Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt như 'tên đã lắp lên dây cung'?
Một số chuyên gia nêu ý kiến rằng việc thông qua Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) gần như là chắc chắn tại kỳ họp sắp tới của Quốc hội, và sẽ tác động mạnh đến các đối tượng chịu thuế.
Tại hội thảo góp ý dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) do Hiệp hội Doanh nghiệp dầu tư nước ngoài (VAFIE) vừa tổ chức, TS. Nguyễn Đức Kiên, nguyên Tổ trưởng Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng cho biết, ông thấy buồn vì cách đặt vấn đề của ban soạn thảo và phương pháp góp ý của Quốc hội “rất cổ”.
Các đại biểu Quốc hội góp ý rất hay nhưng ban soạn thảo khi báo cáo tiếp thu, giải trình lại xin giữ các quy định như dự thảo, ông nói thêm.

Với kinh nghiệm làm việc ở cả Quốc hội và Chính phủ, ông cho rằng, nhiều khả năng Quốc hội sẽ thông qua dự thảo luật trong kỳ họp tới.
Dẫn thành ngữ "chiều chồng để cứu lấy con", ông Kiên gợi ý các bên cần thỏa hiệp. Chính phủ và Quốc hội muốn đánh thuế TTĐB thì cứ đánh, nhưng cần có lộ trình áp dụng tùy theo sức khoẻ của doanh nghiệp, kiến nghị lùi thời hạn áp thuế, ít nhất là đến năm 2028.
Chia sẻ cùng quan điểm với ông Nguyễn Đức Kiên, ông Lê Đại Hải, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế, Bộ Tư pháp, nêu ý kiến Dự thảo Luật Thế TTĐB đã được đưa vào chương trình xây dựng pháp luật của Quốc hội năm 2025.

Tại kỳ họp thứ 9 (tháng 5/2025), Quốc hội sẽ xem xét thông qua 12 luật, 1 nghị quyết, trong đó có Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi).
"Luật này hiện như 'tên đã lắp lên dây cung' rồi, nên khó có thể hoãn thông qua Luật", ông Hải nhận định.
Tuy nhiên, ông nêu quan điểm rằng, trong những năm qua, kinh tế thế giới suy giảm và có tác động nhiều đến kinh tế Việt Nam, kèm với những hậu quả nặng nề của dịch COVID-19, Bộ Tư pháp đã thẩm định nhiều văn bản liên quan đến giảm, miễn thuế, kéo dài thời hạn nộp thuế để giúp doanh nghiệp phục hồi, vượt qua giai đoạn khó khăn.
Ông chỉ ra rằng, dường như xung đột về chính sách khi một mặt Chính phủ muốn giảm khó khăn cho doanh nghiệp, một mặt sửa Luật Thuế TTĐB.
Có một giải pháp trung hòa hơn, đó là hiệu lực ban hành văn bản có thể được kéo dài nhằm giúp các cơ quan Nhà nước và người thực thi có thời gian chuẩn bị. Ông đề xuất, trong trường hợp Quốc hội thông qua Luật, nên ấn định ngày có hiệu lực chậm lại, ví dụ 01/1/2027.
Cần thêm tiếng nói phản biện độc lập về Luật Thuế TTĐB
Luật sư Trương Thanh Đức thuộc Liên đoàn Luật sư Việt Nam, nêu quan điểm rằng dự án Luật Thuế TTĐB (sửa đổi) lần này là mở rộng, lấp chỗ trống cho các loại thuế khác.

Theo ông Đức, mục tiêu của luật này là tiêu thụ, từ đó hạn chế, không khuyến khích tiêu dùng. Nhưng trong giai đoạn hiện nay cần thay đổi cơ bản về quan điểm đánh Thuế TTĐB, trong bối cảnh cần kích cầu, khuyến khích tiêu dùng để tăng trưởng kinh tế nhanh.
"Dự án Luật Thuế TTĐB (sửa đổi) lại phá định hướng lớn quan trọng như vậy của đất nước. Trước đây, Nhà nước quyết định tiêu dùng và phân phối, còn ngày nay tiêu dùng do quy luật cung - cầu quyết định", ông Đức nói.
