Đại gia kiểm toán PwC mất 2/3 doanh thu kiểm toán từ khách hàng Trung Quốc

TIỆP NGUYỄN

09:52 19/07/2024

Chi nhánh Trung Quốc của công ty PricewaterhouseCoopers (PwC)-một trong 4 công ty kiểm toán hàng đầu thế giới, đã mất khoảng 2/3 doanh thu kiểm toán từ các khách hàng niêm yết tại thị trường Trung Quốc trong năm nay. Điều này cho thấy hệ quả khắc nghiệt từ bê bối gian lận kiểm toán tại tập đoàn Evergrande.

Pwc_01 — *Trụ sở chính PwC Trung Thiên tại Bắc Kinh, Trung Quốc. Ảnh: Global Times.*

Theo thông tin từ Công ty chuyên cung cấp dữ liệu tài chính Wind Information của Trung Quốc, PwC Trung Thiên, chi nhánh của PwC tại đại lục, thường được gọi là PwC Trung Quốc, đã lỗ ít nhất 561 triệu NDT (77 triệu USD) trong tổng thu nhập kiểm toán năm 2023 là 869 triệu NDT từ các công ty Trung Quốc niêm yết trên sàn chứng khoán đại lục trong vòng sáu tháng qua.

Sự ra đi của một số khách hàng doanh nghiệp và cuộc điều tra của cơ quan quản lý về vai trò của PwC trong bê bối kiểm toán thổi phồng doanh thu của Tập đoàn Evergrande, đã khiến PwC Trung Thiên chịu thiệt hại đến mức phải cắt giảm chi phí và sa thải nhân viên. Để giảm thiểu chi phí, PwC Trung Thiên đã yêu cầu các đối tác tại Trung Quốc có thu nhập cao nhất chấp nhận giảm lương 50%, trong khi các đối tác khác phải giảm lương từ 20% đến 40%.

Năm 2023, Tập đoàn Bảo hiểm Nhân dân Trung Quốc thuộc sở hữu nhà nước, đã trả khoản phí kiểm toán 65 triệu NDT, còn Tập đoàn Đường sắt Trung Quốc, đã trả 33 triệu NDT cho PwC Trung Thiên. Đây là 2 khách hàng lớn của PwC trong số hơn 20 công ty niêm yết ở đại lục đã quyết định đổi công ty kiểm toán - Khi PwC Trung Thiên đang phải đối mặt với án phạt liên quan đến việc kiểm toán gian lận cho Tập đoàn Evergrande.

pwc_02 — *10 công ty kiểm toán hàng đầu Trung Quốc tính theo doanh thu kiểm toán. Ảnh: FT.*

Theo Viện Kế toán Công chứng Trung Quốc (CICPA), 107 công ty niêm yết ở Trung Quốc đại lục đại diện cho một phần tổng doanh thu của PwC Trung Thiên vào năm 2023. PwC đã kiếm được 7,9 tỷ NDT vào năm 2022, trong đó 6,8 tỷ NDT được ghi nhận là thu nhập kiểm toán từ các khách hàng ở Trung Quốc đại lục, Hồng Kông, Hoa Kỳ và các thị trường khác.

Phàn Trung Văn, giáo sư kế toán tại Đại học Thành phố Hồng Kông, người đã có phân tích độc lập về sự ra đi của khách hàng PwC Trung Quốc, cho biết công ty kiểm toán đã phải hứng chịu “sự ra đi bất thường” của khách hàng đại lục trong năm nay. Ông nói: “Điều này không phải là điển hình đối với PwC, cũng không phổ biến trong số các đối thủ chính của PwC như KPMG, EY hay Deloitte. Các báo cáo của công ty rất mơ hồ trong việc nêu rõ lý do nhưng những thay đổi dường như xảy ra sau vụ bê bối Evergrande”.

PwC Trung Quốc từ chối bình luận về việc mất đi khách hàng. Nhưng tờ Financial Times cho biết thông tin liên lạc nội bộ cho thấy các giám đốc điều hành đang cố gắng ngăn chặn hậu quả. Công ty đã nói với các đối tác trong một email gần đây rằng họ nên “giữ bình tĩnh” và “chuẩn bị đón nhận những sóng gió sắp tới”.

