Hiểu đúng về nguồn gốc thực sự ngày vía Thần Tài của người Nam Bộ xưa

THIÊN KỲ
13:55 19/02/2024

"Mùng 9 vía Trời, mùng 10 vía Đất" hay "Đất đai viên trạch, tiền hiền khai khẩn, hậu hiền khai cơ" là những câu nói quen thuộc chỉ việc cúng vái của người Nam Bộ xưa vào ngày mùng 10 tháng Giêng gọi là cúng ông chủ Thổ hay là cúng Đất Đai.

428604895_2514628548746100_3948164442983791009_n

Mâm cúng cầu ngày vía Thần Tài tùy mỗi gia chủ sẽ khác nhau. Ảnh: Kim Ngọc

Chia sẻ với Nhadautu.vn ông Trần Ngọc Hiếu (68 tuổi sống tại TP.HCM) cho biết, ngày nay vào mùng 10 tháng Giêng người dân chen chúc mua vàng cầu may và bày mâm quả gọi là cúng ông Thần Tài. Còn người dân phương Nam xưa cúng mâm thực phẩm đơn sơ để ghi ơn tiền hiền đã khai hoang miền đất cũ xưa cho hậu bối hưởng cảnh an nhàn hiện hữu.

Ông Hiếu kể lại, trên bàn thờ ở vùng Đông Nam Bộ và nhất là Sài Gòn - Chợ Lớn xưa, bà con ta thường gọi gọn vắn tắc là bàn thờ Ông Thần Tài. Ta thường thấy phía trong cùng là một bài vị màu đỏ và hai bên phía trước là tượng hai ông Thần Tài và Ông Địa với 5 cái ly hay chun đựng rượu, nước lọc, nước trà. Nên người dân Nam Bộ xưa hay có câu: "Đất Ông Tà, nhà Ông Địa".

"Anh bạn tôi có cha ngày trước là Thầy dạy chữ Nho (Nôm) ,và anh cũng có học qua chữ Nôm luận rằng trên bàn thờ này có 5 vị gồm: Ông Chủ Thổ (đất) có lẽ là bậc công thần mở mang khai khẩn vùng đất phương Nam. Hai vợ chồng Ông chủ Ngưu (người Khmer) do vùng đất này ngày xưa của người Khmer. Và hai người còn lại là Ông Địa và Ông Thần Tài, một người mang lại sự vui vẻ, lạc quan và một người đem lại sự may mắn về vật chất tài lộc cho gia chủ", ông Hiếu nói.

Về đồ cúng cũng thường đơn giản như: bình bông (hoa), trái cây, 5 cây nhang, 5 chun trà hoặc rượu hay nước lọc. Kèm theo là giấy vàng bạc, gạo muối, trầu cau, thuốc xĩa và một điếu thuốc rê to bằng ngón chân cái. Đặc biệt trong mâm cúng còn có một con cá lóc nhỏ, miếng thịt luộc và một con tôm. Một dĩa rau luộc, chén mắm nêm, 5 cái chén nhưng về đũa thì chỉ có 3 đôi, lý do vợ chồng ông chủ Ngưu không dùng đũa, chỉ bốc ăn.

Nhiều bậc lão niên cũng kể lại rằng việc người phương Nam ngày trước cúng như vậy nhằm để tưởng nhớ các bậc tiền hiền, có công khai phá và mở mang vùng đất mới trù phú màu mỡ hôm nay. Cũng như đề cao đạo lý "Uống nước nhớ nguồn", "ăn trái nhớ kẻ trồng cây". Vậy nên các vị tiền bối khẳng định đây là phong tục văn hóa chứ không phải là hũ tục mê tín dị đoan, vì trước thì cúng sau đó thì dùng để thụ lộc, cũng không tốn kém gì nhiều. Câu khấn vái cho ngày này thường mở đầu như sau: "Đất đai viên trạch, Tiền hiền khai khẩn hậu hiền khai cơ..."

Còn trong tín ngưỡng phương Đông, Thần Tài là vị thần đảm nhiệm việc trông coi tiền của, tài lộc cho gia chủ. Vị thần này sẽ mang lại nhiều may mắn, giúp cho công việc làm ăn của gia chủ trong năm sẽ được tiến hành một cách thuận lợi, ít gặp trở ngại.

