Công ty chứng khoán ngoại đổi lợi nhuận lấy thị phần?
Trong 5 công ty chứng khoán ngoại có vốn điều lệ trên 1.000 tỷ đồng hiện nay, có 4 công ty thể hiện rõ động thái tăng tốc trong cuộc đua giành thị phần với nhóm dẫn đầu, thậm chí sẵn sàng lỗ mảng môi giới để đạt mục tiêu này.

KIS là một trong số ít cái tên ngoại có lợi nhuận ở mảng môi giới trong 9 tháng đầu năm
Lỗ mảng môi giới để tăng thị phần, tăng doanh thu
Trái với xu hướng suy giảm doanh thu môi giới so với cùng kỳ của nhóm công ty chứng khoán nội trong quý III/2019 do ảnh hưởng bởi thanh khoản của thị trường chung giảm mạnh, báo cáo tài chính của nhóm công ty chứng khoán ngoại bao gồm Công ty TNHH Chứng khoán Mirae Asset (MAS), Công ty cổ phần Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) và Công ty TNHH Chứng khoán Yuanta Việt Nam (YSVN) đều cho thấy xu hướng tăng trưởng mạnh mẽ trong quý III vừa qua. Tuy nhiên, đáng chú ý là mảng môi giới của cả ba công ty này đều báo lỗ.
Báo cáo riêng của MAS, thành viên của Mirae Asset Securuties (Hàn Quốc) cho biết, doanh thu hoạt động môi giới trong quý III/2019 đạt 46,6 tỷ đồng, tăng 80,6% so với cùng kỳ 2018.
Doanh thu tăng trưởng mạnh nhưng chi phí còn tăng nhanh hơn với với mức tăng 105%, đạt 56,3 tỷ đồng khiến riêng quý III/2019, hoạt động môi giới của MAS lỗ 9,7 tỷ đồng, nâng số lỗ của mảng môi giới sau 9 tháng đầu năm lên 29,8 tỷ đồng.
Doanh thu tăng mạnh nhưng vẫn thấp hơn chi phí cũng là tình hình ghi nhận tại mảng môi giới của KBSV- thành viên của Tập đoàn Tài chính KB Hàn Quốc.
Riêng trong quý III/2019, doanh thu môi giới đạt 23,6 tỷ đồng, gần gấp đôi cùng kỳ, tuy vậy, giá vốn cũng tăng đến 93%, đạt 30,9 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng, trong khi nghiệp vụ môi giới thu về cho KBSV 61 tỷ đồng doanh thu thì chi phí chi ra đến 77,8 tỷ đồng.
Tại YSVN, tình hình cũng không khả quan hơn. Doanh thu môi giới thu về 16 tỷ đồng trong quý III/2019, tăng gấp đôi cùng kỳ, nhưng vẫn chưa đủ để chi trả chi phí nghiệp vụ lên đến 25,9 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng, hoạt động môi giới của YSVN đã lỗ 30,6 tỷ đồng.
Trong nhóm công ty chứng khoán ngoại có quy mô vốn điều lệ trên 1.000 tỷ đồng, Công ty cổ phần Chứng khoán KIS Việt Nam (KIS) và Công ty TNHH Chứng khoán Maybank Kim Eng (MBKE) là hai cái tên ghi nhận mảng môi giới thu về lợi nhuận.

Biến động dư nợ cho vay của một số công ty chứng khoán nước ngoài tại Việt Nam
Tuy vậy, trái với sự bứt phá mạnh mẽ của nhóm MAS, KBSV và YSVN, doanh thu môi giới của KIS chỉ tăng 3,7%. Tại MBKE, doanh thu hoạt động này đã giảm 11,6% trong quý vừa qua.
Lý giải việc càng tăng trưởng nhanh doanh thu càng thua lỗ, trong khi các đơn vị tăng trưởng chậm lại thu về lợi nhuận, nhiều ý kiến cho rằng, đó là do các công ty chứng khoán có nguồn vốn ngoại đang thực hiện chính sách tập trung phát triển thị phần và chấp nhận đánh đổi lợi nhuận.
Tại MAS, sau khi khi tăng vốn điều lệ từ 700 tỷ đồng lên 2.000 tỷ đồng trong năm 2017, năm 2018, Công ty tiếp tục tăng vốn điều lệ lên 4.300 tỷ đồng, giữ vị trí thứ hai về quy mô vốn trong số các công ty chứng khoán trên thị trường, chỉ sau Công ty cổ phần Chứng khoán SSI.
