Thuế tối thiểu toàn cầu: 'Việt Nam đã tiến rất nhanh'
Ông Jonathan Pemberton, cựu chuyên gia cơ quan thuế HMRC và OECD đánh giá, Việt Nam là quốc gia dẫn đầu trong khu vực. Tin tưởng rằng, Việt Nam có thể đảm bảo thực thi Thuế tối thiểu toàn cầu vào cuối năm nay.
Có thể thực thi vào cuối năm nay
Theo cập nhật của ông Đặng Ngọc Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính, cơ quan thuế đang khẩn trương xây dựng nghị định hướng dẫn thực thi quy định Thuế tối thiểu toàn cầu, dự kiến tháng 7/2024 sẽ có dự thảo lấy ý kiến rộng rãi; tháng 10/2024 có thể ban hành nghị định hướng dẫn thu thuế bổ sung theo Nghị quyết 107/2023/QH15.
Đánh giá về việc luật hoá quy tắc thuế tối thiểu toàn cầu của Việt Nam, tại hội thảo quốc tế "Thực hiện trụ cột 2 Thuế tối thiểu toàn cầu ở Việt Nam" do Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE) phối hợp với Trung tâm thuế và Đầu tư quốc tế (ITIC) tổ chức mới đây, ông Jonathan Pemberton, cựu chuyên gia cơ quan thuế HMRC và OECD tin tưởng rằng, Việt Nam là quốc gia dẫn đầu trong khu vực khi đã sớm luật hoá quy tắc thuế tối thiểu toàn cầu và hoàn toàn có thể đảm bảo thực thi Thuế tối thiểu toàn cầu vào cuối năm nay.

Hội thảo quốc tế "Thực hiện trụ cột 2 Thuế tối thiểu toàn cầu ở Việt Nam" do Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE) phối hợp với Trung tâm thuế và Đầu tư quốc tế (ITIC) tổ chức ngày 7/5/2024 tại Hà Nội. Ảnh: Trọng Hiếu
Theo đó, ông Jonathan Pemberton cho biết, Hàn Quốc là quốc gia đầu tiên ban hành mức Thuế tối thiểu toàn cầu trong nội luật. Việt Nam, không thua kém, cũng đã có những bước tiến vững chắc khi Quốc hội thông qua Nghị quyết 107 vào tháng 11/2023 về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu.
Việt Nam có chương trình rõ ràng để thực hiện Thuế tối thiểu toàn cầu giúp các công ty đa quốc gia - với tư cách là các đơn vị nộp thuế lớn có thể tương đối dễ dàng biết được phải tuân thủ những gì, như thế nào và hiểu hệ thống nộp thuế ở Việt Nam, hướng tới thực thi quy định hiệu quả.
Tuy nhiên, cựu chuyên gia cơ quan thuế HMRC và OECD cũng cho rằng, phải mất một thời gian để các cơ quan của Chính phủ, đặc biệt là các bộ phận không liên quan đến thuế nhưng liên quan đến xúc tiến đầu tư nước ngoài (FDI) hiểu rằng luật chơi đã thay đổi và thuế suất thấp hoặc miễn thuế đã không còn là công cụ hữu hiệu để thu hút đầu tư nước ngoài.
"Thuế tối thiểu toàn cầu là một hệ thống phức tạp. Vì vậy, đối với những người không trong ngành thuế, thực sự không dễ nắm bắt. Khi mọi người đều hiểu rằng thuế cao hơn là điều không thể tránh khỏi và nếu không nộp ở nước sở tại thì sẽ phải nộp ở nước mẹ, sự thay đổi sẽ diễn ra theo chiều hướng có những hệ thống ưu đãi mới, phù hợp hơn với sự phát triển của thế giới, tốt hơn và tập trung nhiều hơn vào giá trị mà doanh nghiệp mang lại", ông Jonathan Pemberton nói.
Bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam
Ông Đặng Ngọc Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính khẳng định, Thuế tối thiểu toàn cầu không phải là điều ước hay cam kết quốc tế, không bắt buộc các quốc gia phải áp dụng. Tuy nhiên, nếu Việt Nam không áp dụng thì vẫn phải chấp nhận việc các quốc gia khác áp dụng Thuế tối thiểu toàn cầu, có quyền thu thuế bổ sung đối với các doanh nghiệp tại Việt Nam (nếu thuộc đối tượng áp dụng) mà được hưởng mức thuế suất thực tế tại Việt Nam thấp hơn mức tối thiểu toàn cầu 15%, đặc biệt là các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
Trước bối cảnh nêu trên, để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình, Việt Nam cần khẳng định áp dụng Thuế tối thiểu toàn cầu. Theo hướng dẫn của OECD về quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu, Thuế tối thiểu toàn cầu có bản chất là thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung và các nước cần quy định trong hệ thống pháp luật của mình cho phù hợp.
Việc áp dụng các quy định về thuế tối thiểu toàn cầu mang lại cho Việt Nam những cơ hội mới, như: Tăng nguồn thu ngân sách nhà nước từ phần thu thuế bổ sung, tăng cường hội nhập quốc tế, hạn chế hiện tượng trốn thuế, tránh thuế, chuyển giá, chuyển lợi nhuận....
