Dự án lọc dầu tỷ USD: 'Ông lớn' Nhà nước buông, đại gia ngoại thích
Khó khăn về năng lực tài chính khiến các doanh nghiệp Nhà nước dần phải rút khỏi các dự án lọc, hóa dầu tỷ đô.
Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) vừa bất ngờ đề xuất Chính phủ xin rút khỏi dự án tổ hợp Lọc hoá dầu Nam Vân Phong (Ninh Hoà, Khánh Hoà) để "tập trung nguồn lực thực hiện dự án khác". Tuy nhiên, động thái này đặt ra nhiều dấu hỏi.
Thăng trầm các dự án lọc dầu tỷ USD
Dự án lọc dầu Nam Vân Phong được Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư từ đầu năm 2008, với vốn dự kiến 4,4-4,8 tỷ USD, công suất 10 triệu tấn một năm. Kế hoạch đưa ra ban đầu là nhà máy khởi công năm 2011 và đi vào hoạt động cuối năm 2013 với các sản phẩm như khí hóa lỏng LPG, xăng (RON 92, 95, 98), dầu hỏa, diesel... Song thời gian khởi công liên tục bị lùi.

Petrolimex xin rút khỏi dự án Tổ hợp lọc hóa dầu Nam Vân Phong. Ảnh nguồn VNE
Khi đó, Chính phủ cũng giao Petrolimex chuẩn bị các bước lập dự án đầu tư, báo cáo khả thi, trong đó lưu ý làm rõ vấn đề đánh giá tác động môi trường, công nghệ, cơ cấu vốn và lựa chọn đối tác, đặc biệt là đối tác cung cấp dầu...
Năm 2014, lọc dầu Nam Vân Phong kêu gọi đầu tư trở lại sau 6 năm có chủ trương đầu tư, nâng quy mô vốn lên 8 tỷ USD. Nam Vân Phong "tái khởi động" trong bối cảnh Việt Nam đã có khá nhiều dự án lọc hóa dầu, chẳng hạn lọc dầu Dung Quất (Quảng Ngãi), lọc hóa dầu Nghi Sơn (Thanh Hóa), lọc dầu Vũng Rô (Phú Yên), lọc dầu Long Sơn (Bà Rịa - Vũng Tàu)...
Cũng trong năm này, Petrolimex đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác chiến lược với Tập đoàn JX Nippon Oil & Energy, mở đường cho nhà đầu tư Nhật triển khai dự án lọc dầu Nam Vân Phong. Thời điểm này Petrolimex và Nippon Oil & Energy dự kiến hoàn tất phát hành tăng vốn, thành lập công ty liên doanh đầu tư dự án Tổ hợp hoá lọc dầu Nam Vân Phong để xúc tiến các thủ tục đầu tư giữa năm 2015.
Tuy nhiên ngay cả khi đại gia Nhật mua 8% cổ phần Petrolimex, trở thành nhà đầu tư chiến lược, dự án lọc dầu Nam Vân Phong vẫn chưa đẩy nhanh được tiến độ triển khai.
Về việc liên tục lùi thực hiện dự án, tại cuộc gặp gỡ các nhà đầu tư trước thềm IPO vào tháng 3/2017, nguyên Chủ tịch Petrolimex Bùi Ngọc Bảo nói, thời gian quyết định đầu tư tuỳ thuộc vào cơ chế chính sách của Chính phủ. Lãnh đạo Petrolimex thời điểm đó khẳng định, tập đoàn không cần ưu đãi đặc thù, mà "chỉ cần sự bình đẳng với các dự án lọc dầu tương tự đầu tư trên lãnh thổ Việt Nam. Nếu chính sách bình đẳng, chúng tôi sẽ khẩn trương đầu tư vào dự án”.
Một dự án hóa dầu tỷ đôla khác cũng gặp cảnh tương tự, là Tổ hợp hóa dầu Long Sơn (Bà Rịa - Vũng Tàu) với vốn đầu tư 3,7 tỷ USD. Được cấp phép lần đầu năm 2008, dự án Tổ hợp hóa dầu Long Sơn trải qua khá nhiều thăng trầm trong việc tìm kiếm nhà đầu tư. Ban đầu, đây là dự án liên doanh của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem), Tập đoàn SCG (Thái Lan). Sau đó lần lượt các "ông lớn" Nhà nước góp vốn dần rút vốn, nhường dự án cho đại gia ngoại.
Năm 2012, Vinachem rút vốn với lý do khó khăn tài chính, nhượng lại cổ phần cho Tập đoàn Qatar Petroleum International (QPI). Đầu tháng 4/2017 QPI cũng quyết định rút toàn bộ vốn tại Tổ hợp hóa dầu Long Sơn và chuyển nhượng phần vốn này cho SCG. Nhờ đó, vốn của SCG tại tổ hợp này nâng từ 46% lên 71%. Tháng 1/2018, PVN cũng tuyên bố "buông" dự án sau 10 năm tham gia đầu tư.
