Giải pháp thúc đẩy nâng hạng TTCK Việt Nam

SMART INVEST
10:12 10/10/2023

Việc được nâng hạng từ thị trường cận biên lên mới nổi sẽ giúp thị trường chứng khoán tiếp cận được nguồn vốn lớn hơn, riêng nguồn vốn thụ động từ các ETF có thể từ 2 - 4 tỷ USD, và ngoài ra các quỹ chủ động có thể tăng thêm đầu tư vào Việt Nam.

Sáng 10/10 tại Hà Nội, Tạp chí Nhà đầu tư/ Tạp chí điện tử Nhadautu.vn tổ chức Hội thảo "Nâng hạng thị trường chứng khoán và việc minh bạch thông tin của công ty niêm yết".

Hội thảo được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến với sự tham dự của lãnh đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, đại diện các bộ, ngành, Ban Kinh tế TW, Uỷ ban Kinh tế và Uỷ ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội, các chuyên gia kinh tế và các công ty kiểm toán, các thành viên thị trường.

Nhadautu.vn trân trọng giới thiệu bài tham luận của Công ty Chứng khoán Smart Invest, với chủ đề: "Giải pháp thúc đẩy nâng hạng TTCK Việt Nam":

Hiện nay, để nâng hạng lên thị trường mới nổi của MSCI cần đạt 17 tiêu chí và FTSE cần đạt 9 tiêu chí.

bhhf

Việc đáp ứng các tiêu chí nâng hạng của TTCK Việt Nam

Đối với những tiêu chí nhỏ như công bố thông tin bằng Tiếng Anh, quyền bình đẳng nhà đầu tư nước ngoài, giao dịch thỏa thuận … thì về cơ bản đây là lĩnh vực thuộc thẩm quyền của UBCK và sự cải cách của các doanh nghiệp. UBCK cần sửa đổi các văn bản pháp lý yêu cầu các công ty niêm yết phải đảm ứng. Chi phí phát sinh từ các hoạt động này thực sự không vượt quá khả năng đáp ứng ngay của các doanh nghiệp.

Tiêu chí lớn tiếp theo liên quan tới bán khống, giao dịch trong ngày T+0,... không phải là vấn đề cốt lõi. Tuy nhiên, về lâu dài, các sản phẩm trên thị trường chứng khoán cần phải được đa dạng hơn nữa để thu hút thêm nhà đầu tư. Điều này cũng để phục vụ chính bản thân các công ty chứng khoán. Chúng ta biết rằng khi quy mô thị trường quá bé, ít sản phẩm, số lượng công ty chứng khoán nhiều và các sản phẩm cạnh tranh có xu hướng giống nhau và kéo theo đó là tình trạng giảm giá phí một cách tối đa khiến hiệu quả kinh doanh cũng sụt giảm. Việc đa dạng hóa sản phẩm sẽ hình thành nhiều công ty chứng khoán có các lợi thế cạnh tranh riêng biệt ở từng phân khúc.

Vấn đề thanh khoản: Hiện tại vốn hóa của HOSE khoảng chưa đến 5 triệu tỷ, thanh khoản hiện tại quanh 20 ngàn tỷ/ngày thì cũng là 0,4% vốn hóa/ngày. Đây là mức rất cao vượt xa tiêu chuẩn xem xét.

Screenshot (1922)

Vướng mắc lớn nhất của chúng ta hiện nay nằm ở 2 tiêu chí này: giới hạn tỷ lệ sở hữu nhà đầu tư nước ngoài và Prefunding. Cả hai vấn đề này đều vượt qua quyền hạn của Ủy ban chứng khoán mà cần sự tham gia của Bộ Ban Ngành khác như Bộ Kế Hoạch Đầu Tư, NHNN….

Giải pháp

Vấn đề sở hữu

Các quy định hiện tại đã dỡ bỏ hạn chế sở hữu nước ngoài áp dụng đối với chứng khoán của nhà đầu tư nước ngoài (kèm theo điều kiện), đồng thời trao quyền cho doanh nghiệp định đoạt giới hạn sở hữu nước ngoài đối với những công ty hoạt động trong các ngành, lĩnh vực không hạn chế nhà đầu tư nước ngoài sở hữu cổ phần nhưng trên thực tế không có nhiều công ty đại chúng nâng tỷ lệ sở hữu vượt quá 51% (Do doanh nghiệp có tỷ lệ sở hữu nước ngoài từ 51% trở lên sẽ phải thực hiện hoạt động đầu tư áp dụng với nhà đầu tư nước ngoài theo quy định của Luật Đầu tư 2014, Luật Chứng khoán và các văn bản hướng dẫn (theo Luật Đầu tư 2020 có hiệu lực từ 1/1/2021 thì tỷ lệ này là 50%), điều này gây ảnh hưởng không nhỏ tới kế hoạch kinh doanh và các thủ tục tác động tới doanh nghiệp. Việc nhà đầu tư nước ngoài mua bán cổ phiếu hàng ngày quanh ngưỡng 51% vốn điều lệ gây khó khăn tới việc xác định địa vị pháp lý của doanh nghiệp).

