Với chủ đề “Đồng hành cùng doanh nghiệp”, hội nghị lần này thể hiện quyết tâm xây dựng Chính phủ kiến tạo, hành động, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển, thực sự là động lực phát triển của đất nước.

Phát biểu trong hội nghị, Bộ trưởng KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng trình bày báo cáo sơ kết tình hình 1 năm thực hiện Nghị quyết 35 về hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp đến năm 2020. 

Đánh giá chung về kết quả thực hiện sau 1 năm, số doanh nghiệp đăng ký thành lập mới là 110.100 doanh nghiệp, đạt kỷ lục cao nhất về số lượng từ trước tới nay; số vốn cam kết đưa vào thị trường tăng 48,1% so với cùng kề; số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động tăng 24,1%.

Trong 4 tháng đầu năm 2017, số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập mới là 39.580 doanh nghiệp với số vốn đăng ký là 369.635 tỷ đồng, tăng 14% về số doanh nghiệp và tăng 48,9% về số vốn so với cùng kỳ. Số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động đạt 11.545, tăng 1,9% so với cùng kỳ. Tính đến 20/4/2017, cả nước có khoảng 612.000 doanh nghiệp đang hoạt động.

Tuy nhiên, cùng với những thành tựu đạt được vẫn còn một số tồn tại cần được khắc phục và doanh nghiệp hoạt động còn gặp phải những vướng mắc, khó khăn nhất định. Theo phản ánh từ phía cộng đồng doanh nghiệp, vấn đề tiếp cận vốn còn rất nhiều khó khăn.

Rất ít doanh nghiệp tiếp cận được quỹ bảo lãnh tín dụng cho DNNVV

Cụ thể, một vào vấn đề nổi cộm thời gian qua là: Về tài sản thế chấp vay vốn: Việc thế chấp tài sản về vay vốn tại các TCTD còn gặp nhiều khó khăn. 

Về hỗ trợ giảm lãi suất của các ngân hàng thương mại (NHTM): doanh nghiệp mong muốn lãi suất cho vay về dài hạn tiếp tục giữ ổn định để hỗ trợ hoạt động sản xuất kinh doanh. Lãi suất cho vay của các TCTD còn ở mức cao, việc tiếp cận vốn vay còn nhiều khó khăn, thủ tục cho vay rườm rà, thời gian kéo dài. Việc áp dụng lãi suất ưu đãi thấp hơn 1% theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị năm 2016 chỉ được thực hiện trong 6 - 12 tháng đầu của hợp động tín dụng, nên thực chất doanh nghiệp chưa được hưởng lợi nhiều từ chính sách.

Việc thế chấp quyền sử dụng đất để vay vốn ngân hàng và huy động vốn dài hạn của các doanh nghiệp thứ cấp gặp một số khó khăn, cụ thể là một số nhà đầu tư kinh doanh kết cậu hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất đã thu tiền thuê lại đất của doanh nghiệp nộp một lần cho cả thời gian thuê nhưng không nộp vào ngân sách nhà nước làm ảnh hưởng đến quyền thế chấp để vay vốn ngân hàng. Về vấn đề này, Bộ TN&MT kiến nghị Chính phủ giao cho Bộ Tài chính xử lý.

Theo kết quả kiểm tra, khảo sát tại một số địa phương của Văn phòng Chính phủ về việc triển khai Nghị quyết 35 thì các doanh nghiệp, đặc biệt là các DNNVV rất khó tiếp cận với nguồn vốn tín dụng. Qua làm việc và trao đổi trực tiếp với một số UBND tỉnh, thành phố, Hiệp hội doanh nghiệp và doanh nhân các tỉnh, thành phố thì rất ít DNNVV tiếp cận được bảo lãnh tín dụng từ các Quỹ bảo lãnh tín dụng cho DNNVV ở các địa phương. Việc rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định về bảo lãnh tín dụng cho DNNVV còn gặp nhiều lúng túng, đến nay vẫn chưa rõ cơ chế giải quyết.

Doanh nghệp gặp khó khăn trong việc đăng ký tài sản theo Luật đăng ký giao dịch bảo đảm để có cơ sở mang đi thế chấp vay vốn. Mặt khác, năng lực nói chung của doanh nghiệp, đặc biệt các DNNVV khu vực tư nhân còn nhiều hạn chế do quản trị tài sản yếu kém, sổ sách không minh bạch dẫn đến thiếu độ tin cậy để các ngân hàng yên tâm cho vay.

Đề xuất NHNN và hệ thống NHTM nới lỏng điều kiện cho vay, giảm lãi suất

Để giải quyết những khó khăn, vướng mắc nêu trên của doanh nghiệp, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đưa đề xuất về "Tiếp cận tín dụng" cho doanh nghiệp. Cụ thể:

Đề xuất NHNN và hệ thống NHTM tiếp tục xem xét, nghiên cứu các giải pháp phù hợp để hỗ trợ nới lỏng điều kiện cho vay, giảm lãi suất, minh bạch thủ tục, qu định về điều kiện vay cho để tăng cường tiếp cận vốn cho doanh nghiệp.

Bộ KH&ĐT các các bộ ngành triển khai giải pháp để hỗ trợ doanh nghiệp tăng cường năng lực quản trị, minh bạch tài chính, sổ sách để tiếp cận tốt hơn tín dụng.

Đẩy nhanh triển khai hoạt động của Quỹ phát triển DNNVV, Quỹ bảo lãnh tín dụng theo định hướng trong dự thảo Luật phát triển DNNVV.

NHNN cần phối hợp với Bộ Tư pháp rà soát các quy định về đăng ký giao dịch bảo đảm để tạo điều kiện cho doanh nghiệp làm tài sản thế chấp vay vốn tại ngân hàng

NHNN chỉ đạo các NHTM tiết giảm chi phí hoạt động để góp phần giảm lãi suất cho vay thuộc gói tín dụng 100.000 tỷ đồng từ nguồn vốn huy động của các NHTM để cho vay phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch để phục vụ chủ trương phát triển nông nghiệp.

Cùng với đó, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng đưa kiến nghị, đề xuất để có giải pháp đẩy mạnh, cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; kiến nghị giảm chi phí kinh doanh cho doanh nghiệp; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp.