'Của để dành' của mỗi quốc gia

TẠ DUY ANH
07:00 13/10/2021

Doanh nhân là những người không sợ thất bại, dám đương đầu với thất bại, dám lao vào con đường khó để làm ra tiền của, cho mình và cho xã hội. Động lực lớn nhất của doanh nhân là kiếm tiền làm giầu. Không có mục tiêu rõ ràng ấy, sẽ không thể có tầng lớp người gọi là doanh nhân.

ngay-doanh-nhan

Ngày 12/10, Thủ tướng gửi lời cảm ơn, tri ân tới các doanh nhân Việt Nam nhân Ngày Doanh nhân Việt Nam 13/10 - Ảnh: VGP

Tôi tiếp tục giữ nguyên ý kiến ấy, trong mọi trường hợp. Chỉ những kẻ đạo đức giả mới tránh nói đến tiền, vờ vịt che giấu giấc mơ trở thành đại gia.

Nhưng nếu tách riêng ra khỏi ngữ cảnh cụ thể, không ít người dễ dàng lái sang cách hiểu rằng doanh nhân là những người chỉ biết sống chết vì tiền.

Tuy thế tôi không cần phải đính chính, không cần phải “nói lại cho rõ”, bởi thực tế cuộc sống đã làm giúp tôi điều đó. Giờ đây, sau khi vật vã vượt qua đại dịch thế kỷ, chúng ta không thể không nhận ra để công nhận với nhau rằng, đội ngũ doanh nhân chính là thứ “của để dành” của mỗi quốc gia.

Khi Chính phủ phát động quỹ mua vacinne, ai là người hưởng ứng đầu tiên? Họ, là những doanh nhân!.

Có vô số sáng kiến trợ giúp người bị mất thu nhập làm an lòng xã hội, mà phần lớn số đó thuộc về các doanh nhân.

Những bệnh nhân từng rơi vào cảnh tuyệt vọng vì thiếu máy thở, thiếu ô xy, thiếu các phương tiện y tế đặc biệt, thiếu phương tiện chuyên chở… chắc chắn sẽ là những người cảm nhận rõ nhất hạnh phúc họ nhận được từ cộng đồng, trong đó sức mạnh vật chất chủ yếu đến từ các doanh nhân.

Không chỉ đơn thuần “một miếng khi đói bằng một gói khi no”, mà phải gọi chính xác là sự “chia sẻ gánh nặng” với đất nước.

Nói dại, vào những phút giây nguy hiểm ấy mà tất cả cùng nghèo, chỉ biết nhìn nhau bằng sự thương cảm suông, thì không biết chuyện gì sẽ xảy ra?

ta-duy-anh

Thời điểm khó khăn hiện nay chính là lúc đất nước, nhân dân cần đến “của để dành”. Bởi cái gánh nặng trời giáng này chỉ có tầng lớp doanh nhân là có thể cáng đáng tốt nhất, hiệu quả thực tế nhất và ít mầu mè nhất.

Nhà văn Tạ Duy Anh

Của để dành tính đếm được đã quý, nhưng đây tôi đang nói đến thứ của để dành không thể định lượng. Chính là đội ngũ doanh nhân ấy cùng với sự sáng tạo của họ, thậm chí còn có thể trở thành hình ảnh của một đất nước để có thể nhận diện và coi là niềm tự hào.

Nước Mỹ không có dăm bảy hãng xe hơi mà nhiều ông chủ ban đầu cũng đồng thời là những vị “Cha lập quốc”, không có Boeing, không có Coca Cola, không có Apple hay Microsoft… thì người ta sẽ chỉ biết đến nước Mỹ như một quốc gia lớn, chứ không phải là phần cốt lõi sáng tạo của thế giới.

Tương tự như vậy với Nhật Bản, Thụy Sỹ, Anh Quốc, Pháp, Đức hay một nước mới nổi là Hàn Quốc. Và nếu lấy ví dụ theo hướng này, tôi sẽ không đủ sức để mà liệt kê.

Chúng ta, vì nhiều lý do lịch sử, khiến đội ngũ doanh nhân hiện vẫn còn nhỏ bé. Càng thế càng phải tìm cách làm cho đội ngũ ấy lớn mạnh. Đó là công việc của cả xã hội, chứ không chỉ của riêng Chính phủ.

Đừng nuôi mãi giấc mơ nhỏ bé khi khuyến khích sự kì thị người giầu. Thay vào đó, hãy khuyến khích họ làm giầu một cách lương thiện và đúng pháp luật.

