Hãy mở cánh cửa để bước vào kỷ nguyên mới

Ngày 30/4/1975 là một bước ngoặt vĩ đại. Sau bao năm chia cắt, đất nước đã trở về là một. Việt Nam đã trở thành một đất nước thống nhất. Đây là một bước ngoặt phải trả bằng máu của bao người con nước Việt.

Bước ngoặt này minh chứng khát vọng hoà bình và sự hy sinh vô điều kiện cho nền hoà bình ấy. Nó cũng chứng minh dân tộc Việt Nam trong chiều dài lịch sử của mình. Đấy là một dân tộc không bao giờ chịu khuất phục trước bất kỳ đội quân xâm lược nào trên thế giới. Đấy là một dân tộc không bao giờ cam chịu làm nô lệ. Đến lúc này, tấm bản đồ của một dân tộc mới thực sự trọn vẹn.

Bước ngoặt thứ hai chính là khi chính sách đổi mới của Đảng được thực thi vào những năm 90 của thế kỷ trước. Chính sách đổi mới đã mang tới cho mỗi con người Việt Nam một chiếc chìa khoá để mở tung nhiều cánh cửa trong tâm hồn, trong tư duy, trong cách nhìn, trong cảm hứng sống và hành động của mình.

Có nhiều thứ của đất nước trước thời đổi mới tưởng như không thể thay đổi, tưởng như mãi mãi bất động và dần dần tàn úa. Nhưng đổi mới đã thay đổi đất nước một cách kỳ diệu. Chúng ta không còn thiếu gạo, không còn thiếu vải, không còn thiếu trường học, bệnh viện. Nhưng điều quan trọng nhất là đổi mới đã làm cho con người bỗng nhận ra tiềm năng và sức mạnh trong chính họ mà trong một thời gian dài trước đó họ không nhận ra.

Chúng ta thấy tự tin vào mỗi cá nhân và cả dân tộc chúng ta. Chúng ta không thể chịu mãi đói nghèo, chịu mãi lạc hậu, chúng ta không thể bị thế giới bỏ rơi. Lúc đó, giấc mơ về một đất nước nhân văn, giàu có và văn minh bắt đầu hiện ra trong mỗi ngôi nhà trên xứ sở chúng ta.

Bước ngoặt thứ ba là khi Việt Nam và Hoa Kỳ ký kết hợp tác chiến lược toàn diện. Bản ký kết đó đã đưa đời sống chính trị Việt Nam vào chung dòng chảy chung của đời sống chính trị thế giới. Nghĩa là thế giới với một hệ thống chính trị khác chúng ta, một hệ tư tưởng đã từng đối đầu với chúng ta như một kẻ thù đã nhận ra Việt Nam là một dân tộc độc lập, tự do, một dân tộc tự quyết số phận và con đường của mình và kiên định với con đường đó.

Cuộc cách mạng tinh gọn - cánh cửa đầu tiên của kỷ nguyên mới

Trong 50 năm qua, dân tộc Việt Nam đã hội nhập với thế giới bằng hai bước đi quan trọng: Xu thế và vị thế.

Thứ nhất là hội nhập bởi xu thế. Nếu chúng ta không hội nhập với thế giới, chúng ta sẽ trở thành một quốc gia cô độc và bị tách rời khỏi dòng chảy chung của thế giới. Và khi bị tách rời khỏi thế giới, dân tộc Việt Nam có nguy cơ bị bỏ rơi, bị lãng quên trong thế giới này và có thể đi lạc ra khỏi thế giới. Nhưng hiện nay, đất nước Việt Nam đã hội nhập bằng vị thế của mình. Nghĩa là, chúng ta đã dựng lên tấm bản đồ đất nước trước thế giới.

Tấm bản đồ của lịch sử và văn hoá dân tộc, tấm bản đồ của những giấc mơ lớn lao, đẹp đẽ, tấm bản đồ của ý chí không gì khuất phục, tấm bản đồ của lương tri và lẽ làm người. Chúng ta đã tạo ra những giá trị riêng biệt nhưng lại mang tính toàn cầu. Chúng ta đã đóng góp thực sự vào những giá trị chung của nhân loại. Và trong lúc này, lúc chúng ta chuẩn bị bước vào năm 2025. Đây là thời điểm mang tính lịch sử. Nhưng quan trọng hơn tất cả là thời điểm mà tư duy của những người điều hành đất nước mà đặc biệt là Tổng Bí thư Tô Lâm đã mở ra một cánh cửa lớn cho số phận và tương lai của toàn dân tộc.

