Sếp ngân hàng trước lựa chọn cân não: Tuy hai mà không một
Khung khổ pháp lý cho an toàn hoạt động hệ thống ngân hàng Việt Nam đã tiến thêm một bước lớn...

Hầu hết các ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân Việt Nam hiện đều có chủ tịch hoặc tổng giám đốc đồng thời nắm giữ vị trí lãnh đạo cao cấp ở doanh nghiệp khác.
"Ngay trong đầu họ, cân nhắc về quyết định có ảnh hưởng đến ngân hàng hoặc doanh nghiệp chắc chắn sẽ hằn sâu hơn. Luật mới đã động đến cả những chi tiết nhỏ như vậy", một thành viên của ban soạn thảo nói với VnEconomy.
Đó là một chi tiết có khả năng tác động sâu sắc, trong những nội dung lớn và có ảnh hưởng rộng khi Luật Sửa đổi, bổ sung Luật Các tổ chức tín dụng đi vào thực tiễn, sau khi Quốc hội thông qua ngày 20/11 vừa qua.
Lựa chọn cân não
Với giới tài chính, ngân hàng Việt Nam, bà Lê Thị Băng Tâm quen thuộc ở vị trí Thứ trưởng Bộ Tài chính nhiều năm trước. Sau nghỉ hưu, bà Tâm được biết đến ở vị trí Chủ tịch Hội đồng Quản trị HDBank, đồng thời là Chủ tịch Vinamilk.
Theo quy định mới của bộ luật vừa được Quốc hội thông qua nói trên, một người không được là chủ tịch hội đồng quản trị ngân hàng đồng thời là lãnh đạo cao cấp của doanh nghiệp khác.
Bà Lê Thị Băng Tâm sẽ phải lựa chọn và quyết định vị trí hiện nay tại HDBank và Vinamilk. Đây đều là hai vị trí quan trọng, một nhân tố thành công của cả hai doanh nghiệp này thời gian qua. Lựa chọn và thay đổi có thể là điều không mong muốn ở cả hai.
Tương tự, ông Đỗ Minh Phú, Chủ tịch Hội đồng Quản trị TPBank hiện đồng thời là Chủ tịch Tập đoàn DOJI. Từ nhiệm tại TPBank hẳn là quyết định khó khăn đối với ông Phú, sau quá trình đầu tư và tái cơ cấu, đưa TPBank từ một ngân hàng lỗ nặng trở lại cân bằng và có triển vọng phát triển.
Ngược lại, lựa chọn từ nhiệm tại DOJI, nơi ông Phú là linh hồn, hình ảnh của tập đoàn này kể từ khi thành lập đến nay, cũng là lựa chọn không dễ dàng.
Chiếu theo quy định mới của luật, có hiệu lực từ 15/1/2018, một loạt lãnh đạo ngân hàng thương mại đang đứng trước lựa chọn cân não như vậy.
Hầu hết các ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân Việt Nam hiện đều có chủ tịch hoặc tổng giám đốc đồng thời nắm giữ vị trí lãnh đạo cao cấp ở doanh nghiệp khác như SHB, Sacombank, HDBank, TPBank, VIB, Techcombank, VIB, SeABank, ABBank, Kienlong Bank, VietABank, BacABank, NCB…
Như trên, tại nhiều ngân hàng, cá nhân chủ tịch hội đồng quản trị hoặc tổng giám đốc đã trở thành thủ lĩnh, linh hồn và hình ảnh cả đối nội và đối ngoại; hoặc là những ông chủ, bà chủ khẳng định quyền lực hàng chục năm qua. Theo đó, nếu lựa chọn từ nhiệm mở rộng, hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam tới đây sẽ có thay đổi lớn.
Tuy nhiên, với những thông tin bước đầu, lựa chọn có chiều hướng nghiêng về từ nhiệm ở các doanh nghiệp. Cùng đó, không loại trừ giới chủ ngân hàng có giải pháp khác.