Mô hình Thái Lan (NVDR)

Gần đây chính phủ đang xem xét áp dụng chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết (non-voting depositary receipt hoặc NVDR). Việc ban hành Luật Doanh nghiệp 2020 có hiệu lực từ 01/01/2021 bước đầu ghi nhận về chứng chỉ lưu ký này. Cổ phần phổ thông được dùng làm tài sản cơ sở để phát hành chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết được gọi là cổ phần phổ thông cơ sở. Chúng ta cần sớm ban hành nghị định hướng dẫn thực thi điều luật này.

Chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết có lợi ích kinh tế và nghĩa vụ tương ứng với cổ phần phổ thông cơ sở, trừ quyền biểu quyết. Chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết là một loại chứng chỉ lưu ký đặc biệt, do một tổ chức thứ ba là công ty con của sở giao dịch chứng khoán gọi là tổ chức phát hành. Tổ chức phát hành NVDR sẽ chuyển giao cho nhà đầu tư tất cả quyền lợi tài chính gắn liền với cổ phiếu như cổ tức, quyền mua cổ phiếu mới. Nhà đầu tư nước ngoài cũng có thể chuyển từ NVDR sang cổ phần thông thường trong trường hợp công ty niêm yết chưa đạt tới sở hữu nước ngoài.

Mô hình Trung Quốc

Trung Quốc chia cổ phiếu làm 2 loại A và B.

Cổ phiếu Trung Quốc loại A (gọi tắt là cổ phiếu A) được hiểu là cổ phiếu chứng khoán của các công ty có trụ sở tại Trung Quốc đại lục, giao dịch trên hai Sàn chứng khoán Trung Quốc là Sàn giao dịch chứng khoán Thượng Hải (SSE) và Sàn giao dịch chứng khoán Thâm Quyến. Chúng giao dịch bằng đồng nhân dân tệ. Trong quá khứ, cổ phiếu sẽ chỉ mua được bởi công dân đại lục do những hạn chế của Trung Quốc đối với các chủ thể đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, kể từ năm 2003, các tổ chức nước ngoài khi được chọn đã có thể mua các cổ phiếu này thông qua hệ thống Đầu tư tổ chức nước ngoài đủ năng lực (QFII). Hệ thống QFII bao gồm các loại sau đây: cổ phiếu niêm yết (nhưng không bao gồm cổ phiếu có nguồn gốc nước ngoài), trái phiếu kho bạc, trái khoán công ty, trái phiếu chuyển đổi và các công cụ tài chính khác được Ủy ban Quản lý chứng khoán Trung Quốc (CSRC) phê duyệt.

Cổ phiếu Trung Quốc loại B (gọi tắt là cổ phiếu B) là cổ phiếu được đầu tư trong các công ty có trụ sở tại Trung Quốc. Chúng giao dịch bằng ngoại tệ trên hai sàn giao dịch khác nhau của Trung Quốc. Trên Sàn giao dịch Thượng Hải, cổ phiếu B được giao dịch bằng đô la Mỹ. Trên Sàn giao dịch Thâm Quyến, cổ phiếu B được giao dịch bằng đô la Hong Kong. Năm 2001, Ủy ban Quản lý Chứng khoán Trung Quốc cũng bắt đầu cho phép các nhà đầu tư Trung Quốc đầu tư vào cổ phiếu B. Giao dịch cổ phiếu B cùng với cổ phiếu A diễn ra trên Sàn giao dịch Thượng Hải và sàn giao dịch Thâm Quyến. Các nhà đầu tư phải giao dịch cổ phiếu B bằng đô la Mỹ trên Sàn giao dịch Thượng Hải và bằng đô la Hong Kong trên Sàn giao dịch Thâm Quyến.

Mặc dù các cổ phiếu này giao dịch bằng các loại tiền tệ khác nhau, chúng vẫn được phát hành theo mệnh giá của đồng Nhân dân tệ.

Vấn đề Pre-funding

Về vấn đề pre-funding, theo Thông tư 120 của Bộ Tài chính quy định nhà đầu tư (NĐT) nước ngoài phải có đủ 100% tiền trong tài khoản trước khi thực hiện lệnh giao dịch. Trong khi đó, Ngân hàng Nhà nước lại có quy định không cho phép các ngân hàng lưu ký cấp tín dụng cho NĐT nước ngoài để mua bán chứng khoán. Một trong những lý do của vấn đề này chính là NHNN lo ngại về tính an toàn của hệ thống và cũng như tiêu chí nền kinh thị trường định hướng XHCN của Việt Nam (Tính định hướng XHCN là tính kiểm soát nguồn vốn. Mô hình QFII của Trung Quốc ở phía trên được lập ra cũng đề kiểm soát nguồn chẳng hạn như quy định nhà đầu tư nước ngoài chỉ được chuyển 20% khoản đầu tư mỗi tháng).

