[Café cuối tuần] Khó xây dựng thành phố sáng tạo phía Đông nếu TP.HCM cố giữ cảng Cát Lái
Một trong những vấn đề quan trọng để xây dựng thành phố phía Đông là TP.HCM phải làm thế nào để kết nối giao thông nhằm thu hút đầu tư, trong đó nổi cộm nhất là việc nên hay không di dời cảng Cát Lái.
Một góc Cảng Cát Lái, TP.HCM
Cảng Cát Lái trong nhiều năm qua được đánh giá đóng vai trò quan trọng trong thông thương xuất nhập khẩu hàng hóa và đóng góp không nhỏ vào tốc độ tăng trưởng của TP.HCM.
Một dữ liệu cho thấy, cảng Cát Lái hiện chiếm 25% thị phần vận tải biển nội địa, gần 50% thị phần container xuất nhập khẩu của cả nước và 92% thị phần khu vực TP.HCM. Thậm chí, theo một dữ liệu khác, từ năm 2017, khu cảng Cát Lái đã đạt 60 triệu tấn hàng hóa, vượt so với quy hoạch đến năm 2020 (52 triệu tấn) và vượt so với quy hoạch năm 2030 (55 triệu tấn).
Dĩ nhiên, sự phát triển của cảng Cát Lái được giải thích nhờ lợi thế nằm trong trung tâm tứ giác phát triển kinh tế, có động lực và tiềm năng phát triển bậc nhất ở Việt Nam, gồm TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu.
Dẫu vậy, cũng cần phải thừa nhận, khó có cảng container lớn nhất nước nào lại được quy hoạch nằm trong lòng đô thị như cảng Cát Lái. Đáng chú ý, vị trí của cảng này lại đang là nguyên nhân tạo ra điểm nóng về giao thông cho khu vực Đông Bắc thành phố. Khu vực này cũng bị đánh giá là điểm nghẽn gây ảnh hưởng lớn đến quá trình phát triển kinh tế xã hội của khu Đông nói riêng và toàn TP.HCM nói chung.
Đại diện Sở GTVT TP.HCM đánh giá, hệ thống hạ tầng giao thông khu vực cảng Cát Lái chưa được đầu tư đồng bộ, hàng hóa vận chuyển đi và đến cảng chủ yếu bằng đường bộ, không có đường chuyên dùng. Tất cả các loại xe lưu thông ra vào khu vực cảng đều đi trên tuyến đường độc đạo Nguyễn Thị Định. Lưu lượng xe ra vào cảng bình quân 16.100 xe/ngày đêm, cao điểm lên đến 18.000 lượt/ngày đêm đã vượt quá năng lực của tuyến đường gấp khoảng 2 lần. Trong khi đó, hệ thống hạ tầng xung quanh khu vực vẫn chưa được đầu tư theo quy hoạch.
TP.HCM và đại diện Tân Cảng Sài Gòn đã có nhiều nỗ lực như đầu tư, đưa vào khai thác một số công trình: cầu vượt và hầm chui tại nút giao Mỹ Thủy, cầu Bà Cua mới trên đường Võ Chí Công, cầu qua đảo Kim Cương. Hoặc, TP.HCM cũng đang khẩn trương xây dựng tuyến đường mới kết nối cảng Cát Lái đến đường Võ Chí Công nhằm phá thế độc đạo của đường Nguyễn Thị Định, hay đẩy mạnh vận tải container bằng đường thủy giữa các ICD đến Cát Lái nhằm giảm khối lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường bộ...
Đặc biệt, từ tháng 5/2020, việc xây dựng cầu Cát Lái kết nối Đồng Nai - TP.HCM được kỳ vọng sẽ giải quyết vấn đề tắc nghẽn, thúc đẩy liên kết vùng.
Dẫu vậy, với tốc độ tăng trưởng kinh tế ngày một tăng, đi liền với đó là lưu lượng hàng hóa thông qua cảng cũng tăng tương ứng, những giải pháp này liệu đã đủ? Đó là chưa kể đến cùng với đó là sức ép gia tăng quy mô dân số, mở rộng đô thị tại khu vực.