Năng lực tài chính, khó khăn thu xếp vốn... là vướng mắc chung của các doanh nghiệp Nhà nước trong các dự án tỷ đôla.
Khi rút khỏi dự án hóa dầu Long Sơn, PVN cho biết, tập đoàn không thu xếp được phần vốn góp trong liên doanh. Ngoài ra, thủ tục phê duyệt các gói thầu kéo dài, ảnh hưởng trực tiếp tiến độ ký hợp đồng EPC và triển khai dự án.
Còn với Petrolimex, nguyên nhân ngắn gọn được tập đoàn này đưa ra trước đề xuất rút khỏi Tổ hợp lọc hóa dầu Nam Vân Phong là "để dành nguồn lực cho dự án khác". Tuy nhiên, tại cuộc họp với Tổ công tác Thủ tướng, nhắc lại quá trình thay đổi công suất, thu xếp vốn, xin cơ chế ưu đãi,... của dự án, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch & Đầu tư Nguyễn Văn Hiếu cho rằng, lý do chính khiến tập đoàn muốn dừng dự án nằm ở năng lực tài chính.
Đại gia ngoại nhòm ngó
Số phận của Long Sơn tới giờ đã khá rõ ràng. Ngay sau khi PVN rút vốn, toàn bộ 29% vốn góp của tập đoàn này tại dự án Long Sơn được nhượng lại cho đại gia Thái - SCG, nâng tổng vốn sở hữu của SCG từ 71% lên 100%. Cuối tháng 2/2018, Tập đoàn SCG (Thái Lan) đã khởi công dự án Tổ hợp hóa dầu Long Sơn và dự kiến vận hành thương mại năm 2022.
Còn với Tổ hợp lọc hóa dầu Nam Vân Phong, hiện vẫn chưa có quyết định cuối cùng sau đề xuất rút lui của Petrolimex. Dù thế, đề xuất này lại nhận được sự đồng thuận từ phía các bộ.
Theo ông Đỗ Hoàng Anh Tuấn - Thứ trưởng Bộ Tài chính, động thái xin rút lui của Petrolimex cũng phù hợp với quan điểm của Bộ này đưa ra trong các văn bản góp ý về dự án trước đây.
Còn lãnh đạo Bộ Kế hoạch & Đầu tư thì cho rằng, hiện cả nước đã có 2 nhà máy lọc dầu lớn là Dung Quất và Nghi Sơn (chuẩn bị vận hành thương mại vào cuối năm nay) nên việc có thêm một dự án tương tự cho mục tiêu đảm bảo an ninh năng lượng "không còn cấp thiết".
Do đây là dự án có vốn đầu tư lớn, trong cuộc làm việc của Tổ công tác Thủ tướng tại Petrolimex, ông Nguyễn Cao Lục - Phó chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, Tổ phó Tổ công tác đề nghị Bộ Công Thương sớm báo cáo Thủ tướng xem xét, có ý kiến chỉ đạo
(Theo VnExpress)
- Cùng chuyên mục
Dự án Sangshin Central Việt Nam được tăng vốn
UBND tỉnh Quảng Trị vừa có quyết định chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư, chấp thuận nhà đầu tư dự án Sangshin Central Việt Nam.
Đầu tư - 19/06/2025 16:40
Bất chấp bất ổn, dòng vốn FDI vào Việt Nam 'rất tích cực'
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, bất chấp tác động bất lợi từ bên ngoài, dòng vốn FDI vào Việt Nam được duy trì rất tích cực. Hiện, cả nước có 44.000 dự án FDI, tổng vốn đăng ký đạt 517 tỷ USD.
Đầu tư - 19/06/2025 13:00
Chưa hoàn thiện KCN VSIP Cần Thơ đã thu hút 300 triệu USD vốn FDI, kiến nghị một loạt vướng mắc
Dự án VSIP Cần Thơ có tổng vốn đầu tư hơn 3.717 tỷ đồng và diện tích gần 294 ha, đang được đẩy nhanh thi công hạ tầng, xúc tiến đầu tư.
Đầu tư - 19/06/2025 08:08
Quỹ đầu tư danh tiếng Thuỵ Sỹ muốn đưa Quy Nhơn thành Trung tâm tài chính toàn cầu
Các nhà đầu tư định hướng đưa Quy Nhơn (Bình Định) trở thành Trung tâm Tài chính toàn cầu. Trong đó, mục tiêu là xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế (IFC) tại Quy Nhơn trở thành điểm thu hút vốn đầu tư toàn cầu, đổi mới sáng tạo và có tầm ảnh hưởng quốc tế.
Đầu tư - 18/06/2025 19:56
Tập đoàn GEO sắp xây Trung tâm đào tạo năng lượng tái tạo 50 triệu USD tại Bình Định
Dự án Trung tâm đào tạo và phát triển nguồn nhân lực năng lượng tái tạo có diện tích dự kiến 20ha (tại huyện Phù Mỹ, Bình Định) với tổng vốn đầu tư là 50 triệu USD.
