[Gặp gỡ thứ Tư] Phó tổng giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh: ‘Đề án cải cách BHXH có 3 đột phá’
Ông Đào Việt Ánh - Phó tổng giám đốc BHXH Việt Nam khẳng định như vậy khi trao đổi với Nhadautu.vn về Đề án Cải cách chính sách bảo hiểm xã hội vừa được Hội nghị Trung ương lần thứ 7 thảo luận, cho ý kiến.
BHXH là chính sách trụ cột của hệ thống an sinh xã hội
Ông có thể đánh giá, đâu là những nguyên nhân chính khiến chính sách bảo hiểm xã hội hiện nay chưa hấp dẫn, khi một số lương lớn người dân lại chưa tham gia bảo hiểm xã hội?
Ông Đào Việt Ánh: Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Trước hết, về chính sách: Luật BHXH chưa bao phủ hết đối tượng có khả năng tham gia BHXH bắt buộc như Chủ hộ kinh doanh cá thể và Người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương và người lao động làm việc theo chế độ linh hoạt.
Theo quy định của pháp luật về BHXH thì trước năm 2018 người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng chưa thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc nên trước năm 2018 những người lao động làm việc theo hình thức hợp đồng này chưa tham gia BHXH.
Trong thời gian dài (từ năm 2008 đến hết năm 2017) Nhà nước chưa có chính sách hỗ trợ người dân tham gia BHXH tự nguyện. Từ năm 2018 Nhà nước bắt đầu hỗ trợ, tuy nhiên mức hỗ trợ còn khá khiêm tốn.
Khi triển khai thực hiện ba đột phá trên sẽ đem lại hiệu quả to lớn đó là sẽ có nhiều người được đảm bảo an sinh hơn, quỹ BHXH được cân đối trong dài hạn và đáp ứng được yêu cầu hội nhập quốc tế.
Ông Đào Việt Ánh - Phó tổng giám đốc BHXH Việt Nam
Quy định về điều kiện thời gian đóng BHXH để được hưởng lương hưu khá khắt khe (phải đủ 20 năm) dẫn đến tình trạng nhiều người rời khỏi hệ thống bằng việc hưởng BHXH một lần.
Về tổ chức thực hiện chính sách BHXH: Công tác tuyên truyền tuy đã được tăng cường nhưng vẫn chưa đạt hiệu quả như mong đợi. Chính phủ chưa có hình thức giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH phù hợp cho các địa phương nên các địa phương chưa quyết liệt trong công tác phát triển đối tượng.
Tính tuân thủ pháp luật BHXH của một bộ phận doanh nghiệp còn kém thể hiện qua việc trốn đóng, đóng không đủ số người thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, nợ BHXH; chưa quản lý tốt công tác khai trình sử dụng lao động.
Công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách BHXH đã được tăng cường nhưng chưa đáp ứng yêu cầu. Việc tổ chức các dịch vụ về BHXH để người dân tiếp cận chưa có nhiều hấp dẫn, đặc biệt ở nông thôn, những vùng khó khăn, vùng sâu, vùng xa.
Từ những bất cập nêu trên đặt ra sức ép và rất nhiều kỳ vọng vào Đề án Cải cách chính sách bảo hiểm xã hội vừa được Hội nghị Trung ương lần thứ 7 thảo luận cho ý kiến. Ông có thể đánh giá, đâu là những điểm đột phá và ý nghĩa trong cải cách chính sách BHXH được đề cập trong Đề án?
Ông Đào Việt Ánh: Đề án cải cách chính sách BHXH lần này có ba điểm đột phá lớn.
Một là, mở rộng bao phủ BHXH hướng tới mục tiêu BHXH toàn dân thông qua:
- Xây dựng hệ thống BHXH đa tầng
- Sửa đổi quy định về điều kiện đóng BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu theo hướng giảm thời gian đóng BHXH xuống 15 năm và lộ trình hướng đến 10 năm; điều chỉnh công thức tính lương hưu theo nguyên tắc công bằng, đóng – hưởng, chia sẻ; mở rộng đối tượng tham gia bắt buộc đến nhóm chủ hộ kinh doanh cá thể, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương, người lao động làm việc theo chế độ linh hoạt.
- Tăng cường sự liên kết, hỗ trợ giữa các chính sách
- Cải cách trong thiết kế chính sách và tổ chức thực hiện nhằm củng cố niềm tin của người tham gia vào hệ thống
- Đẩy nhanh quá trình chuyển dịch lao động từ khu vực phi chính thức sang khu vực chính thức.
Hai là, đảm bảo cân đối tài chính quỹ trong dài hạn:
- Sửa đổi, khắc phục bất hợp lý về chế độ hưu trí theo hướng linh hoạt hơn về điều kiện hưởng, chặt chẽ hơn trong quy định hưởng BHXH một lần, tăng tuổi nghỉ hưu bình quân thực tế.
- Sửa đổi các quy định về mức đóng, căn cứ đóng BHXH để đạt mục tiêu tăng trưởng diện bao phủ với mức hưởng khiêm tốn thay vì mức hưởng cao nhưng diện bao phủ hẹp.
