Mitraco - 'cánh chim đầu đàn' của Hà Tĩnh gặp nhiều khó khăn

Kinh doanh kém khả quan

Tổng công ty Khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh – CTCP (Mitraco) tiền thân là Công ty Khoáng sản và Xuất nhập khẩu Hà Tĩnh thành lập từ năm 1991. Mitraco được cổ phần hoá năm 2013, hiện hoạt động đa ngành nghề: khai khoáng, thuỷ điện, nông nghiệp, vật liệu xây dựng, dịch vụ cảng biển...với 15 công ty thành viên. 

Xét về quy mô tài sản và nguồn vốn, Mitraco là một trong những doanh nghiệp lớn nhất Hà Tĩnh cũng như miền Trung. Tổng công ty trực thuộc UBND tỉnh Hà Tĩnh một thời kỳ vọng trở thành "cú đấm thép", là điểm tựa để phát triển kinh tế trên địa bàn. Mitraco cũng là cái nôi đào tạo của không ít các đời lãnh đạo cấp cao của Hà Tĩnh. 

Bài liên quan

Khó khăn nguồn vốn cho Cảng quốc tế Lào - Việt

Dù vậy, suốt nhiều năm qua, Mitraco hoạt động không mấy nổi bật, nếu không muốn nói là kém hiệu quả. Mà giá cổ phiếu trên sàn Upcom hiện chỉ ở mức 1.200 đồng/CP, bằng chưa tới 1/8 mệnh giá có lẽ là thước đó ngắn gọn và súc tích nhất cho thực trạng tài chính hiện tại của tổng công ty này. 

Theo BCTC hợp nhất năm 2019 (đã kiểm toán), doanh thu thuần của Mitraco trong năm qua đạt 1.037 tỷ đồng, giảm 1,8% so với năm trước.

Trong kỳ, do không ghi nhận khoản tiền nào từ việc thoái vốn công ty con dẫn đến doanh thu hoạt động tài chính giảm 11 tỷ đồng, ngoài ra, Mitraco cũng không ghi nhận khoản hỗ trợ từ UBND tỉnh Hà Tĩnh trong dự án bò thịt chất lượng cao và dự án Nhà ở thu nhập thấp (năm 2018 ghi nhận 63,6 tỷ), nên khoản thu nhập khác giảm gần 70 tỷ đồng. Kết quả, sau thuế, công ty lỗ hơn 26,7 tỷ đồng, gấp 4 lần số lỗ năm trước (năm 2018 lỗ 6 tỷ đồng).   

Tại ngày 31/12/2019, tổng tài sản của công ty đạt 2.031 tỷ đồng,trong đó tài sản ngắn hạn 560 tỷ nhưng nợ ngắn hạn lại lên đến 691 tỷ đồng.

Theo ý kiến ngoại trừ của kiểm toán, không chỉ công ty mẹ Mitraco, nhiều công ty con, công ty liên kết của cũng rơi vào tình trạng nợ phải trả ngắn hạn lớn hơn tài sản ngắn hạn, lỗ lũy kế trong nhiều năm. Do vậy, đơn vị kiểm toán đặt ra nghi ngại về khả năng hoạt động liên tục của các công ty này tới Mitraco.

Không chỉ 2019, Mitraco cũng thua lỗ trong giai đoạn 2017-2018, trong đó cá biệt năm 2017 lỗ sau thuế tới 76,6 tỷ đồng. 

Khó khăn huy động vốn

Tính đến cuối năm 2019, số vốn điều lệ của Mitraco đạt 1.101 tỷ đồng, trong đó, UBND tỉnh Hà Tĩnh nắm 97,37%, đồng nghĩa với việc tổng công ty này về cơ bản vẫn là một doanh nghiệp nhà nước, và mục tiêu cổ phần hoá ban đầu vẫn chưa thực hiện được. Cụ thể, theo quyết định 1847/QĐ-UBND ngày 11/10/2013 của Thủ tướng Chính phủ, Mitraco được chuyển thành công ty cổ phần với vốn điều lệ 1.320 tỷ đồng, trong đó vốn nhà nước là 83%. Bên cạnh đó, cổ đông chiến lược sẽ sở hữu 12% với số vốn góp là 158 tỷ đồng.