Cơ quan thuế đánh thuế là nhằm tạo nguồn thu cho ngân sách, nhưng Thuế TTĐB không được phép chồng lấn với các loại thuế khác và tuyệt đối không được đánh thuế để hạn chế tiêu dùng, ông Đức nêu quan điểm.
Ông đồng ý đánh Thuế TTĐB để nhằm bảo vệ sức khoẻ người tiêu dùng khi đánh thuế với thuốc lá. Tuy nhiên, với nước giải khát có đường, cần xem lại mục tiêu này vì cần đưa ra bằng chứng thuyết phục.
"Ngoài ra, có thể đánh Thuế TTĐB đối với hàng hóa xa xỉ như máy bay, du thuyền, nhưng nên xem xét lại việc áp thuế này đối với những ô tô có giá trị thấp vài ba trăm triệu", ông Đức nói.
Về phần mình, ông Nguyễn Văn Phúc, nguyên Phó chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội, cho rằng trên quan điểm làm luật về thuế, chúng ta chia sẻ quan điểm của ngành thuế lo cho ngân sách quốc gia, thu để đạt và vượt chỉ tiêu. Vì thế, các luật thuế đều trọng tâm vào thu.

Do còn nhiều ý kiến khác nhau về dự án Luật Thuế TTĐB (sửa đổi), bao gồm đối với đánh Thuế TTĐB với đồ uống có đường, ông Phúc đề nghị, Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội nên tổ chức một phiên giải trình về dự thảo luật thuế này để phản biện, mời các chuyên gia khoa học độc lập đối thoại với Bộ Tài chính và Bộ Y tế.
"Giống như các vụ án cần phải có về chuyên môn, Ủy ban Kinh tế và Tài chính cần giám định chính thức để công bố với Quốc hội. Thông tin từ Bộ Y tế và Bộ Tài chính chỉ là một nguồn, Quốc hội có nhiều nguồn tin độc lập, lắng nghe ý kiến từ các chuyên gia, nhà khoa học, từ đó đưa ra kết luận đúng", ông Phúc đề xuất.
Góp ý về dự án Luật Thuế TTĐB, bà Phan Thanh Thủy, Ban pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhận định, những lý lẽ giải trình của cơ quan soạn thảo chưa thuyết phục. Trong đó, đánh giá tác động của Luật đối với chuỗi liên ngành như đóng gói, logistics, tái chế bao bì… chưa rõ ràng. Tương tự, đánh giá về tác động đối với người tiêu dùng như giá, thay đổi thói quen cũng chưa rõ.
Đối với ngành bia rươu, thuốc lá, vốn tạo ra hơn 1 triệu việc làm, một số báo cáo cho thấy Luật Thuế TTĐB sẽ làm giảm thu nhập của người lao động. Hơn nữa, luật này sẽ tác động đến môi trường kinh doanh và niềm tin của nhà đầu tư, trong đó có nhà đầu tư nước ngoài.
Từ đó, VCCI đề nghị không tăng thuế hay đánh thuế đối với bất cứ mặt hàng nào nêu trong dự thảo Luật. Nếu có xem xét đánh thuế thì nên có áp dụng từ sau 2028 trở đi.

Kết luận Hội thảo, ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, cho rằng, không nên đánh Thuế TTĐB đối với một số mặt hàng như nước ngọt, điều hòa nhiệt độ, xe bán tải. Có thể đánh thuế đối với rượu bia, thuốc là bắt đầu từ năm 2028, đồng thời có lộ trình đánh thuế phù hợp với sức khỏe của doanh nghiệp.
Về cách đánh thuế, cần nghiên cứu sâu thêm đối tượng cho đúng bản chất chất của Thuế TTĐB như bia giá rẻ và bia giá cao.
Việc áp Thuế TTĐB sẽ gây thêm gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp, và tác động của chi phí này mang tính liên hoàn chứ không phải vào đối tượng chịu thuế.