- Điều chỉnh tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa phù hợp thông lệ quốc tế.
Ba là, thực hiện điều chỉnh lương hưu độc lập tương đối và trong mối tương quan với tiền lương của người đang làm việc.
Như vậy, khi triển khai thực hiện ba đột phá trên sẽ đem lại hiệu quả to lớn đó là sẽ có nhiều người được đảm bảo an sinh hơn, quỹ BHXH được cân đối trong dài hạn và đáp ứng được yêu cầu hội nhập quốc tế.
Các giải pháp đã được đưa ra, vậy theo ông, chúng ta phải quan tâm đến điều gì trong khâu thực hiện để những chính sách BHXH trên thực sự mang lại hiệu quả như kỳ vọng?
Ông Đào Việt Ánh: Một điểm lớn trong nội dung cải cách chính sách BHXH là cải cách công tác tổ chức thực hiện để củng cố niềm tin của người tham gia vào hệ thống. Vì vậy, để đạt được hiệu quả khi triển khai, cần đặc biệt quan tâm đến một số nội dung sau:
- Tăng cường công tác tuyên truyền với nội dung và hình thức phù hợp cho từng nhóm đối tượng để người dân, doanh nghiệp thấy được trách nhiệm và lợi ích khi tham gia BHXH; tuyên truyền phải đi trước một bước.
- Giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH đến các địa phương.
- Giải quyết, chi trả các chế độ BHXH kịp thời, đầy đủ đến mọi người tham gia BHXH.
- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách BHXH để hạn chế trốn đóng, tránh đóng BHXH.
- Tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng CNTT vào quản lý BHXH tạo tiền đề cho việc đơn giản hóa triệt để quy trình, thủ tục tham gia BHXH, đặc biệt là BHXH tự nguyện, tạo thuận lợi tối đa cho người tham gia và thụ hưởng chính sách.
- Mở rộng mạng lưới đại lý thu BHXH.
Trong Đề án có đề xuất việc giảm số năm tham gia BHXH liên tục từ 20 năm còn 10 năm trước khi về hưu để được hưởng chế độ. Tại sao Đề án lại đề xuất như vậy, căn cứ trên tính toán nào để không bị ảnh hưởng đến quỹ lương hưu?
Ông Đào Việt Ánh: Tham gia BHXH để phòng ngừa rủi ro trong cuộc đời lao động và khi nghỉ hưu nghĩa là nâng cao khả năng tự đảm bảo an sinh là mục tiêu phát triển BHXH của tất cả các nước và hoàn toàn phù hợp với quan điểm của Đảng ta. Chúng ta cần chú trọng mở rộng diện bao phủ BHXH với lợi ích khiêm tốn hơn là diện bao phủ hẹp với mức hưởng lợi cao để tiến tới BHXH toàn dân.
Hiện nay, điều kiện tối thiểu về thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu của chúng ta khá dài (20 năm) nên một bộ phận người lao động không đủ điều kiện để tích lũy hoặc tâm lý chờ đợi lâu dẫn đến muốn nhận BHXH một lần, điều này đồng nghĩa với việc họ rời khỏi hệ thống và làm giảm diện bao phủ BHXH, ảnh hưởng đến mục tiêu đảm bảo an sinh xã hội bền vững của Đảng và Nhà nước.
Vì vậy, cần thiết phải xem xét giảm điều kiện tối thiểu về thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu xuống mức thấp hơn để nhiều người được hưởng lương hưu hơn. Tất nhiên về công thức tính toán cần phải điều chỉnh lại để đảm bảo nguyên tắc đóng-hưởng, công bằng và chia sẻ. Như vậy, sẽ có nhiều người được đảm bảo an sinh hơn.
Cảm ơn ông!
- Cùng chuyên mục
Tổng Bí thư Tô Lâm: Việt Nam sẵn sàng trao đổi để đưa thuế nhập khẩu về 0% đối với hàng hóa Mỹ
Theo Tổng Bí thư, Việt Nam sẽ tiếp tục nhập khẩu nhiều hàng hóa từ Mỹ mà Việt Nam có nhu cầu và tạo điều kiện thuận lợi để các công ty từ Mỹ tăng cường đầu tư vào Việt Nam.
Sự kiện - 04/04/2025 23:22
Mỹ áp thuế 46%: Bộ Công Thương thu xếp cuộc điện đàm trong thời gian sớm nhất
Ngay sau thông tin Mỹ áp thuế đối với Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã có Công hàm đề nghị phía Mỹ tạm hoãn quyết định áp thuế.
Sự kiện - 04/04/2025 23:11
Chính phủ đề nghị Mỹ tạm hoãn áp thuế 1-3 tháng để đàm phán
Chính phủ Việt Nam đề nghị phía Mỹ tạm hoãn áp thuế đối ứng đối với hàng hóa Việt Nam từ 1-3 tháng để đàm phán, với tinh thần đảm bảo công bằng, cả hai cùng có lợi.
Sự kiện - 04/04/2025 22:50
Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn làm Tổ trưởng Tổ công tác ứng phó thuế đối ứng của Mỹ
Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn làm Tổ trưởng Tổ công tác về tăng cường hợp tác, chủ động thích ứng với điều chỉnh chính sách kinh tế, thương mại của Mỹ.