Vậy nên, thông lệ hằng năm ngày vía Thần Tài được những người làm kinh doanh đặc biệt coi trọng. Vào ngày này, bên cạnh việc sắm sửa lễ vật cúng Thần Tài, việc mua vàng cầu may cũng diễn ra rất sôi động. Bởi quan niệm dân gian tin rằng, hoạt động này giúp đem lại nhiều may mắn, tài lộc, giúp công việc buôn bán được hanh thông, thuận lợi.

  • Cùng chuyên mục
Nhà sáng lập Vĩnh Thành Đạt: Từ bỏ mối chợ truyền thống đến tiên phong đưa trứng lỏng Việt ra thế giới

Nhà sáng lập Vĩnh Thành Đạt: Từ bỏ mối chợ truyền thống đến tiên phong đưa trứng lỏng Việt ra thế giới

Ông Trương Chí Thiện - Tổng giám đốc Công ty CP Vĩnh Thành Đạt, đi bỏ mối trứng từ khi còn là sinh viên năm 3, rồi chơi lớn khi thuê sạp trở thành vựa trứng ở Chợ Lớn…

Phong cách - 18/08/2025 17:05

Công bố giá trị nổi bật toàn cầu của di sản văn hóa thế giới Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc

Công bố giá trị nổi bật toàn cầu của di sản văn hóa thế giới Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc

Ngày 17/8/2025, tỉnh Quảng Ninh, Bắc Ninh và TP. Hải Phòng đồng tổ chức lễ công bố giá trị nổi bật toàn cầu của di sản và chương trình nghệ thuật đặc biệt “Thanh âm Yên Tử – Di sản ngàn đời”.

Phong cách - 18/08/2025 10:39

Cuộc sống xa hoa của cháu gái Johnathan Hạnh Nguyễn

Cuộc sống xa hoa của cháu gái Johnathan Hạnh Nguyễn

Ashleigh Huỳnh được biết đến với vai trò nhà sáng tạo nội dung, sở hữu lượng theo dõi lớn trên mạng xã hội, yêu thích lĩnh vực thời trang và tổ chức đám cưới hồi năm ngoái.

Phong cách - 18/08/2025 08:43

Hà Nội đã rực rỡ

Hà Nội đã rực rỡ

Đường phố Hà Nội rực rỡ sắc đỏ - vàng của cờ hoa, băng rôn và áp phích khổ lớn chào mừng đại lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9.

Phong cách - 17/08/2025 12:27

Ấn tượng 'Hà Nội - Từ mùa thu lịch sử năm 1945'

Ấn tượng 'Hà Nội - Từ mùa thu lịch sử năm 1945'

Tối 15/8, tại Quảng trường Cách mạng Tháng Tám Hà Nội đã diễn ra Chương trình nghệ thuật đặc biệt mang tên "Hà Nội - Từ mùa thu lịch sử năm 1945".

Phong cách - 16/08/2025 06:25

Bán một loại vỏ cây khô, doanh nghiệp Việt thu về gần 4.800 tỷ

Bán một loại vỏ cây khô, doanh nghiệp Việt thu về gần 4.800 tỷ

Loại vỏ cây khô này của Việt Nam được nhiều quốc gia gom mua về làm gia vị và dược liệu đã giúp các doanh nghiệp ở nước ta thu về gần 4.800 tỷ trong 7 tháng năm 2025.

Phong cách - 15/08/2025 07:40

 Miễn visa doanh nghiệp, du lịch: Việt Nam 'trải thảm đỏ' đón tỷ phú, nhà giàu

Miễn visa doanh nghiệp, du lịch: Việt Nam 'trải thảm đỏ' đón tỷ phú, nhà giàu

Nghị định của Chính phủ ưu tiên miễn thị thực cho lãnh đạo doanh nghiệp thuộc top 100 thế giới thể hiện thông điệp chủ động hội nhập, chào đón dòng khách quốc tế chất lượng cao - những tỷ phú, triệu phú có nhu cầu chi tiêu nhiều, lưu trú dài ngày và có ảnh hưởng tích cực đến hình ảnh điểm đến.

Phong cách - 14/08/2025 07:19

Hà Nội kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám bằng chương trình nghệ thuật đặc biệt

Hà Nội kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám bằng chương trình nghệ thuật đặc biệt

Chương trình nghệ thuật đặc biệt mang tên "Hà Nội - Từ mùa thu lịch sử năm 1945" được dàn dựng công phu, hoành tráng ghi lại những lát cắt lịch sử quan trọng trong suốt 80 năm kể từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công đến nay của Hà Nội.

