Cần có một chương trình minh bạch hóa giá điện
Giá năng lượng hợp lý là yếu tố quan trọng để khuyến khích, khơi thông dòng vốn đầu tư trong nước và nước ngoài vào lĩnh vực phát triển năng lượng tại Việt Nam.
Tạp chí Nhà Đầu tư đã có cuộc trao đổi với Ths. Văn Tiến Hùng, một chuyên gia ngành điện từng làm việc tại Ngân hàng Thế giới (WB), Hà Nội từ 1996-2019 về vấn đề này.
Thưa ông, giá điện là vấn đề được bàn cãi nhiều năm qua tại Việt Nam. Báo chí Việt Nam cũng đã tốn không ít giấy mực về chủ đề này. Theo ông, giá điện được quy định như thế nào là hợp lý?
Giá điện, khí là một vấn đề mà hầu hết các nước đều gặp phải. Nó không đơn thuần là vấn đề kinh tế, tài chính mà có rất nhiều yếu tố khác về chính trị, xã hội, môi trường. Vì vậy, thế nào là hợp lý thì cần phải hiểu là đang nhìn nhận vấn đề dưới góc độ nào. Một số nước sử dụng giá điện để tranh cử, một số nước lại sử dụng nó nhằm vào việc sử dụng điện tiết kiệm hơn và hiệu qủa hơn.
Vậy nếu nhìn từ góc độ khơi thông nguồn vốn đầu tư thì…?
Nếu mục tiêu là khơi thông dòng vốn đầu tư thì giá càng cao càng tốt. Thời gian qua khi mà chính phủ đồng ý áp dụng giá FIT, biểu gía mua điện năng lượng tái tạo ưu đãi hoà lưới, thì chỉ trong một thời gian ngắn các nhà đầu tư đã nhanh chóng triển khai, khiến cho quy hoạch bị phá vỡ. Trong quy hoạch đến 2020 có 850 MW điện gió và mặt trời, thì thực tế đến nay đã có hơn 4500 MW, khiến cho hệ thống đường dây truyền tải không phát triển kịp. Ở một số nước khác, trong một số giai đoạn, cũng có hiện tượng thừa công suất do giá điện mua vào đặt ở mức cao.
Còn nếu nhìn một cách tổng thể hơn?
Trong điều kiện cụ thể của Việt nam, thì đến nay giá điện có thể nói là tương đối hợp lý, cân bằng được các mục tiêu về kinh tế, tài chính, xã hội, đủ để trang trải chi phí vận hành, nhưng không đủ cho đầu tư trong trung hạn và dài hạn. Như vậy trong tương lai gần thì sự cân bằng tương đối nói trên sẽ có thể bị phá vỡ, do sức ép về vốn cho nhu cầu đầu tư tăng cao. Đã có những lo ngại về thiếu điện trong những năm tới. Giá điện tăng sẽ làm cho tình hình tài chính của EVN và các công ty thành viên tốt lên, bảng cân đối tài chính tốt lên sẽ làm cho tín nhiệm về mặt tài chính tốt lên và EVN cùng với các đơn vị thành viên có thể huy động các nguồn vốn không có bảo lãnh của chính phủ, các nguồn vốn thương mại, cũng như tăng thêm động lực cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước tham gia đầu tư.
Vậy theo ông, trong thời gian tới Việt Nam nên giải quyết vấn đề giá điện như thế nào?
Trước hết là minh bạch hóa giá điện. Hiện nay mỗi lần có dự kiến tăng giá điện thì phản ứng của xã hội thường rất cao, có thể không phải vì giá tăng mà chủ yếu là do công chúng không hiểu tại sao giá lại tăng như vậy. Theo tôi, cần phải có một chương trình để minh bạch hoá quá trình xây dựng giá điện, cũng như giải trình để công chúng hiểu được.
Ông có thể nói rõ hơn về nội dung chương trình đó?
Chương trình minh bạch hoá cần phải lồng ghép để giải trình cho câu hỏi tại sao điện không như những hàng hoá thông thường khác dùng càng nhiều lại càng đắt và tại sao giá điện hiện nay không thể tỷ lệ với mức thu nhập của người Việt Nam. Giải trình để công chúng có thể hiểu được rằng điện là một mặt hàng phải được dùng một cách tiết kiệm nhất, hợp lý nhất, hiệu quả nhất, nếu không muốn nói là một mặt hàng sử dụng càng ít càng tốt vì nó là nguồn tài nguyên cạn kiệt không tái sinh, và ảnh hưởng xấu đến môi trường dưới nhiều góc độ, ngay cả đối với thuỷ điện và các dạng khác. Giải trình để công chúng hiểu được rằng lương là yếu tố nội địa phản ánh giá trị lao động nội địa, còn khi mà chúng ta phải nhập khẩu cả thiết bị lẫn nhiên liệu để phát điện thì giá điện phải được tính theo giá quốc tế, và nó không còn tỷ lệ với tiền lương được nữa.