Sau khi hoàn tất tăng vốn điều lệ lên 5.455 tỷ đồng bằng tiền góp thêm của công ty mẹ, đầu tháng 10/2019, MAS đã chính thức soán ngôi SSI, trở thành công ty chứng khoán có quy mô vốn điều lệ lớn nhất sàn chứng khoán.
Tăng vốn mạnh mẽ, MAS cũng đẩy mạnh tuyển dụng đội ngũ nhân sự, mạng lưới hoạt động.
Từ mạng lưới chỉ bao gồm trụ sở chính tại Hà Nội và chi nhánh TP.HCM cuối năm 2017, số chi nhánh của MAS đã tăng lên 5 vào cuối năm 2018 và tiếp tục tăng lên con số 7 đến cuối tháng 9/2019.
MAS hiện là đơn vị tiên phong thực hiện nhiều chương trình ưu đãi cho khách hàng mở tài khoản mới, do đó, chi phí hoạt động tăng mạnh là điều dễ hiểu.
Những hoạt động này nhanh chóng đem đến cho MAS vị trí mới trên thương trường. Trên sàn HOSE, sau khi lọt vào Top 10 thị phần môi giới trên HOSE trong quý II/2019 với 3,69%, MAS đã vươn lên vị trí thứ 5 trong quý III với thị phần 5,27%, tăng 2 bậc về thứ hạng và 1,69% về thị phần so với quý trước.
Trên sàn HNX, từ vị trí thứ 9 với 3,51% thị phần trong quý II/2019, MAS đã vươn lên vị trí thứ 6 với 5,19% thị phần trong quý III vừa qua.
Trong nhóm công ty chứng khoán ngoại, KIS là cái tên hiếm hoi duy trì tăng trưởng về thị phần khi trở lại Top 10 trên HOSE từ quý I năm nay, nhưng hoạt động môi giới vẫn duy trì có lãi.
KIS là một trong những công ty chứng khoán ngoại có thời gian hoạt động khá lâu tại Việt Nam, nên so với những tên tuổi mới như MAS, KBSV hay YSVN, công ty này đã xây dựng được nền tảng nhất định, nhất là với các khách hàng lớn, quỹ đầu tư đến từ Hàn Quốc.
Việc KIS tiếp tục đẩy mạnh phát triển khách hàng, nhân sự khiến biên lợi nhuận bị giảm dần, nhưng không đến mức thua lỗ.
Biên lợi nhuận của KIS đã giảm từ mức 40,2% trong quý III/2018 xuống 31,2% trong quý III/2019.
Thu nhập cho vay tạo nên lợi nhuận cho công ty chứng khoán
Mặc dù hoạt động môi giới thua lỗ hoặc suy giảm lợi nhuận, nhưng hầu hết các công ty chứng khoán ngoại vẫn ghi nhận mức lợi nhuận hoạt động tăng trưởng tích cực trong quý III/2019 cũng như sau 9 tháng.

Lợi nhuận của một số công ty chứng khoán nước ngoài 9 tháng đầu năm 2019
Báo cáo tài chính của MAS cho biết, lợi nhuận trước thuế riêng quý III đạt 129,5 tỷ đồng, tăng 82,6% so với cùng kỳ 2018; lũy kế 9 tháng tăng 83%, với 338,9 tỷ đồng. Trong đó, lợi nhuận đã thực hiện đạt 343,8 tỷ đồng, lợi nhuận chưa thực hiện lỗ 4,8 tỷ đồng.
KBSV còn có mức tăng trưởng ấn tượng hơn với lợi nhuận trước thuế quý III/2019 tăng gấp 5,2 lần cùng kỳ năm 2018, đạt 48,9 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng, KBSV đạt 113,8 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, gấp 3,5 lần cùng kỳ năm ngoái.
Công ty YSVN cũng báo lãi tích cực với lợi nhuận trước thuế quý III năm nay thu về 7,9 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ 2018 lỗ 4 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng, Chứng khoán YSVN đạt 19,5 tỷ đồng lợi nhuận (cùng kỳ 2018 lỗ 10,2 tỷ đồng).
Tại KIS, mức tăng trưởng lợi nhuận trước thuế trong quý III/2019 và lũy kế 9 tháng lần lượt là 39,5% và 72,6%.
MBKE là cái tên duy nhất có lợi nhuận suy giảm.
Nguyên nhân lợi nhuận hoạt động chung của các công ty chứng khoán ngoại có xu hướng tăng trưởng mạnh bất chấp hoạt động môi giới thua lỗ đến từ việc lãi từ các khoản cho vay và phải thu tăng trưởng mạnh, bù đắp toàn bộ số lỗ hay suy giảm lợi nhuận từ các mảng còn lại.