"Nếu Việt Nam áp dụng quy định về Thuế bổ sung tối thiểu nội địa đạt chuẩn (QDMTT) thì sẽ thu thêm thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung đối với những doanh nghiệp thuộc đối tượng áp dụng. Theo tính toán sơ bộ với số liệu quyết toán thuế năm 2022, có 122 tập đoàn nước ngoài đầu tư vào Việt Nam sẽ chịu ảnh hưởng từ việc áp dụng QDMTT và số thuế Việt Nam sẽ thu được khi áp dụng quy định này ước tính khoảng 14.600 tỷ đồng", ông Đặng Ngọc Minh cho biết.
Khi Việt Nam áp dụng Quy định Tổng hợp thu nhập chịu thuế tối thiểu (IIR) đối với những doanh nghiệp Việt Nam đầu tư ra nước ngoài, theo tính toán sơ bộ với số liệu quyết toán thuế năm 2022 thì có khoảng 6 tập đoàn của Việt Nam đầu tư ra nước ngoài chịu ảnh hưởng của quy định IIR và số thuế thu được ước tính khoảng 73 tỷ đồng (nếu nước nhận đầu tư không áp dụng quy định QDMTT).
Khuyến nghị một số vấn đề khi áp dụng Thuế tối thiểu toàn cầu tại Việt Nam, nhằm tiếp tục giữ môi trường đầu tư hấp dẫn, giúp giữ chân nhà đầu tư lớn, GS.TSKH Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE) cho rằng, Chính phủ cần nhanh chóng rà soát các doanh nghiệp FDI chịu ảnh hưởng, đánh giá khả năng thu thuế bổ sung, mức độ tác động tới môi trường đầu tư; rà soát toàn bộ quy định hiện hành về chính sách ưu đãi đầu tư, để loại bỏ những chính sách không còn phù hợp với Quy định thuế tối thiểu toàn cầu. Chỉ khi xác định đầy đủ mức độ tác động thì mới có thể có giải pháp phù hợp.
Thứ hai, để giữ được lợi thế cạnh tranh trong thu hút đầu tư nước ngoài, Việt Nam cần xem xét chuyển từ các hình thức ưu đãi đầu tư bằng thuế thu nhập doanh nghiệp sang ưu đãi hỗ trợ chi phí, trong đó có các hình thức như: Khấu hao nhanh, hỗ trợ bằng tiền theo một tỷ lệ nhất định cho hoạt động R&D, hỗ trợ đầu tư kết cấu hạ tầng, đào tạo nhân lực...
Việc ban hành chính sách, cơ chế mới cần được xem xét cẩn trọng để đảm bảo tính công bằng cho các doanh nghiệp thuộc phạm vi và không thuộc phạm vi điều chỉnh của Thuế tối thiểu toàn cầu, đảm bảo thống nhất với quy định về bảo đảm quyền lợi của nhà đầu tư, cũng như không vi phạm các cam kết quốc tế và quy định của OECD mà Việt Nam đang tham gia.
Thứ ba là thay đổi chính sách khuyến khích FDI theo hướng tập trung vào nâng cao năng lực cạnh tranh từ các yếu tố như cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư - kinh doanh, nhất là thủ tục hành chính, đào tạo lao động có kỹ năng, nâng cấp hệ thống kết cấu hạ tầng, phát triển ngành công nghiệp phụ trợ và các doanh nghiệp vệ tinh... vốn là các yếu tố cơ bản khi các tập đoàn đưa ra các quyết định đầu tư thay vì áp dụng các ưu đãi về thuế.
Cuối cùng, GS. Nguyễn Mại nhấn mạnh, Việt Nam cần chủ động đề xuất các nước ASEAN đề ra giải pháp chung cho cộng đồng ASEAN trong việc áp dụng Thuế tối thiểu toàn cầu, tạo đồng thuận về những tiêu chuẩn tối thiểu chung đối với các chính sách ưu đãi đầu tư nhằm ngăn chặn tình trạng cạnh tranh thu hút FDI không lành mạnh giữa các nước thành viên.
- Cùng chuyên mục
Antesco hoàn tất phát hành riêng lẻ, chuẩn bị niêm yết Hose
Ylang Holdings đã hoàn tất mua vào 3,5 triệu cổ phiếu riêng lẻ Antesco, qua đó nâng khối lượng sở hữu lên 8,1 triệu cổ phần, tương đương 33,8% vốn điều lệ.
Tài chính - 06/10/2025 11:31
Giá vàng lập đỉnh mới
Giá vàng thế giới đầu tuần tăng mạnh, vượt 3.900 USD/ounce, trong khi trong nước vàng miếng SJC lên mốc 139,1 triệu đồng/lượng – mức cao chưa từng có.
Tài chính - 06/10/2025 10:07
'Chọn mặt, gửi vàng' ở quỹ mở thế nào?
