Tội phạm lừa đảo, chiếm đoạt tài sản tăng gần 90%

Sáng 6/9, Ủy ban Tư pháp tổ chức phiên họp toàn thể lần thứ 14 cho ý kiến về báo cáo công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2024. Số liệu tính từ ngày 1/10/2023-31/72024.

Báo cáo của Chính phủ nêu rõ tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu tiếp tục diễn biến phức tạp.

Theo đó, vi phạm về quy hoạch, xây dựng, năng lượng, đấu thầu; phương thức, thủ đoạn phổ biến là lợi dụng, lạm dụng chức vụ, quyền hạn trong việc triển khai thực hiện các dự án đầu tư của Nhà nước để trục lợi, nhận hối lộ để tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong hoạt động đầu tư, xây dựng.

Bên cạnh đó, lợi dụng ảnh hưởng của người có chức vụ để trục lợi gây bức xúc trong nhân dân. Vi phạm trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ, tham nhũng tại các doanh nghiệp cổ phần, đơn vị, doanh nghiệp ngoài Nhà nước. Vi phạm pháp luật về đấu thầu, mua sắm, quản lý tài sản công, quản lý, sử dụng đất đai, bảo hiểm, ngân hàng, tài chính, kế toán, thuế, khai thác tài nguyên, khoáng sản... tiếp tục diễn biến phức tạp, xảy ra ở nhiều địa phương.

Ngoài ra, báo cáo cũng nêu việc phát hiện một số lĩnh vực và phương thức, thủ đoạn phạm tội mới như tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động thẩm định giá trong tố tụng hình sự.

Tội phạm sử dụng giấy tờ giả để đăng ký chữ ký số, thay đổi thông tin sử dụng hóa đơn điện tử và chiếm quyền phát hành hóa đơn giá trị gia tăng điện tử của một số doanh nghiệp để phát hành và bán hóa đơn giá trị gia tăng, thu lợi trái phép.

Lợi dụng ngân hàng thương mại để thực hiện hành vi vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới bằng phương thức cho, tặng sổ tiết kiệm...

Đấu thầu, đấu giá phổ biến hành vi đưa, nhận hối lộ

Báo cáo của nhóm nghiên cứu Ủy ban Tư pháp do Phó Chủ nhiệm Mai Thị Phương Hoa cho thấy, dù đã có nhiều cố gắng nhưng tội phạm và vi phạm pháp luật về trật tự xã hội vẫn tăng cả về số vụ, thiệt hại, về số người bị thương, tài sản.

Một số loại tội phạm tăng mạnh, trong đó, một phần nguyên nhân từ công tác phòng ngừa như phạm tội có tổ chức tăng 89,47%; lừa đảo, chiếm đoạt tài sản tăng 89,90%; tham ô tài sản tăng 50,75%; đánh bạc trên mạng internet tăng 113,2%... Một số tội phạm xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, môi trường gia tăng như sản xuất, buôn bán hàng giả tăng 92,2%, cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự tăng 74,5%...

Bà Hoa cho biết, công tác quản lý Nhà nước trên một số lĩnh vực còn bất cập dẫn đến nhiều đối tượng lợi dụng để thực hiện hành vi phạm tội. Trong đó một số quy định của pháp luật hiện hành trong lĩnh vực kinh tế, tài chính, doanh nghiệp còn chưa cụ thể, chưa chặt chẽ, rõ ràng. Công tác thanh tra, kiểm tra để kịp thời phát hiện vi phạm trong một số trường hợp còn chưa hiệu quả.

Công tác quản lý nhà nước trong phát hành trái phiếu, cổ phiếu doanh nghiệp còn nhiều bất cập, còn để tình trạng doanh nghiệp phát hành "trái phiếu khống", bán cổ phiếu doanh nghiệp không có thật để lừa đảo, chiếm đoạt hàng nghìn tỷ đồng của nhà đầu tư.

Nhiều vụ vi phạm đấu thầu, đấu giá, đền bù giải phóng mặt bằng trong hoạt động đầu tư, xây dựng, khai thác tài nguyên, đất đai, tài chính, ngân hàng, xăng dầu, điện với hành vi phạm tội “đưa, nhận hối lộ” phổ biến.

Dẫu vậy, Phó Chủ nhiệm Hoa cho rằng, công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ngày càng quyết liệt, mạnh mẽ, không có vùng cấm, không có ngoại lệ. Đồng thời, đánh giá cao tính chủ động, tích cực của các cơ quan chức năng…

Thanh tra, kiểm toán đã phát hiện nhiều vi phạm, kiến nghị thu hồi cho ngân sách nhà nước hàng chục nghìn tỷ đồng, chuyển nhiều vụ việc có dấu hiệu hình sự sang cơ quan điều tra để xử lý theo thẩm quyền.