Cụ thể, trong quý III vừa qua, lãi từ các khoản cho vay và phải thu tại MAS ghi nhận 157 tỷ đồng, gấp 2,8 lần cùng kỳ năm ngoái. Tại YSVN, KBSV và KIS, mức tăng thu nhập từ lãi cho vay và phải thu lần lượt là 3,1 lần, 7,8 lần và 2,1 lần trong quý III.
Tương ứng với mức thu nhập từ lãi tăng là số dư các khoản cho vay và phải thu cũng tăng mạnh. Dư nợ cho vay tại MAS đến 30/9/2019 đạt 6.909 tỷ đồng, tăng 92,8% so với đầu năm. Tại YSVN, KBSV và KIS, dư nợ cho vay đến 30/9/2019 lần lượt là 1.652,5 tỷ đồng (tăng 33,9%), 2.104 tỷ đồng (tăng 83,4%) và 2.722 tỷ đồng (37,3%).
Động lực khiến dư nợ cho vay của khối công ty chứng khoán ngoại tăng trưởng mạnh hơn so với khối công ty nội đến từ mức lãi suất cạnh tranh của nhóm doanh nghiệp này.
Trong khi mặt bằng lãi suất cho vay tại các công ty chứng khoán nội trong Top đầu phổ biến vào khoảng 12 - 14%/năm (trừ một số trường hợp thấp hơn khi khách hàng có dư nợ lớn, uy tín) thì tại nhóm công ty chứng khoán ngoại, mức lãi suất margin được mời chào chỉ quanh 10%/năm.
Chẳng hạn tại MAS, Công ty đang chào mời mức lãi suất vay marign chỉ từ 9,5%/năm cho các tài khoản mở mới.
Tại KBSV, sau khi giới thiệu gói “KB Super Dream” từ tháng 3/2019, đầu tháng 10/2019, KBSV vừa công bố bổ sung nguồn vốn ưu đãi cho gói sản phẩm này lên đến 200 tỷ đồng. Theo đó, khách hàng sẽ được miễn lãi vay mua chứng khoán trong 10 ngày giao dịch đầu tiên (lãi suất 0%) và chỉ tính lãi trên dư nợ từ cuối ngày thứ 11 trở đi.
Lãi suất đầu ra hấp dẫn không có nghĩa là biên lợi nhuận từ cho vay của khối công ty chứng khoán ngoại thấp hơn so với khối công ty chứng khoán nội.
Nguyên nhân là bởi, trong khi khối công ty chứng khoán nội phải đi vay trong nước từ ngân hàng thương mại, phát hành trái phiếu, chứng chỉ tiền gửi với mức lãi suất phổ biến từ 7 - 9%/năm thì khối công ty chứng khoán ngoại được hỗ trợ từ nguồn lãi suất thấp hơn hẳn từ các tập đoàn tài chính mẹ ở nước ngoài, hoặc vay bằng USD với lãi suất thấp so với đồng Việt Nam.
Tại KIS, Công ty này đang được vay từ Korea Investment Holdings với mức lãi suất 4,6%/năm. Tại MAS, các khoản vay chỉ có lãi suất từ 2,14 - 4,9%/năm.
Tại YSVN, các khoản đi vay với lãi suất TAIFX cộng thêm 0,85% hay vay với lãi suất LIBOR 6 tháng cộng 1,2%… Bình quân, chi phí vốn của các công ty chứng khoán ngoại chỉ dao động từ 3 - 6%/năm.
Mặc dù phải chịu thêm rủi ro biến động tỷ giá nhưng trong điều kiện VND đang là một trong những đồng tiền có giá trị ổn định nhất trong khu vực và triển vọng kinh tế hiện nay, mức rủi ro này nhiều nhất cũng chỉ được dự báo ở khoảng 2 - 3%/năm, thậm chí năm 2019 tỷ giá với đồng USD đang được dự báo hầu như không biến động.
Đây là lợi thế để công ty chứng khoán ngoại hạ lãi suất cho vay mà vẫn đảm bảo được lợi nhuận.
Công ty chứng khoán ngoại không hẳn lợi thế
Với mức lãi suất cạnh tranh, không khó hiểu khi dư nợ cho vay tại các công ty chứng khoán ngoại duy trì mức tăng mạnh và đều đặn qua các quý, chứ không trồi sụt bất thường như nhiều công ty chứng khoán trong nước.