Ngoài minh bạch hóa quá trình xây dựng giá điện, theo ông, Việt Nam cần quan tâm thêm những vấn đề gì?
Hợp lý hoá các chính sách định giá cho cả điện và khí, cũng như hiện đại hoá các khung quy định và thể chế liên quan có vai trò quan trọng để đạt được mục đích xếp hạng tín nhiệm tài chính cao.
Theo tôi, cần áp dụng giá điện có hai thành, phần phí điện năng và phí công suất. Theo thời gian cho các hộ tiêu thụ trung bình và lớn nhằm giúp các công ty điện lực thu hồi chi phí cố định thông qua phí công suất, và chi phí biến đổi thông qua phí điện năng, đồng thời cung cấp tín hiệu giá chính xác phản ánh đầy đủ chi phí cung cấp dịch vụ và sự thay đổi theo thời gian.
Xin cảm ơn ông!
![[Gặp gỡ thứ Tư] GS.TSKH Trần Đình Long: Nên nghiên cứu điều chỉnh giá điện 6 tháng một lần](https://t.ex-cdn.com/nhadautu.vn/resize/174x104/files/news/2020/03/11/gap-go-thu-tu-gstskh-tran-dinh-long-nen-nghien-cuu-dieu-chinh-gia-dien-6-thang-mot-lan-074442.jpg)
- Cùng chuyên mục
CEO Radeecal Exhicon (Ấn Độ): Ở Đông Nam Á, chúng tôi chọn Việt Nam là điểm đến
Ông Sanyal Desai – CEO của Công ty Radeecal Exhicon, cho biết Việt Nam là quốc gia phát triển năng động, tiềm năng rất lớn trong ngành vải không dệt ở khu vực Đông Nam Á.
Đầu tư - 02/10/2025 12:55
Nghệ An chuyển mình từ dòng vốn FDI - Bài cuối: Hình thành và phát triển chuỗi cung ứng hiệu quả, bền vững
Trong những năm gần đây, Nghệ An đã ghi nhận sự chuyển mình mạnh mẽ nhờ dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đổ vào. Không chỉ dừng lại ở việc thu hút đầu tư, tỉnh còn tập trung xây dựng và phát triển chuỗi cung ứng hiệu quả, bền vững, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển kinh tế lâu dài. Qua đó, Nghệ An không chỉ nâng cao năng lực sản xuất mà còn thúc đẩy sự liên kết chặt chẽ giữa các doanh nghiệp, góp phần xây dựng hệ sinh thái công nghiệp đồng bộ, hiện đại và thân thiện với môi trường.
Đầu tư - 02/10/2025 09:15
Nghệ An chuyển mình từ dòng vốn FDI - Bài 4: Nhận định của doanh nghiệp ngoại
Nghệ An là một trong những tỉnh có tiềm năng phát triển kinh tế lớn ở khu vực Bắc Trung Bộ, đang ngày càng thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài. Các doanh nghiệp FDI khi đến đầu tư tại Nghệ An đều có những nhận xét tích cực về môi trường đầu tư tại đây, góp phần tạo động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Đầu tư - 01/10/2025 15:16
Quy mô kinh tế Hà Tĩnh tăng 1,5 lần so với 2020
Quy mô nền kinh tế Hà Tĩnh hiện đạt 126.000 tỷ đồng, gấp 1,5 lần so với đầu nhiệm kỳ. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội tăng 47%, nhiều dự án đầu tư được xúc tiến và phát triển.
Đầu tư - 01/10/2025 12:04
Đà Nẵng hợp tác với Frankfurt Main Finance phát triển Trung tâm tài chính
Đà Nẵng đã ký kết ghi nhớ hợp tác về Trung tâm tài chính với Công ty Frankfurt Main Finance; đồng thời, xúc tiến, mời gọi các "đại bàng" từ CHLB Đức đầu tư phát triển trung tâm tài chính, chú trọng vào blockchain, tài chính xanh, tài chính số.
Đầu tư - 30/09/2025 23:27
Hà Tĩnh đưa biển Thiên Cầm trở thành 'điểm đến xanh' của miền Trung
Trong bối cảnh du lịch xanh đang trở thành xu hướng toàn cầu, Hà Tĩnh đặt mục tiêu đưa Thiên Cầm trở thành "điểm đến xanh" đặc trưng của miền Trung, gắn với phát triển bền vững, bảo tồn thiên nhiên và nâng cao trải nghiệm cho du khách.