Về giải pháp ngắn hạn: Nên sửa đổi Thông tư 120, bỏ quy định NĐT nước ngoài cần phải có đủ 100% tiền trong tài khoản để thực hiện lệnh. Ủy ban Chứng khoán có thể cấp margin dựa trên tài sản đảm bảo của NĐT nước ngoài, nếu tài sản đảm bảo ở ngân hàng lưu ký thì công ty chứng khoán, khách hàng và ngân hàng lưu ký phải làm việc với nhau về tài sản đó;

Công ty chứng khoán có thể đứng ra cấp bảo lãnh cho vay với nhà đầu tư nước ngoài trên cơ sở mức ký quỹ 20 – 30%. Trong trường hợp nếu nhà đầu tư nước ngoài không thanh toán, công ty chứng khoán sẽ mua lại làm danh mục tự doanh hoặc bán giải chấp cổ phiếu này thu hồi tiền;

Việc vận hành hệ thống KRX sẽ tạo ra cơ sở hạ tầng cần thiết để triển khai mô hình đối tác bù trừ trung tâm (CCP), mô hình ký quỹ, giúp hoạt động thanh toán giữa các thành viên thị trường diễn ra nhanh hơn để đáp ứng các giải pháp kỹ thuật tạm thời;

Việc được nâng hạng từ thị trường cận biên lên mới nổi sẽ giúp thị trường chứng khoán tiếp cận được nguồn vốn lớn hơn, riêng nguồn vốn thụ động từ các ETF có thể từ 2 - 4 tỷ USD, và ngoài ra các quỹ chủ động có thể tăng thêm đầu tư vào Việt Nam.

  • Cùng chuyên mục
Cuộc chơi mới của HAGL

Cuộc chơi mới của HAGL

Xử lý được 2 nút thắt nợ và lỗ lũy kế, HAGL mạnh dạn đề ra chiến lược dài hơn cho 5 năm, mở thêm 2 mảng mới trồng dâu tằm và cà phê chè.

Tài chính - 07/06/2025 06:45

Chứng khoán Việt cán mốc 10 triệu tài khoản

Chứng khoán Việt cán mốc 10 triệu tài khoản

Việt Nam ghi nhận số lượng tài khoản chứng khoán tăng thêm nhiều trong tháng 4 và 5, thời điểm diễn ra biến cố thuế quan khiến thị trường biến động mạnh.

Tài chính - 06/06/2025 21:45

Nhiều doanh nghiệp địa ốc trả cổ tức cao

Nhiều doanh nghiệp địa ốc trả cổ tức cao

Việc chia cổ tức bằng tiền cao, kết hợp kỳ vọng vào sự hồi phục của nhóm ngành là động lực giúp nhiều mã cổ phiếu địa ốc tăng điểm tốt trong 1 tháng trở lại đây.

Tài chính - 06/06/2025 12:24

Bầu Đức khuyên giữ cổ phiếu HAGL thêm vài tháng nữa

Bầu Đức khuyên giữ cổ phiếu HAGL thêm vài tháng nữa

Ông Đoàn Nguyên Đức cho biết nếu thực hiện được phương án phát hành cổ phiếu hoán đổi nợ, HAGL sẽ được miễn, giảm khoảng 1.400 tỷ nợ và ghi nhận lợi nhuận.

Tài chính - 06/06/2025 11:17

HHS thành công huy động 800 tỷ, tiến tới hợp nhất CRV

HHS thành công huy động 800 tỷ, tiến tới hợp nhất CRV

CRV sở hữu nhiều dự án lớn bước vào giai đoạn hái quả ngọt, việc hợp nhất được giới phân tích kỳ vọng sẽ giúp HHS cải thiện tài chính, ghi nhận doanh thu và lợi nhuận tương lai.

Tài chính - 06/06/2025 10:40

TPBank liên tục lọt top bảng xếp hạng uy tín trong nước và quốc tế

TPBank liên tục lọt top bảng xếp hạng uy tín trong nước và quốc tế

Tiên phong theo số hóa, TPBank liên tục lọt top 10 trong các bảng xếp hạng trong nước và quốc tế về ngân hàng uy tín và tốt nhất Việt Nam theo bình chọn của khách hàng.

Tài chính - 05/06/2025 14:52

Ngân hàng Việt đang quan tâm thế nào đến sinh trắc học?

Ngân hàng Việt đang quan tâm thế nào đến sinh trắc học?