Lãi suất hấp dẫn đã trở thành công cụ quan trọng để công ty chứng khoán ngoại hút khách hàng. Càng nhiều khách hàng mở tài khoản giao dịch, doanh thu môi giới, dư nợ ký quỹ và cả lãi cho vay ký quỹ càng tăng.
Tuy nhiên, nhìn nhận ở bức tranh kinh doanh chung, khối công ty chứng khoán ngoại không hẳn là không có điểm yếu. Đó là với vị thế nhà đầu tư ngoại, các đơn vị này không thể đầu tư vào nhóm cổ phiếu hết “room” và ảnh hưởng đến việc cung cấp sản phẩm dịch vụ mới như chứng quyền có bảo đảm được đưa vào giao dịch từ quý II năm nay.
Trong nhóm công ty chứng khoán ngoại, KIS là đơn vị tiên phong trở thành nhà phát hành thay vì chỉ cung cấp dịch vụ giao dịch như các đơn vị khác và hiện có 12/32 mã chứng quyền đang niêm yết là do KIS phát hành (tính đến ngày 24/10/2019).
Tuy vậy, các chứng quyền của KIS lại kém thu hút với nhà đầu tư mà một trong những nguyên nhân là các chứng quyền đều dựa trên các cổ phiếu còn room ngoại, không phát hành trên các cổ phiếu hết room như FPT, MWG, PNJ, REE…, do không thể phòng ngừa rủi ro.
Mang danh công ty chứng khoán ngoại cũng khiến việc tự doanh gặp nhiều khó khăn hơn, do không thể đầu tư vào các cổ phiếu hết room, không thể tìm kiếm lợi nhuận khi thị trường giao dịch sôi động tại nhóm các cổ phiếu này.
Điểm đáng nói là tuy tăng trưởng về con số lợi nhuận tuyệt đối so với cùng kỳ, nhưng nếu so với quy mô vốn mà các công ty chứng khoán ngoại đang được sử dụng để tạo ra lợi nhuận, thì tỷ suất này còn rất thấp.
Sau giai đoạn “ân hạn” từ tập đoàn mẹ, các công ty khối ngoại sẽ phải chịu sức ép sinh lời trên đồng vốn thực sử dụng và từ đây, câu chuyện cạnh tranh giữa các công ty chứng khoán trên thị trường mới có thể so sánh trên cùng mặt bằng.
Trở lại với câu chuyện margin, mặc dù đang là nguồn đóng góp lợi nhuận lớn cho khối công ty chứng khoán ngoại nhưng tăng trưởng mạnh nếu không đi kèm kiểm soát tốt rủi ro - điều dễ bị xem nhẹ tại các đơn vị đang tập trung phát triển thị phần, luôn tiềm ẩn nguy cơ dính phải các khoản nợ xấu và hệ quả chỉ có thể thấy trong tương lai.
(Theo Đầu tư chứng khoán)
- Cùng chuyên mục
Doanh nghiệp chưa đại chúng nợ quá 5 lần vốn không được phát hành trái phiếu
Quốc hội vừa thông qua quy định yêu cầu doanh nghiệp chưa đại chúng muốn phát hành trái phiếu riêng lẻ thì nợ phải trả không được vượt quá 5 lần vốn chủ sở hữu.
Tài chính - 17/06/2025 11:25
TCH lần thứ 2 gọi vốn từ cổ đông sau 10 năm niêm yết
Mục tiêu huy động vốn của TCH là để rót vào 2 dự án lớn gồm Hoàng Huy Green River và tòa nhà chung cư H2 thuộc Hoang Huy Commerce, tổng đầu tư 6.249 tỷ.
Tài chính - 17/06/2025 09:32
Xếp hạng tín nhiệm giúp củng cố niềm tin thị trường
Sự xuất hiện của các tổ chức xếp hạng tín nhiệm nội địa với tiêu chuẩn toàn cầu như VIS Rating sẽ góp phần quan trọng vào sự phát triển của ngành xếp hạng tín nhiệm, cũng như hoàn thiện cơ sở hạ tầng thị trường tài chính.
Tài chính - 17/06/2025 07:00
Tập đoàn CRV lên kế hoạch lãi 'khủng', dự kiến lên sàn HoSE nửa cuối năm 2025
Tập đoàn CRV lên kế hoạch lãi đậm 1.600 tỷ - 2.000 tỷ đồng cho 2025 và 2026. Doanh nghiệp kỳ vọng niêm yết trên HoSE trong quý III và IV.
