'Của để dành' của mỗi quốc gia

TẠ DUY ANH
07:00 13/10/2021

Doanh nhân là những người không sợ thất bại, dám đương đầu với thất bại, dám lao vào con đường khó để làm ra tiền của, cho mình và cho xã hội. Động lực lớn nhất của doanh nhân là kiếm tiền làm giầu. Không có mục tiêu rõ ràng ấy, sẽ không thể có tầng lớp người gọi là doanh nhân.

ngay-doanh-nhan

Ngày 12/10, Thủ tướng gửi lời cảm ơn, tri ân tới các doanh nhân Việt Nam nhân Ngày Doanh nhân Việt Nam 13/10 - Ảnh: VGP

Tôi tiếp tục giữ nguyên ý kiến ấy, trong mọi trường hợp. Chỉ những kẻ đạo đức giả mới tránh nói đến tiền, vờ vịt che giấu giấc mơ trở thành đại gia.

Nhưng nếu tách riêng ra khỏi ngữ cảnh cụ thể, không ít người dễ dàng lái sang cách hiểu rằng doanh nhân là những người chỉ biết sống chết vì tiền.

Tuy thế tôi không cần phải đính chính, không cần phải “nói lại cho rõ”, bởi thực tế cuộc sống đã làm giúp tôi điều đó. Giờ đây, sau khi vật vã vượt qua đại dịch thế kỷ, chúng ta không thể không nhận ra để công nhận với nhau rằng, đội ngũ doanh nhân chính là thứ “của để dành” của mỗi quốc gia.

Khi Chính phủ phát động quỹ mua vacinne, ai là người hưởng ứng đầu tiên? Họ, là những doanh nhân!.

Có vô số sáng kiến trợ giúp người bị mất thu nhập làm an lòng xã hội, mà phần lớn số đó thuộc về các doanh nhân.

Những bệnh nhân từng rơi vào cảnh tuyệt vọng vì thiếu máy thở, thiếu ô xy, thiếu các phương tiện y tế đặc biệt, thiếu phương tiện chuyên chở… chắc chắn sẽ là những người cảm nhận rõ nhất hạnh phúc họ nhận được từ cộng đồng, trong đó sức mạnh vật chất chủ yếu đến từ các doanh nhân.

Không chỉ đơn thuần “một miếng khi đói bằng một gói khi no”, mà phải gọi chính xác là sự “chia sẻ gánh nặng” với đất nước.

Nói dại, vào những phút giây nguy hiểm ấy mà tất cả cùng nghèo, chỉ biết nhìn nhau bằng sự thương cảm suông, thì không biết chuyện gì sẽ xảy ra?

ta-duy-anh

Thời điểm khó khăn hiện nay chính là lúc đất nước, nhân dân cần đến “của để dành”. Bởi cái gánh nặng trời giáng này chỉ có tầng lớp doanh nhân là có thể cáng đáng tốt nhất, hiệu quả thực tế nhất và ít mầu mè nhất.

Nhà văn Tạ Duy Anh

Của để dành tính đếm được đã quý, nhưng đây tôi đang nói đến thứ của để dành không thể định lượng. Chính là đội ngũ doanh nhân ấy cùng với sự sáng tạo của họ, thậm chí còn có thể trở thành hình ảnh của một đất nước để có thể nhận diện và coi là niềm tự hào.

Nước Mỹ không có dăm bảy hãng xe hơi mà nhiều ông chủ ban đầu cũng đồng thời là những vị “Cha lập quốc”, không có Boeing, không có Coca Cola, không có Apple hay Microsoft… thì người ta sẽ chỉ biết đến nước Mỹ như một quốc gia lớn, chứ không phải là phần cốt lõi sáng tạo của thế giới.

Tương tự như vậy với Nhật Bản, Thụy Sỹ, Anh Quốc, Pháp, Đức hay một nước mới nổi là Hàn Quốc. Và nếu lấy ví dụ theo hướng này, tôi sẽ không đủ sức để mà liệt kê.

Chúng ta, vì nhiều lý do lịch sử, khiến đội ngũ doanh nhân hiện vẫn còn nhỏ bé. Càng thế càng phải tìm cách làm cho đội ngũ ấy lớn mạnh. Đó là công việc của cả xã hội, chứ không chỉ của riêng Chính phủ.

Đừng nuôi mãi giấc mơ nhỏ bé khi khuyến khích sự kì thị người giầu. Thay vào đó, hãy khuyến khích họ làm giầu một cách lương thiện và đúng pháp luật.