Từ nhiều năm nay, công nghệ sinh trắc học của ngành tài chính ngân hàng đã đạt được nhiều thành tựu vượt bậc nhằm đảm bảo an toàn và bảo mật cho các giao dịch tài chính cá nhân. TIN MỚI

Tài chính - 05/06/2025 13:55

Lãnh đạo KIDO tiết lộ tham vọng lớn với bất động sản

Lãnh đạo KIDO tiết lộ tham vọng lớn với bất động sản

Lãnh đạo KIDO đánh giá chính sách có nhiều tín hiệu lạc quan gỡ khó cho bất động sản, tạo thuận lợi cho tập đoàn phát triển dự án trên quỹ đất hiện hữu.

Tài chính - 05/06/2025 13:45

Gemadept sẽ tung nghìn tỷ mua lại cổ phiếu nếu giá giảm mạnh

Gemadept sẽ tung nghìn tỷ mua lại cổ phiếu nếu giá giảm mạnh

Khi giá cổ phiếu rớt về dưới 1,5 lần giá trị sổ sách, Gemadept sẽ thực hiện mua lại tối đa 21 triệu cổ phiếu để bảo vệ quyền lợi của công ty và cổ đông.

Tài chính - 05/06/2025 07:00

VPG làm ăn thế nào trước khi chủ tịch bị khởi tố?

VPG làm ăn thế nào trước khi chủ tịch bị khởi tố?

Dưới thời ông Nguyễn Văn Bình, bên cạnh lĩnh vực chế biến và kinh doanh khoáng sản, VPG còn là cái tên nổi bật trong mảng bất động sản với những bước đi ấn tượng, doanh thu thuần của công ty này có năm vượt 16.000 tỷ đồng.

Tài chính - 04/06/2025 12:28

 VN-Index có thể đạt 1.500 điểm

VN-Index có thể đạt 1.500 điểm

Ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn Đầu tư Maybank Investment Bank cho rằng mức định giá của TTCK Việt Nam đang khá hấp dẫn và VN-Index có thể quay lại mức đỉnh lịch sử 1.500 điểm trong cuối năm nay.

Tài chính - 03/06/2025 16:52

GEG tăng mạnh, hàng chục triệu cổ phiếu thuộc TTC AgriS chờ bán ra

GEG tăng mạnh, hàng chục triệu cổ phiếu thuộc TTC AgriS chờ bán ra

TTC AgriS có kế hoạch thoái vốn khỏi Điện Gia Lai để tập trung cho hoạt động kinh doanh cốt lõi. Doanh nghiệp sở hữu hơn 56 triệu cổ phiếu GEG với giá gốc 13.300 đồng/cp.

Tài chính - 03/06/2025 13:11

Thị trường chứng khoán cần một 'cú hích' như thế nào?

Thị trường chứng khoán cần một 'cú hích' như thế nào?

Bà Trần Thị Khánh Hiền, Giám đốc Khối Nghiên cứu MBS đánh giá, dù còn nhiều thách thức từ bên ngoài nhưng ở trong nước, các chính sách hỗ trợ nền kinh tế tăng trưởng đang được triển khai quyết liệt, dòng tiền vào thị trường chứng khoán dồi dào cho thấy VN-Index sẽ có sức bật lên trong trung và dài hạn.

Tài chính - 03/06/2025 11:08

Gần 50% số tiền các ngân hàng cam kết cho dự án nhà ở xã hội đã được giải ngân

Gần 50% số tiền các ngân hàng cam kết cho dự án nhà ở xã hội đã được giải ngân

Trong tổng số khoảng 7.800 tỷ đồng các ngân hàng cam kết cho các dự án nhà ở xã hội được đưa vào danh mục, doanh số giải ngân đã đạt gần 50%, trong đó chủ yếu là các chủ đầu tư.

Tài chính - 03/06/2025 10:20

Nghiên cứu giao bổ sung chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng

Nghiên cứu giao bổ sung chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng

Chính phủ yêu cầu NHNN nghiên cứu giao bổ sung chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng trong bối cảnh dư nợ tín dụng toàn hệ thống đến giữa tháng 4 đạt hơn 16,23 triệu tỷ đồng, tăng 3,95% so với cuối năm 2024.

Tài chính - 02/06/2025 20:55

Nguyên nhân nào khiến cổ phiếu Masan MEATLife tăng vọt?

Nguyên nhân nào khiến cổ phiếu Masan MEATLife tăng vọt?

Cổ phiếu Masan MEATLife bắt đầu phục hồi tốt từ đầu năm 2025 cùng kết quả kinh doanh có lãi trở lại. Doanh nghiệp ghi nhận quý thứ 3 liên tiếp có lãi nhờ giá thịt heo tăng cao.

Tài chính - 02/06/2025 18:02