Nghị quyết 68-NQ/TW: Trang sử mới của kinh tế tư nhân

Nhadautu.vn đã ghi nhận ý kiến của các chuyên gia, luật sư DN.xung quanh Nghị quyết này.

Luật sư Nguyễn Hồng Chung – Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Liên chi hội Tài chính Khu công nghiệp Việt Nam- Chủ tịch hệ sinh thái DVL Venture:

“Bước cải cách thể chế quan trọng…”

Không còn là “một trong những động lực” như các văn kiện trước đây, tại Nghị quyết 68-NQ/TW, lần đầu tiên, khu vực kinh tế tư nhân được xác lập là “một động lực quan trọng nhất” của nền kinh tế quốc dân. Đây là một sự chuyển dịch rõ ràng về mặt tư tưởng và chính trị. Việc đặt khu vực tư nhân vào vị trí trung tâm, đồng hành cùng kinh tế nhà nước và kinh tế tập thể, không chỉ là sự công nhận mà còn là một cam kết chính trị về thúc đẩy phát triển toàn diện.

Nghị quyết 68-NQ/TW đã thẳng thắn chỉ ra những rào cản đã và đang kìm hãm khu vực tư nhân, bao gồm định kiến, cơ chế “xin – cho”, chi phí tuân thủ cao, và sự bất bình đẳng trong tiếp cận đất đai, vốn, nhân lực, công nghệ. Đây là lần hiếm hoi mà một văn kiện cấp cao của Đảng thừa nhận đầy đủ trách nhiệm từ phía thể chế và bộ máy quản lý.

Lần đầu tiên, Đảng nêu rõ yêu cầu “xóa bỏ triệt để định kiến”, “xem doanh nhân là chiến sĩ mặt trận kinh tế”, và “trao quyền sở hữu, quyền cạnh tranh thực chất cho kinh tế tư nhân” . Những cụm từ này không chỉ là ngôn từ chính trị, mà là lời hiệu triệu mạnh mẽ với chính hệ thống chính quyền và công luận.

Đặc biệt, Nghị quyết đã ghi dấu ấn trong chuyển dịch từ “quản lý” sang “kiến tạo và phục vụ” –một bước ngoặt tư duy về nhà nước. Nghị quyết 68-NQ/TW khẳng định vai trò “kiến tạo và phục vụ” của nhà nước, thay cho mô hình quản lý hành chính nặng nề trước đây Đây là bước cải cách thể chế quan trọng, giúp thiết lập một môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch và thực sự bình đẳng.

Khác với một số văn kiện trước đây, Nghị quyết 68- NQ/TW đã đưa ra một hệ thống giải pháp toàn diện. Đó là: Thúc đẩy tiếp cận vốn, đất đai, nhân lực chất lượng cao cho doanh nghiệp (DN) tư nhân; Đẩy mạnh hỗ trợ DN nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh chuyển đổi thành DN chính danh; Phát triển khoa học công nghệ, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, tăng cường liên kết giữa DN tư nhân với DN nhà nước và FDI; Bảo vệ quyền sở hữu tài sản, quyền tự do kinh doanh, xử lý các hành vi “lạm dụng thanh tra, kiểm tra” gây cản trở hoạt động DN; Cải cách pháp luật dân sự, hình sự theo hướng ưu tiên xử lý kinh tế trước hình sự, tránh hình sự hóa các quan hệ dân sự, kinh tế một cách không cần thiết…

Nếu được thực thi đúng tinh thần và đến nơi đến chốn, Nghị quyết 68-NQ/TW sẽ trở thành một cột mốc quan trọng, đặt nền móng cho một kỷ nguyên phát triển bền vững và tự chủ của kinh tế tư nhân Việt Nam.

GS. TS. Lê Hồng Hạnh, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC):

"Bắt bệnh đúng và có phương pháp chữa bệnh phù hợp, hiệu quả"

Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân đã đánh dấu một bước ngoặt trong tư duy, nhận thức của thượng tầng hệ thống chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.

Con đường đi lên của kinh tế tư nhân được mở từ Hiến pháp 1992, sau đó Hiến pháp 2013 và Nghị quyết 10-NQ/TW năm 2017 đã được rộng hơn nhiều.

 Thế nhưng kinh tế tư nhân vẫn không phát triển ở mức trở thành động lực hay “một chân” trong “đôi chân” mà nền kinh tế đất nước đang chuyển động. Đi trên một “đôi chân” khập khiễng thì nền kinh không thể hy vọng vào sự “bứt phá”.

Khác với các Nghị quyết trước đây, Nghị quyết 68/NQ-TW không chỉ đặt ra những mục tiêu định lượng táo bạo, mà quan trọng hơn, thể hiện một chuyển hóa mang tính lịch sử trong tư duy quản trị và xây dựng thể chế phù hợp để phát triển kinh tế tư nhân trong bối cảnh vẫn chủ trương xây dựng kinh tế thị trường định hướng XHCN.

Đáng chú ý, Nghị quyết này chỉ rất rõ các vấn đề bị coi là rào cản trong phát triển kinh tế tư nhân. Bắt bệnh đúng và có phương pháp chữa bệnh phù hợp, hiệu quả là ấn tượng của tôi về Nghị quyết 68-NQ/TW. Nghị quyết xác định các giải pháp mà tôi cho rằng sẽ hiệu quả để xử lý những vấn đề pháp lý đang vướng mắc hiện nay như: Bảo vệ hữu hiệu quyền sở hữu, quyền tài sản, quyền tự do kinh doanh, quyền cạnh tranh bình đẳng của kinh tế tư nhân và bảo đảm thực thi hợp đồng của kinh tế tư nhân…

Không đơn thuần là những tuyên bố về chính sách kinh tế như trước đây, Nghị quyết 68-NQ/TW là chiến lược cải cách cụ thể của Việt Nam trong thời đại hội nhập và cạnh tranh toàn cầu.