"Cần xem xét Thuế TTĐB trong tổng thế các chính sách thuế mà một doanh nghiệp đang phải gánh chịu, doanh nghiệp đang phải gánh chịu 40 kg, gánh thêm 2 kg thuế nữa thì doanh nghiệp gẫy lưng", ông Hiếu nói.
Dẫn lại các ý kiến, ông Hiếu cho rằng dự thảo Thuế TTĐB (sửa đổi) không công bằng và khiến "nhiều người ấm ức" khi xe bán tải bị bổ sung vào đối tượng chịu thuế và trong số các sản phẩm có đường, tại sao sản phẩm nước ngọt có đường bị đánh thuế?
Cũng theo ông, về mặt kỹ thuật, luật có thể thông qua tại kỳ họp thứ 9, nhưng hiệu lực thi hành đối với từng loại sản phẩm có thể được quy định cụ thể.
- Cùng chuyên mục
AISC 2025: Khẳng định vị thế của Việt Nam trong cuộc đua công nghệ
Lần đầu tiên, hơn 1.000 lãnh đạo, chuyên gia với sự góp mặt của các tên tuổi lớn và các tập đoàn công nghệ từ Silicon Valley (Hoa Kỳ) quy tụ tại AISC 2025, khẳng định vị thế của Việt Nam trong cuộc đua công nghệ toàn cầu.
Sự kiện - 12/03/2025 13:13
Doanh nghiệp Singapore muốn tăng đầu tư vào ngành điện, bất động sản tại Việt Nam
Một số doanh nghiệp của Singapore bày tỏ mong muốn đầu tư vào Việt Nam trong các lĩnh vực như kinh tế số, năng lượng tái tạo, khu công nghiệp, tài chính xanh.
Sự kiện - 12/03/2025 06:27
Chủ tịch Quốc hội: Tới đây sửa Hiến pháp, sáp nhập tỉnh, sắp xếp 60-70% xã
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý khối lượng công việc sắp tới rất lớn khi nghiên cứu sửa Hiến pháp và các luật liên quan; sắp xếp tỉnh, xã và bỏ cấp huyện.
Sự kiện - 11/03/2025 14:14
VAFIE dự triển lãm quốc tế về máy công cụ ở Trung Quốc
Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài - GS-TSKH. Nguyễn Mai cùng đoàn doanh nghiệp Việt Nam tham dự Triển lãm và Diễn đàn quốc tế về máy công cụ tại Trung Quốc.
Sự kiện - 11/03/2025 12:38
Tạm dừng bổ nhiệm, luân chuyển cán bộ tới khi hoàn thành sáp nhập, hợp nhất một số tỉnh
Kể từ ngày 7/3/2025 cho đến khi hoàn thành sáp nhập, hợp nhất tỉnh, tạm dừng việc tuyển dụng, quy hoạch, điều động, luân chuyển, bổ nhiệm chức danh phó bí thư, chủ tịch hội đồng nhân dân...
Sự kiện - 11/03/2025 10:00
'Bất động sản, đầu tư công sẽ là 2 nhóm cổ phiếu tiềm năng trong năm 2025'
Chuyên gia cho rằng, bất động sản và đầu tư công sẽ là 2 nhóm cổ phiếu tiềm năng trong năm 2025, khi hưởng lợi trực tiếp từ xu hướng phục hồi kinh tế và chính sách hỗ trợ từ Chính phủ.
Sự kiện - 11/03/2025 09:44
Vì sao ngành đường sắt Việt Nam chậm phát triển?
Cho ý kiến về dự án Luật Đường sắt (sửa đổi), Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, cần làm rõ nguyên nhân dẫn đến sự chậm phát triển của đường sắt Việt Nam do thiếu nguồn lực hay chưa quan tâm đúng mức. Từ đó, luật sửa đổi cần tập trung vào các chính sách, tạo ra sự bứt phá cho ngành.