Một tầm nhìn dài hạn cho tương lai của một quốc gia, là phải thấy vai trò không thể thay thế của những “đầu tầu”. Phải tạo cơ hội để có nhiều “đầu tầu”.

Doanh nhân chính là những người đảm nhận vai trò ấy. Nói thẳng ra, doanh nhân có sứ mệnh tạo ra lực đẩy ở mọi nơi và sẵn sàng nhảy xuống biển để kéo con tầu nếu chẳng may nó mắc cạn.

Dịch COVID-19 thực sự cũng đang tạo ra hiện tượng “mắc cạn” cho nền kinh tế. Chúng ta không thể né tránh thực tế này. Hàng chục vạn doanh nghiệp đóng cửa. Hàng chục ngành nghề then chốt được coi là máy cái trong việc thu về ngoại tệ đang phải sản xuất cầm chừng hoặc chết lâm sàng. Lưu thông hàng hóa ách tắc. Chuỗi cung ứng bị gián đoạn, thậm chí nhiều khâu có nguy cơ đứt đoạn.

Chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo: Đầu tiên và ngay lập tức hàng triệu người mất việc làm khiến hàng vạn gia đình chắc chắn lâm vào cảnh nghèo khó. Gánh nặng an sinh bị chất lên lưng xã hội ở mức quá tải, là điều không cần phải có trí tưởng tượng mới hình dung thấy.

Trong khi đó sự bình yên của mỗi gia đình là gốc cho sự bình yên của cả quốc gia. Đáng lo hơn là mỗi năm chúng ta có hàng trăm nghìn sinh viên ra trường cần được làm việc?

Họ sẽ làm gì khi không tìm thấy cơ hội lao động để không chỉ kiếm sống như một quyền đương nhiên, mà còn để cống hiến như một nghĩa vụ đạo đức? Họ sẽ thế nào nếu biểu tượng cho tương lai lại chỉ thấy tương lai mờ mịt?

Những lời khuyên đầy tâm huyết về lẽ sống, về trách nhiệm công dân, về tư cách này kia… chắc chắn sẽ chỉ khiến họ thêm bi quan, thậm chí bức xúc, bởi như các cụ đã nói “Có thực thì mới vực được đạo”.

Tôi không có ý định vẽ ra bức tranh xã hội u ám. Tôi không cần phải làm thế, bởi bức tranh đó đang hiện ra trước mắt mỗi chúng ta, sinh động và đủ để những người có trách nhiệm phải lo lắng.

Nhưng những người vừa tha hương trở về, cùng với con cái họ, đang hưởng trợ cấp xã hội, trợ cấp thất nghiệp, duy trì cuộc sống đạm bạc bằng lòng tốt của cộng đồng, chắc chắn thuộc về số rất đông, hơn cả con số hàng triệu, có thể làm gì?

Không còn chút của cải nào, nhiều người thậm chí đang kiệt cả sức, họ đành chỉ biết chờ đợi.

Việc làm tử tế nhất với họ bây giờ là cố gắng tự xoay xở để duy trì cuộc sống tối thiểu và bình tĩnh chờ đợi.

Nhưng nếu vì thực tế đó mà chỉ thấy người nghèo, người làm công ăn lương bị tổn thương, thì mới chỉ thấy một phần bức tranh cuộc sống bị con COVID-19 làm cho nham nhở. Hàng vạn doanh nhân cũng đang cùng cảnh ngộ tương tự. Họ cũng có những thứ cần gìn giữ, không thể đánh đổi như muôn vạn chúng ta. Chỉ khác là họ không có quyền nản chí, không được phép thoái lui, không cho phép mình sợ hãi. Họ phải tiếp tục sống, tiếp tục làm việc, tiếp tục mạo hiểm hy sinh sự bình yên gia đình để đạt được thứ không chỉ cho riêng họ.

Nhưng còn lúc nào khác chúng ta cần đến họ hơn lúc này. Còn lúc nào khác giới doanh nhân cần chứng tỏ trách nhiệm với đất nước hơn lúc này. Bản lĩnh của họ là niềm an ủi lớn nhất cho những người sắp bị rơi vào cảnh thiếu đói.