Theo các chuyên gia tài chính, nhà đầu tư có thể dựa trên một số tiêu chí để đầu tư vào chứng chỉ quỹ như: Mức độ chấp nhận rủi ro, mục tiêu đầu tư, hiệu suất sinh lời trong quá khứ (3-5 năm) và trình độ, kinh nghiệm của đội ngũ điều hành quỹ.
Tài chính - 06/10/2025 09:52
Chuyên gia cảnh báo nguy cơ chứng khoán điều chỉnh sâu
Các chuyên gia nhận định xu hướng điều chỉnh vẫn chiếm ưu thế, trong khi nhịp hồi (nếu có) chỉ mang tính kỹ thuật và là cơ hội để tái cơ cấu danh mục.
Tài chính - 06/10/2025 08:12
Kỳ vọng gì vào BSR sau đợt chia thưởng 1,9 tỷ cổ phiếu?
BSR đang triển khai phương án phát hành hơn 1,9 tỷ cổ phiếu để chia thưởng. Song song đó, BSR và PVN đang tìm đối tác để thoái vốn Nhà nước.
Tài chính - 05/10/2025 09:03
Phát Đạt: Thông tin cảnh báo hoãn xuất cảnh với CEO là bất cập
Phát Đạt cho biết đã khắc phục nghĩa vụ thuế từ 24/9 và có xác nhận từ 26/9. Do vậy, việc Thuế TP. HCM cảnh báo hoãn xuất cảnh với CEO là bất cập.
Tài chính - 04/10/2025 19:16
Cổ phiếu VIC giữ nhịp thị trường
Tính riêng tuần 29/9-3/10, cổ phiếu VIC đã tăng gần 8,5% và là nhân tố quan trọng giúp chỉ số VN-Index không bị điều chỉnh quá sâu.
Tài chính - 04/10/2025 07:00
Lãnh đạo Bộ Tài chính nói gì về nâng hạng thị trường chứng khoán trước giờ “G”?
Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước vẫn đang phối hợp chặt chẽ với các tổ chức quốc tế có thẩm quyền để bảo đảm việc đánh giá thị trường chứng khoán Việt Nam được khách quan, công bằng và minh bạch.
Tài chính - 04/10/2025 07:00
Giá vàng thế giới hướng tới mốc 4.000 USD/ounce
Một số chuyên gia dự báo giá vàng vẫn trong xu hướng tăng và có thể chạm mốc 4.000 USD/ounce ngay trong quý IV/2025.
Tài chính - 04/10/2025 07:00
Ấn định ngày chào sàn HoSE của cổ phiếu CRV
Hơn 672 triệu cổ phiếu của CTCP Tập đoàn Bất động sản CRV chính thức được chấp thuận niêm yết từ ngày 10/10, với giá tham chiếu phiên chào sàn là 26.000 đồng/CP.
Tài chính - 03/10/2025 19:26
PGBank muốn tăng gấp đôi vốn
Nếu cả hai phương án phát hành tăng vốn được thực hiện thành công, vốn điều lệ của PGBank sẽ tăng thêm 5.000 tỷ đồng, đạt 10.000 tỷ đồng, gấp đôi hiện tại.
Tài chính - 03/10/2025 19:15
Ngành ngân hàng phấn đấu tiếp tục giảm lãi suất cho vay
Ông Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, NHNN cho biết, với sự chuyển đổi số mạnh mẽ trong ngành ngân hàng, cắt giảm chi phí hoạt động, ngân hàng có dư địa để tiếp tục giảm lãi suất cho vay, hỗ trợ nền kinh tế.
Tài chính - 03/10/2025 14:37
Nhiều ngân hàng được dự báo lợi nhuận quý III tăng mạnh
Các đơn vị phân tích dự báo nhóm ngân hàng sẽ đạt lợi nhuận quý III tích cực khi so với nền thấp cùng kỳ. Động lực đến từ tăng trưởng tín dụng cao.
Tài chính - 03/10/2025 14:37
Cổ phiếu liên tục 'dò đáy', điều gì đang xảy ra tại SGR?
Với mức giá hiện tại, cổ phiếu SGR đang ở vùng giá thấp nhất kể từ tháng 5/2024. Còn xét từ đầu năm, SGR đã giảm 37,69%.
Tài chính - 03/10/2025 11:22
Vì sao cổ phiếu LPB liên tục phá đỉnh?
Cổ phiếu LPB liên tục phá đỉnh giúp vốn hóa của LPBank tăng lên trên 154.100 tỷ đồng, vượt qua ACB để đứng vị trí thứ 7 trong nhóm ngân hàng.
Tài chính - 03/10/2025 07:00
VPBankS chốt thời gian IPO 375 triệu cổ phiếu
Thời gian đăng ký mua và đặt cọc mua cổ phiếu IPO của VPBankS từ ngày 10/10 - 31/10/2025. Thời gian thông báo kết quả đăng ký mua và phân bổ cổ phiếu từ 1/11 - 2/11/2025.
Tài chính - 03/10/2025 07:00
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 4 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 4 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 6 month ago