Những quy định của Trung Quốc yêu cầu các doanh nghiệp nhà nước và các công ty niêm yết ở đại lục phải cho nghỉ và luân chuyển kiểm toán viên sau mỗi 8 và 10 năm. Nhưng PwC đã phải chịu áp lực nặng nề sau sự sụp đổ của Evergrande vào năm 2021 và sau đó là sự giám sát chặt chẽ đối với ngành bất động sản.

PwC Trung Thiên, công ty đã kiểm toán Evergrande trong 14 năm cho đến năm 2023 và cung cấp cho nhà phát triển bất động sản này kết quả kiểm toán “đẹp”, dự kiến sẽ bị phạt sau khi cơ quan quản lý chứng khoán Trung Quốc cáo buộc Evergrande đã thổi phồng doanh thu kinh doanh tại đại lục gần 80 tỷ USD trong năm 2019 và 2020, đồng thời phạt công ty này 577 triệu USD vào tháng 5.

Theo dữ liệu từ CICPA, PwC là công ty kế toán lớn nhất Trung Quốc xét về mặt doanh thu và là công ty kiểm toán được ưu tiên lựa chọn cho các công ty thuộc sở hữu nhà nước vào năm 2022, tiếp theo là EY. Dữ liệu của Wind Information cho thấy, các công ty thuộc 4 đại gia kiểm toán (Big Four) chiếm 32% tổng phí kiểm toán của các công ty niêm yết ở đại lục, trong khi chỉ kiểm toán 7% số công ty.

Khoản tiền phạt dự kiến được đưa ra sau khi vào tháng 7 PwC Trung Thiên quyết định thay đổi lãnh đạo khu vực Châu Á Thái Bình Dương lần đầu tiên sau 9 năm, với việc Daniel Li sẽ thay thế Raymund Chao, chủ tịch PwC Châu Á Thái Bình Dương và Trung Quốc. Li cũng giám sát các pháp nhân riêng biệt tại Hồng Kông và Ma Cao.

Theo nhiều nguồn tin, PwC Trung Thiên gần đây đã sa thải nhân viên tại Quảng Châu, Thẩm Dương và Thượng Hải. Tính đến năm 2022, PwC Trung Thiên có 23 chi nhánh và 1.693 kế toán viên được chứng nhận. Tại Thượng Hải, hầu hết nhân viên trong bộ phận dịch vụ tài chính của PwC hồi đầu tháng đã được hướng dẫn nghỉ việc vào tháng 7, tháng 8 với mức giảm lương khoảng 80%. Nhân viên ở Hồng Kông cũng được yêu cầu nghỉ phép nhiều ngày không lương trong năm 2023.

PwC Trung Thiên cho biết họ đang "thực hiện một số điều chỉnh để tối ưu hóa tốt hơn cơ cấu tổ chức của mình nhằm phù hợp với nhu cầu thị trường" trước những thay đổi của môi trường bên ngoài. Các công ty Big Four khác và các công ty dịch vụ chuyên nghiệp hàng đầu – chẳng hạn như Lixin, một phần trong mạng lưới của BDO và đơn vị RSM tại Trung Quốc – đang được hưởng lợi từ sự hỗn loạn tại PwC, bằng cách thuê nhân viên cũ và tiếp quản lại các khách hàng rời bỏ PwC.

Một đối tác cấp cao của một trong những đối thủ của PwC có trụ sở tại Trung Quốc cho biết, nhiều nhân viên của PwC, bao gồm các đối tác ở Hồng Kông và Trung Quốc đại lục, đã tích cực tìm kiếm các cơ hội khác và lên kế hoạch rời khỏi công ty trong những tuần gần đây. Đối tác này cho biết: "Tôi tin rằng các công ty lớn khác sẽ được hưởng lợi trong ngắn hạn và trung hạn".

Bài liên quan