Nói riêng về dự án cầu Cát Lái, nhiều ý kiến đánh giá, cây cầu sẽ không có ý nghĩa nhiều trong việc giải quyết ùn tắc và tai nạn giao thông như trong kiến nghị của UBND TP.HCM với Chính phủ.
Để giải quyết gốc rễ vấn đề, nhiều chuyên gia đã nhấn mạnh đến phương án di dời Cảng Cát Lái. Trả lời báo giới, KTS. Ngô Viết Nam Sơn đã nhấn mạnh: “Điều quan trọng nhất là cảng Cát Lái còn giữ ở lại hay dời đi? Nếu không tính kỹ đường vận chuyển hàng hóa cho container sẽ tạo sự ngăn cách, chia cắt thành phố phía Đông làm nhiều mảnh”. KTS. Ngô Viết Nam Sơn cho rằng cần nghiên cứu kỹ lưỡng. Nếu không, giao thông sẽ trở thành điểm nghẽn của phía Đông, rất khó thu hút các nhà đầu tư sau này.
Đồng tình với ý kiến của KTS. Ngô Viết Nam Sơn, TS. Phạm Sanh (Đại học Giao thông vận tải TP.HCM) cho rằng, với quy hoạch thành phố mở qua hướng Thủ Thiêm, khu Đông, thì vị trí cảng Cát Lái hiện tại là bất hợp lý. “Vấn đề kẹt xe ở nút giao Mỹ Thủy không giải quyết triệt để được. Giải pháp kẹt xe ở Cát Lái phải cần nhóm tư vấn, nghiên cứu quy hoạch rõ ràng chứ nói lớt phớt thì không giải quyết được”, TS. Phạm Sanh nói.
Theo TS. Phạm Sanh, TP.HCM cần nghiên cứu giao thông nội đô, giao thông hàng hóa riêng biệt, quy hoạch cảng cạn, phân luồng giao thông; đặc biệt cần sớm giảm tải cảng Cát Lái, chuyển tải tàu vào các cảng Hiệp Phước (Nhà Bè) hay Cái Mép - Thị Vải (Bà Rịa - Vũng Tàu).
"Những diễn biến ngày một xấu đi của cảng Cát Lái đã cho thấy nhiều bất cập trong công tác quy hoạch lẫn điều tiết hoạt động hàng hải của các đơn vị liên quan. Cần có những giải pháp kịp thời, quyết liệt để không chỉ giải phóng được cảng Cát Lái mà còn nâng cao năng lực của các cảng biển xung quanh", TS. Phạm Sanh đề xuất.
Đồng tình quan điểm này, PGS.TS. Phạm Xuân Mai, Khoa Kỹ thuật giao thông (Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia TP.HCM) cho rằng, TP.HCM đang quy hoạch mở rộng đô thị khu Đông ở quận 2, quận 9, Thủ Đức, thì vị trí cảng Cát Lái hiện hữu sẽ không còn phù hợp.
“Từ 5 đến 10 năm tới, dân cư, khu đô thị ở khu quận 2, quận 9 phát triển mạnh thì cảng Cát Lái được xem như cảng Sài Gòn cũ, nằm ngay trong lòng đô thị. Việc cảng hàng hóa lớn nhất nước nằm ngay trong đô thị sẽ ảnh hưởng rất lớn đến giao thông nội đô. Nên về lâu dài cần giảm tải hàng hóa vào cảng Cát Lái, chuyển sang các cảng xung quanh hoặc có thể di dời đến địa điểm phù hợp hơn”, PGS.TS. Phạm Xuân Mai nhấn mạnh.
Nhấn mạnh thêm nữa, trong khi cảng Cát Lái đang trở thành điểm nghẽn của khu Đông TP.HCM thì Cảng Thị Vải - Cái Mép (thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) lại đang là cụm cảng được đánh giá cao với các yếu tố như: Được đầu tư đồng bộ, vị trí địa lý thuận lợi vào bậc nhất ở Đông Nam Á để tiếp nhận tàu container có trọng tải lên đến 100.000 DWT.