Tài chính - 16/06/2025 16:24
CEO Đạm Cà Mau: Xung đột Iran và Isarel sẽ khiến giá phân bón tăng
CEO Đạm Cà Mau tiết lộ lượng hàng công ty chốt đơn bán đã vượt sản lượng, nửa cuối năm tiếp tục khả quan, đảm bảo hoàn thành kế hoạch năm.
Tài chính - 16/06/2025 15:39
Thêm 2 cổ phiếu chuẩn bị rời sàn HoSE
Vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ công bố thông tin, cổ phiếu PSH và KPF bị HoSE đưa ra quyết định xem xét hủy niêm yết bắt buộc.
Tài chính - 15/06/2025 08:10
Phú Tài giữ mức cổ tức 25% năm thứ hai
CTCP Phú Tài sẽ chi hơn 100 tỷ đồng để trả cổ tức còn lại năm 2024. Với việc đã tạm ứng 10% trước đó, tổng cổ tức doanh nghiệp chi trả đạt 25% và năm thứ hai duy trì tỷ lệ này.
Tài chính - 14/06/2025 11:52
Đầu tư thế nào trong bối cảnh chứng khoán có nhiều biến động?
Sau một giai đoạn phục hồi tốt từ phiên "đáy" của năm 2025 (9/4/2025), VN-Index trong giai đoạn gần đây đang rơi vào trạng thái điều chỉnh với 6/8 phiên giảm điểm tính từ phiên 4/6 đến 13/6.
Tài chính - 14/06/2025 06:45
Giá dầu tăng mạnh, cổ phiếu dầu khí ‘rực sáng’
Nhóm cổ phiếu dầu khí trở thành điểm sáng trên thị trường khi đồng loạt tăng mạnh, trong đó PLX gây chú ý khi tăng hết biên độ.
Tài chính - 13/06/2025 17:26
Lập Sở giao dịch vàng quốc gia: Nhà đầu tư được hưởng lợi gì?
Với việc triển khai Sở giao dịch vàng quốc gia, người dân, nhà đầu tư không chỉ được phép mua vàng vật chất tại các cửa hàng, mà quan trọng hơn là có thể mở tài khoản vàng tại ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính trung gian, thực hiện các giao dịch mua, bán vàng tương tự như cổ phiếu…
Tài chính - 13/06/2025 15:43
PVTrans chuẩn bị chia cổ tức cao kỷ lục
PVTrans sẽ phát hành gần 114 triệu cổ phiếu để trả cổ tức năm 2024, tương ứng tỷ lệ 32%. Vốn điều lệ dự kiến tăng lên 4.699 tỷ đồng.
Tài chính - 13/06/2025 13:27
Tôn Đông Á sẽ niêm yết HoSE, trả cổ tức tỷ lệ 40%
Trong bối cảnh thị trường xuất khẩu gặp khó, Tôn Đông Á sẽ tập trung hơn cho thị trường nội địa, mục tiêu nâng tỷ trọng sản lượng lên 75%.
Tài chính - 12/06/2025 15:32
Thị trường vàng ra sao khi xoá bỏ độc quyền vàng miếng?
Ngoài thương hiệu SJC độc quyền bấy lâu nay sẽ có thêm các thương hiệu vàng của các doanh nghiệp, ngân hàng được cấp phép sản xuất, và chỉ những doanh nghiệp có đủ điều kiện mới được cấp hạn mức nhập khẩu vàng nguyên liệu.
Tài chính - 12/06/2025 14:48
Chứng khoán HSC sắp tăng vốn lên 10.000 tỷ đồng
Chứng khoán HSC chào bán 360 triệu cổ phiếu cho cổ đông với giá 10.000 đồng/cp, mục tiêu tăng vốn lên trên 10.000 tỷ đồng.
Tài chính - 12/06/2025 10:53
Nợ xấu ngân hàng: Chưa thể yên tâm
Nghiên cứu vừa công bố của Vietnam Report nhận định nợ xấu đã đi qua thời kỳ khó khăn nhất, tuy nhiên nhóm nợ có khả năng mất vốn đã đạt kỷ lục, chiếm 1,25% tổng dư nợ cho vay khách hàng với trên 176 nghìn tỷ đồng.
Tài chính - 12/06/2025 07:00
Động lực nào cho kế hoạch kinh doanh đột biến của Phát Đạt?
Phát Đạt sẽ đẩy mạnh bán hàng và cải thiện dòng tiền năm nay. 3 dự án trọng tâm gồm Quy Nhơn Iconic, La Pura và chuỗi căn hộ trung cấp Thuận An 1&2.
Tài chính - 11/06/2025 11:47
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 1 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 1 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 2 month ago