Sự kiện - 10/03/2025 17:13
Tổng Bí thư Tô Lâm kêu gọi doanh nghiệp Việt Nam, Indonesia mở rộng đầu tư vào bán dẫn, AI, IoT
Tổng Bí thư Tô Lâm mong muốn các doanh nghiệp Indonesia vươn lên trở thành một trong các nhà đầu tư lớn nhất tại Việt Nam.
Sự kiện - 10/03/2025 15:15
Ông Đặng Hữu Phúc giữ chức Giám đốc Sở Công Thương TP. Huế
Ông Đặng Hữu Phúc, nguyên Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội được UBND TP. Huế điều động giữ chức Giám đốc Sở Công Thương.
Sự kiện - 10/03/2025 10:38
Quốc hội có thể họp sớm hơn, sửa đổi Hiến pháp
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, dự kiến kỳ họp Quốc hội lần thứ 9 sẽ khai mạc sớm sau nghỉ lễ 30/4 - 1/5, trong đó có nội dung sửa đổi Hiến pháp 2013 và các luật có liên quan.
Sự kiện - 10/03/2025 10:23
Thủ tướng: 8 nhóm nhiệm vụ thúc đẩy các dự án GTVT trọng điểm
Chiều 9/3, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải chủ trì họp phiên thứ 16 của Ban Chỉ đạo, nêu rõ 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp quan trọng, trong đó có hàng loạt nhiệm vụ phải hoàn thành ngay trong tháng 3/2025.
Sự kiện - 10/03/2025 06:22
Chuyến công tác của Tổng Bí thư mở ra không gian hợp tác mới cho Việt Nam
Chuyến thăm diễn ra vào thời điểm có ý nghĩa quan trọng đối với cả Việt Nam, Indonesia, ASEAN, Singapore khi năm 2025 là năm có nhiều sự kiện quan trọng của các bên.
Sự kiện - 09/03/2025 12:32
Bộ Chính trị đồng ý điều chỉnh nghị định 178 về chế độ, chính sách với cán bộ khi tinh gọn bộ máy
Bộ Chính trị cơ bản đồng ý chủ trương điều chỉnh phạm vi, đối tượng áp dụng nghị định 178/2024 để xử lý một số bất cập về chính sách, chế độ với cán bộ, công chức khi tinh gọn bộ máy.
Sự kiện - 09/03/2025 08:24
Thủ tướng: Xây dựng kế hoạch cân bằng thương mại với các đối tác lớn
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu xây dựng kế hoạch cân bằng thương mại với các đối tác lớn, chú ý khai thác bổ sung thiếu hụt, hỗ trợ lẫn nhau
Sự kiện - 08/03/2025 22:00
[Cafe Cuối tuần] Nghị quyết phát triển kinh tế tư nhân: Khơi thông điểm nghẽn từ tâm thế 'không dám lớn'
Dự kiến Nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân không chỉ là một văn kiện chính trị, mà còn là lời đáp cho khát vọng của hàng triệu doanh nhân đang chờ đợi một bệ phóng vững chắc.
Sự kiện - 08/03/2025 11:01
Tổng bí thư Tô Lâm: Kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng
Khẳng định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng, Tổng bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, cần thay đổi tư duy, nhận thức và có chiến lược phát triển khu vực kinh tế này…
Sự kiện - 07/03/2025 22:24
- Đọc nhiều
-
1
Dự báo thị trường Bất động sản Nghệ An 2025
-
2
Người trẻ mất khả năng tích lũy vì giá thuê nhà chiếm một nửa thu nhập
-
3
Tạp chí Nhà đầu tư tổ chức hội thảo 'Cơ hội đầu tư trong bối cảnh mới'
-
4
VN-Index 'sáng cửa' tăng điểm
-
5
Giá thuê văn phòng tăng liên tục trong 10 năm, thúc đẩy xu hướng dời trung tâm
Đáng đọc
- Đáng đọc
Khi nào cổ phiếu VNM đảo chiều?
Tài chính - Update 3 week ago
'Chương mới' của NCB
Tài chính - Update 2 week ago
Tâm thế mới đón kỷ nguyên mới
Bình luận - 1 month
- Công nghệ