Một số ý kiến khác cũng đồng tình rằng, cần thực thi các chính sách ưu đãi về phí, nạo vét các tuyến đường thủy nội địa để hàng hóa từ miền Đông thay vì đi bằng đường bộ đến Cát Lái có thể đi thẳng bằng đường sông tới cảng biển nước sâu Cái Mép - Thị Vải ở Bà Rịa Vũng Tàu để ra quốc tế.
Rõ ràng, để xây dựng phía Đông TP.HCM trở thành khu đô thị sáng tạo, tương tác cao, TP.HCM sẽ cần sự quyết tâm lớn để giải quyết triệt để “điểm nghẽn” cảng Cát Lái. Nhìn rộng hơn, các cấp, ngành, từ trung ương đến địa phương cần thực hiện chiến lược mạnh mẽ nhằm giải bài toán Cát Lái, đặc biệt trong bối cảnh tốc độ phát triển kinh tế và sức ép quy mô dân số của đất nước đang ngày một gia tăng.
- Cùng chuyên mục
Nghệ An chuyển mình từ dòng vốn FDI: Nhận định của doanh nghiệp ngoại
Nghệ An là một trong những tỉnh có tiềm năng phát triển kinh tế lớn ở khu vực Bắc Trung Bộ, đang ngày càng thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài. Các doanh nghiệp FDI khi đến đầu tư tại Nghệ An đều có những nhận xét tích cực về môi trường đầu tư tại đây, góp phần tạo động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Đầu tư - 01/10/2025 15:16
Quy mô kinh tế Hà Tĩnh tăng 1,5 lần so với 2020
Quy mô nền kinh tế Hà Tĩnh hiện đạt 126.000 tỷ đồng, gấp 1,5 lần so với đầu nhiệm kỳ. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội tăng 47%, nhiều dự án đầu tư được xúc tiến và phát triển.
Đầu tư - 01/10/2025 12:04
Đà Nẵng hợp tác với Frankfurt Main Finance phát triển Trung tâm tài chính
Đà Nẵng đã ký kết ghi nhớ hợp tác về Trung tâm tài chính với Công ty Frankfurt Main Finance; đồng thời, xúc tiến, mời gọi các "đại bàng" từ CHLB Đức đầu tư phát triển trung tâm tài chính, chú trọng vào blockchain, tài chính xanh, tài chính số.
Đầu tư - 30/09/2025 23:27
Hà Tĩnh đưa biển Thiên Cầm trở thành 'điểm đến xanh' của miền Trung
Trong bối cảnh du lịch xanh đang trở thành xu hướng toàn cầu, Hà Tĩnh đặt mục tiêu đưa Thiên Cầm trở thành "điểm đến xanh" đặc trưng của miền Trung, gắn với phát triển bền vững, bảo tồn thiên nhiên và nâng cao trải nghiệm cho du khách.
Đầu tư - 30/09/2025 18:17
Quảng Ninh khởi công thêm một dự án nhà ở xã hội gần 1.000 tỷ đồng
Dự án Nhà ở xã hội tại quỹ đất ký hiệu OXH-01 thuộc khu đô thị ở các phường Cao Xanh và Hà Lầm (tỉnh Quảng Ninh) có tổng mức đầu tư khoảng 968 tỷ đồng.
Đầu tư - 30/09/2025 13:48
Hà Nội sắp có Sàn Giao dịch công nghệ và Trung tâm Đổi mới sáng tạo
Sàn Giao dịch công nghệ Hà Nội hoạt động theo mô hình "Đầu tư công, quản trị tư", đó là nhà nước đầu tư hạ tầng và tổ chức hợp đồng thuê thầu, tuyển chọn doanh nghiệp vận hành khai thác và cung ứng dịch vụ. Còn Trung tâm đổi mới sáng tạo Hà Nội là doanh nghiệp theo mô hình công ty cổ phần (trong đó vốn nhà nước chiếm cổ phần chi phối) do UBND TP. Hà Nội thành lập theo quy định của pháp luật.
Công nghệ - 30/09/2025 11:35
Thị trường bất động sản Cửa Lò 2025: Tăng tốc, tạo đà phát triển
Hạ tầng bứt phá, du lịch phát triển mạnh mẽ và mặt bằng giá hợp lý đang tạo động lực lớn cho thị trường bất động sản Cửa Lò (Nghệ An). Nổi bật trong đó, dự án Pearl Residence được mệnh danh “viên ngọc trai xứ Nghệ” đang thu hút sự quan tâm mạnh mẽ của giới đầu tư.