Sự kiện - 04/04/2025 13:09
Nguyên Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình bị đề nghị kỷ luật
Ông Trương Hòa Bình trong thời gian giữ chức vụ Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ đã vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến mức phải thi hành kỷ luật.
Sự kiện - 04/04/2025 12:04
Bộ Ngoại giao: Việt Nam lấy làm tiếc trước thuế đối ứng của Hoa Kỳ
Theo Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao, phía Việt Nam cho rằng quyết định trên chưa phù hợp với thực tế hợp tác kinh tế - thương mại cùng có lợi giữa hai nước.
Sự kiện - 04/04/2025 08:50
Quý I/2025, kinh tế Quảng Nam tăng trưởng trên hai con số
Kinh tế quý I/2025 của tỉnh Quảng Nam tăng trưởng trên hai con số, đạt hơn 10,2%, trong đó công nghiệp - xây dựng tiếp tục giữ vai trò chủ đạo trong tăng trưởng kinh tế.
Sự kiện - 04/04/2025 07:16
Quảng Ninh: GRDP tăng 10,91% trong quý I
Quý I/2025, Quảng Ninh ghi nhận mức tăng trưởng GRDP đạt gần 11%, nằm trong nhóm các địa phương có tốc độ phục hồi kinh tế nhanh nhất cả nước. Tuy nhiên, phía sau con số tích cực này vẫn còn nhiều thách thức, đặc biệt là tiến độ giải ngân đầu tư công và sức ép từ thị trường.
Sự kiện - 04/04/2025 07:02
Mặt bằng thuế quan Việt Nam đang thấp hơn nhiều với mức Mỹ tính toán
Mặc dù Việt Nam đã chủ động điều chỉnh các mức thuế nhập khẩu từ Mỹ song vẫn bị Mỹ áp mức thuế 46%. Bộ Tài chính đang tìm hiểu nguyên nhân vì sao phía Mỹ đưa ra mức thuế cao như vậy…
Sự kiện - 03/04/2025 17:47
Mỹ áp thuế 46%: 'Hợp long' các mặt hàng, thị trường để đạt 64-65 tỷ USD xuất khẩu nông sản
Mục tiêu xuất khẩu nông lâm thủy sản trong năm nay trở nên khó khăn hơn khi Mỹ bất ngờ áp dụng mức thuế 46% đối với Việt Nam, trong đó có mặt hàng nông lâm thủy sản…
Sự kiện - 03/04/2025 15:12
Thủ tướng: Lập ngay tổ phản ứng nhanh việc Mỹ áp thuế 46%
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu thành lập ngay tổ phản ứng nhanh về việc Mỹ áp thuế 46% đối với hàng hóa của Việt Nam.
Sự kiện - 03/04/2025 13:52
Lãnh đạo các nước phản ứng với thuế đối ứng của Mỹ
Phản ứng của lãnh đạo các nước có nhiều mức độ khác nhau, bao gồm đàm phán với Mỹ và có biện pháp trả đũa, đồng thời cho rằng chiến tranh thương mại gây tổn hại tới kinh tế thế giới.
Sự kiện - 03/04/2025 12:21
'Vươn mình trong hội nhập quốc tế'
Nhadautu.vn trân trọng giới thiệu bài viết: "Vươn mình trong hội nhập quốc tế" của Tổng Bí thư Tô Lâm.
Sự kiện - 03/04/2025 11:22
Thủ tướng đề nghị Standard Chartered hỗ trợ Việt Nam xây dựng các trung tâm tài chính quốc tế, thu hút FDI chất lượng cao
Thủ tướng đề nghị Tập đoàn tích cực chia sẻ kinh nghiệm, tham vấn lựa chọn mô hình, giải pháp phù hợp nhằm phát triển trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.
Sự kiện - 03/04/2025 05:47
Nhà vua Vương quốc Bỉ dự lễ khai trương Khu phức hợp dịch vụ DEEP C tại Quảng Ninh
Trong khuôn khổ chuyến thăm Quảng Ninh, Nhà vua Vương quốc Bỉ Philippe và Hoàng hậu Mathilde đã tham dự lễ khai trương Khu phức hợp dịch vụ DEEP C tại Khu công nghiệp Bắc Tiền Phong, TX Quảng Yên.
Sự kiện - 02/04/2025 17:56
Giải leo 'Bước chân trên mây' lần 2 - Chinh phục đỉnh Tà Xùa diễn ra từ 11-13/4
Giải leo núi "Bước chân trên mây" lần thứ II sẽ từ ngày 11-13/4/2025 với sự góp mặt của hơn 100 vận động viên là các nhà báo, phóng viên thuộc các cơ quan thông tấn báo chí trong cả nước.
Sự kiện - 02/04/2025 10:35
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 1 day ago
'Bối cảnh mới mở ra những cơ hội đầu tư chưa từng có'
Tài chính - Update 2 week ago
Phát triển kinh tế tư nhân - đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng
Sự kiện - Update 2 week ago