Tuy hai mà không một
Trao đổi với phóng viên VnEconomy, một thành viên tham gia soạn thảo dự thảo bộ luật nói trên nêu quan điểm: "Bạn cho rằng sẽ có chuyện đóng thế, cử đại diện về hình thức. Cứ cho một phần thực tế có thể vậy đi, nhưng trước hết phải thấy rõ tinh thần của luật. Luật đã thể hiện tinh thần chặt chẽ hơn, mạnh hơn, rõ ràng minh bạch hơn về yêu cầu quản trị, điều hành tổ chức tín dụng, hạn chế những mối liên hệ tiềm ẩn rủi ro".
Trong quá trình phát triển của hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam, tập trung ở khối tư nhân, đã có một số ông chủ, bà chủ không lộ diện trực tiếp ở các vị trí lãnh đạo cao cấp. Đến nay, sự hiện diện ngày một mở rộng và rõ ràng hơn.
Với những trường hợp "đóng thế", hoặc thuê người đảm nhiệm vị trí chủ tịch hội đồng quản trị, thành viên tham gia soạn thảo luật nói trên phân tích: đừng hiểu nhầm đơn giản "tuy hai mà một" ở đây.
"Với ông chủ và cả người làm thay, ngay trong đầu họ, cân nhắc về quyết định có ảnh hưởng đến ngân hàng hoặc doanh nghiệp chắc chắn sẽ hằn sâu hơn. Luật mới đã động đến cả những chi tiết nhỏ như vậy", thành viên trên nói.
Ở quan điểm này, nhìn sang cả doanh nghiệp đối xứng mà giới chủ ngân hàng tới đây tìm người thay vị trí mình, hình dung một cách đơn giản là không dễ để tìm người thân, anh em, họ hàng để ứng phó. Trách nhiệm ở mỗi quyết định, mỗi chữ ký đều gắn chặt với bản thân mỗi người, thậm chí với cả gia đình họ.
Tuy hai nhưng sẽ mà không một. Ở ngân hàng, trong lựa chọn tìm người thay thế, thậm chí "đóng thế", chính người đó sẽ tự tạo ra một rào cản để trước hết tự bảo vệ mình trước rủi ro, khi đưa ra hoặc đi theo một quyết định có ảnh hưởng đến hoạt động. Đây được xem là một bước đệm thẩm định, cảnh giới xen giữa sự can thiệp của ông/bà chủ.
Bước đệm thẩm định, cảnh giới đó cũng có ở phía doanh nghiệp đối xứng, nếu lựa chọn đưa ra là ở lại ngân hàng. Và trong lựa chọn ở lại ngân hàng, ít nhất họ sẽ có thêm chuyên chú hơn nữa cho yêu cầu quản trị, điều hành.
Vừa là lãnh đạo ngân hàng vừa là lãnh đạo doanh nghiệp, trước đây có thể tuy hai mà một, tới đây sẽ là hai. Đó là hai cá nhân có trách nhiệm, ý thức và cảnh giới về mối an nguy bản thân khác nhau, chứ không còn tuy hai mà một nữa.
Tổng thể pháp lý
Trao đổi với VnEconomy, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng cho rằng, quy định trên của luật nhằm nâng cao sự minh bạch, an toàn hệ thống, góp phần hạn chế sở hữu chéo và việc thao túng trong hoạt động ngân hàng.
Người đứng đầu Ngân hàng Nhà nước cũng cho rằng, cần đặt những quy định mới trong tổng thể của khuôn khổ pháp lý, vừa được hoàn thiện.
Đó là, các tiêu chí để được làm lãnh đạo cao cấp ngân hàng thương mại đã siết lại chặt chẽ hơn, đi cùng với các chế tài xử phạt mạnh hơn đối với những vi phạm. Theo đó, điều kiện tìm kiếm và lựa chọn được ứng viên đảm nhận vị trí chèo lái ngân hàng phù hợp không còn mở rộng như trước.
Thêm nữa, trước đây, giới chủ, nhà đầu tư có tiền có thể tăng sở hữu cổ phần, mở đường trở thành lãnh đạo cao cấp ngân hàng, thì nay quy định mới của luật đã có thêm những ràng buộc mới.
