giao dịch 15/4, trên sàn HoSE, khối ngoại đã bán ròng gần 35.000 tỷ đồng. Ông Tuấn nhìn nhận không nên kỳ vọng quá nhiều vào câu chuyện dòng vốn quốc tế trong khoảng thời gian tới.

Nhà đầu tư nước ngoài sẽ đánh giá lại về Việt Nam so với khoảng thời gian trước đây. Thứ hai, có một địa điểm đầu tư hấp dẫn đang nổi lên đó là Nhật Bản, nhiều quỹ đầu tư quốc tế đánh giá rất cao Nhật Bản trong cơ hội sắp tới. Như vậy việc nhà đầu tư nước ngoài bán ròng hay không mua nhiều vì thấy có những chỗ hấp dẫn hơn chứ không phải họ đánh giá Việt Nam xấu đi.

“Tuy nhiên, tôi đánh giá dòng vốn trong nước còn rất nhiều tiềm năng và có thể dẫn dắt thị trường trong thời gian tới, chẳng qua do tâm lý của nhà đầu tư cá nhân trong nước thường e ngại khi thấy nhà đầu tư nước ngoài bán ra. Vì vậy, chúng ta chỉ có thể dùng thời gian để chứng minh rằng kinh tế Việt Nam sẽ ổn và vẫn luôn có những doanh nghiệp tốt. Trong trường hợp chúng ta được nâng hạng, khi đó các nhà đầu tư ngoại sẽ nhìn lạc quan hơn về Việt Nam và sẽ mua ròng trở lại”, ông Tuấn đánh giá.

Khuyến nghị với nhà đầu tư, ông Tuấn cho rằng nên hạn chế nghĩ đến việc thị trường sẽ tăng được bao nhiêu điểm. Nhà đầu tư nên nghĩ nhiều hơn đến quản lý đầu tư.

Giả sử nếu muốn đánh cược với thị trường, nhà đầu tư sẽ quan tâm đến các câu chuyện ngắn hạn, tuy nhiên câu chuyện tin tức bây giờ không còn là diễn biến theo tuần mà thậm chí là diễn biến theo ngày. Còn nếu muốn tích lũy tài sản, nhà đầu tư nghĩ về dài hạn hơn rằng nền kinh tế sẽ phát triển như thế nào, doanh nghiệp nào vẫn kinh doanh tốt và thích ứng được…

Ông Tuấn cho biết thông thường sẽ chia danh mục làm 3 phần. Trong đó, một phần là dài hạn, nếu kinh tế của Việt Nam vẫn cứ tiếp tục tăng trưởng và đạt được mức cao thì cũng có nhiều nhóm ngành sẽ được hưởng lợi theo, ví dụ như ngân hàng, một số ngành hàng thiết yếu đối với tiêu dùng. 

Phần thứ hai sẽ đặt góc nhìn trong một hoặc hai năm, giả sử tăng trưởng Việt Nam đang ổn thì đâu là nhóm ngành sẽ hưởng lợi mà hiện tại định giá đang hấp thì tôi sẽ đầu tư vào đó. Và cuối cùng, một phần của danh mục để đầu tư và trong ngắn hạn, sẵn sàng đặt cược vào thị trường khi có thông tin đem đến cơ hội lớn.

“Như vậy có thể thấy, chúng ta không chỉ nhìn vào một lớp tài sản mà chúng ta cần có cách quản lý tài sản sao cho hiệu quả. Trong tương lai, chúng ta có thể có các trung tâm tài chính như Chính phủ đang lên kế hoạch thực hiện, thì khi đó không chỉ là cổ phiếu mà còn có một số loại tài sản khác như tài sản số có thể được phép giao dịch…giúp dạng hóa kênh đầu tư cho các nhà đầu tư”, ông Tuấn nhìn nhận.