Do vậy, đối chiếu với kế hoạch, tại Mitraco, vốn nhà nước còn góp thiếu 23,5 tỷ và hành trình đi tìm nhà đầu tư chiến lược của doanh nghiệp này vẫn chỉ đang dừng lại ở “nỗ lực tìm kiếm đối tác”.

Bức tranh tài chính và hiệu quả kinh doanh thiếu tích cực, không bất ngờ khi Mitraco bế tắc trong nỗ lực tìm vốn cho các ngành nghề mũi nhọn.

Theo tài liệu họp ĐHĐCĐ năm 2019, lãnh đạo Mitraco cho biết hiện đang thiếu vốn để thực hiện dự án trọng tâm là dự án đầu tư xây dựng bến số 3, cảng Vũng Áng (do công ty con là CTCP Cảng quốc tế Lào Việt - VLP) làm chủ đầu tư. 3 tháng đầu năm 2020, được sự chấp thuận của Mitraco, VLP đã phát hành trái phiếu để huy động vốn cho dự án này, tuy nhiên chỉ thu về được vỏn vẹn 10 triệu đồng, trong khi kế hoạch là 372 tỷ đồng, chi tiết đã được Nhadautu.vn đề cập trong bài viết cách đây ít ngày. 

Hiện vốn góp của Mitraco tại VLP là 124 tỷ đồng, tương ứng tỷ lệ 53% và tại Báo cáo thường niên năm 2019, Mitraco cho hay đang tiến hành hoàn tất quá trình cơ cấu lại tỷ lệ vốn góp của nhà đầu tư tại VLP theo đề nghị tách đơn vị vận hành cảng Vũng Áng ra khỏi Mitraco của Bộ GTVT vì tổng công ty này không có kinh nghiệm khai thác cảng.         

Bên cạnh đó, Mitraco cũng gặp khó khăn, thua lỗ trong việc vận hành các dự án trong lĩnh vực nông nghiệp và an sinh xã hội, như: Dự án Khu nhà ở thí điểm cho công nhân và người lao động cảng Vũng Áng, dự án phát triển chăn nuôi bò chất lượng cao, dự án trung tâm hươu giống Việt Nam…

Ngoài ra, Mitraco cũng là đơn vị được nhắc đến nhiều khi cam kết đầu tư 13% (tương ứng 312 tỷ đồng) trong tổng số vốn 2.400 tỷ đồng vào mỏ sắt lớn nhất Đông Nam Á tại CTCP sắt Thạch Khê cách đây 8 năm. Nhưng BCTC 2019 ghi nhận, Mitraco mới đầu tư vào đây gần 180 tỷ đồng, chiếm 9,93% tỷ lệ biểu quyết và chỉ bằng 57% so với số vốn cam kết. Số phận dự án "khủng" hiện chưa rõ sẽ đi về đâu. 

Trong tài liệu họp ĐHĐCĐ 2019, Mitraco cũng lưu ý rằng không chỉ công ty mẹ, các đơn vị thành viên cũng đang thiếu trầm trọng vốn để phục vụ hoạt động sản xuất; các dự án trong lĩnh vực nông nghiệp không được ngân hàng, tổ chức tín dụng cho vay vốn đầu tư, dẫn đến không hoàn thành mục tiêu đề ra.

Sự đi xuống của Mitraco khiến không ít người con Hà Tĩnh phải đau lòng. Với nguồn lực về tài chính và cả những cơ chế ưu đãi, người ta kỳ vọng về một "cánh chim đầu đàn", đủ sức nắm vai trò thủ lĩnh thúc đẩy phát triển kinh tế của địa phương Bắc Trung bộ còn nhiều khó khăn. Để tìm kiếm những chuyển biến tích cực, không chỉ đội ngũ điều hành của Mitraco, mà quan trọng hơn cả là ban lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh phải quyết tâm tìm ra được các giải pháp mang tính đột phá trong thời gian tới. 

Bài liên quan

Nhà máy sản xuất, chế biến lâm sản 1.300 tỷ đồng tại KCN Vũng Áng sẽ hoạt động sau 15 tháng thi công

Thêm 3 dự án với tổng vốn hơn 1.650 tỷ đồng đầu tư vào Khu kinh tế Vũng Áng

Hà Tĩnh: Nhiều ưu đãi cho các doanh nghiệp đầu tư “hậu thép” tại KKT Vũng Áng

Làn sóng đầu tư mới vào Khu kinh tế Vũng Áng