Một tầm nhìn dài hạn cho tương lai của một quốc gia, là phải thấy vai trò không thể thay thế của những “đầu tầu”. Phải tạo cơ hội để có nhiều “đầu tầu”.

Doanh nhân chính là những người đảm nhận vai trò ấy. Nói thẳng ra, doanh nhân có sứ mệnh tạo ra lực đẩy ở mọi nơi và sẵn sàng nhảy xuống biển để kéo con tầu nếu chẳng may nó mắc cạn.

Dịch COVID-19 thực sự cũng đang tạo ra hiện tượng “mắc cạn” cho nền kinh tế. Chúng ta không thể né tránh thực tế này. Hàng chục vạn doanh nghiệp đóng cửa. Hàng chục ngành nghề then chốt được coi là máy cái trong việc thu về ngoại tệ đang phải sản xuất cầm chừng hoặc chết lâm sàng. Lưu thông hàng hóa ách tắc. Chuỗi cung ứng bị gián đoạn, thậm chí nhiều khâu có nguy cơ đứt đoạn.

Chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo: Đầu tiên và ngay lập tức hàng triệu người mất việc làm khiến hàng vạn gia đình chắc chắn lâm vào cảnh nghèo khó. Gánh nặng an sinh bị chất lên lưng xã hội ở mức quá tải, là điều không cần phải có trí tưởng tượng mới hình dung thấy.

Trong khi đó sự bình yên của mỗi gia đình là gốc cho sự bình yên của cả quốc gia. Đáng lo hơn là mỗi năm chúng ta có hàng trăm nghìn sinh viên ra trường cần được làm việc?

Họ sẽ làm gì khi không tìm thấy cơ hội lao động để không chỉ kiếm sống như một quyền đương nhiên, mà còn để cống hiến như một nghĩa vụ đạo đức? Họ sẽ thế nào nếu biểu tượng cho tương lai lại chỉ thấy tương lai mờ mịt?

Những lời khuyên đầy tâm huyết về lẽ sống, về trách nhiệm công dân, về tư cách này kia… chắc chắn sẽ chỉ khiến họ thêm bi quan, thậm chí bức xúc, bởi như các cụ đã nói “Có thực thì mới vực được đạo”.

Tôi không có ý định vẽ ra bức tranh xã hội u ám. Tôi không cần phải làm thế, bởi bức tranh đó đang hiện ra trước mắt mỗi chúng ta, sinh động và đủ để những người có trách nhiệm phải lo lắng.

Nhưng những người vừa tha hương trở về, cùng với con cái họ, đang hưởng trợ cấp xã hội, trợ cấp thất nghiệp, duy trì cuộc sống đạm bạc bằng lòng tốt của cộng đồng, chắc chắn thuộc về số rất đông, hơn cả con số hàng triệu, có thể làm gì?

Không còn chút của cải nào, nhiều người thậm chí đang kiệt cả sức, họ đành chỉ biết chờ đợi.

Việc làm tử tế nhất với họ bây giờ là cố gắng tự xoay xở để duy trì cuộc sống tối thiểu và bình tĩnh chờ đợi.

Nhưng nếu vì thực tế đó mà chỉ thấy người nghèo, người làm công ăn lương bị tổn thương, thì mới chỉ thấy một phần bức tranh cuộc sống bị con COVID-19 làm cho nham nhở. Hàng vạn doanh nhân cũng đang cùng cảnh ngộ tương tự. Họ cũng có những thứ cần gìn giữ, không thể đánh đổi như muôn vạn chúng ta. Chỉ khác là họ không có quyền nản chí, không được phép thoái lui, không cho phép mình sợ hãi. Họ phải tiếp tục sống, tiếp tục làm việc, tiếp tục mạo hiểm hy sinh sự bình yên gia đình để đạt được thứ không chỉ cho riêng họ.

Nhưng còn lúc nào khác chúng ta cần đến họ hơn lúc này. Còn lúc nào khác giới doanh nhân cần chứng tỏ trách nhiệm với đất nước hơn lúc này. Bản lĩnh của họ là niềm an ủi lớn nhất cho những người sắp bị rơi vào cảnh thiếu đói.