Đầu tư - 30/09/2025 18:17
Quảng Ninh khởi công thêm một dự án nhà ở xã hội gần 1.000 tỷ đồng
Dự án Nhà ở xã hội tại quỹ đất ký hiệu OXH-01 thuộc khu đô thị ở các phường Cao Xanh và Hà Lầm (tỉnh Quảng Ninh) có tổng mức đầu tư khoảng 968 tỷ đồng.
Đầu tư - 30/09/2025 13:48
Hà Nội sắp có Sàn Giao dịch công nghệ và Trung tâm Đổi mới sáng tạo
Sàn Giao dịch công nghệ Hà Nội hoạt động theo mô hình "Đầu tư công, quản trị tư", đó là nhà nước đầu tư hạ tầng và tổ chức hợp đồng thuê thầu, tuyển chọn doanh nghiệp vận hành khai thác và cung ứng dịch vụ. Còn Trung tâm đổi mới sáng tạo Hà Nội là doanh nghiệp theo mô hình công ty cổ phần (trong đó vốn nhà nước chiếm cổ phần chi phối) do UBND TP. Hà Nội thành lập theo quy định của pháp luật.
Công nghệ - 30/09/2025 11:35
Thị trường bất động sản Cửa Lò 2025: Tăng tốc, tạo đà phát triển
Hạ tầng bứt phá, du lịch phát triển mạnh mẽ và mặt bằng giá hợp lý đang tạo động lực lớn cho thị trường bất động sản Cửa Lò (Nghệ An). Nổi bật trong đó, dự án Pearl Residence được mệnh danh “viên ngọc trai xứ Nghệ” đang thu hút sự quan tâm mạnh mẽ của giới đầu tư.
Bất động sản - 30/09/2025 11:34
Thị trường bất động sản sôi động với đô thị Sun Group Nam Hà Nội
Ngày 27/9, gần 800 khách hàng và chuyên viên tư vấn đã cùng “đổ bộ” sự kiện ra mắt phân khu Flora Avenue, thuộc đại đô thị Sun Urban City. Sức hút ấy một lần nữa khẳng định vị thế sản phẩm bất động sản thương hiệu Sun Group Nam Hà Nội.
Bất động sản - 30/09/2025 11:33
Nghệ An chuyển mình từ dòng vốn FDI: Bài 3: Lao động được ‘nâng tầm’
Nghệ An đang là điểm sáng trong thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ trên nhiều lĩnh vực kinh tế - xã hội. Dòng vốn FDI không chỉ góp phần thúc đẩy phát triển hạ tầng, mở rộng sản xuất mà còn tạo ra cơ hội nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, giúp lao động địa phương được “nâng tầm” cả về kỹ năng lẫn tư duy làm việc.
Đầu tư - 30/09/2025 07:50
Du lịch Đà Nẵng bùng nổ, bất động sản nghỉ dưỡng vẫn 'ngủ đông'
Du lịch Đà Nẵng đang “bùng nổi” với lượng khách và doanh thu tăng mạnh, song nghịch lý là bất động sản nghỉ dưỡng - vốn được hưởng lợi lớn từ dòng khách vẫn chưa thể khởi sắc trở lại.
Đầu tư - 30/09/2025 06:45
CEO UK Export Finance: 'Cơ hội thu hút các doanh nghiệp Anh đến Việt Nam đầu tư là rất rõ ràng'
Ông Tim Reid, Tổng Giám đốc Cơ quan Hỗ trợ Tài chính Xuất khẩu Anh (UKEF) cho rằng, Việt Nam có sức hút tự nhiên đối với các doanh nghiệp Anh vì tăng trưởng kinh tế mạnh và có mục tiêu 10% GDP trong tương lai gần.
Đầu tư - 29/09/2025 14:51
Nghệ An chuyển mình từ dòng vốn FDI: Bài 2 - Chuyển dịch cơ cấu kinh tế
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, Nghệ An đã và đang tận dụng hiệu quả dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) để thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo bước đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Đầu tư - 29/09/2025 14:19
Tập đoàn Phương Trang đề xuất làm hai khu đô thị tại Huế
Tập đoàn Phương Trang - CTCP Kim Long Motor Huế vừa có đề xuất thực hiện hai dự án khu đô thị tại khu kinh tế Chân Mây - Lăng Cô, Huế.
Đầu tư - 29/09/2025 14:16
Doanh nghiệp Hàn Quốc đề xuất làm dự án điện 2 tỷ USD ở Thanh Hóa
Công ty TNHH SK Innovation (Hàn Quốc) đã đề xuất với UBND tỉnh Thanh Hóa về việc đầu tư dự án nhiện điện LNG Nghi Sơn.
Đầu tư - 29/09/2025 11:49
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 4 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 4 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 5 month ago