Vâng, thời điểm khó khăn hiện nay chính là lúc đất nước, nhân dân cần đến “của để dành”. Bởi cái gánh nặng trời giáng này chỉ có tầng lớp doanh nhân là có thể cáng đáng tốt nhất, hiệu quả thực tế nhất và ít mầu mè nhất.

Nói hay không bằng làm hay.

Làm hay không bằng lo hay.

Lo hay chính là tầm nhìn kinh doanh cộng với đạo đức. Hai thứ đó sẽ tạo ra sức bật và niềm hy vọng. Xưa đã thế, nay vẫn thế, mai sau cũng sẽ như vậy.

Bởi vì rõ ràng doanh nhân không chỉ là những người truyền cảm hứng phát triển, mà họ còn là những lao động thực thụ, lao động ở cường độ cao đến mức phần lớn chúng ta không kham nổi.

  • Cùng chuyên mục
Aeon Mall sắp khởi công dự án 5.000 tỷ tại Hạ Long

Aeon Mall sắp khởi công dự án 5.000 tỷ tại Hạ Long

Vào đầu tháng 12, dự án xây dựng trung tâm thương mại của Aeon Mall Việt Nam sẽ chính thức được khởi công tại khu đất rộng 91.000 m2 ở Bãi Cháy, TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh

Đầu tư - 23/11/2024 10:18

Một doanh nghiệp muốn làm tổ hợp y tế kỹ thuật cao 1.500 tỷ ở Quảng Nam

Một doanh nghiệp muốn làm tổ hợp y tế kỹ thuật cao 1.500 tỷ ở Quảng Nam

CTCP Tổ hợp y tế kỹ thuật cao An An Hòa đề xuất xây dựng Tổ hợp y tế kỹ thuật cao An An Hòa ở TP. Tam Kỳ, với tổng vốn đầu tư 1.500 tỷ đồng.

Đầu tư - 23/11/2024 09:31

Mới có 10 dự án Thái Lan vào Bình Định, dư địa còn rất lớn

Mới có 10 dự án Thái Lan vào Bình Định, dư địa còn rất lớn

Thời gian qua, mới có 10 dự án của nhà đầu tư Thái Lan đầu tư tại Bình Định với tổng vốn trên 106 triệu USD. Địa phương đang tích cực kết nối, xúc tiến để mời gọi các doanh nghiệp Thái Lan rót tiền vào tỉnh.

Đầu tư - 22/11/2024 17:54

Khách hàng sẵn sàng trả thêm 9,7% cho sản phẩm bền vững

Khách hàng sẵn sàng trả thêm 9,7% cho sản phẩm bền vững

Một khảo sát gần đây của công ty kiểm toán PwC chỉ ra, người tiêu dùng sẵn sàng trả thêm 9,7% cho sản phẩm bền vững ngay cả khi chi phí sinh hoạt và lạm phát tăng

Đầu tư - 22/11/2024 13:55

Loạt công sản 'đóng cửa then cài', Chủ tịch Bình Định chỉ đạo nóng

Loạt công sản 'đóng cửa then cài', Chủ tịch Bình Định chỉ đạo nóng

Trên địa bàn TP. Quy Nhơn (Bình Định) hiện có 9 cơ sở nhà, đất ở vị trí "vàng" đang bị bỏ không, gây lãng phí. Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định yêu cầu các đơn vị liên quan rà soát, sắp xếp hoặc có phương án phù hợp để đưa ra đấu giá, tránh lãng phí.

Đầu tư - 22/11/2024 13:50

Vì sao cần sớm làm dự án thu hồi khí thải CO2 ở Nhà máy Xi măng Bình Phước?

Vì sao cần sớm làm dự án thu hồi khí thải CO2 ở Nhà máy Xi măng Bình Phước?

Sớm được đầu tư xây dựng, dự án thu hồi ở Nhà máy Xi măng Bình Phước sẽ góp phần tăng sản lượng khí CO2 có ích cho thị trường.

Đầu tư - 22/11/2024 11:40

Vì sao dự án 307 tỷ vốn vay ODA ở Quảng Nam chậm tiến độ?

Vì sao dự án 307 tỷ vốn vay ODA ở Quảng Nam chậm tiến độ?