Vâng, thời điểm khó khăn hiện nay chính là lúc đất nước, nhân dân cần đến “của để dành”. Bởi cái gánh nặng trời giáng này chỉ có tầng lớp doanh nhân là có thể cáng đáng tốt nhất, hiệu quả thực tế nhất và ít mầu mè nhất.

Nói hay không bằng làm hay.

Làm hay không bằng lo hay.

Lo hay chính là tầm nhìn kinh doanh cộng với đạo đức. Hai thứ đó sẽ tạo ra sức bật và niềm hy vọng. Xưa đã thế, nay vẫn thế, mai sau cũng sẽ như vậy.

Bởi vì rõ ràng doanh nhân không chỉ là những người truyền cảm hứng phát triển, mà họ còn là những lao động thực thụ, lao động ở cường độ cao đến mức phần lớn chúng ta không kham nổi.

  • Cùng chuyên mục
Cảng Container Quốc tế Tân cảng Hải Phòng 4 năm liên tiếp đón 1 triệu Teu container

Cảng Container Quốc tế Tân cảng Hải Phòng 4 năm liên tiếp đón 1 triệu Teu container

Cảng Container Quốc tế Tân cảng Hải Phòng (TC-HICT) vừa đón TEU container thứ 1 triệu trong năm, khẳng định năng lực khai thác vượt trội và vị thế cảng nước sâu hàng đầu miền Bắc.

Đầu tư - 23/10/2025 10:59

Hòa Phát tăng tốc tổ hợp công nghiệp, cảng biển, thép tại Đắk Lắk

Hòa Phát tăng tốc tổ hợp công nghiệp, cảng biển, thép tại Đắk Lắk

Tập đoàn Hòa Phát đang triển khai loạt dự án quy mô lớn tại Đắk Lắk, tổng vốn đầu tư lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng. Trong đó, dự án Khu công nghiệp Hòa Tâm - giai đoạn 1 dự kiến khởi công trong tháng 12/2025.

Đầu tư - 23/10/2025 06:46

Đề xuất đầu tư bến cảng Liên Chiểu, Cảng Đà Nẵng đang làm ăn ra sao?

Đề xuất đầu tư bến cảng Liên Chiểu, Cảng Đà Nẵng đang làm ăn ra sao?

CTCP Cảng Đà Nẵng đề xuất chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời chấp thuận nhà đầu tư không thông qua đấu giá, đấu thầu để thực hiện dự án Đầu tư xây dựng Bến cảng tổng hợp, hàng rời, container Liên Chiểu.

Đầu tư - 23/10/2025 06:45

Có tiền tỷ nên đầu tư bất động sản hay vàng?

Có tiền tỷ nên đầu tư bất động sản hay vàng?

Vàng, đất đều tăng "nóng" trong thời gian gần đây, nhà đầu tư có tiền tỷ nhàn rỗi nên mua vàng hay bất động sản lúc này?

Đầu tư - 22/10/2025 12:16

Đề xuất mở rộng vùng nước cảng biển Hải Phòng

Đề xuất mở rộng vùng nước cảng biển Hải Phòng

Bộ Xây dựng đang lấy ý dự thảo Thông tư công bố vùng nước cảng biển thuộc địa phận TP Hải Phòng và khu vực quản lý của Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng.

Đầu tư - 22/10/2025 06:45

‘Cận thần’ của chủ tịch tập đoàn 'lừa đảo xuyên quốc gia' Chen Zhi là ai?

‘Cận thần’ của chủ tịch tập đoàn 'lừa đảo xuyên quốc gia' Chen Zhi là ai?

Zhu Zhongbiao, chủ tịch của Công ty Đầu tư Bất động sản Heng Xin, là một trong những “cánh tay” đắc lực của chủ tịch Price Holding Group Chen Zhi.

Đầu tư - 21/10/2025 20:23

Trung Nam Cà Ná muốn đổi 170 ha đất làm khu công nghiệp nghìn tỷ ở Khánh Hòa

Trung Nam Cà Ná muốn đổi 170 ha đất làm khu công nghiệp nghìn tỷ ở Khánh Hòa

Dự án Khu công nghiệp Cà Ná (giai đoạn 1) do CTCP Đầu tư hạ tầng Khu công nghiệp Trung Nam Cà Ná làm chủ đầu tư. Dự kiến, dự án sẽ chuyển đổi hơn 170 ha đất làm muối, đất nuôi trồng thủy sản và đất rừng sang đất công nghiệp.