Phong cách - 13/08/2025 14:55

Đại Dũng - người xây mái vòm thép kỷ lục thế giới

Đại Dũng - người xây mái vòm thép kỷ lục thế giới

Triết lý của ông Đại Dũng giản dị: "Muốn thay đổi thế giới, hãy thay đổi từ bên trong bạn". Đầu tư cho con người, công nghệ tự động hóa và quản trị số là chiến lược dài hạn.

Phong cách - 13/08/2025 10:34

Sau khi bị phá hoại, ngai vàng vua Nguyễn ở Huế được phục chế thế nào ?

Sau khi bị phá hoại, ngai vàng vua Nguyễn ở Huế được phục chế thế nào ?

Ngai vàng vua Nguyễn sẽ được phục chế đúng hiện trạng ban đầu, giữ nguyên tính chất, hình dáng, màu sắc, bảo đảm tính chính xác, trung thực về mặt lịch sử.

Phong cách - 13/08/2025 06:45

AI đổ bộ, tỷ phú xuất hiện như 'nấm sau mưa'

AI đổ bộ, tỷ phú xuất hiện như 'nấm sau mưa'

Trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ thay đổi thế giới công nghệ mà còn đang tạo ra một thế hệ tỷ phú mới với tốc độ kỷ lục. Chỉ trong vài tháng, các vòng gọi vốn khổng lồ từ Anthropic, OpenAI, Anysphere và loạt startup AI khác đã tạo ra hàng chục tỷ phú mới, đẩy định giá doanh nghiệp lên mức chưa từng thấy.

Phong cách - 12/08/2025 11:10

'Hết giờ làm, sếp đừng có gọi tôi': Lằn ranh mong manh giữa tự do và áp lực

'Hết giờ làm, sếp đừng có gọi tôi': Lằn ranh mong manh giữa tự do và áp lực

Một khái niệm đang nổi lên trong xu thế làm việc toàn cầu, đó là “work-life integration', khiến ranh giới thời gian giữa công việc và cuộc sống bị xoá nhoà.

Phong cách - 12/08/2025 08:34

Giám đốc Meta: 'Bằng đại học là chưa đủ để nổi bật'

Giám đốc Meta: 'Bằng đại học là chưa đủ để nổi bật'

Giám đốc Meta khu vực châu Á - Thái Bình Dương cho biết bằng đại học chỉ là "tấm vé vào cửa" ngành công nghệ. Tinh thần ham học hỏi, các chứng chỉ phù hợp mới giúp ứng viên ghi điểm.

Phong cách - 11/08/2025 10:35

Chơi chứng khoán năm 14 tuổi, thanh niên bỏ đại học, bán kem mỗi năm thu 17 tỷ

Chơi chứng khoán năm 14 tuổi, thanh niên bỏ đại học, bán kem mỗi năm thu 17 tỷ

Dù không theo học đại học nhưng thanh niên người Mỹ Nico Vergara vẫn thành công vang dội khi lựa chọn con đường khởi nghiệp từ món kem trái cây, mang lại doanh thu hàng triệu USD và mở rộng sang nhiều lĩnh vực.

Phong cách - 10/08/2025 13:23

Cận cảnh món quà ‘có một không hai’ Tim Cook tặng Tổng thống Trump

Cận cảnh món quà ‘có một không hai’ Tim Cook tặng Tổng thống Trump

Bên cạnh việc công bố mở rộng đầu tư vào Mỹ lên 600 tỷ USD, CEO Apple Tim Cook đã trao tặng Tổng thống Donald Trump một món quà mang đậm dấu ấn "Made in USA".

Phong cách - 10/08/2025 07:22

Siêu đô thị Hạ Long Xanh - Cú hích cho sự phát triển của phường Hà An

Siêu đô thị Hạ Long Xanh - Cú hích cho sự phát triển của phường Hà An

Sau khi hợp nhất thành đơn vị hành chính mới, phường Hà An (tỉnh Quảng Ninh) đang đứng trước cơ hội bứt phá, trở thành cực tăng trưởng công nghiệp – đô thị ven biển phía Tây tỉnh, với điểm nhấn là dự án Khu đô thị phức hợp Hạ Long Xanh.

Phong cách - 10/08/2025 06:12