Đầu tư - 18/06/2025 17:14
ACV làm chủ đầu tư dự án kéo dài đường cất hạ cánh sân bay Vinh
Bộ Xây dựng đề nghị ACV khẩn trương chuẩn bị hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ đầu tư dự án, trình UBND tỉnh Nghệ An theo quy định, trong đó nghiên cứu kỹ lưỡng các pháp kỹ thuật để bảo đảm không phải thực hiện đóng cảng hàng không khi thực hiện dự án kéo dài đường cất hạ cánh hiện hữu tại Cảng hàng không Vinh.
Đầu tư - 18/06/2025 11:06
Khánh Hoà thu hút gần 300 nghìn tỷ đồng đầu tư vào bất động sản trong 6 tháng
Từ đầu năm đến nay, Khánh Hòa thu hút 12 dự án đầu tư ngoài ngân sách với tổng vốn đăng ký gần 300 nghìn tỷ đồng. Nhiều dự án quy mô lớn trong lĩnh vực đô thị, công nghiệp, năng lượng... đang tạo lực đẩy mạnh mẽ cho quá trình phát triển kinh tế địa phương.
Đầu tư - 18/06/2025 08:30
Thương mại Đối ứng Việt Nam - Hoa Kỳ: Cơ hội mới cho thị trường chứng khoán
Tiến trình đàm phán Hiệp định Thương mại Đối ứng Việt Nam – Hoa Kỳ đang có bước tiến rõ rệt, mở ra những cơ hội tăng trưởng mới cho kinh tế và thị trường chứng khoán Việt Nam. Các nhóm ngành hưởng lợi sẽ là xuất khẩu, công nghệ, năng lượng tái tạo, logistic.
Đầu tư thông minh - 17/06/2025 15:50
FDI chưa tạo giá trị gia tăng cao, chủ yếu là lắp ráp và gia công
Đại biểu Quốc hội cho biết, FDI chưa tạo giá trị gia tăng cao, vẫn chủ yếu tập trung vào lĩnh vực lắp ráp, gia công. Tỷ lệ nội địa hóa trong khu vực FDI vẫn dưới 30% ở nhiều ngành công nghiệp chế biến - chế tạo và chưa có liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp trong nước.
Đầu tư - 17/06/2025 13:20
Bình Định ưu tiên gần 1.500 căn nhà ở xã hội cho cán bộ Gia Lai
Bình Định ưu tiên bố trí cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động từ tỉnh Gia Lai mua nhà ở xã hội tại 8 dự án với quỹ nhà ở gần 1.500 căn.
Đầu tư - 17/06/2025 13:14
Vietnam Wafer muốn làm nhà máy sản xuất vật liệu thạch anh tại Quảng Trị
CTCP Vietnam Wafer vừa đề xuất với UBND tỉnh Quảng Trị đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất vật liệu thạch anh siêu tinh khiết tại khu công nghiệp Quán Ngang.
Đầu tư - 17/06/2025 06:45
Từ quốc gia nhỏ bé đến cường quốc số: Học gì từ hành trình chuyển đổi số đột phá của Estonia?
Estonia - một quốc gia chỉ có khoảng 1,3 triệu dân, đã trở thành hình mẫu toàn cầu trong ứng dụng AI vào chuyển đổi số chính phủ, từ đó gợi mở nhiều chính sách cho Việt Nam.
Công nghệ - 17/06/2025 06:45
Thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng với quy mô 1.881ha
Thủ tướng Chính phủ vừa có quyết định thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng với quy mô khoảng 1.881ha, bố trí tại 7 vị trí không liền kề.
Đầu tư - 16/06/2025 16:45
Giá nhà ở xã hội mới có thể chạm mức 30 triệu đồng/m2
Hiện mức giá cao nhất đối với một dự án nhà ở xã hội mới là 25 triệu đồng/m2. Tuy nhiên, ngưỡng này có thể sớm bị phá vỡ trong bối cảnh chi phí xây dựng ngày càng đắt đỏ.
Đầu tư - 16/06/2025 14:17
Liên danh VEC trúng thầu xây dựng cao tốc 56.000 tỷ thuộc dự án Vành đai 4 - vùng Thủ đô
Dự án xây dựng đường cao tốc theo hình thức PPP, loại hợp đồng BOT, thuộc dự án đường Vành đai 4 - vùng Thủ đô đã tìm được nhà đầu tư trúng thầu, đó là liên danh CITYLAND - SUNFLOWER - VEC - HORIZON. Giá đề xuất của liên danh làm đường cao tốc này khoảng 56.000 tỷ đồng.
Đầu tư - 16/06/2025 14:10
Cơ hội mua vào các cổ phiếu nền tảng cơ bản tốt
Các thống kê chỉ ra chứng khoán trong nước thường sẽ thường không chịu tác động tiêu cực trong trung và dài hạn từ các sự kiện địa chính trị. Từ đó, sự sụt giảm của chỉ số (nếu có) sẽ mở ra cơ hội mua vào cổ phiếu nền tảng tốt.
Đầu tư - 16/06/2025 11:00
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 1 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 1 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 2 month ago