Đầu tư - 21/10/2025 17:15

'Thế kẹt' tại dự án bệnh viện 1.500 tỷ ở Nghệ An

'Thế kẹt' tại dự án bệnh viện 1.500 tỷ ở Nghệ An

Nghệ An yêu cầu Bí thư, Chủ tịch phường Vinh Lộc chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh, trước pháp luật nếu để dự án Bệnh viện đa khoa Phượng Hoàng chậm tiến độ xử lý hồ sơ do chủ quan.

Đầu tư - 21/10/2025 09:49

Quảng Trị dự kiến đặt khu thương mại tự do ở đâu?

Quảng Trị dự kiến đặt khu thương mại tự do ở đâu?

Sở Công Thương tỉnh Quảng Trị đã xây dựng kế hoạch triển khai Đề án và dự kiến một số địa điểm tiềm năng để đề xuất quy hoạch khu thương mại tự do.

Đầu tư - 21/10/2025 06:45

MST muốn làm bệnh viện đa khoa hơn 1.500 tỷ tại Nghệ An

MST muốn làm bệnh viện đa khoa hơn 1.500 tỷ tại Nghệ An

CTCP Đầu tư MST vừa đề xuất với tỉnh Nghệ An về việc đầu tư xây dựng bệnh viện đa khoa Phượng Hoàng tại phường Vinh Lộc, với tổng mức đầu tư hơn 1.500 tỷ đồng.

Đầu tư - 19/10/2025 16:54

Nhà đầu tư cần thay đổi tư duy khi đầu tư cổ phiếu

Nhà đầu tư cần thay đổi tư duy khi đầu tư cổ phiếu

Chuyên gia của chứng khoán DNSE cho rằng, nhà đầu tư cá nhân cần thay đổi tư duy về giá cổ phiếu, cũng như chiến lược đầu tư để gặt hái lợi nhuận cuối năm.

Đầu tư - 19/10/2025 14:05

Quảng Ninh khởi động cơ chế đặc thù cho Đặc khu Vân Đồn

Quảng Ninh khởi động cơ chế đặc thù cho Đặc khu Vân Đồn

UBND tỉnh Quảng Ninh vừa quyết định thành lập Tổ công tác nhằm xây dựng Đề án thí điểm cơ chế và chính sách đặc thù cho Đặc khu kinh tế Vân Đồn.

Đầu tư - 19/10/2025 06:45

Giá nhiều kim loại quý lao dốc sau khi Mỹ ‘dịu giọng’ với Trung Quốc về thuế quan

Giá nhiều kim loại quý lao dốc sau khi Mỹ ‘dịu giọng’ với Trung Quốc về thuế quan

Vàng, bạch kim, bạc đồng loạt giảm sau khi lên đỉnh cùng với những diễn biến về cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung.

Đầu tư - 18/10/2025 20:46

Gia Lai thay chủ đầu tư hai dự án nghìn tỷ, lập tổ tháo gỡ vướng mắc

Gia Lai thay chủ đầu tư hai dự án nghìn tỷ, lập tổ tháo gỡ vướng mắc

Dự án Đường Nguyễn Văn Linh và Đầu tư hạ tầng kỹ thuật khu dân cư đường này có tổng vốn đầu tư hơn 2.100 tỷ đồng vừa được chính quyền tỉnh Gia Lai thay chủ đầu tư.

Đầu tư - 18/10/2025 14:00

Quảng Ninh tiếp tục thực hiện Dự án khu đô thị 10B

Quảng Ninh tiếp tục thực hiện Dự án khu đô thị 10B

Dự án khu đô thị 10B ở phường Quang Hanh từng bị dừng để rà soát tác động môi trường và ranh giới với vùng đệm Vịnh Hạ Long được tiếp tục thực hiện.

Đầu tư - 18/10/2025 12:35

Đà Nẵng: Khởi công Trung tâm Logistics có tổng vốn đầu tư hơn 722 tỷ đồng

Đà Nẵng: Khởi công Trung tâm Logistics có tổng vốn đầu tư hơn 722 tỷ đồng

Dự án Trung tâm Logistics Đà Nẵng có tổng vốn đầu tư hơn 722 tỷ đồng hướng tới mục tiêu nâng cao năng lực vận hành logistics miền Trung - Tây Nguyên, tích hợp công nghệ tự động hóa hiện đại, vận hành dữ liệu số và hướng tới tiêu chuẩn xanh, bền vững.

Công nghệ - 17/10/2025 14:19