"Không hẳn anh có tiền là có thể làm lãnh đạo ngân hàng, mà phải có chuyên môn, kinh nghiệm trong lĩnh vực chuyên ngành này như luật đã quy định", Thống đốc Lê Minh Hưng nói.
Ở yếu tố có tiền, quan điểm "tiền tươi", tiền sạch và rõ nguồn gốc mà Thống đốc Lê Minh Hưng đưa ra một năm trước tại hội nghị toàn ngành cũng đã chính thức được đưa vào luật.
Bộ luật Quốc hội vừa thông qua đã quy định rõ: các bên liên quan phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính hợp pháp của nguồn vốn góp, mua, nhận chuyển nhượng cổ phần tại tổ chức tín dụng; không sử dụng nguồn vốn do tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cấp tín dụng để mua, nhận chuyển nhượng cổ phần của tổ chức tín dụng; không được góp vốn, mua cổ phần của tổ chức tín dụng dưới tên của cá nhân, pháp nhân khác dưới mọi hình thức, trừ trường hợp ủy thác theo quy định của pháp luật.
Như trên, trong một năm qua, Ngân hàng Nhà nước đã phối hợp với các ban ngành, các cấp để lần lượt hoàn thiện nhiều vấn đề pháp lý, từ vĩ mô đến cụ thể thượng tầng quản lý điều hành của các ngân hàng thương mại.
Sau đề án tái cơ cấu hệ thống giai đoạn 2016-2020, lần đầu tiên một nghị quyết riêng của Quốc hội về xử lý nợ xấu (Nghị quyết 52) được ban hành, đến lượt Luật Các tổ chức tín dụng được sửa đổi, bổ sung với những quy định sát sườn, chặt chẽ và có tác động lớn.
Khung khổ pháp lý cho an toàn hoạt động hệ thống ngân hàng Việt Nam đã tiến thêm một bước lớn, chỉ vỏn vẹn sau một năm.
Theo VnEconomy
- Cùng chuyên mục
Thêm 2 cổ phiếu chuẩn bị rời sàn HoSE
Vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ công bố thông tin, cổ phiếu PSH và KPF bị HoSE đưa ra quyết định xem xét hủy niêm yết bắt buộc.
Tài chính - 15/06/2025 08:10
Phú Tài giữ mức cổ tức 25% năm thứ hai
CTCP Phú Tài sẽ chi hơn 100 tỷ đồng để trả cổ tức còn lại năm 2024. Với việc đã tạm ứng 10% trước đó, tổng cổ tức doanh nghiệp chi trả đạt 25% và năm thứ hai duy trì tỷ lệ này.
Tài chính - 14/06/2025 11:52
Đầu tư thế nào trong bối cảnh chứng khoán có nhiều biến động?
Sau một giai đoạn phục hồi tốt từ phiên "đáy" của năm 2025 (9/4/2025), VN-Index trong giai đoạn gần đây đang rơi vào trạng thái điều chỉnh với 6/8 phiên giảm điểm tính từ phiên 4/6 đến 13/6.
Tài chính - 14/06/2025 06:45
Giá dầu tăng mạnh, cổ phiếu dầu khí ‘rực sáng’
Nhóm cổ phiếu dầu khí trở thành điểm sáng trên thị trường khi đồng loạt tăng mạnh, trong đó PLX gây chú ý khi tăng hết biên độ.
Tài chính - 13/06/2025 17:26
Lập Sở giao dịch vàng quốc gia: Nhà đầu tư được hưởng lợi gì?
Với việc triển khai Sở giao dịch vàng quốc gia, người dân, nhà đầu tư không chỉ được phép mua vàng vật chất tại các cửa hàng, mà quan trọng hơn là có thể mở tài khoản vàng tại ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính trung gian, thực hiện các giao dịch mua, bán vàng tương tự như cổ phiếu…
Tài chính - 13/06/2025 15:43
PVTrans chuẩn bị chia cổ tức cao kỷ lục
PVTrans sẽ phát hành gần 114 triệu cổ phiếu để trả cổ tức năm 2024, tương ứng tỷ lệ 32%. Vốn điều lệ dự kiến tăng lên 4.699 tỷ đồng.