Bất động sản - 30/09/2025 11:34
Thị trường bất động sản sôi động với đô thị Sun Group Nam Hà Nội
Ngày 27/9, gần 800 khách hàng và chuyên viên tư vấn đã cùng “đổ bộ” sự kiện ra mắt phân khu Flora Avenue, thuộc đại đô thị Sun Urban City. Sức hút ấy một lần nữa khẳng định vị thế sản phẩm bất động sản thương hiệu Sun Group Nam Hà Nội.
Bất động sản - 30/09/2025 11:33
Nghệ An chuyển mình từ dòng vốn FDI: Bài 3: Lao động được ‘nâng tầm’
Nghệ An đang là điểm sáng trong thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ trên nhiều lĩnh vực kinh tế - xã hội. Dòng vốn FDI không chỉ góp phần thúc đẩy phát triển hạ tầng, mở rộng sản xuất mà còn tạo ra cơ hội nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, giúp lao động địa phương được “nâng tầm” cả về kỹ năng lẫn tư duy làm việc.
Đầu tư - 30/09/2025 07:50
Du lịch Đà Nẵng bùng nổ, bất động sản nghỉ dưỡng vẫn 'ngủ đông'
Du lịch Đà Nẵng đang “bùng nổi” với lượng khách và doanh thu tăng mạnh, song nghịch lý là bất động sản nghỉ dưỡng - vốn được hưởng lợi lớn từ dòng khách vẫn chưa thể khởi sắc trở lại.
Đầu tư - 30/09/2025 06:45
CEO UK Export Finance: 'Cơ hội thu hút các doanh nghiệp Anh đến Việt Nam đầu tư là rất rõ ràng'
Ông Tim Reid, Tổng Giám đốc Cơ quan Hỗ trợ Tài chính Xuất khẩu Anh (UKEF) cho rằng, Việt Nam có sức hút tự nhiên đối với các doanh nghiệp Anh vì tăng trưởng kinh tế mạnh và có mục tiêu 10% GDP trong tương lai gần.
Đầu tư - 29/09/2025 14:51
Nghệ An chuyển mình từ dòng vốn FDI: Bài 2 - Chuyển dịch cơ cấu kinh tế
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, Nghệ An đã và đang tận dụng hiệu quả dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) để thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo bước đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Đầu tư - 29/09/2025 14:19
Tập đoàn Phương Trang đề xuất làm hai khu đô thị tại Huế
Tập đoàn Phương Trang - CTCP Kim Long Motor Huế vừa có đề xuất thực hiện hai dự án khu đô thị tại khu kinh tế Chân Mây - Lăng Cô, Huế.
Đầu tư - 29/09/2025 14:16
Doanh nghiệp Hàn Quốc đề xuất làm dự án điện 2 tỷ USD ở Thanh Hóa
Công ty TNHH SK Innovation (Hàn Quốc) đã đề xuất với UBND tỉnh Thanh Hóa về việc đầu tư dự án nhiện điện LNG Nghi Sơn.
Đầu tư - 29/09/2025 11:49
Làm thế nào để người dân mua được nhà giá rẻ?
Có thể khẳng định, việc mua nhà vốn chưa bao giờ dễ dàng, nhất là với người lao động, người trẻ đang sinh sống tại đô thị lớn và việc sở hữu nhà ngày nay còn khó khăn hơn khi khoảng cách giữa thu nhập và giá nhà ngày càng xa.
Đầu tư - 29/09/2025 10:50
Quảng Ninh tăng tốc thu hút đầu tư từ Hàn Quốc
Với lợi thế hạ tầng hiện đại, vị trí chiến lược và môi trường đầu tư ngày càng thông thoáng, Quảng Ninh đang trở thành điểm đến hấp dẫn của nhiều tập đoàn quốc tế, đặc biệt là các doanh nghiệp Hàn Quốc.
Đầu tư - 28/09/2025 15:34
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 4 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 4 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 5 month ago