Cuộc cách mạng tinh giảm bộ máy chỉ là bước đi đầu tiên của một cuộc cách mạng lớn của Đảng Cộng sản Việt Nam đứng đầu là Tổng Bí thư Tô Lâm. Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhận ra "điểm nghẽn" trong cấu trúc xã hội Việt Nam trong đó có bộ máy quản lý nhà nước.

"Điểm nghẽn" đấy chính là điểm nghẽn của tư duy. Khi khai phóng được tư duy thì khai phóng được tiềm năng con người. Nó giải phóng được đôi cánh tự do để con người bay lên. Một dân tộc cũng vậy.

Tôi luôn nghĩ về chiếc "chìa khoá" để mở cánh cửa bước vào tương lai của dân tộc Việt Nam phải được đúc bằng ba "hợp kim": LƯƠNG TRI, TRÍ TUỆ và TỰ DO. Lương tri chính là đức hạnh của một dân tộc.

Một dân tộc không có đức hạnh là một dân tộc không đáng sống, không được quyền làm người đúng nghĩa và sẽ lạc đường. Mục đích tối thượng của mọi con người, mọi dân tộc là được sống làm người. Trí tuệ là năng lượng để làm cho một dân tộc lớn lên và tạo ra một cái nhìn khoa học, nhân văn. Nhưng tự do sẽ là đôi cánh lớn để cho đức hạnh và trí tuệ của dân tộc bay lên. Tự do là một cánh đồng rộng lớn để chúng ta gieo xuống những hạt giống của đức hạnh và trí tuệ. Từ đó, những giấc mơ lớn của dân tộc sẽ dựng lên những vụ mùa.

Cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy của Tổng Bí thư Tô Lâm là cánh cửa đầu tiên của kỷ nguyên mới đã được mở ra. Nó không đơn thuần là giảm đi một số bộ ngành, là việc giảm đi một khoản chi tiêu khổng lồ nào đó từ ngân sách mà là cấu trúc lại bộ máy và xã hội hay thu gọn bộ máy mà làm cho mỗi con người ý thức lại vị trí và trách nhiệm của họ với xã hội.

Chúng ta phải cấu trúc lại đất nước, phải thiết kế lại đất nước. Cuộc cách mạng này chắc chắn sẽ mở ra những bước đi khác quan trọng và lớn lao hơn cho đất nước. Tôi tin là như thế cho dù chưa thể hình dung hết được. Vì khi đồng chí Tô Lâm được bầu là Tổng Bí thư, rất ít người chúng ta nghĩ tới tư tưởng của ông, những bước đi và ý chí mạnh mẽ của ông như lúc này cho sự phát triển đất nước.

Mọi việc đã quá sáng tỏ. Tất cả chúng ta bắt đầu phải dấn thân vào công cuộc này. Chần chừ là lỡ nhịp và thậm chí có tội. Đây là cơ hội lớn để những người có tư duy và dũng cảm bắt tay vào cuộc cách mạng toàn diện này. Không phải tất cả đều nhận ra tầm quan trọng và tính cấp bách của cuộc cách mạng này của đất nước.

Cuộc "phẫu thuật" nào cũng để lại sự đau đớn. Nhưng chúng ta hãy chịu đựng sự đau đớn này thì mới đủ dũng cảm và sức mạnh để đi qua những đau đớn của các cuộc phẫu thuật khác có thể còn đau đớn hơn. Và từ đó chúng ta mới có khả năng phá bỏ "xiềng xích của tư duy" cũ kỹ để làm mới thực sự tư duy và cảm hứng của chúng ta, làm mới cả cách hành động của chúng ta và cất cánh bay lên.

(* Nhà thơ, Chủ tịch Hội nhà văn Việt Nam)