Tài chính - 13/06/2025 13:27
Tôn Đông Á sẽ niêm yết HoSE, trả cổ tức tỷ lệ 40%
Trong bối cảnh thị trường xuất khẩu gặp khó, Tôn Đông Á sẽ tập trung hơn cho thị trường nội địa, mục tiêu nâng tỷ trọng sản lượng lên 75%.
Tài chính - 12/06/2025 15:32
Thị trường vàng ra sao khi xoá bỏ độc quyền vàng miếng?
Ngoài thương hiệu SJC độc quyền bấy lâu nay sẽ có thêm các thương hiệu vàng của các doanh nghiệp, ngân hàng được cấp phép sản xuất, và chỉ những doanh nghiệp có đủ điều kiện mới được cấp hạn mức nhập khẩu vàng nguyên liệu.
Tài chính - 12/06/2025 14:48
Chứng khoán HSC sắp tăng vốn lên 10.000 tỷ đồng
Chứng khoán HSC chào bán 360 triệu cổ phiếu cho cổ đông với giá 10.000 đồng/cp, mục tiêu tăng vốn lên trên 10.000 tỷ đồng.
Tài chính - 12/06/2025 10:53
Nợ xấu ngân hàng: Chưa thể yên tâm
Nghiên cứu vừa công bố của Vietnam Report nhận định nợ xấu đã đi qua thời kỳ khó khăn nhất, tuy nhiên nhóm nợ có khả năng mất vốn đã đạt kỷ lục, chiếm 1,25% tổng dư nợ cho vay khách hàng với trên 176 nghìn tỷ đồng.
Tài chính - 12/06/2025 07:00
Động lực nào cho kế hoạch kinh doanh đột biến của Phát Đạt?
Phát Đạt sẽ đẩy mạnh bán hàng và cải thiện dòng tiền năm nay. 3 dự án trọng tâm gồm Quy Nhơn Iconic, La Pura và chuỗi căn hộ trung cấp Thuận An 1&2.
Tài chính - 11/06/2025 11:47
Viglacera sẽ tái cấu trúc toàn diện
Với việc được ĐHĐCĐ thường niên thông qua, mục tiêu chiến lược quan trọng Viglacera trong giai đoạn phát triển tiếp theo là trở thành tập đoàn kinh tế mạnh ở lĩnh vực vật liệu xây dựng và bất động sản.
Tài chính - 10/06/2025 17:13
Vì sao dòng tiền dồi dào nhưng VN-Index vẫn loanh quanh 1.300 điểm?
Dù thanh khoản thị trường chứng khoán cải thiện, song các chuyên gia nhìn nhận có nhiều yếu tố khiến VN-Index chỉ loanh quanh mốc 1.300 điểm.
Tài chính - 10/06/2025 11:57
Thị trường sắp có thêm công ty chứng khoán vốn trên vạn tỷ
Chứng khoán LPBank sẽ chào bán 878 triệu cổ phiếu để nâng vốn gấp 3 lên 12.668 tỷ đồng, lọt vào số ít các đơn vị có vốn trên vạn tỷ đồng.
Tài chính - 10/06/2025 11:47
Thị trường thực phẩm chức năng Việt Nam đang phát triển ra sao?
Với sự hiện diện của nhiều thương hiệu lớn trong nước và quốc tế cũng như sự mạnh tay trong việc triệt phá các đường dây thực phẩm chức năng giả, thị trường TPCN trong nước được kỳ sẽ tiếp tục tăng trưởng trong thời gian tới.
Tài chính - 10/06/2025 08:29
Đầu tư cổ phiếu nào khi áp lực bán gia tăng?
Áp lực bán hiện hữu, các đơn vị phân tích khuyến nghị nhà đầu tư chốt lời và chờ mua ở nhịp chỉnh với nhóm cổ phiếu có triển vọng kinh doanh quý II tốt.
Tài chính - 09/06/2025 14:59
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 4 week ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 4 week ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 2 month ago