  Cũng có ý kiến cho rằng vẫn sẽ “trên nóng, dưới lạnh”, “trên rải thảm, dưới rải đinh” như thường thấy trước đây. Tôi không nghĩ như vậy mà tin rằng Nghị quyết 68-NQ-/TW sẽ là trang sử mới của kinh tế tư nhân.

Điều tôi băn khoăn là liệu các DN tư nhân có quyết tâm và kiên định chơi theo các quy luật của kinh tế thị trường, theo các cơ chế quản trị hiện đại thay vì đi tìm “ô” che từ phía cơ quan nhà nước, sẵn sàng đưa hối lộ để tìm lợi thế từ những cuộc cạnh tranh bất bình đẳng như Tập đoàn Thuận An, Vạn Thịnh Phát hay lừa đảo nhằm vươn nhanh tới sự giàu có.

Ông Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội DN nhỏ và vừa Hà Nội (Hanoisme):

“Doanh nghiệp tư nhân trở thành kiến trúc sư của mô hình tăng trưởng mới…”

Ở góc độ DN và Hiệp hội DN, tôi đặc biệt ấn tượng với ba thông điệp của Nghị quyết 68-NQ/CP.

Thứ nhất, Nghị quyết đã chuyển dịch tư duy, xóa bỏ mọi định kiến đối với kinh tế tư nhân, thừa nhận doanh nhân là “chiến sĩ trên mặt trận kinh tế”, bảo đảm đầy đủ quyền sở hữu tài sản và quyền tự do kinh doanh.

Thứ hai, Nghị quyết đặt ra mục tiêu định lượng rõ ràng, đến 2030 có 2 triệu DN, đóng góp 55 - 58 % GDP, năng suất lao động tăng 8,5 - 9,5 %/năm; tầm nhìn 2045 vượt 3 triệu DN và trên 60 % GDP.

Thứ ba, thông điệp “song hành xanh - số”, khuyến khích DN tư nhân dẫn dắt đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, đưa năng lực công nghệ vào nhóm 3 ASEAN, 5 châu Á trước năm 2030.

Những điểm này không chỉ củng cố niềm tin thị trường mà còn đặt DN tư nhân vào tâm thế là đối tượng được bảo hộ, đồng thời là lực lượng phải dẫn đầu đổi mới.

Không chỉ tháo gỡ ‘chiếc khóa’ thể chế, Nghị quyết 68-NQ/TW còn đặt lên vai doanh nhân trách nhiệm trở thành kiến trúc sư của mô hình tăng trưởng mới – tăng trưởng dựa trên công nghệ, giá trị xanh và năng lực cạnh tranh toàn cầu.

Muốn xứng đáng là ‘động lực quan trọng nhất’, mỗi DN phải sớm hành động, minh bạch, liên kết và đổi mới không ngừng. Hanoisme sẵn sàng tiên phong, cùng cộng đồng DN cả nước cụ thể hoá các mục tiêu của Nghị quyết ngay từ hôm nay.

TS. Phạm Hà, CEO LuxGroup:

“Rất cần những hành động cụ thể, thực chất và mang tính tháo gỡ…”

Từ góc nhìn của DN nhỏ, chúng tôi không đòi hỏi đặc quyền, không mong được ưu ái. Chúng tôi chỉ xin một môi trường pháp lý công bằng, minh bạch và đồng hành – nơi sự tử tế, sáng tạo và tinh thần phụng sự được thừa nhận, bảo vệ và phát triển.

Nghị quyết 68-NQ-TW vừa ban hành đã thắp lên hy vọng mới cho khối DN tư nhân. Nhưng để biến khát vọng thành hiện thực, rất cần những hành động cụ thể, thực chất và mang tính tháo gỡ. Thể chế phải thực sự “cởi trói” để DN được bứt phá, đặc biệt là trong các lĩnh vực mới như du thuyền, du lịch xanh, công nghệ hay chuyển đổi số...

Muốn kinh tế tư nhân phát triển, phải đồng thời thúc đẩy kinh tế thị trường đúng nghĩa, xã hội dân sự lành mạnh và một thể chế nhà nước pháp quyền – nơi tam quyền phân lập được tôn trọng. Đó là tinh thần mà Adam Smith đã đúc kết hơn 200 năm trước và trở thành nền tảng cho sự thịnh vượng của các quốc gia phương Tây.

Đó cũng là tinh thần chấn hưng thương trường, cổ động thực nghiệp mà cụ Bạch Thái Bưởi đã khởi xướng cách đây tròn một thế kỷ – dựng nên quốc khí bằng thực lực DN dân tộc.

Chúng tôi tin rằng, nếu được tiếp sức bằng lòng tin chính sách và thể chế phù hợp, mỗi DN nhỏ đều có thể trở thành một “tí hon vĩ đại”. Không chỉ làm kinh tế, mà làm sứ mệnh – phụng sự Tổ quốc, gìn giữ di sản, lan tỏa cảm hứng Việt Nam ra thế giới.