Dự án Hệ thống thoát nước và vệ sinh môi trường đô thị Núi Thành chậm tiến độ là do phải thực hiện theo quy trình, thủ tục của nhà tài trợ; ảnh hưởng bởi thiên tai, dịch bệnh…

Đầu tư - 22/11/2024 11:31

Tập đoàn QuickPack của CHLB Đức đầu tư nhà máy 30 triệu USD vào KCN Đông Nam Á Long An

Tập đoàn QuickPack của CHLB Đức đầu tư nhà máy 30 triệu USD vào KCN Đông Nam Á Long An

Sự kiện có ý nghĩa trong bối cảnh quan hệ Việt Nam - Đức phát triển ngày càng tốt đẹp, đồng thời cũng góp thêm cột mốc mới vào bản đồ hợp tác kinh tế quốc tế giữa Việt Nam và Đức

Đầu tư - 22/11/2024 10:14

Ra mắt Mạng xã hội Home Today và phát động cuộc thi viết Nhật ký xoay tiền mua nhà

Ra mắt Mạng xã hội Home Today và phát động cuộc thi viết Nhật ký xoay tiền mua nhà

Ngày 21/11/2024, Mạng xã hội Home Today chính thức ra mắt, đánh dấu một bước tiến mới trong lĩnh vực bất động sản, kiến trúc - xây dựng và không gian sống tại Việt Nam.

Đầu tư - 21/11/2024 21:08

Tuyến Metro đầu tiên TP.HCM
công bố giá vé và khai thác thương mại

Tuyến Metro đầu tiên TP.HCM công bố giá vé và khai thác thương mại

Dự kiến tháng 12, Metro số 1 - tuyến đường sắt đô thị đầu tiên tại TP.HCM sẽ đưa vào khai thác thương mại. Hiện mức giá vé của tuyến đã được UBND TP.HCM công bố.

Đầu tư - 21/11/2024 17:51

Vingroup thành lập công ty nghiên cứu phát triển người máy vốn 1.000 tỷ đồng

Vingroup thành lập công ty nghiên cứu phát triển người máy vốn 1.000 tỷ đồng

Tập đoàn Vingroup thông báo chính thức thành lập Công ty Cổ phần Nghiên cứu Phát triển và Ứng dụng người máy VinRobotics với vốn điều lệ 1.000 tỷ đồng. Mục tiêu của VinRobotics là góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, tối ưu hóa quy trình trong các lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ và đời sống.

Công nghệ - 21/11/2024 15:58

Hà Nội chi 460 tỷ đồng cải tạo đê, chống ngập cho vùng rốn lũ

Hà Nội chi 460 tỷ đồng cải tạo đê, chống ngập cho vùng rốn lũ

Hà Nội sẽ đầu tư cả tạo, nâng cấp đê tả Bùi, hữu Đáy đoạn qua huyện Chương Mỹ (Hà Nội) với tổng mức đầu tư khoảng 460 tỷ đồng, nhằm giúp người dân vùng rốn lũ thoát cảnh ngập lụt mỗi khi mưa lớn.

Đầu tư - 21/11/2024 14:21

Doanh nghiệp nhà nước làm ăn thua lỗ nặng

Doanh nghiệp nhà nước làm ăn thua lỗ nặng

Doanh nghiệp nhà nước là trụ cốt kinh tế đất nước, tuy nhiên gần đây ngoài những DNNN làm ăn được thì nhiều DN đang trên đà bị thua lỗ nặng.

Đầu tư - 21/11/2024 12:30

Thanh Hóa sắp có thêm khu công nghiệp 55 triệu USD

Thanh Hóa sắp có thêm khu công nghiệp 55 triệu USD

Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn vừa phê duyệt chủ trương đầu tư và chấp thuận nhà đầu tư cho dự án Khu Công nghiệp WHA Smart Technology tại tỉnh Thanh Hóa.

Đầu tư - 21/11/2024 12:05

Khánh Hòa chấp thuận dự án hơn 17.330 tỷ tại Nha Trang

Khánh Hòa chấp thuận dự án hơn 17.330 tỷ tại Nha Trang

Dự án Khu đô thị hỗn hợp TP. Nha Trang có diện tích hơn 226 ha, tổng mức đầu tư hơn 17.330 tỷ đồng được kỳ vọng sẽ trở thành điểm đến mới thu hút người dân địa phương và khách du lịch trong nước, quốc tế.

Đầu tư - 21/11/2024 09:04

Cầu, đường chạy nước rút về đích

Cầu, đường chạy nước rút về đích

Những tháng cuối năm 2024, hàng loạt công trình tại TP. HCM đang chạy nước rút để về địch. Đây là tín hiệu vui của ngành giao thông.

Đầu tư - 21/11/2024 09:03