Đại biểu Hà Nội góp ý Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt

Chiều 27/11, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 8, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi).

Nhiều điểm chưa hợp lý

Tham gia góp ý kiến, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn TP. Hà Nội) thống nhất rằng thuế tiêu thụ đặc biệt là thuế để điều chỉnh hành vi người tiêu dùng, không khuyến khích tiêu dùng những hàng hóa, xa xỉ phẩm hoặc hạn chế tiêu dùng những sản phẩm có hại cho sức khỏe cá nhân hoặc có hại cho môi trường, cho cộng đồng, xã hội.

Như vậy, khi chúng ta ban hành thuế tiêu thụ đặc biệt thì tác động của nó là phải thay đổi hành vi. Còn nếu ta tăng thuế mà không làm thay đổi hành vi có nghĩa rằng mục tiêu đánh thuế của chúng ta không đạt được.

"Với nguyên lý như thế tôi cũng đồng tình với nhiều đại biểu phát biểu trước, chúng ta thấy rằng các phương án đề xuất của tăng thuế tiêu thụ đặc biệt còn có những điểm thấy chưa hợp lý", đại biểu Hà Nội nói.

Theo đại biểu Hà Nội, một số sản phẩm mà thực sự không phải là sản phẩm xa xỉ phẩm, nó trở thành sản phẩm thiết yếu, điển hình như các vị đại biểu có nói là điều hòa. "Lúc này tăng thuế điều hòa lên 10% chứ tăng lên đến 50% người dân vẫn dùng điều hòa như thế, không thay đổi hành vi, không chuyển sang tiêu dùng sản phẩm khác được và như vậy rõ ràng thuế tiêu thu đặc biệt không có tác dụng", ông Phân tích.

Chính vì vậy, đối với những sản phẩm thiết yếu không thể có sản phẩm khác thay thế không thể thay đổi hành vi được, đại biểu Cường đề nghị chúng ta không nên đưa vào là đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, điển hình như điều hòa.

Đề nghị lùi thời hạn tăng thuế

Về thuốc lá và rượu, bia, đại biểu Hoàng Văn Cương khẳng định, hai sản phẩm này là sản phẩm có hại cho sức khỏe và như vậy chúng ta phải đánh thuế tiêu thụ đặc biệt tăng lên, ông hoàn toàn đồng tình và các đại biểu cũng đồng tình.

Tuy nhiên, chúng ta phải tăng như thế nào để làm thay đổi hành vi. Đại biểu Hà Nội thấy rằng đối với rượu, bia từ năm 2026 trở đi chúng ta sẽ tăng mỗi năm 5%, còn thuốc lá mỗi một năm có phương án tăng 1.000, phương án tăng 2.000.

Việc tăng nhỏ giọt, đều đều mỗi một năm như thế theo ông đây không phải là mục tiêu tăng để thay đổi hành vi, mà mục tiêu tăng nhỏ giọt như thế này thực ra là động cơ để chúng ta làm cho người dân, người tiêu dùng làm quen với việc tăng thuế. Như vậy, người ta sẽ không có chuyện bỏ tiêu dùng đó để chuyển hành vi khác, chính vì vậy nên tôi không đồng tình với cách chúng ta tăng nhỏ giọt đều hàng năm.

"Tôi đề nghị chúng ta nên tăng thành từng đợt, ví dụ lần đầu tiên chúng ta có thể tăng lên khoảng 10% hay 15% và sau đó khoảng 5 năm sau chúng ta lại tăng tiếp một lần thứ hai", ông Hoàng Văn Cường nói.

Cũng theo ông, hiện nay đang đề xuất tiếp tục giảm thuế VAT 2% để kích cầu tiêu dùng. Do vậy, cho nên thời điểm tăng thuế, ông đề nghị không nên tăng sớm mà lùi lại sau năm 2026, sang năm 2027 tăng và sau 5 năm tăng tiếp lần thứ hai để đảm bảo chúng ta đi theo hướng phục hồi kinh tế.